Marcin Bąk: Dziury w spodniach, dziury w cywilizacji

Moda na dziurawe, rozdarte spodnie, sprzedawane w sklepach w milionach sztuk rocznie, mogą się nam wydawać pewną ekstrawagancją kostiumologiczną, jakich wiele już było w dziejach. Tym razem jednak chodzi o coś więcej. Pomieszaniu uległ najgłębszy porządek związany z pojęciem wartości.

Różne, dziwaczne mody

Na temat mody w sposobach ubierania się napisano już wiele popularnych książek i poważnych rozpraw naukowych. Jest to zjawisko występujące od początków ludzkiej cywilizacji, bardzo ciekawe i zróżnicowane zarazem. Różnie się też próbuje wyjaśnić przyczyny jego istnienia. Część badaczy upatruje powód powstania różnych mód w zachowaniach godowych, związanych z chęcią zwrócenia na siebie uwagi potencjalnie najlepszego partnera w procesie rozrodczym. Inni postrzegają modę jako pochodna istnienia hierarchii społecznej i chęci wyróżnienia się spośród społeczności.

Sposoby ubierania się, czesania fryzur czy brody bywały bardzo ciekawe, bywały też dziwaczne. Dzięki bardzo bogatej ikonografii możemy prześledzić rozwój i zanikanie niektórych mód w minionych epokach. Czasem niektóre elementy ubioru noszone w pewnych krajach wydają się nie tylko modne ale i praktyczne – na przykład stożkowe kapelusze ze słomy zakładane przez ludzi wszystkich stanów w feudalnej Japonii. Inne elementy wydawać się mogą dziwaczne i niepraktyczne. Takimi bywały w różnych kulturach buty na bardzo wysokich obcasach, koturny, niepraktyczne i niestabilne ale być może dodające jakoś punktów do szacunku przez sztuczne zwiększenie wzrostu. Ciekawie wyglądają liczne zapożyczenia do stroju cywilnego z kultury militarnej, to nie jest tylko specjalność ostatnich lat. W XV wieku w Europie rozpowszechnił się męski strój zwany doublet. Był to rodzaj, jakbyśmy to dzisiaj powiedzieli, garnituru składającego się z dwóch części – obcisłych nogawic i zapinanej ciasno kurtki. W ramiona kurtki z czasem wstawiano pikowania, przez co strój noszony na co dzień przez cywilów upodabniał się do watowanych kurtek zakładanych pod zbroję. Dzięki tej modzie mężczyźni mogli podkreślać swoją, prawdziwa bądź tylko iluzoryczną, łączność ze stanem rycerskim.

To koniec tanich wakacji all inclusive? Popularna wyspa mówi "nie" wczasowiczom

Dziadowskie łachy w markowych sklepach

Jak na tle dziejów mody wyglądają spodnie z dziurami? Wyglądają przedziwnie. Jak już się rzekło, moda miała swoje curiosa, ludzie potrafili zakładać na siebie najbardziej fikuśne i niepraktyczne rzeczy jednak czegoś takiego, jak zakładanie spodni z dziurami chyba nigdy nie było. Znajdziemy wprawdzie wcale liczne przykłady strojów czy obuwia, z fikuśnie wykonywanymi otworami, ażurowane i tak dalej ale czegoś takiego jak współczesne spodnie z dziurami na kolanach, traktowanymi jako krzyk mody,  nie było. Dziura w ubraniu, wynikająca ze zniszczenia, była zawsze dowodem biedy. Jeśli sięgniemy do malarstwa Hieronima Boscha czy do dzieł innych mistrzów holenderskich to spotkamy się tam z dziurami na ubraniach w wyobrażeniach żebraków, ludzi z gminu, biedaków. Tak będzie na zagadkowym obrazie „Wędrowiec” mistrza Boscha, tak będzie na obrazach obu Breuegelów. Dziura na nogawicy jest zawsze zewnętrzną oznaką ubóstwa, często także, w warstwie symbolicznej, ubóstwa duchowego.

