W Izraelu odkryto mozaiki z najstarszymi wizerunkami kobiet biblijnych

Izraelskie i amerykańskie media informują o kolejnych odkryciach w starożytnej synagodze w miejscowości Hukkok koło Tyberiady w Galilei. Zespół badawczy, kierowany przez prof. Jodi Magness z Uniwersytetu w Północnej Karolinie w USA, odkrył tam mozaiki przedstawiające dwie kobiety uwiecznione w 4. rozdziale Księgi Sędziów: Deborę i Jael.
Jael zabija Siserę, James Jacques Joseph Tissot (ok. 1896-1902 r.), The Jewish Museum, New York W Izraelu odkryto mozaiki z najstarszymi wizerunkami kobiet biblijnych
Jael zabija Siserę, James Jacques Joseph Tissot (ok. 1896-1902 r.), The Jewish Museum, New York / wikipedia/public_domain

Prof. Magness i inni znawcy archeologii i historii wczesnego Izraela zgodnie przyznają, że powstała w IV-V wieku po Chrystusie mozaika jest najstarszym wyobrażeniem obu tych niewiast. Z kolei prof. Candida Moss zauważyła 13 lipca na popularnej stronie „The Daily Beast”, iż „te nowo odkryte wizerunki mogą też zmienić naszą wiedzę i rozumienie przeszłości oraz roli, jaką odegrały w swoim czasie Debora i Jael”.

Odsłonięta mozaika składa się z 3 fragmentów, które jakby opowiadają biblijną historię. Najwyższy poziom przedstawia Deborę, która pod drzewem palmowym spogląda na Baraka. Przywódca Izraelitów kryje się za tarczą, co – według znawców tematu – nie jest dla niego „zbyt pochlebnym wyobrażeniem (unconfortable scene)”. Scena ta, jak tłumaczy dalej dwoje cytowanych w „The Daily Beast” naukowców: Karen Britt i Ra`anan Boustan, „pięknie uchwyciła chwilę pełnego napięcia spotkania (Sdz 4, 5)”. W uszkodzonym centrum mozaiki można dostrzec siedzącego Siserę, przywódcę Kanaanejczyków. W dolnej zaś części wizerunku ukazana została jego śmierć z ręki Jael, która wbija mu palik w głowę (Sdz 4, 17-22).

Komentując te sceny Britt i Boustan wskazują na ich związek z odkrytymi wcześniej w tej samej synagodze (także przez zespół Jodi Magness) innymi mozaikami z tzw. cyklu Samsona (w odniesieniu do Sdz 13-16). Ich zdaniem jest to przykład „symetrii kontrapunktowej, która tworzy bogaty i złożony program artystyczny”.

Z kolei zabójstwo Sisery jest ukazane w sposób „niedwuznacznie okrutny (explicitly violent), co jest widoczne także na mozaikach odkrytych gdzie indziej. Wyraża to długą historię groźby unicestwienia Izraelitów ze strony obcych wojsk i ich walk wspomaganych pośrednio lub wprost przez Boga”. Prawda ta znalazła też swój wyraz w „Pieśni Debory i Baraka” (Sdz 5).

Odkrycie mozaiki z Hukkoku może też rzucić nowe światło na postać i rolę Jael – zabójczyni Sisery. Według dr Rhianonn Graybill, profesor studiów nad religią w Rhodes College w Memphis w stanie Tennessee, „łatwo jest portretować Jaelę jako «femme fatale» albo prostytutkę, uwikłaną w zamach (przeciwko Siserze). Ale ta historia może być o wiele bardziej skomplikowana. Sisera jest generałem, który przybywa z wojny, zabiwszy już wielu ludzi. Jael – przeciwnie – znajduje się w bardzo delikatnej sytuacji. Jest ona czyjąś «żoną», ale nie wiadomo, co się dzieje z jej mężem. Sadzę, że Sisera jest po prostu gwałcicielem. Po pierwsze dlatego, że gwałty towarzyszą wojnie i po drugie, gdyż sama jego matka sygnalizuje ten problem. Wskazuje też na to sam język, jakiego używa Sisera w odniesieniu do kobiet, które traktuje jako obiekt przemocy seksualnej. Jael przebija jego skroń palikiem od namiotu. Warto tu jednak zauważyć, że choć cała ta historia przypomina film w stylu horroru, jest ona zarazem przeciwieństwem typowych historii o przemocy seksualnej, które spotykamy w Biblii”.

Żyjąca ok. 1200 przed Chrystusem Debora z plemienia Naftalego, żona Lappidota, była prorokinią Izraelitów i zarazem jedyną kobietą-sędzią Izraela. Zachęcała ona dowódcę wojsk izraelskich Baraka do walki z Siserą, stojącym na czele armii kanaanejskiej. Barak odpowiedział na to Boże wezwanie, ale pod warunkiem, że Debora będzie mu towarzyszyć w bitwie. Ta przystała na jego warunek, wypowiadając przy tym proroctwo, że Sisera zginie nie z ręki Baraka, ale kobiety (Sdz 4. 9). Po zwycięskiej bitwie Debora i Barak wspólnie stworzyli hymn wielbiący Boga, utrwalony w 5. rozdziale Księgi Sędziów.

o. jj (KAI Tokio) / Nowy Jork


 

POLECANE
Niemcy chcą zmiany natychmiast. Ten sondaż nie pozostawia złudzeń z ostatniej chwili
Niemcy chcą zmiany natychmiast. Ten sondaż nie pozostawia złudzeń

Ponad połowa Niemców chce, by przedterminowe wybory parlamentarne w ich kraju odbyły się jak najszybciej, a blisko dwie trzecie pozytywnie ocenia rozpad koalicji rządowej - wynika z najnowszego sondażu.

