[Tylko u nas] Prof. Marek Jan Chodakiewicz: Italia, Bałkany. Muzułmańska okupacja
Na Sycylii dżihadyści wylądowali w 827 r., a zostali stamtąd wyrzuceni dopiero w 1061 r. Okupacja trwała ponad 200 lat. W 870 r. po zdobyciu Malty mahometanie wyrżnęli część ludności, a resztę zniewolili i deportowali. Po kilkudziesięciu latach sprowadzili kolonistów muzułmańskich głównie z Sycylii, ale ich władza na Malcie padła w 1091 r. W międzyczasie w całej południowej Italii długo z powodzeniem walczyli przeciw miejscowym siłom włoskim, posiłkom frankijskim, a szczególnie przeciw Bizantyjczykom. Muzułmanie najeżdżali wybrzeża Italii i atakowali włoskie wyspy. W 846 r. zdobyli Rzym, złupili m.in. bazylikę św. Piotra.
W końcu na Sycylii zjawili się Normanowie, którzy pobili muzułmanów i złamali ich władzę w regionie do końca XI w. W sumie rekonkwistę italiańską ukończono po ponad 250 latach. Jednak dopiero w połowie XIII w. wyegzekwowano konwersję ludności muzułmańskiej na chrześcijaństwo. Aż do XIX w. nie uwolniono się od zmory islamskich piratów. W ostatnich latach problem islamu powrócił wraz z wielkimi falami migrantów z Afryki i Bliskiego Wschodu.
Rekonkwista w Europie Południowo-Wschodniej trwa od wjazdu Turków osmańskich do Europy w 1345 r., gdy zajęli prowincje greckie Bizancjum. Najpierw pokonali Serbię w 1389 r., a potem Bułgarię w 1393 r. Po podboju Konstantynopola w 1453 r. nacierali ponownie na północ. Połknęli księstwa naddunajskie, a w tym Multany. Rządzili na Węgrzech, zwasalizowali Transylwanię. W 1529 r. z Sulejmanem Wspaniałym (1494–1566) stanęli pod Wiedniem. To był właściwie największy zasięg muzułmańskiej dominacji w Europie Południowo-Zachodniej, z wyjątkiem tymczasowego zdobycia Podola na Rzeczypospolitej w 1672 r.
Od początku ekspansja islamska spotkała się z chrześcijańskim oporem. Rekonkwista bałkańska wyszła niejako z krucjat. Początkowo ciężar jej spoczywał na miejscowych – posiłkowanych z czasem przez rycerstwo zachodnie. Jak w innych wypadkach, duchowym ojcem oporu był papież. Ale przecież od początku w walkę z islamem zaangażowany był też władca Świętego Cesarstwa Rzymskiego. Począwszy od Karola Wielkiego, który osobiście uczestniczył w ekspedycjach po południowej stronie Pirenejów, cesarzowie byli nominalnymi panami świeckimi łacińskiego chrześcijaństwa. Zwykle rywalizowali z papieżami, a więc choćby z tego powodu interesowało ich kontrowanie dżihadu. Leżało to też ich własnym interesie, bowiem islam nie tylko opanował ponownie Ziemię Świętą, gdzie władcy Cesarstwa byli nominalnymi królami Jerozolimy, ale nieubłagalnie zbliżał się do ich własnych ziem.
Stąd Zygmunt Luksemburski (1368–1437), cesarz Świętego Cesarstwa Rzymskiego, władca Rzymian, król Niemiec, Węgier, Chorwacji, Czech i Moraw, stanął na czele wielonarodowej krucjaty rycerstwa z Anglii, Italii, Francji, Niemiec, Polski, Węgier, Wołoszczyzny i innych krajów. Kulminacją była zupełna klęska pod Nikopolis w 1396 r. Niebawem z cesarzami zaczęli konkurować Jagiellonowie. Jednak w ciągu następnego wieku ponieśli poważne klęski, szczególnie pod Warną w 1444 r., gdzie zginął król polski i węgierski Władysław III Jagiellończyk (1424–1444), oraz pod Mohaczem w 1526 r., gdzie padł król węgierski i czeski Ludwik II Jagiellończyk (1506–1526). Obaj piękni, dwudziestoletni.
Od tego czasu Korona przestała grać poważną rolę w obronie południowo-wschodniej Europy przed Osmanami. Pałeczkę od Jagiellonów przejęli Habsburgowie, którzy w międzyczasie wmanewrowali się na tron Świętego Cesarstwa. Pozycję tę utrzymają przez prawie przez następne 300 lat, aż do jego rozwiązania.
Rzeczpospolita tymczasem usiłowała najpierw zwasalizować wołoskich i multańskich wasali Istambułu. Gdy tureckie satelity zachowywały się krnąbrnie, sułtanowie wydawali pozwolenie Polakom na pokaranie naddunajskich buntowników. Czasami jednak Turcy usiłowali swych wasali wzmocnić i atakowali Rzeczpospolitą. Rzadko przechodzili przez barierę karpacką. Konflikt ograniczał się głównie do cyklicznych łupieskich wypraw osmańskich wasali – Tatarów krymskich – po jasyr oraz ekspedycji po łupy do ziemi osmańskich przez polskich Kozaków. Tylko wyjątkowo RP atakowali sami Turcy. Jednak tureckie zwycięstwo pod Cecorą w 1620 r. zostało natychmiast zniwelowane polską wiktorią pod Chocimiem w 1621 r., a potem w tym samym miejscu w 1673 r. Ostatni poważny marsz Osmanów do Europy zatrzymali Polacy pod Wiedniem w 1683 r.
cdn.
Marek Jan Chodakiewicz
Waszyngton, DC, 12 stycznia 2022
Intel z DC