To w jaki sposób rozstałeś się z pracą, może mieć wpływ na prawo do zasiłku

Wielokrotnie na łamach „Tygodnika Solidarność” podkreślane było, że praca (zatrudnienie pracownicze) w pierwszym rzędzie służy pracownikom do uzyskania dochodu dla utrzymania siebie i rodziny. Oczywiście możliwe jest utrzymywanie się z innych źródeł, jednak bez wątpienia to właśnie stosunek pracy stanowi fundament zarobkowania dla olbrzymiej większości osób w wieku produkcyjnym. Stąd też utrata zatrudnienia może wiązać się (i często się wiąże) z problemami natury ekonomicznej.
T. Gutry To w jaki sposób rozstałeś się z pracą, może mieć wpływ na prawo do zasiłku
T. Gutry / Tygodnik Solidarność
Utrata pracy może nie być źródłem problemów, jeśli dana osoba szybko, a nawet natychmiast, znajdzie nowe zatrudnienie. Oczywiście sytuacja taka nie zawsze jest możliwa i to z różnorodnych przyczyn. Co więcej, zjawisko braku możliwości znalezienia zatrudnienia jest na tyle istotne, że ustawodawca przewidział cały system związany z bezrobociem, którego podstawowe unormowania zawiera ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tj. Dz.U. z 2016 r., poz. 645 ze zm.).

W największym uproszczeniu można powiedzieć, że osobą bezrobotną jest osoba niezatrudniona i niewykonująca innej pracy zarobkowej, zdolna i gotowa do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy, nieucząca się w szkole, jeżeli nie ukończyła 18 lat, nie osiągnęła wieku emerytalnego i nie ma określonych źródeł dochodu (np. prowadzenie działalności gospodarczej, pobieranie określonych zasiłków).
Ustawa o promocji zatrudnienia przewiduje różne mechanizmy pomocy osobom bezrobotnym, a jednym z nich (o najbardziej doraźnym charakterze) jest prawo do zasiłku dla bezrobotnych (innym rozwiązaniem jest, np. pośrednictwo pracy, kierowanie na szkolenia i staże). Zasiłek jest świadczeniem pieniężnym przysługującym określonym kategoriom bezrobotnych, tzn. nie każdy bezrobotny ma do niego prawo. Wynika to z samego celu zasiłku, którym jest (częściowe) zastąpienie utraconego dochodu. Stąd też prawo do zasiłku ma bezrobotny, dla którego nie ma propozycji odpowiedniej pracy, propozycji stażu, przygotowania zawodowego dorosłych, szkolenia, prac interwencyjnych lub robót publicznych oraz w okresie 18 miesięcy bezpośrednio poprzedzających dzień zarejestrowania łącznie przez okres co najmniej 365 dni był zatrudniony i osiągał wynagrodzenie w kwocie co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę (ewentualnie posiadał inne źródło utrzymania, np. umowę-zlecenie lub nakładczą). Ostatni warunek skutkuje tym, że w szczególności osoba, która dotychczas nie pracowała, nie może otrzymać zasiłku dla bezrobotnych.

Należy wskazać, że ustawodawca przewidział katalog okoliczności, które mogą pozbawić prawa do zasiłku, a z punktu widzenia sposobu ustania stosunku pracy przesuwają w czasie jego nabycie (co do zasady bowiem prawo do zasiłku przysługuje po upływie 7 dni od dnia zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy).

Zgodnie bowiem z art. 75 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia prawo do zasiłku nie przysługuje bezrobotnemu, który:
- w okresie 6 miesięcy przed zarejestrowaniem w powiatowym urzędzie pracy rozwiązał stosunek pracy lub stosunek służbowy za wypowiedzeniem albo na mocy porozumienia stron, chyba że porozumienie stron nastąpiło z powodu upadłości, likwidacji pracodawcy lub zmniejszenia zatrudnienia z przyczyn dotyczących zakładu pracy albo rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego za wypowiedzeniem lub na mocy porozumienia stron nastąpiło z powodu zmiany miejsca zamieszkania lub pracownik rozwiązał umowę o pracę w trybie art. 55 § 11 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy;
 - w okresie 6 miesięcy przed zarejestrowaniem się w powiatowym urzędzie pracy spowodował rozwiązanie ze swej winy stosunku pracy lub stosunku służbowego bez wypowiedzenia.