Nieoficjalnie: Sędzia z Iustitii ukarała Zbigniewa Ziobrę za niestawienie się na przesłuchaniu z ostatniej chwili
Nieoficjalnie: Sędzia z Iustitii ukarała Zbigniewa Ziobrę za niestawienie się na przesłuchaniu

Sędzia Anna Ptaszek, związana z Iustitią, "w ekspresowym tempie" nałożyła karę na Zbigniewa Ziobrę za niestawienie się przed komisją ds. Pegasusa, mimo jego poważnej choroby – informuje serwis niezalezna.pl.

Stopa bezrobocia w Polsce. Resort podał dane z ostatniej chwili
Stopa bezrobocia w Polsce. Resort podał dane

Stopa bezrobocia rejestrowanego w październiku utrzymała się na poziomie 5 proc. – wynika z szacunków Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Liczba bezrobotnych wyniosła 767,1 tys. i była najniższą, jaką zanotowano w październiku od początku pomiaru, czyli od 1990 r.

Polski premier pod balonem na spotkaniu europejskich przywódców Wiadomości
Polski premier pod balonem na spotkaniu europejskich przywódców

Wczoraj w Budapeszcie rozpoczęło się nieformalne posiedzenie unijnych przywódców, którego głównym tematem jest konkurencyjność UE. Na wspólnym zdjęciu Donald Tusk został ustawiony w lewym górnym rogu. Najważniejsi przywódcy wraz z gospodarzem spotkania Viktorem Orbanem, zostali ustawieni w środku.

Są długopisy. Sukces na miarę Tuska z ostatniej chwili
"Są długopisy". Sukces na miarę Tuska

Poszukiwanie sukcesów Tuska może doprowadzić do desperacji. Ale wytrwałość popłaca i się udało.

Wiadomości
„Naród niepokonany” - opowieść o tym, że Polski pokonać się nie da!

Przewodnim wątkiem nowej książki prof. Andrzeja Nowaka jest "historia nadziei w beznadziejności, czyli uporczywie ponawianych wysiłków, by wolność odzyskać, marazm przezwyciężyć, zdradę nazwać po imieniu i nie biadać nieustannie, ale walczyć o zwycięstwo” – pisze autor we wstępie do swojej nowej książki „Naród niepokonany. Przełomowe momenty polskiej historii”.

Legia Warszawa – Dynamo Mińsk. Ochrona zabrała kibicom z Białorusi transparenty uderzające w Łukaszenkę Wiadomości
Legia Warszawa – Dynamo Mińsk. Ochrona zabrała kibicom z Białorusi transparenty uderzające w Łukaszenkę

Podczas meczu Legii Warszawa z Dynamem Mińsk kibice obu drużyn wspólnie skandowali hasła i wywiesili transparenty uderzające w dyktaturę Aleksandra Łukaszenki. W pewnym momencie ochroniarze wkroczyli do sektora gości i wyrwali białoruskim kibicom banery uderzające w białoruski reżim.

Pierwszy taki przypadek w historii USA. Trump nominował szefa personelu Białego Domu gorące
Pierwszy taki przypadek w historii USA. Trump nominował szefa personelu Białego Domu

67-letnia Susie Wiles została wybrana na szefową personelu Białego Domu. Będzie pełnić tę funkcję jako pierwsza kobieta w historii USA.

Jest wniosek o doprowadzenie na przesłuchanie Zbigniewa Ziobry z ostatniej chwili
Jest wniosek o doprowadzenie na przesłuchanie Zbigniewa Ziobry

– Komisja śledcza ds Pegasusa skieruje w piątek wniosek do prokuratora generalnego ws. uchylenia immunitetu byłemu szefowi resortu sprawiedliwości Zbigniewowi Ziobrze – przekazała szefowa komisji Magdalena Sroka.

Panie elitarny...co z tą Pana przyciasną marynarką?. Burza po emisji popularnego programu Polsatu Wiadomości
"Panie elitarny...co z tą Pana przyciasną marynarką?". Burza po emisji popularnego programu Polsatu

Śniadaniówka Polsatu, która pojawiła się wraz z jesienną ramówką, budzi spore kontrowersje. Po jednym z jej ostatnich odcinków rozpętała się w sieci prawdziwa burza.