Czym jest dziura? W największym skrócie dziura jest brakiem czegoś, pustką, niebytem. Dziura  w spodniach, wynikająca z przecięcia, przedarcia materiału jest zawsze jakimś mankamentem, jakimś deficytem. Zdarzało się w przeszłości, że sprzedawano na targach takie stare, znoszone ubrania z dziurami. Zasada była jednak zawsze taka sama – cena ubrania z dziurą była znacznie niższa niż ubrania całego, nawet używanego. Dlatego część biedoty mogła sobie na takie zniszczone, dziurawe ubrania pozwolić. Nigdy jednak nie sprzedawano dziurawych spodni w cenie nowego ubrania. Teraz jednak mamy do czynienia z sytuacją zupełnie nową. Spodnie dostępne w sklepach, spodnie z dziurami w różnych fasonach, mniejszymi i większymi, są do kupienia w takich samych cenach, jak spodnie całe. Wiem, bo sam sprawdzałem. Jest to absolutne curiosum, nasza cywilizacja doszła do takiego punktu, w którym sprzedaje się dziurę tak jakby stanowiła jakąś realną wartość. Sprzedaje się nic jako coś.  Pytałem się też właścicielki takich właśnie, rozdartych na kolanach spodni, kupionych w sklepie za kilkaset PLN, dlaczego je kupiła i dlaczego je nosi? Odpowiedziała, że uważa noszenie takich spodni za uzewnętrznienie własnej postawy życiowej, swojego charakteru, pewnego nonkonformizmu. No powiedzmy...

Perfekcja, słowo pochodzące z łaciny i tłumaczone jako doskonałość, oznaczało pierwotnie w języku Rzymian coś, co zostało wykonane do końca, zgodnie z planem. W przypadku rozdartych na kolanie spodni, sprzedawanych za pełną kwotę, jako wykonanych perfekcyjnie, mamy do czynienia z jakąś karykaturą pojęć.

Czytaj także: Polacy uwielbiają wakacje all inclusive w Turcji, ale czy jest to bezpieczne?  

 


 

POLECANE
Ważny komunikat dla rodziców: Ostatnie dni na złożenie wniosku. Można otrzymać 300 zł z ostatniej chwili
Ważny komunikat dla rodziców: Ostatnie dni na złożenie wniosku. Można otrzymać 300 zł

Rodzice i opiekunowie mają czas tylko do końca listopada, aby zgłosić się po 300-złotowe świadczenie z programu „Dobry Start”. To jednorazowa wypłata na wyposażenie dzieci w niezbędne materiały szkolne. Wnioski przyjmowane są wyłącznie online.

Wojsko dostaje instrukcje ws. pseudokibiców. Kibice pytają: „Zemsta Tuska?” pilne
Wojsko dostaje instrukcje ws. "pseudokibiców". Kibice pytają: „Zemsta Tuska?”

Według dowództwa armii ostrzeżenia dotyczące „środowisk pseudokibiców” wynikają z "sygnałów służb specjalnych" o możliwej infiltracji i wykorzystaniu tych środowisk w działaniach dywersyjnych.

Przecięli kraty i uciekli na prześcieradłach. Spektakularna ucieczka w więzienia w Dijon Wiadomości
Przecięli kraty i uciekli na prześcieradłach. Spektakularna ucieczka w więzienia w Dijon

Francuskie służby od miesięcy ostrzegały, że w przepełnionym więzieniu w Dijon gwałtownie spada poziom zabezpieczeń. Teraz ich obawy się potwierdziły: dwóch osadzonych zdołało przepiłować kraty i zniknąć.

Sondaż w Niemczech: Większość przewiduje rozpad rządu Merza z ostatniej chwili
Sondaż w Niemczech: Większość przewiduje rozpad rządu Merza

54 proc. Niemców uważa, że koalicja rządowa pod wodzą kanclerza Friedricha Merza rozpadnie się do 2029 roku - wynika z sondażu Instytutu Insa, opublikowanego w czwartek w „Bildzie”.

Ukrainiec zatrzymany w sprawie dywersji na kolei wychodzi na wolność. Miał 46 paszportów z ostatniej chwili
Ukrainiec zatrzymany w sprawie dywersji na kolei wychodzi na wolność. Miał 46 paszportów

Prokuratura zaskarżyła decyzję sądu, który nie zgodził się na areszt 34-letniego obywatela Ukrainy posiadającego 46 rosyjskich paszportów, wskazując w zażaleniu, że postanowienie "obraża przepisy".

Łódzkie: 16 tys. gospodarstw domowych bez prądu. PGE wydało komunikat z ostatniej chwili
Łódzkie: 16 tys. gospodarstw domowych bez prądu. PGE wydało komunikat

W czwartek po południu w woj. łódzkim nastąpiła poważna awaria sieci energetycznej. Na skutek potężnego ataku zimy bez prądu pozostaje ponad 16 tys. gospodarstw domowych i firm z okolic gmin Sieradz, Łask, Poddębice, Zadzim, Błaszki, Warta. PGE Dystrybucja wydała komunikat.