Z drugiej strony już w ustępie drugim tego samego artykułu wskazane zostało, że bezrobotnemu przysługuje jednak zasiłek, ale w pierwszym z powyżej wskazanych przypadków po okresie 90 dni od dnia zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy, a w drugim po okresie 180 dni od dnia zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy. Jest to zatem swoisty okres wyczekiwania.

Z powyższego wynika, że sytuacjami w których osoba, której stosunek pracy ustał, może liczyć na nabycie prawa do zasiłku w ciągu 7 dni - to przede wszystkim wypowiedzenie umowy o pracę przez pracodawcę i upływ czasu, na jaki została zawarta umowa. Ponadto także w przypadku wygaśnięcia stosunku pracy, np. w skutek śmierci pracodawcy, nie ma podstaw do przesunięcia w czasie wypłaty zasiłku.

Warto jeszcze wskazać, że zgodnie z art. 231 § 4 Kodeksu pracy w terminie 2 miesięcy od przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę pracownik może bez wypowiedzenia, z siedmiodniowym uprzedzeniem, rozwiązać stosunek pracy. Rozwiązanie stosunku pracy w tym trybie powoduje dla pracownika skutki, jakie przepisy prawa pracy wiążą z rozwiązaniem stosunku pracy przez pracodawcę za wypowiedzeniem. Ostatnie zdanie tego przepisu tworzy fikcję prawną – pomimo tego, że faktycznie stosunek pracy ustał w wyniku rozwiązania przez pracownika, z punktu widzenia prawa należy taką sytuację traktować tak, jakby to pracodawca wypowiedział pracownikowi umowę o pracę. W konsekwencji w takich okolicznościach dana osoba będzie mogła uzyskać zasiłek w terminie 7 dni od zarejestrowania się jako bezrobotna.

dr Jakub Szmit
Straszy specjalista w Zespole Prawnym KK NSZZ „Solidarność”


 

Oceń artykuł
Wczytuję ocenę...

 

POLECANE
Rosyjski myślwiec zestrzelony z ostatniej chwili
Rosyjski myślwiec zestrzelony

Rosyjski myśliwiec Su-35 runął w czwartek do morza w pobliżu Sewastopola na okupowanym przez Rosję Krymie; według wstępnych doniesień pilot przeżył, a maszyna mogła zostać zestrzelona omyłkowo przez rosyjską obronę przeciwlotniczą - podało Radio Swoboda.

Spiegel: Europejscy politycy mieli otrzymywać setki tysięcy euro od Rosji z ostatniej chwili
"Spiegel": Europejscy politycy mieli otrzymywać setki tysięcy euro od Rosji

Czeski rząd ujawnił poważną rosyjską operację wywierania wpływu na sześć krajów UE. W centrum sprawy znajduje się portal informacyjny Voice of Europe - pisze portal tygodnika "Spiegel" w artykule "Europejscy politycy mieli otrzymywać setki tysięcy euro od Rosji".

Marcin Najman trafił do szpitala z ostatniej chwili
Marcin Najman trafił do szpitala

Marcin Najman trafił do szpitala. Sportowiec musi przejść operację.

Rewolucyjne zmiany na Euro? UEFA wysłucha głosu kadr z ostatniej chwili
Rewolucyjne zmiany na Euro? UEFA wysłucha głosu kadr

UEFA zapowiedziała, że wysłucha trenerów reprezentacji narodowych, jeśli chcą mieć kadry składające się z 26 piłkarzy, zamiast 23, na mistrzostwa Europy w Niemczech. W kwietniu w Duesseldorfie odbędą się warsztaty z selekcjonerami i działaczami uczestników turnieju.

Będzie naprawdę niebezpiecznie. Te regiony są szczególnie zagrożone z ostatniej chwili
Będzie naprawdę niebezpiecznie. Te regiony są szczególnie zagrożone

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej wydał ostrzeżenia pierwszego i drugiego stopnia przed silnym wiatrem. Alert dotyczy pięciu województw, najmocniej będzie wiało w Małopolsce i wschodniej części Podkarpacia. Z prognoz wynika, że miejscami pojawią się też burze.

