Papież na Dzień Pokoju: Nie można pozwolić algorytmom odkładać na bok podstawowych wartości

Do uczynienia wszystkiego, aby postępy w rozwoju form sztucznej inteligencji służyły sprawie ludzkiego braterstwa i pokoju zachęca Ojciec Święty w Orędziu na 57. Światowy Dzień Pokoju, który będzie obchodzony 1 stycznia 2024 roku.
papież Franciszek Papież na Dzień Pokoju: Nie można pozwolić algorytmom odkładać na bok podstawowych wartości
papież Franciszek / pixabay.com/Annett_Klingner

Nadzieje zagrożenia związane z technologią

Na wstępie papież zauważa, że nauka i technologia są niezwykłymi wytworami potencjału twórczego ludzkiego rozumu. Ich postęp może prowadzić do udoskonalenia człowieka i przemiany świata, ale także powstawania zagrożeń dla ludzkiego przetrwania i stwarzać niebezpieczeństwa dla środowiska naturalnego.

Mówiąc o przyszłości sztucznej inteligencji oraz związanych z nią nadziejach i zagrożeniach Franciszek podkreśla konieczność stosownej formacji w zakresie odpowiedzialności za jej rozwój. Wskazuje na obowiązek ukierunkowania badań techniczno-naukowych na dążenie do pokoju i dobra wspólnego, w służbie integralnego rozwoju człowieka i wspólnoty. „Przyrodzona godność każdej osoby i braterstwo … muszą leżeć u podstaw rozwoju nowych technologii i służyć jako bezdyskusyjne kryteria ich oceny przed ich wykorzystaniem, tak aby postęp cyfrowy mógł odbywać się z poszanowaniem sprawiedliwości i przyczyniać się do sprawy pokoju” – stwierdza Ojciec Święty. Zaznacza, że sztuczna inteligencja powinna służyć najlepszemu ludzkiemu potencjałowi i naszym najbardziej wzniosłym aspiracjom, a nie z nimi konkurować. Wskazuje także na szereg zagrożeń związanych z tą nową technologią.

Technokracja

Papież podkreśla znaczenie ograniczeń w paradygmacie technokratycznym. Przestrzega przed obsesją kontrolowania wszystkiego i utratą kontroli nad sobą. „W ideologicznym kontekście paradygmatu technokratycznego, ożywionego prometejskim założeniem samowystarczalności, nierówności mogą rosnąć nieproporcjonalnie, a wiedza i bogactwo gromadzić się w rękach nielicznych, z poważnym zagrożeniem dla społeczeństw demokratycznych i pokojowego współistnienia” – pisze Franciszek.

Kwestie etyczne

Ojciec Święty wskazuje także na nowe kwestie związane ze sztuczną inteligencją, które domagają się podjęcia rozważań etycznych, w tym możliwość powstawania nowych uprzedzeń i nierówności społecznych, manipulacji, wpływania na decyzje jednostek, pogwałcenia ludzkiej godności. „Nie można pozwolić algorytmom: określać sposobu, w jaki rozumiemy prawa człowieka, odkładać na bok podstawowych wartości współczucia, miłosierdzia i przebaczenia lub eliminować możliwość, aby jednostka się zmieniła i pozostawiła przeszłość za sobą” – przestrzega papież.

Operacje wojskowe

Franciszek zauważa, że szczególną kwestią etyczną jest możliwość prowadzenia operacji wojskowych za pomocą systemów zdalnie sterowanych. Postuluje aby najbardziej zaawansowane aplikacje techniczne nie były wykorzystywane do ułatwiania brutalnego rozwiązywania konfliktów, lecz do przygotowywania drogi do pokoju. To, w jaki sposób wykorzystamy sztuczną inteligencję „do włączenia najmniejszych, czyli naszych najsłabszych i najbardziej potrzebujących braci i sióstr, jest miarą ukazującą nasze człowieczeństwo” – podkreśla Ojciec Święty. Dodaje, że kwestie etyczne powinny być brane pod uwagę od samego początku badań, a także na etapie testowania, projektowania, produkcji, dystrybucji i wprowadzenia na rynek nowych technologii.