Skandal w Brazylii. Studentka aresztowana, bo nie spodobała jej się wchodząca do toalety transkobieta tylko u nas
Skandal w Brazylii. Studentka aresztowana, bo nie spodobała jej się wchodząca do toalety "transkobieta"

Kolejny skandal w Brazylii! Studentka została aresztowana po tym, jak skonfrontowała się z mężczyzną, który nachodził damskie toalety. Mężczyzna jednak uważa, że ma do tego prawo jako „osoba niebinarna”, a kobiecie, która zwyzywała go za korzystanie z żeńskiej łazienki, grozi więzienie.

Żydowska agencja prasowa powtarza kłamstwo o 200 tys. Żydów zamordowanych przez Polaków pilne
Żydowska agencja prasowa powtarza kłamstwo o "200 tys. Żydów zamordowanych przez Polaków"

Artykuł opublikowany w „Jewish Telegraphic Agency” odnosi się do wystąpienia ambasadora USA w Polsce Thomasa Rose’a oraz przedstawia własny pogląd na dyskusję o odpowiedzialności Polaków za wydarzenia związane z Zagładą. Krytykując słowa ambasadora, autor tekstu JTA przedstawia własny, jednostronny obraz relacji polsko-żydowskich, ignorując kwestię okupacji niemieckiej, umniejszając udział Polaków w ratowaniu Żydów i kładąc akcent m.in. na marginalne przypadki szmalcownictwa.

Prezydent Nawrocki wydał oświadczenie: 11 ustaw podpisanych, dwie zawetowane. Mocny apel do rządu z ostatniej chwili
Prezydent Nawrocki wydał oświadczenie: 11 ustaw podpisanych, dwie zawetowane. Mocny apel do rządu

W czwartek wieczorem prezydent Karol Nawrocki ogłosił decyzje dotyczące 13 ustaw przekazanych z parlamentu: 11 z nich podpisał, a dwie zawetował. Podkreślił, że działa wyłącznie w oparciu o konstytucyjne prerogatywy i interes obywateli, apelując jednocześnie do rządu Donalda Tuska o współpracę i wcześniejsze konsultowanie projektów ustaw.

Dramatyczny spadek inwestycji zagranicznych w Polsce. Jest raport z ostatniej chwili
Dramatyczny spadek inwestycji zagranicznych w Polsce. Jest raport

Napływ inwestycji do Polski w 2024 roku znacząco się obniżył; w porównaniu z 2023 rokiem zmniejszył się mniej więcej o 55 proc., a skala spadku była znacznie wyższa niż w przypadku państw rozwiniętych – podał NBP w opublikowanym w czwartek raporcie.

REKLAMA

Marcin Bąk: Dziury w spodniach, dziury w cywilizacji

Moda na dziurawe, rozdarte spodnie, sprzedawane w sklepach w milionach sztuk rocznie, mogą się nam wydawać pewną ekstrawagancją kostiumologiczną, jakich wiele już było w dziejach. Tym razem jednak chodzi o coś więcej. Pomieszaniu uległ najgłębszy porządek związany z pojęciem wartości.

Różne, dziwaczne mody

Na temat mody w sposobach ubierania się napisano już wiele popularnych książek i poważnych rozpraw naukowych. Jest to zjawisko występujące od początków ludzkiej cywilizacji, bardzo ciekawe i zróżnicowane zarazem. Różnie się też próbuje wyjaśnić przyczyny jego istnienia. Część badaczy upatruje powód powstania różnych mód w zachowaniach godowych, związanych z chęcią zwrócenia na siebie uwagi potencjalnie najlepszego partnera w procesie rozrodczym. Inni postrzegają modę jako pochodna istnienia hierarchii społecznej i chęci wyróżnienia się spośród społeczności.

