Św. Jacek Odrowąż – jedyny Polak w panteonie świętych na placu św. Piotra

17 sierpnia obchodzone jest w Kościele katolickim wspomnienie św. Jacka Odrowąża, pierwszego polskiego dominikanina, który habit dominikański przyjął z rąk św. Dominika Guzmana, założyciela zakonu. Życiorys św. Jacka obfitował w wydarzenia cudowne i heroiczne. Czy jednak we własnym kraju jest on powszechnie znany?
Grobowiec św. Jacka w kaplicy bazyliki Świętej Trójcy w Krakowie Św. Jacek Odrowąż – jedyny Polak w panteonie świętych na placu św. Piotra
Grobowiec św. Jacka w kaplicy bazyliki Świętej Trójcy w Krakowie / wikimedia.commons/CC BY-SA 4.0/Zygmunt Put

Rodowód

Urodził się w 1183 roku – a więc w okresie rozbicia dzielnicowego – w Kamieniu na Opolszczyźnie. Nazywany jest Apostołem Słowian, Apostołem Północy lub Lux ex Silesia [Światłem ze Śląska – tłum.]. Pochodził z możnej szlacheckiej rodziny Odrowążów, był krakowskim kanonikiem, uczniem Wincentego Kadłubka, bratankiem biskupa krakowskiego i kanclerza na dworze Leszka Białego Iwona Odrowąża. Wśród jego krewnych znaleźli się także bł. Czesław Odrowąż, bł. Bronisława oraz bp Jan Prandota.

Dominikanie

Kiedy wraz ze stryjem Iwonem udał się do Rzymu, spotkał św. Dominika Guzmana, założyciela zakonu dominikańskiego. Po zapoznaniu się z misją braci kaznodziejów odrzucił rysującą się w sposób świetlany karierę, przywdział habit i wraz z towarzyszami ruszył na północ.

Działalność 

Zmierzając ku Polsce, zakładał kolejne dominikańskie klasztory: we Friesach, w Znojmie, Igławie, Ołomuńcu, Pradze, Wrocławiu i Kamieniu. Miejscem, w którym spędził najwięcej czasu – tam też umarł – był klasztor w Krakowie, gdzie w 1221 roku stryj przekazał jemu i jego towarzyszom kościół św. Trójcy. Notabene krakowski klasztor dominikański, w którym znajduje się grób św. Jacka, niedawno obchodził 800. rocznicę swojego powstania. 

Na Pomorzu św. Jacek zajmował się ewangelizacją Prusów, założył także klasztor dominikański w Gdańsku. W ciągu swojego życia miał przemierzyć polskie ziemie kilkakrotnie wzdłuż i wszerz. Spędził także kilka lat na Rusi. Kanonizowano go w XVI wieku, był piątym Polakiem, którego oficjalnie uznano za świętego, oraz siódmym kanonizowanym dominikaninem. Jego atrybutami są monstrancja i figura Matki Bożej, które uratować miał przed najazdem Tatarów na Kijów w 1240 roku.

Cudotwórca

Na świecie znany jest jednak przede wszystkim jako cudotwórca. Miał chodzić po wodzie, uzdrawiać, a nawet wskrzeszać umarłych i czynić to miał zarówno za swego ziemskiego życia, jak i już po śmierci. Miał także mieć widzenia Matki Bożej.

Kult św. Jacka szczególnie żywy był we Francji oraz w Rzymie. Polski święty do dziś znany jest także w obu Amerykach. Nabożeństwo do św. Jacka miała m.in. św. mistyczka Małgorzata Maria Alacoque, apostołka kultu Najświętszego Serca Pana Jezusa. Bazylika pw. św. Jacka stoi także w centrum Jackowa – polskiej dzielnicy Chicago.

Patron

Na osobistą prośbę Jana III Sobieskiego św. Jacka ogłoszono głównym patronem Królestwa Polski i Wielkiego Księstwa Litewskiego. Dominikanin jest także „głównym patronem archidiecezji katowickiej, opolskiej, Śląska, polskiej prowincji Zakonu Kaznodziejskiego oraz Wołynia”.

Zmarł 15 sierpnia 1257 roku w Krakowie. Jego liturgiczne wspomnienie przypada 17 sierpnia.

Ikonografia 

W ikonografii Jacek Odrowąż występuje w dominikańskim habicie z monstrancją i figurą Matki Bożej. Przedstawiany był przez takich artystów, jak choćby: El Greco, Ventura Salimbeni czy Ludovico Carracci. Jego rzeźba stoi przed bazyliką w Lourdes, jest także jedynym polskim świętym przedstawionym przez Berniniego w kolumnadzie biegnącej wokół placu św. Piotra.