Edukacja i prawo

Papież zwraca też uwagę, że edukacja w zakresie korzystania z form sztucznej inteligencji powinna mieć na celu przede wszystkim promowanie krytycznego myślenia a także przezwyciężania barier oddzielających ludzi.

Franciszek wskazuje na wyzwania jakie sztuczna inteligencja stawia wobec prawa międzynarodowego. Apeluje do Wspólnoty Narodów, aby podjęła wysiłki na rzecz przyjęcia wiążącego traktatu międzynarodowego, regulującego rozwój i wykorzystanie sztucznej inteligencji.

Ojciec Święty wyraża życzenie, aby jego Orędzie przyczyniło się do tego, „aby postępy w rozwoju form sztucznej inteligencji w ostateczności służyły sprawie ludzkiego braterstwa i pokoju… Pokój jest bowiem owocem relacji, które uznają i akceptują drugiego człowieka w jego niezbywalnej godności, a także owocem współpracy i zaangażowania w dążeniu do integralnego rozwoju wszystkich osób i wszystkich narodów”. Zapewnia o swej modlitwie  „aby szybki rozwój form sztucznej inteligencji nie powiększył zbyt wielu nierówności i niesprawiedliwości już obecnych na świecie, ale przyczynił się do zakończenia wojen i konfliktów oraz złagodzenia wielu form cierpienia, które dotykają rodzinę ludzką. Oby chrześcijanie, wyznawcy różnych religii, oraz mężczyźni i kobiety dobrej woli, zgodnie współpracowali, żeby wykorzystać szanse i sprostać wyzwaniom stawianym przez rewolucję cyfrową, oraz przekazać przyszłym pokoleniom bardziej solidarny, sprawiedliwy i pokojowy świat” – pisze papież na zakończenie swojego Orędzia na 57 Światowy Dzień Pokoju,.

st


 

POLECANE
Gazeta Wyborcza vs. Tygodnik Solidarność. Debata w IPN Wiadomości
Gazeta Wyborcza vs. Tygodnik Solidarność. Debata w IPN

Instytut Pamięci Narodowej zaprasza na debatę pt. „Czwarta władza. Kształtowanie się rynku medialnego po 1989 roku”, która odbędzie się we wtorek, 18 marca 2025 roku o godz. 17.30 w Centralnym Przystanku Historia im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Warszawie, przy ul. Marszałkowskiej 107.

Viktor Orban zapowiada istotne zmiany w prawie podatkowym Wiadomości
Viktor Orban zapowiada istotne zmiany w prawie podatkowym

Premier Węgier Viktor Orban we wpisie na platformie X zapowiedział zmiany w prawie podatkowym, które mają zostać wprowadzone przez jego rząd.

Rosja stawia warunki ws. zawieszenia broni na Ukrainie Wiadomości
Rosja stawia warunki ws. zawieszenia broni na Ukrainie

Wiceminister spraw zagranicznych Rosji Aleksandr Gruszko zapowiedział, że ws. ewentualnego zawieszenia broni na Ukrainie Moskwa będzie się domagać "żelaznych gwarancji bezpieczeństwa", które miałyby się stać częścią umowy. Wykluczył także możliwość potencjalnej misji pokojowej z udziałem krajów europejskich.

Komunikat dla mieszkańców Wrocławia z ostatniej chwili
Komunikat dla mieszkańców Wrocławia

Właściciele i zarządcy budynków we Wrocławiu mają nowy obowiązek. Zgodnie z ustawą o ochronie ludności i obronie cywilnej muszą zgłosić, czy na ich terenie znajdują się schrony lub miejsca ukrycia. Termin na dokonanie zgłoszenia mija już 31 marca 2025 roku.

Wiadomo, kiedy rozmowa Trump–Putin. Prezydent USA zabiera głos z ostatniej chwili
Wiadomo, kiedy rozmowa Trump–Putin. Prezydent USA zabiera głos

Prezydent USA Donald Trump powiedział na pokładzie Air Force One, że planuje porozmawiać z przywódcą Rosji Władimirem Putinem w najbliższy wtorek.