Sposoby ubierania się, czesania fryzur czy brody bywały bardzo ciekawe, bywały też dziwaczne. Dzięki bardzo bogatej ikonografii możemy prześledzić rozwój i zanikanie niektórych mód w minionych epokach. Czasem niektóre elementy ubioru noszone w pewnych krajach wydają się nie tylko modne ale i praktyczne – na przykład stożkowe kapelusze ze słomy zakładane przez ludzi wszystkich stanów w feudalnej Japonii. Inne elementy wydawać się mogą dziwaczne i niepraktyczne. Takimi bywały w różnych kulturach buty na bardzo wysokich obcasach, koturny, niepraktyczne i niestabilne ale być może dodające jakoś punktów do szacunku przez sztuczne zwiększenie wzrostu. Ciekawie wyglądają liczne zapożyczenia do stroju cywilnego z kultury militarnej, to nie jest tylko specjalność ostatnich lat. W XV wieku w Europie rozpowszechnił się męski strój zwany doublet. Był to rodzaj, jakbyśmy to dzisiaj powiedzieli, garnituru składającego się z dwóch części – obcisłych nogawic i zapinanej ciasno kurtki. W ramiona kurtki z czasem wstawiano pikowania, przez co strój noszony na co dzień przez cywilów upodabniał się do watowanych kurtek zakładanych pod zbroję. Dzięki tej modzie mężczyźni mogli podkreślać swoją, prawdziwa bądź tylko iluzoryczną, łączność ze stanem rycerskim.

To koniec tanich wakacji all inclusive? Popularna wyspa mówi "nie" wczasowiczom

Dziadowskie łachy w markowych sklepach

Jak na tle dziejów mody wyglądają spodnie z dziurami? Wyglądają przedziwnie. Jak już się rzekło, moda miała swoje curiosa, ludzie potrafili zakładać na siebie najbardziej fikuśne i niepraktyczne rzeczy jednak czegoś takiego, jak zakładanie spodni z dziurami chyba nigdy nie było. Znajdziemy wprawdzie wcale liczne przykłady strojów czy obuwia, z fikuśnie wykonywanymi otworami, ażurowane i tak dalej ale czegoś takiego jak współczesne spodnie z dziurami na kolanach, traktowanymi jako krzyk mody,  nie było. Dziura w ubraniu, wynikająca ze zniszczenia, była zawsze dowodem biedy. Jeśli sięgniemy do malarstwa Hieronima Boscha czy do dzieł innych mistrzów holenderskich to spotkamy się tam z dziurami na ubraniach w wyobrażeniach żebraków, ludzi z gminu, biedaków. Tak będzie na zagadkowym obrazie „Wędrowiec” mistrza Boscha, tak będzie na obrazach obu Breuegelów. Dziura na nogawicy jest zawsze zewnętrzną oznaką ubóstwa, często także, w warstwie symbolicznej, ubóstwa duchowego.

Czym jest dziura? W największym skrócie dziura jest brakiem czegoś, pustką, niebytem. Dziura  w spodniach, wynikająca z przecięcia, przedarcia materiału jest zawsze jakimś mankamentem, jakimś deficytem. Zdarzało się w przeszłości, że sprzedawano na targach takie stare, znoszone ubrania z dziurami. Zasada była jednak zawsze taka sama – cena ubrania z dziurą była znacznie niższa niż ubrania całego, nawet używanego. Dlatego część biedoty mogła sobie na takie zniszczone, dziurawe ubrania pozwolić. Nigdy jednak nie sprzedawano dziurawych spodni w cenie nowego ubrania. Teraz jednak mamy do czynienia z sytuacją zupełnie nową. Spodnie dostępne w sklepach, spodnie z dziurami w różnych fasonach, mniejszymi i większymi, są do kupienia w takich samych cenach, jak spodnie całe. Wiem, bo sam sprawdzałem. Jest to absolutne curiosum, nasza cywilizacja doszła do takiego punktu, w którym sprzedaje się dziurę tak jakby stanowiła jakąś realną wartość. Sprzedaje się nic jako coś.  Pytałem się też właścicielki takich właśnie, rozdartych na kolanach spodni, kupionych w sklepie za kilkaset PLN, dlaczego je kupiła i dlaczego je nosi? Odpowiedziała, że uważa noszenie takich spodni za uzewnętrznienie własnej postawy życiowej, swojego charakteru, pewnego nonkonformizmu. No powiedzmy...

Perfekcja, słowo pochodzące z łaciny i tłumaczone jako doskonałość, oznaczało pierwotnie w języku Rzymian coś, co zostało wykonane do końca, zgodnie z planem. W przypadku rozdartych na kolanie spodni, sprzedawanych za pełną kwotę, jako wykonanych perfekcyjnie, mamy do czynienia z jakąś karykaturą pojęć.

Czytaj także: Polacy uwielbiają wakacje all inclusive w Turcji, ale czy jest to bezpieczne?  

 



 

Polecane