 

POLECANE
Cała Polska śpiewa z nami, wpie.dalać z płodziakami. Koszmar przed aborcyjną przychodnią w Warszawie [VIDEO] gorące
"Cała Polska śpiewa z nami, wpie.dalać z płodziakami". Koszmar przed aborcyjną "przychodnią" w Warszawie [VIDEO]

8 marca, przy ul. Wiejskiej 9 w Warszawie otwarto pierwszą w Polsce "przychodnię" aborcyjną "Abotak". Od tamtej pory przed placówką trwają protesty prolajferów i kontrprotesty aborcjonistów. W sieci pojawiły się nagrania z jednego z protestów.

„Naród się wkurzy”. Wałęsa apeluje do Trzaskowskiego przed wyborami polityka
„Naród się wkurzy”. Wałęsa apeluje do Trzaskowskiego przed wyborami

Były prezydent Lech Wałęsa w rozmowie z „Rzeczpospolitą” ostrzegł, że Polska stoi na granicy wewnętrznego konfliktu. Jego zdaniem, jeśli wybory prezydenckie wygrają prawicowi kandydaci, kraj może pogrążyć się w chaosie.

Nowy projekt księżnej Kate poruszył Brytyjczyków Wiadomości
Nowy projekt księżnej Kate poruszył Brytyjczyków

Księżna Kate, która sama zmagała się z nowotworem, teraz wspiera innych pacjentów onkologicznych w wyjątkowy sposób. Pałac Kensington oraz Królewskie Towarzystwo Ogrodnicze ogłosiły niezwykłą inicjatywę - powstała specjalna odmiana róży, nazwana imieniem księżnej.

Dramat na Mazowszu. Helikopter runął na ziemię z ostatniej chwili
Dramat na Mazowszu. Helikopter runął na ziemię

W sobotnie popołudnie we wsi Stopin, w województwie mazowieckim, doszło do groźnie wyglądającego wypadku z udziałem śmigłowca. Mała maszyna runęła na pole podczas próby awaryjnego lądowania. Na pokładzie znajdowało się dwóch mężczyzn.

Alarmujące dane o przemocy domowej w Niemczech. Rząd szuka rozwiązań z ostatniej chwili
Alarmujące dane o przemocy domowej w Niemczech. Rząd szuka rozwiązań

W Niemczech rośnie liczba przypadków przemocy domowej. Według najnowszych danych zebranych przez gazetę „Welt am Sonntag” od urzędów kryminalnych w poszczególnych landach, tylko w ubiegłym roku zgłoszono ponad 266 tysięcy ofiar. To wzrost o 4 procent w porównaniu z rokiem 2023. Eksperci zaznaczają jednak, że skala zjawiska jest znacznie większa – wiele osób nie decyduje się na zgłoszenie przemocy z obawy przed sprawcą, wstydem lub brakiem wiary w skuteczność pomocy.

Walczyło o nią wielu. Na licytacji w Oslo padł prawdziwy rekord Wiadomości
"Walczyło o nią wielu". Na licytacji w Oslo padł prawdziwy rekord

Wybita w Bydgoszczy XVII-wieczna złota "moneta chocimska" Zygmunta III Wazy została sprzedana na sobotniej aukcji w Oslo za 19,2 mln koron, czyli ok. 7 mln zł. To najwyższa cena osiągnięta za podobny obiekt w historii Skandynawii.

Nowe doniesienia ws. Szczęsnego. Trener Barcelony powiedział to wprost Wiadomości
Nowe doniesienia ws. Szczęsnego. Trener Barcelony powiedział to wprost

FC Barcelona przygotowuje się do wielkiego starcia z Realem Madryt w 35. kolejce La Liga. Przed niedzielnym El Clasico na konferencji prasowej pojawił się trener Hansi Flick, który nie tylko zapowiedział skład, ale też odniósł się do przyszłości Wojciecha Szczęsnego w klubie.

Szef MON pogratulował polskim pilotom. Chodzi o ważne szkolenie w USA Wiadomości
Szef MON pogratulował polskim pilotom. Chodzi o ważne szkolenie w USA

Wicepremier, minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz pogratulował w sobotę polskim pilotom, którzy ukończyli pierwszy etap szkolenia na samolotach F-35 w USA. Podkreślił, że żołnierze ci wzmacniają polskie zdolności obronne.

Sprawa śmierci 3-latki ze Słupska. Są zarzuty dla rodziców z ostatniej chwili
Sprawa śmierci 3-latki ze Słupska. Są zarzuty dla rodziców

Dożywocie grozi rodzicom 3-letniej dziewczynki, która z rozległymi oparzeniami ciała trafiła w piątek do szpitala w Słupsku. Mimo starań lekarzy dziecko zmarło.

Stanowski po spotkaniu z Nawrockim: „Zapamiętam to na długo” pilne
Stanowski po spotkaniu z Nawrockim: „Zapamiętam to na długo”

W piątek wieczorem odbyła się debata kandydatów na prezydenta, podczas której Krzysztof Stanowski wezwał Karola Nawrockiego do wyjaśnień dotyczących zakupu kawalerki w Gdańsku. Po wydarzeniu do Stanowskiego podszedł Karol Nawrocki. "Powiem wam, że dla mnie te wybory to także kolekcjonowanie w głowie pewnych scenek. Jedną z nich zapamiętam na długo" - opisuje swoją rozmowę z Nawrockim dziennikarz.