Vance: Europa ryzykuje cywilizacyjne samobójstwo. Niemcy same się zabiją polityka
Vance: Europa ryzykuje cywilizacyjne samobójstwo. Niemcy same się zabiją

W rozmowie z Fox News wiceprezydent USA J.D. Vance wyraził obawy o przyszłość kontynentu europejskiego w kontekście nieodpowiedzialnej polityki ws. migracji.

Polacy uważają, że żyje im się coraz gorzej i są biedniejsi [SONDAŻ] Wiadomości
Polacy uważają, że żyje im się coraz gorzej i są biedniejsi [SONDAŻ]

Prawie 60 proc. Polaków twierdzi, że w ciągu ostatniego roku zmianie uległa ich sytuacja materialna i żyje im się gorzej – wynika z sondażu IBRiS dla "Rzeczpospolitej". Bardzo źle swoją sytuację postrzegają ludzie młodzi – 82 proc. twierdzi, że żyje im się coraz gorzej.

Natalia Maliszewska z brązem MŚ i nowym rekordem Polski pilne
Natalia Maliszewska z brązem MŚ i nowym rekordem Polski

Natalia Maliszewska znów zachwyciła. Polska panczenistka zdobyła brązowy medal mistrzostw świata w short tracku na dystansie 500 m, a przy okazji pobiła rekord Polski, uzyskując czas 42,049. To już trzeci medal biało-czerwonych podczas zawodów w Pekinie

Nie żyje Barbara Skrzypek. Prokuratura wzywa rodzinę na przesłuchanie Wiadomości
Nie żyje Barbara Skrzypek. Prokuratura wzywa rodzinę na przesłuchanie

W sobotę w wieku 66 lat zmarła Barbara Skrzypek, wieloletnia współpracowniczka Jarosława Kaczyńskiego. Portal Niezależna.pl poinformował, że prokuratura miała zaplanować przesłuchanie rodziny kobiety. Nie wiadomo jednak, czy do niego doszło.

Niepokojące doniesienia ws. Lewandowskiego. Lider klasyfikacji strzelców zagrożony Wiadomości
Niepokojące doniesienia ws. Lewandowskiego. Lider klasyfikacji strzelców zagrożony

Robert Lewandowski znów jest w czołówce strzelców La Ligi, ale jego pozycja lidera robi się coraz bardziej zagrożona. Polak ma na koncie 21 bramek, co daje mu obecnie pierwsze miejsce w klasyfikacji, jednak Kylian Mbappe nie odpuszcza i depcze mu po piętach.

REKLAMA

Papież na Dzień Pokoju: Nie można pozwolić algorytmom odkładać na bok podstawowych wartości

Do uczynienia wszystkiego, aby postępy w rozwoju form sztucznej inteligencji służyły sprawie ludzkiego braterstwa i pokoju zachęca Ojciec Święty w Orędziu na 57. Światowy Dzień Pokoju, który będzie obchodzony 1 stycznia 2024 roku.
papież Franciszek Papież na Dzień Pokoju: Nie można pozwolić algorytmom odkładać na bok podstawowych wartości
papież Franciszek / pixabay.com/Annett_Klingner

Nadzieje zagrożenia związane z technologią

Na wstępie papież zauważa, że nauka i technologia są niezwykłymi wytworami potencjału twórczego ludzkiego rozumu. Ich postęp może prowadzić do udoskonalenia człowieka i przemiany świata, ale także powstawania zagrożeń dla ludzkiego przetrwania i stwarzać niebezpieczeństwa dla środowiska naturalnego.

Mówiąc o przyszłości sztucznej inteligencji oraz związanych z nią nadziejach i zagrożeniach Franciszek podkreśla konieczność stosownej formacji w zakresie odpowiedzialności za jej rozwój. Wskazuje na obowiązek ukierunkowania badań techniczno-naukowych na dążenie do pokoju i dobra wspólnego, w służbie integralnego rozwoju człowieka i wspólnoty. „Przyrodzona godność każdej osoby i braterstwo … muszą leżeć u podstaw rozwoju nowych technologii i służyć jako bezdyskusyjne kryteria ich oceny przed ich wykorzystaniem, tak aby postęp cyfrowy mógł odbywać się z poszanowaniem sprawiedliwości i przyczyniać się do sprawy pokoju” – stwierdza Ojciec Święty. Zaznacza, że sztuczna inteligencja powinna służyć najlepszemu ludzkiemu potencjałowi i naszym najbardziej wzniosłym aspiracjom, a nie z nimi konkurować. Wskazuje także na szereg zagrożeń związanych z tą nową technologią.