REKLAMA

W Izraelu odkryto mozaiki z najstarszymi wizerunkami kobiet biblijnych

Izraelskie i amerykańskie media informują o kolejnych odkryciach w starożytnej synagodze w miejscowości Hukkok koło Tyberiady w Galilei. Zespół badawczy, kierowany przez prof. Jodi Magness z Uniwersytetu w Północnej Karolinie w USA, odkrył tam mozaiki przedstawiające dwie kobiety uwiecznione w 4. rozdziale Księgi Sędziów: Deborę i Jael.
Jael zabija Siserę, James Jacques Joseph Tissot (ok. 1896-1902 r.), The Jewish Museum, New York W Izraelu odkryto mozaiki z najstarszymi wizerunkami kobiet biblijnych
Jael zabija Siserę, James Jacques Joseph Tissot (ok. 1896-1902 r.), The Jewish Museum, New York / wikipedia/public_domain

Prof. Magness i inni znawcy archeologii i historii wczesnego Izraela zgodnie przyznają, że powstała w IV-V wieku po Chrystusie mozaika jest najstarszym wyobrażeniem obu tych niewiast. Z kolei prof. Candida Moss zauważyła 13 lipca na popularnej stronie „The Daily Beast”, iż „te nowo odkryte wizerunki mogą też zmienić naszą wiedzę i rozumienie przeszłości oraz roli, jaką odegrały w swoim czasie Debora i Jael”.

Odsłonięta mozaika składa się z 3 fragmentów, które jakby opowiadają biblijną historię. Najwyższy poziom przedstawia Deborę, która pod drzewem palmowym spogląda na Baraka. Przywódca Izraelitów kryje się za tarczą, co – według znawców tematu – nie jest dla niego „zbyt pochlebnym wyobrażeniem (unconfortable scene)”. Scena ta, jak tłumaczy dalej dwoje cytowanych w „The Daily Beast” naukowców: Karen Britt i Ra`anan Boustan, „pięknie uchwyciła chwilę pełnego napięcia spotkania (Sdz 4, 5)”. W uszkodzonym centrum mozaiki można dostrzec siedzącego Siserę, przywódcę Kanaanejczyków. W dolnej zaś części wizerunku ukazana została jego śmierć z ręki Jael, która wbija mu palik w głowę (Sdz 4, 17-22).

Komentując te sceny Britt i Boustan wskazują na ich związek z odkrytymi wcześniej w tej samej synagodze (także przez zespół Jodi Magness) innymi mozaikami z tzw. cyklu Samsona (w odniesieniu do Sdz 13-16). Ich zdaniem jest to przykład „symetrii kontrapunktowej, która tworzy bogaty i złożony program artystyczny”.

Z kolei zabójstwo Sisery jest ukazane w sposób „niedwuznacznie okrutny (explicitly violent), co jest widoczne także na mozaikach odkrytych gdzie indziej. Wyraża to długą historię groźby unicestwienia Izraelitów ze strony obcych wojsk i ich walk wspomaganych pośrednio lub wprost przez Boga”. Prawda ta znalazła też swój wyraz w „Pieśni Debory i Baraka” (Sdz 5).

Odkrycie mozaiki z Hukkoku może też rzucić nowe światło na postać i rolę Jael – zabójczyni Sisery. Według dr Rhianonn Graybill, profesor studiów nad religią w Rhodes College w Memphis w stanie Tennessee, „łatwo jest portretować Jaelę jako «femme fatale» albo prostytutkę, uwikłaną w zamach (przeciwko Siserze). Ale ta historia może być o wiele bardziej skomplikowana. Sisera jest generałem, który przybywa z wojny, zabiwszy już wielu ludzi. Jael – przeciwnie – znajduje się w bardzo delikatnej sytuacji. Jest ona czyjąś «żoną», ale nie wiadomo, co się dzieje z jej mężem. Sadzę, że Sisera jest po prostu gwałcicielem. Po pierwsze dlatego, że gwałty towarzyszą wojnie i po drugie, gdyż sama jego matka sygnalizuje ten problem. Wskazuje też na to sam język, jakiego używa Sisera w odniesieniu do kobiet, które traktuje jako obiekt przemocy seksualnej. Jael przebija jego skroń palikiem od namiotu. Warto tu jednak zauważyć, że choć cała ta historia przypomina film w stylu horroru, jest ona zarazem przeciwieństwem typowych historii o przemocy seksualnej, które spotykamy w Biblii”.

Żyjąca ok. 1200 przed Chrystusem Debora z plemienia Naftalego, żona Lappidota, była prorokinią Izraelitów i zarazem jedyną kobietą-sędzią Izraela. Zachęcała ona dowódcę wojsk izraelskich Baraka do walki z Siserą, stojącym na czele armii kanaanejskiej. Barak odpowiedział na to Boże wezwanie, ale pod warunkiem, że Debora będzie mu towarzyszyć w bitwie. Ta przystała na jego warunek, wypowiadając przy tym proroctwo, że Sisera zginie nie z ręki Baraka, ale kobiety (Sdz 4. 9). Po zwycięskiej bitwie Debora i Barak wspólnie stworzyli hymn wielbiący Boga, utrwalony w 5. rozdziale Księgi Sędziów.

o. jj (KAI Tokio) / Nowy Jork



 

Polecane
Emerytury
Stażowe