REKLAMA

Św. Jacek Odrowąż – jedyny Polak w panteonie świętych na placu św. Piotra

17 sierpnia obchodzone jest w Kościele katolickim wspomnienie św. Jacka Odrowąża, pierwszego polskiego dominikanina, który habit dominikański przyjął z rąk św. Dominika Guzmana, założyciela zakonu. Życiorys św. Jacka obfitował w wydarzenia cudowne i heroiczne. Czy jednak we własnym kraju jest on powszechnie znany?
Grobowiec św. Jacka w kaplicy bazyliki Świętej Trójcy w Krakowie Św. Jacek Odrowąż – jedyny Polak w panteonie świętych na placu św. Piotra
Grobowiec św. Jacka w kaplicy bazyliki Świętej Trójcy w Krakowie / wikimedia.commons/CC BY-SA 4.0/Zygmunt Put

Rodowód

Urodził się w 1183 roku – a więc w okresie rozbicia dzielnicowego – w Kamieniu na Opolszczyźnie. Nazywany jest Apostołem Słowian, Apostołem Północy lub Lux ex Silesia [Światłem ze Śląska – tłum.]. Pochodził z możnej szlacheckiej rodziny Odrowążów, był krakowskim kanonikiem, uczniem Wincentego Kadłubka, bratankiem biskupa krakowskiego i kanclerza na dworze Leszka Białego Iwona Odrowąża. Wśród jego krewnych znaleźli się także bł. Czesław Odrowąż, bł. Bronisława oraz bp Jan Prandota.

Dominikanie

Kiedy wraz ze stryjem Iwonem udał się do Rzymu, spotkał św. Dominika Guzmana, założyciela zakonu dominikańskiego. Po zapoznaniu się z misją braci kaznodziejów odrzucił rysującą się w sposób świetlany karierę, przywdział habit i wraz z towarzyszami ruszył na północ.

Działalność 

Zmierzając ku Polsce, zakładał kolejne dominikańskie klasztory: we Friesach, w Znojmie, Igławie, Ołomuńcu, Pradze, Wrocławiu i Kamieniu. Miejscem, w którym spędził najwięcej czasu – tam też umarł – był klasztor w Krakowie, gdzie w 1221 roku stryj przekazał jemu i jego towarzyszom kościół św. Trójcy. Notabene krakowski klasztor dominikański, w którym znajduje się grób św. Jacka, niedawno obchodził 800. rocznicę swojego powstania. 

Na Pomorzu św. Jacek zajmował się ewangelizacją Prusów, założył także klasztor dominikański w Gdańsku. W ciągu swojego życia miał przemierzyć polskie ziemie kilkakrotnie wzdłuż i wszerz. Spędził także kilka lat na Rusi. Kanonizowano go w XVI wieku, był piątym Polakiem, którego oficjalnie uznano za świętego, oraz siódmym kanonizowanym dominikaninem. Jego atrybutami są monstrancja i figura Matki Bożej, które uratować miał przed najazdem Tatarów na Kijów w 1240 roku.

Cudotwórca

Na świecie znany jest jednak przede wszystkim jako cudotwórca. Miał chodzić po wodzie, uzdrawiać, a nawet wskrzeszać umarłych i czynić to miał zarówno za swego ziemskiego życia, jak i już po śmierci. Miał także mieć widzenia Matki Bożej.

Kult św. Jacka szczególnie żywy był we Francji oraz w Rzymie. Polski święty do dziś znany jest także w obu Amerykach. Nabożeństwo do św. Jacka miała m.in. św. mistyczka Małgorzata Maria Alacoque, apostołka kultu Najświętszego Serca Pana Jezusa. Bazylika pw. św. Jacka stoi także w centrum Jackowa – polskiej dzielnicy Chicago.

Patron

Na osobistą prośbę Jana III Sobieskiego św. Jacka ogłoszono głównym patronem Królestwa Polski i Wielkiego Księstwa Litewskiego. Dominikanin jest także „głównym patronem archidiecezji katowickiej, opolskiej, Śląska, polskiej prowincji Zakonu Kaznodziejskiego oraz Wołynia”.

Zmarł 15 sierpnia 1257 roku w Krakowie. Jego liturgiczne wspomnienie przypada 17 sierpnia.

Ikonografia 

W ikonografii Jacek Odrowąż występuje w dominikańskim habicie z monstrancją i figurą Matki Bożej. Przedstawiany był przez takich artystów, jak choćby: El Greco, Ventura Salimbeni czy Ludovico Carracci. Jego rzeźba stoi przed bazyliką w Lourdes, jest także jedynym polskim świętym przedstawionym przez Berniniego w kolumnadzie biegnącej wokół placu św. Piotra.



 

Polecane
Emerytury
Stażowe