Technokracja

Papież podkreśla znaczenie ograniczeń w paradygmacie technokratycznym. Przestrzega przed obsesją kontrolowania wszystkiego i utratą kontroli nad sobą. „W ideologicznym kontekście paradygmatu technokratycznego, ożywionego prometejskim założeniem samowystarczalności, nierówności mogą rosnąć nieproporcjonalnie, a wiedza i bogactwo gromadzić się w rękach nielicznych, z poważnym zagrożeniem dla społeczeństw demokratycznych i pokojowego współistnienia” – pisze Franciszek.

Kwestie etyczne

Ojciec Święty wskazuje także na nowe kwestie związane ze sztuczną inteligencją, które domagają się podjęcia rozważań etycznych, w tym możliwość powstawania nowych uprzedzeń i nierówności społecznych, manipulacji, wpływania na decyzje jednostek, pogwałcenia ludzkiej godności. „Nie można pozwolić algorytmom: określać sposobu, w jaki rozumiemy prawa człowieka, odkładać na bok podstawowych wartości współczucia, miłosierdzia i przebaczenia lub eliminować możliwość, aby jednostka się zmieniła i pozostawiła przeszłość za sobą” – przestrzega papież.

Operacje wojskowe

Franciszek zauważa, że szczególną kwestią etyczną jest możliwość prowadzenia operacji wojskowych za pomocą systemów zdalnie sterowanych. Postuluje aby najbardziej zaawansowane aplikacje techniczne nie były wykorzystywane do ułatwiania brutalnego rozwiązywania konfliktów, lecz do przygotowywania drogi do pokoju. To, w jaki sposób wykorzystamy sztuczną inteligencję „do włączenia najmniejszych, czyli naszych najsłabszych i najbardziej potrzebujących braci i sióstr, jest miarą ukazującą nasze człowieczeństwo” – podkreśla Ojciec Święty. Dodaje, że kwestie etyczne powinny być brane pod uwagę od samego początku badań, a także na etapie testowania, projektowania, produkcji, dystrybucji i wprowadzenia na rynek nowych technologii.

Edukacja i prawo

Papież zwraca też uwagę, że edukacja w zakresie korzystania z form sztucznej inteligencji powinna mieć na celu przede wszystkim promowanie krytycznego myślenia a także przezwyciężania barier oddzielających ludzi.

Franciszek wskazuje na wyzwania jakie sztuczna inteligencja stawia wobec prawa międzynarodowego. Apeluje do Wspólnoty Narodów, aby podjęła wysiłki na rzecz przyjęcia wiążącego traktatu międzynarodowego, regulującego rozwój i wykorzystanie sztucznej inteligencji.

Ojciec Święty wyraża życzenie, aby jego Orędzie przyczyniło się do tego, „aby postępy w rozwoju form sztucznej inteligencji w ostateczności służyły sprawie ludzkiego braterstwa i pokoju… Pokój jest bowiem owocem relacji, które uznają i akceptują drugiego człowieka w jego niezbywalnej godności, a także owocem współpracy i zaangażowania w dążeniu do integralnego rozwoju wszystkich osób i wszystkich narodów”. Zapewnia o swej modlitwie  „aby szybki rozwój form sztucznej inteligencji nie powiększył zbyt wielu nierówności i niesprawiedliwości już obecnych na świecie, ale przyczynił się do zakończenia wojen i konfliktów oraz złagodzenia wielu form cierpienia, które dotykają rodzinę ludzką. Oby chrześcijanie, wyznawcy różnych religii, oraz mężczyźni i kobiety dobrej woli, zgodnie współpracowali, żeby wykorzystać szanse i sprostać wyzwaniom stawianym przez rewolucję cyfrową, oraz przekazać przyszłym pokoleniom bardziej solidarny, sprawiedliwy i pokojowy świat” – pisze papież na zakończenie swojego Orędzia na 57 Światowy Dzień Pokoju,.

st



 

Polecane
Emerytury
Stażowe