Projekt ustawy impelemtującej dyrektywę UE dotyczącą sprawozdawczości w firmach. "S", OPZZ i FZZ apelują o większą rolę związków zawodowych

Celem zmian zawartych w rządowym projekcie ustawy jest implementacja do krajowego porządku prawnego dyrektywy unijnej o sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju.
Niestety, jak piszą związkowcy, cele dyrektywy czyli m.in. zwiększenie dostępu do informacji przez związki zawodowe i przedstawicieli pracowników oraz wzmocnienie dialogu społecznego, nie zostały osiągnięte.
Brak definicji "przedstawicieli pracowników"
Projekt, jak zauważają autorzy pisma, posługuje się wyrażeniem „przedstawiciele pracowników”, ale jednocześnie w projekcie nie zawarto jego definicji. Nie ma jej również w ustawie o rachunkowości. Prawodawstwo polskie nie zawiera zasad wyłaniania przedstawicieli pracowników w celu wskazanym w omawianej dyrektywie.
„Nie wiadomo więc, z jakim konkretnie podmiotem miałby kontaktować się kierownik jednostki w celu przeprowadzenia konsultacji”
- czytamy.
"Przepisy prawa pracy w wielu aktach prawnych odwołują się jednak do przedstawicieli pracowników w sytuacji, gdy u danego pracodawcy nie działają związki zawodowe. Kodeks pracy nie reguluje jednak trybu ich wyłaniania, z wyjątkiem art. 237 [13a] k.p., w którym ustawodawca stwierdza, że przedstawiciele pracowników są wybierani przez zakładowe organizacje związkowe, a jeśli nie ma ich u danego pracodawcy, wówczas przez pracowników w trybie przyjętym w zakładzie pracy"
- piszą szefowie związków zawodowych.
W pierwszej kolejności związki zawodowe
Autorzy pisma przekonują, że zakres informacji, jaki będzie podlegał ujawnieniu w ramach zrównoważonej sprawozdawczości i konsultacji w ramach przygotowywania sprawozdania, czyli m.in. wolności zrzeszania się i rokowań zbiorowych oraz dialogu społecznego wskazuje, że podmiotem konsultowanym w pierwszej kolejności powinny być związki zawodowe – przekonują autorzy listu. To one, jak twierdzą autorzy uwag, mają najlepszą wiedzę na temat tego, czy pracodawca respektuje wolność zrzeszania się, a także informacje o warunkach pracy.
Dlatego szefowie trzech reprezentatywnych związków zawodowych postulują, by do projektu dodać zwrot definiujący przedstawicieli pracowników jako „zakładowe organizacje związkowe, a jeżeli u pracodawcy takie organizacje nie działają – przedstawiciele pracowników wybierani przez pracowników w trybie przyjętym u danego pracodawcy.
Konsultacje w trakcie, a nie po opracowaniu sprawozdania
Związkowcy apelują także o to, by przedstawiciele pracowników mieli wpływ na kształt informacji zawartej w sprawozdaniach w ramach „sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju”.
„(...) proces konsultacji będzie miał charakter następczy. Nie wydaje się to być zgodne z dyrektywą 2022/2464. Dyrektywa 2022/2464 wymaga działania uprzedniego. Akty unijne dotyczące kwestii informowania i konsultowania pracowników wskazują, iż celem konsultowania jest wyrażenie opinii, która będzie pomocna w podjęciu decyzji. Oznacza to, iż konsultacja ma mieć miejsce w odpowiednim czasie, w odpowiedni sposób i zawierać odpowiednią treść. Tego elementu – uwzględnienia konsultacji w celu podjęcia decyzji – brakuje zarówno w samym projekcie, jak i w uzasadnieniu”
- piszą autorzy opinii.
Wskazują także m.in. na to, że wszystkie spółki Skarbu Państwa, bez względu na wielkość, powinny sporządzać sprawozdawczość w zakresie zrównoważonego rozwoju począwszy już od 2024 roku.
Dyrektywa o sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju
Przypomnijmy, zgodnie z dyrektywą o sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju wszystkie duże jednostki oraz małe i średnie spółki giełdowe mają przedstawiać w swoim sprawozdaniu z działalności informacje na temat: kwestii środowiskowych, społecznych i praw człowieka oraz ładu korporacyjnego. Informacje te mają być raportowane według wspólnych europejskich standardów sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju.
CZYTAJ TAKŻE: Związkowcy z Poczty Polskiej napisali list do premiera. Oczekują „natychmiastowego wsparcia”
Poniżej pełna treść opnii.