[Felieton „TS”] Tadeusz Płużański: „Ty masz u mnie dwa wyroki śmierci”
![Tadeusz Płużański [Felieton „TS”] Tadeusz Płużański: „Ty masz u mnie dwa wyroki śmierci”](https://www.tysol.pl/imgcache/750x530/c/uploads/news/108861/1692788525d698d53980342af3501424.jpg)
Józef Goldberg – pierwszy śledczy bezpieki
Józef Goldberg urodził się w 1907 r. w Warszawie jako syn działacza syjonistycznego i redaktora naczelnego żydowskiego dziennika „Hajnt” Abrahama Goldberga i Chany Różańskiej. W dokumentach podawał wyznanie mojżeszowe. Ukończył męskie gimnazjum żydowskiej spółki „Chinuch”, a w 1929 r. prawo na Uniwersytecie Warszawskim. Prawdopodobnie już wtedy współpracował z NKWD. Aplikował przy Sądzie Apelacyjnym w Warszawie,
a po zdaniu w 1936 r. egzaminu adwokackiego, do wybuchu wojny prowadził samodzielną praktykę. Komunistą był już w szkole. Potem działał w Organizacji Młodzieży Socjalistycznej „Życie”, Związku Młodzieży Komunistycznej, Komunistycznej Partii Polski – Centralnym Biurze Żydowskim. W 1937 r. uczestniczył w Światowym Kongresie Żydowskim w Paryżu. Wyjeżdżał też do Palestyny. Po wybuchu wojny razem z towarzyszką życia Belą Frenkiel przedostali się do Kostopola, gdzie pracowali w NKWD. W 1940 r. we Lwowie w oddziale NKWD do spraw polskich zajmował się polskimi jeńcami jako oficer polityczno-wychowawczy, tłumacz. Słynął z donosicielstwa, również na towarzyszy-komunistów. Wszedł w łaski generała NKWD Iwana Sierowa. 22 czerwca 1941 r. dobrowolnie wstąpił do Armii Czerwonej, ale został odwołany do zadań w NKWD. W czasie ewakuacji brał udział w rozstrzeliwaniu więźniów.
W lutym 1944 r. wstąpił do 3. Dywizji im. Romualda Traugutta, gdzie ukończył szkołę oficerów polityczno-wychowawczych i pracował jako politruk w redakcji pisma „Na Zachód”, a następnie gazety 1. Armii WP „Zwyciężymy”. W kwietniu 1944 r. brał udział w walkach na Wołyniu, a w sierpniu na przyczółku warecko-magnuszewskim. Został przeniesiony z wojska do Resortu Bezpieczeństwa Publicznego PKWN w Lublinie. Od tego momentu aż do 5 marca 1954 r. w „polskiej” bezpiece. Wtedy też zaczął posługiwać się panieńskim nazwiskiem swej matki – Różański. Dyrektorem Departamentu Śledczego MBP, a zarazem pułkownikiem został 1 lipca 1947 r. W latach
1949–1951 był dodatkowo lektorem KC PZPR z ramienia MBP. Wykłady o metodach śledztwa operacyjnego prowadził w Centrum Wyszkolenia MBP w Legionowie koło Warszawy. W historii zapisał się jako jeden z największych katów
Polaków po 1944 r. Ma na sumieniu śmierć wielu patriotów, m.in. rotmistrza Witolda Pileckiego i generała Emila Fieldorfa „Nila”. Mój ojciec, Tadeusz Płużański, kurier Witolda, usłyszał od Różańskiego w śledztwie na Rakowieckiej:
„Ty masz u mnie dwa wyroki śmierci”, co sprawdziło się w komunistycznym sądzie. Józef Goldberg z więzienia wyszedł w 1964 r. Do przejścia na emeryturę w 1969 r. był urzędnikiem w Mennicy Państwowej w Warszawie. Zmarł w 1981 r. wskutek choroby nowotworowej. Został pochowany na cmentarzu żydowskim przy ulicy Okopowej w Warszawie.