Burza w Pałacu Buckingham. Lekarz przerywa milczenie w sprawie Kate Middleton z ostatniej chwili
Burza w Pałacu Buckingham. Lekarz przerywa milczenie w sprawie Kate Middleton

Księżna Kate, żona brytyjskiego następcy tronu, księcia Williama, poinformowała w piątek, że jej styczniowy pobyt w szpitalu i przebyta operacja jamy brzusznej, była związana z wykrytym u niej rakiem. Lekarz zabrała głos.

Przyjaciel Putina Gerhard Schröder chce negocjować zakończenie wojny z ostatniej chwili
"Przyjaciel Putina" Gerhard Schröder chce negocjować zakończenie wojny

Były kanclerz Niemiec Gerard Schröder kolejny raz zaproponował swoją pomoc w "wynegocjowaniu końca wojny na Ukrainie". Polityk ten cały czas z dumą ogłasza, że jest przyjacielem Vladimira Putina.

Poważny kłopot Rosji. To skutek ukraińskich ataków z ostatniej chwili
Poważny kłopot Rosji. To skutek ukraińskich ataków

Rosja znacznie zwiększyła w marcu import białoruskiej benzyny, by uniknąć braków na rynku z powodu ukraińskich ataków dronami na rosyjskie rafinerie – poinformowała agencja Reutera, powołując się na cztery różne źródła.

Dramat znanej aktorki. „Mam 30 zmian w mózgu i drgawki” z ostatniej chwili
Dramat znanej aktorki. „Mam 30 zmian w mózgu i drgawki”

Znana aktorka jest poważnie chora. W najnowszym wywiadzie wyznała, jak się czuje.

„New York Times”: CIA ostrzegało Kreml z ostatniej chwili
„New York Times”: CIA ostrzegało Kreml

Amerykańska Centralna Agencja Wywiadowcza (CIA) przekazała 6 marca rosyjskim władzom prywatne ostrzeżenie, że organizacja terrorystyczna Państwo Islamskie Prowincji Chorasan planuje zamach w Rosji; Kreml jednak zlekceważył te doniesienia – powiadomił w czwartek dziennik „New York Times”.

REKLAMA

To w jaki sposób rozstałeś się z pracą, może mieć wpływ na prawo do zasiłku

Wielokrotnie na łamach „Tygodnika Solidarność” podkreślane było, że praca (zatrudnienie pracownicze) w pierwszym rzędzie służy pracownikom do uzyskania dochodu dla utrzymania siebie i rodziny. Oczywiście możliwe jest utrzymywanie się z innych źródeł, jednak bez wątpienia to właśnie stosunek pracy stanowi fundament zarobkowania dla olbrzymiej większości osób w wieku produkcyjnym. Stąd też utrata zatrudnienia może wiązać się (i często się wiąże) z problemami natury ekonomicznej.
T. Gutry To w jaki sposób rozstałeś się z pracą, może mieć wpływ na prawo do zasiłku
T. Gutry / Tygodnik Solidarność
Utrata pracy może nie być źródłem problemów, jeśli dana osoba szybko, a nawet natychmiast, znajdzie nowe zatrudnienie. Oczywiście sytuacja taka nie zawsze jest możliwa i to z różnorodnych przyczyn. Co więcej, zjawisko braku możliwości znalezienia zatrudnienia jest na tyle istotne, że ustawodawca przewidział cały system związany z bezrobociem, którego podstawowe unormowania zawiera ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tj. Dz.U. z 2016 r., poz. 645 ze zm.).

