Tomasz Terlikowski: Adwent to dobry czas, by wracać do św. Augustyna

Końcówka Adwentu to dobry czas, by rozpocząć rekolekcje. A jeśli ktoś nie ma czasu, by na nie uczęszczać, to pewnym zamiennikiem może być lektura. Dla mnie taką adwentową książką stały się „Kazania do Ewangelii według św. Mateusza” Augustyna z Hippony.
Św. Augustyn z Hippony. Philippe de Champiegne Tomasz Terlikowski: Adwent to dobry czas, by wracać do św. Augustyna
Św. Augustyn z Hippony. Philippe de Champiegne / Wikipedia domena publiczna

To nowe tłumaczenie tekstów, które wcześniej nie były w polskim myśleniu obecne. Nie jest to przykład głębokiej augustyńskiej teologii, ale raczej duszpasterskie rozważania skierowane do tzw. zwykłych ludzi. Tyle że Augustyn swoich słuchaczy szanuje, więc mówi o rzeczach ważnych i niekiedy trudnych, nie boi się wprowadzać teologii, i choć przytacza także nauczanie moralne, to skupia się także na doktrynie czy filozofii. Takich kazań potrzebujemy także dziś. 

Nie będę cytował wszystkiego. Mnie urzekło kilka mocnych stwierdzeń. Pierwsze z nich dotyczy poznania Boga. „Cóż zatem powiemy o Bogu? Jeśli bowiem chcesz coś powiedzieć, co pojąłeś, to nie jest to Bóg. Jeśli zdołałeś pojąć [umysłem], to pojąłeś coś innego niż Boga. Jeśli zdawało ci się, że zdołałeś pojąć, to zostałeś oszukany przez swoją wyobraźnię. Jeśli pojąłeś to [Bóg] nie jest tym. Czym zaś jest, tego nie pojąłeś” – wskazuje Augustyn i trudno o bardziej apofatyczne, ale też bardziej adekwatne uchwycenie tego, kim jest Bóg i jak ma się do Niego nasze myślenie. 

 

Rozważania dotyczące modlitwy

Niesamowite są także augustyńskie rozważania dotyczące modlitwy, tego, jak i o co prosić, a także wyjaśnienie, dlaczego dalece nie wszystkie nasze prośby zostają wypełnione. Augustyn opiera się w tych rozważaniach na Ewangelii, swoiście oczywiście pojętej, ale wiele z jego odpowiedzi nadaje się wprost do udzielenia ich obecnie zadającym pytania o modlitwę. Mocno wybrzmiewają także słowa o tym, że w istocie nie pomyślność jest celem modlitwy ani ludzkiego życia. „Jest oznaką wielkiego męstwa walczyć z pomyślnością. Jest oznaką wielkiej pomyślności nie dać się zwyciężyć przez pomyślność” – wskazuje Augustyn.

A dla tych, którzy zadają sobie często pytanie o poziom biskupów, o ich zaniedbania czy o to, dlaczego w Kościele jest zło, Augustyn odpowiada tak: „Źli są wszędzie. (…) Dlaczego dziwisz się, że znalazłeś złych w miejscu świętym?”. A wcześniej zauważa, „również w absydach jest ziarno i są chwasty”. Oddzielenie ich od siebie jest kwestią przyszłości, ale istotne jest, by zrozumieć, że ani kapłaństwo, ani biskupstwo nie chronią przed upadkiem i nie są – w żadnym razie – gwarantem świętości.

Takich myśli, wskazówek, głębokich porad jest w tej książce więcej. Warto, naprawdę warto ją przeczytać. 


 

POLECANE
Śmiertelny atak nożownika. Prezydent reaguje z ostatniej chwili
Śmiertelny atak nożownika. Prezydent reaguje

Prezydent Andrzej Duda zabrał głos po tragicznym ataku nożownika w Szpitalu Uniwersyteckim w Krakowie, w którym zginął 40-letni lekarz.

Czarnoskóry mężczyzna zaatakował jadącego hulajnogą Polaka. Policja publikuje portret pamięciowy z ostatniej chwili
Czarnoskóry mężczyzna zaatakował jadącego hulajnogą Polaka. Policja publikuje portret pamięciowy

We wtorek opolska policja opublikowała porter pamięciowy czarnoskórego mężczyzny podejrzewanego o atak z użyciem niebezpiecznego narzędzia.

Wyłączenia prądu w Poznaniu. Jest komunikat z ostatniej chwili
Wyłączenia prądu w Poznaniu. Jest komunikat

W środę 30 kwietnia mieszkańcy Poznania muszą przygotować się na planowane przerwy w dostawach prądu. Utrudnienia obejmą obszar Poznań Stare Miasto.

Miliony metrów sześciennych gazu. Polska rusza z wydobyciem z ostatniej chwili
Miliony metrów sześciennych gazu. Polska rusza z wydobyciem

Orlen uruchomił wydobycie gazu ziemnego ze złoża Grodzewo (0,25 mld m³) w Wielkopolsce. Jak przekazano, wystarczy na 18 lat eksploatacji.

Nie żyje gwiazda amerykańskiego kina Wiadomości
Nie żyje gwiazda amerykańskiego kina

Media obiegła smutna wiadomość o śmierci aktorki, która największe sukcesy święciła jako dziecięca gwiazda amerykańskiej kinematografii.

Wielka Brytania: Niewyjaśnione przerwy w dostawach energii przed hiszpańską awarią z ostatniej chwili
Wielka Brytania: "Niewyjaśnione przerwy w dostawach energii" przed hiszpańską awarią

Brytyjski operator sieci energetycznej powiadomił, ze prowadzi dochodzenie w sprawie niewyjaśnionych przerw w dostawach energii elektrycznej, które dotknęły brytyjski system na kilkanaście godzin przed tym, gdy w poniedziałek prądu zostały pozbawione Hiszpania i Portugalia - poinformował we wtorek dziennik "The Telegraph" .