W największym uproszczeniu można powiedzieć, że osobą bezrobotną jest osoba niezatrudniona i niewykonująca innej pracy zarobkowej, zdolna i gotowa do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy, nieucząca się w szkole, jeżeli nie ukończyła 18 lat, nie osiągnęła wieku emerytalnego i nie ma określonych źródeł dochodu (np. prowadzenie działalności gospodarczej, pobieranie określonych zasiłków).
Ustawa o promocji zatrudnienia przewiduje różne mechanizmy pomocy osobom bezrobotnym, a jednym z nich (o najbardziej doraźnym charakterze) jest prawo do zasiłku dla bezrobotnych (innym rozwiązaniem jest, np. pośrednictwo pracy, kierowanie na szkolenia i staże). Zasiłek jest świadczeniem pieniężnym przysługującym określonym kategoriom bezrobotnych, tzn. nie każdy bezrobotny ma do niego prawo. Wynika to z samego celu zasiłku, którym jest (częściowe) zastąpienie utraconego dochodu. Stąd też prawo do zasiłku ma bezrobotny, dla którego nie ma propozycji odpowiedniej pracy, propozycji stażu, przygotowania zawodowego dorosłych, szkolenia, prac interwencyjnych lub robót publicznych oraz w okresie 18 miesięcy bezpośrednio poprzedzających dzień zarejestrowania łącznie przez okres co najmniej 365 dni był zatrudniony i osiągał wynagrodzenie w kwocie co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę (ewentualnie posiadał inne źródło utrzymania, np. umowę-zlecenie lub nakładczą). Ostatni warunek skutkuje tym, że w szczególności osoba, która dotychczas nie pracowała, nie może otrzymać zasiłku dla bezrobotnych.

Należy wskazać, że ustawodawca przewidział katalog okoliczności, które mogą pozbawić prawa do zasiłku, a z punktu widzenia sposobu ustania stosunku pracy przesuwają w czasie jego nabycie (co do zasady bowiem prawo do zasiłku przysługuje po upływie 7 dni od dnia zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy).

Zgodnie bowiem z art. 75 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia prawo do zasiłku nie przysługuje bezrobotnemu, który:
- w okresie 6 miesięcy przed zarejestrowaniem w powiatowym urzędzie pracy rozwiązał stosunek pracy lub stosunek służbowy za wypowiedzeniem albo na mocy porozumienia stron, chyba że porozumienie stron nastąpiło z powodu upadłości, likwidacji pracodawcy lub zmniejszenia zatrudnienia z przyczyn dotyczących zakładu pracy albo rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego za wypowiedzeniem lub na mocy porozumienia stron nastąpiło z powodu zmiany miejsca zamieszkania lub pracownik rozwiązał umowę o pracę w trybie art. 55 § 11 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy;
 - w okresie 6 miesięcy przed zarejestrowaniem się w powiatowym urzędzie pracy spowodował rozwiązanie ze swej winy stosunku pracy lub stosunku służbowego bez wypowiedzenia.

Z drugiej strony już w ustępie drugim tego samego artykułu wskazane zostało, że bezrobotnemu przysługuje jednak zasiłek, ale w pierwszym z powyżej wskazanych przypadków po okresie 90 dni od dnia zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy, a w drugim po okresie 180 dni od dnia zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy. Jest to zatem swoisty okres wyczekiwania.

Z powyższego wynika, że sytuacjami w których osoba, której stosunek pracy ustał, może liczyć na nabycie prawa do zasiłku w ciągu 7 dni - to przede wszystkim wypowiedzenie umowy o pracę przez pracodawcę i upływ czasu, na jaki została zawarta umowa. Ponadto także w przypadku wygaśnięcia stosunku pracy, np. w skutek śmierci pracodawcy, nie ma podstaw do przesunięcia w czasie wypłaty zasiłku.

Warto jeszcze wskazać, że zgodnie z art. 231 § 4 Kodeksu pracy w terminie 2 miesięcy od przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę pracownik może bez wypowiedzenia, z siedmiodniowym uprzedzeniem, rozwiązać stosunek pracy. Rozwiązanie stosunku pracy w tym trybie powoduje dla pracownika skutki, jakie przepisy prawa pracy wiążą z rozwiązaniem stosunku pracy przez pracodawcę za wypowiedzeniem. Ostatnie zdanie tego przepisu tworzy fikcję prawną – pomimo tego, że faktycznie stosunek pracy ustał w wyniku rozwiązania przez pracownika, z punktu widzenia prawa należy taką sytuację traktować tak, jakby to pracodawca wypowiedział pracownikowi umowę o pracę. W konsekwencji w takich okolicznościach dana osoba będzie mogła uzyskać zasiłek w terminie 7 dni od zarejestrowania się jako bezrobotna.

dr Jakub Szmit
Straszy specjalista w Zespole Prawnym KK NSZZ „Solidarność”


 


Oceń artykuł
Wczytuję ocenę...

 

Polecane
Emerytury
Stażowe