Sędzia SN w stanie spoczynku komentuje opinię rzecznika TSUE ws. neosędziów: miażdżąca dla Adama Bodnara tylko u nas
Sędzia SN w stanie spoczynku komentuje opinię rzecznika TSUE ws. "neosędziów": miażdżąca dla Adama Bodnara

Przysłowia mądrością narodów. Anglicy mają takie przysłowie: „Don't count your chickens before they hatch”. W Polsce mówi się: „Nie chwal dnia przed zachodem słońca” albo „Nie dziel skóry na niedźwiedziu”. Wydarzenia ostatnich dni pokazały, że znajomość starych ludowych mądrości pozostaje obca urzędnikom ministerstwa sprawiedliwości.

Film szkalujący polskich żołnierzy promowany przez MSZ. Dla budowania pozytywnego wizerunku  Wiadomości
Film szkalujący polskich żołnierzy promowany przez MSZ. "Dla budowania pozytywnego wizerunku"

Europoseł Szymon Szynkowski vel Sęk zadał pytanie Ministerstwu Spraw Zagranicznych, czym tłumaczy swoje zaangażowanie w promocję filmu "Zielona granica" w Berlinie w ramach polskiej prezydencji. Odpowiedziano mu, że jest to "wszechstronna promocja Polski". "Niebywałe!" skomentował europoseł.

Debata prezydencka TVP. Stanowski ujawnił pismo z ostatniej chwili
Debata prezydencka TVP. Stanowski ujawnił pismo

Krzysztof Stanowski ujawnia dokument dotyczący debaty prezydenckiej TVP. Znamy prowadzących i szczegóły wydarzenia zaplanowanego na 12 maja.

Śmiertelny atak nożownika. Tusk zabrał głos z ostatniej chwili
Śmiertelny atak nożownika. Tusk zabrał głos

Premier Donald Tusk zabrał głos po tragicznym ataku nożownika w Szpitalu Uniwersyteckim w Krakowie, w którym zginął 40-letni lekarz.

REKLAMA

Tomasz Terlikowski: Adwent to dobry czas, by wracać do św. Augustyna

Końcówka Adwentu to dobry czas, by rozpocząć rekolekcje. A jeśli ktoś nie ma czasu, by na nie uczęszczać, to pewnym zamiennikiem może być lektura. Dla mnie taką adwentową książką stały się „Kazania do Ewangelii według św. Mateusza” Augustyna z Hippony.
Św. Augustyn z Hippony. Philippe de Champiegne Tomasz Terlikowski: Adwent to dobry czas, by wracać do św. Augustyna
Św. Augustyn z Hippony. Philippe de Champiegne / Wikipedia domena publiczna

To nowe tłumaczenie tekstów, które wcześniej nie były w polskim myśleniu obecne. Nie jest to przykład głębokiej augustyńskiej teologii, ale raczej duszpasterskie rozważania skierowane do tzw. zwykłych ludzi. Tyle że Augustyn swoich słuchaczy szanuje, więc mówi o rzeczach ważnych i niekiedy trudnych, nie boi się wprowadzać teologii, i choć przytacza także nauczanie moralne, to skupia się także na doktrynie czy filozofii. Takich kazań potrzebujemy także dziś. 

Nie będę cytował wszystkiego. Mnie urzekło kilka mocnych stwierdzeń. Pierwsze z nich dotyczy poznania Boga. „Cóż zatem powiemy o Bogu? Jeśli bowiem chcesz coś powiedzieć, co pojąłeś, to nie jest to Bóg. Jeśli zdołałeś pojąć [umysłem], to pojąłeś coś innego niż Boga. Jeśli zdawało ci się, że zdołałeś pojąć, to zostałeś oszukany przez swoją wyobraźnię. Jeśli pojąłeś to [Bóg] nie jest tym. Czym zaś jest, tego nie pojąłeś” – wskazuje Augustyn i trudno o bardziej apofatyczne, ale też bardziej adekwatne uchwycenie tego, kim jest Bóg i jak ma się do Niego nasze myślenie. 

 

Rozważania dotyczące modlitwy

Niesamowite są także augustyńskie rozważania dotyczące modlitwy, tego, jak i o co prosić, a także wyjaśnienie, dlaczego dalece nie wszystkie nasze prośby zostają wypełnione. Augustyn opiera się w tych rozważaniach na Ewangelii, swoiście oczywiście pojętej, ale wiele z jego odpowiedzi nadaje się wprost do udzielenia ich obecnie zadającym pytania o modlitwę. Mocno wybrzmiewają także słowa o tym, że w istocie nie pomyślność jest celem modlitwy ani ludzkiego życia. „Jest oznaką wielkiego męstwa walczyć z pomyślnością. Jest oznaką wielkiej pomyślności nie dać się zwyciężyć przez pomyślność” – wskazuje Augustyn.

A dla tych, którzy zadają sobie często pytanie o poziom biskupów, o ich zaniedbania czy o to, dlaczego w Kościele jest zło, Augustyn odpowiada tak: „Źli są wszędzie. (…) Dlaczego dziwisz się, że znalazłeś złych w miejscu świętym?”. A wcześniej zauważa, „również w absydach jest ziarno i są chwasty”. Oddzielenie ich od siebie jest kwestią przyszłości, ale istotne jest, by zrozumieć, że ani kapłaństwo, ani biskupstwo nie chronią przed upadkiem i nie są – w żadnym razie – gwarantem świętości.

Takich myśli, wskazówek, głębokich porad jest w tej książce więcej. Warto, naprawdę warto ją przeczytać. 



 

Polecane
Emerytury
Stażowe