Komisja rozpoczyna dyskusję o przyszłości Europejskiego Filaru Praw Socjalnych
Spotkanie rozpoczął Valdis Dombrovskis, wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej, który podkreślił, że UE przechodzi najbardziej drastyczny kryzys w swojej historii. Można spodziewać się spadku PKB w wymiarze 7,4%. Oznacza to, że należy podejmować działania niestandardowe. Stąd tak wielkie znaczenie zaproponowanego przez Komisję 27 maja pakietu Next generation UE. Kluczowe są jednak uzgodnienia państw członkowskich- pierwsze spotkanie planowane jest na 19 czerwca. Przy świadomości tych uwarunkowań celem pozostaje budowa silnego europejskiego modelu społecznego poprzez wdrażanie poszczególnych postanowień Europejskiego Filaru Praw Socjalnych. Jest oczywiste, że niektóre z jego postanowień, np. dotyczące aktywnej polityki na rynku pracy czy dostępu do usług powszechnych, mają w tej chwili większe znaczenie.
Nicolas Schmit, Komisarz ds. zatrudnienia podkreślił, że powiązania pomiędzy państwami członkowskimi powodują, iż poważna zapaść gospodarcza w jednym z nich odbiłaby się negatywnie na wszystkich. W jego ocenie Covid-19 nie zmniejsza naszego obowiązku wobec przyszłych pokoleń jakim jest przejście do gospodarki niskoemisyjnej. Równocześnie czeka nas nie tylko wyzwanie związane ze zmianą klimatyczną, ale i zmianą technologiczną (co przykładowo pokazał rozwój pracy zdalnej w czasie epidemii). Należy także pamiętać, że są grupy, które epidemia dotknęła w sposób szczególny, jak przykładowo kobiety, które dominują w nienależycie wynagradzanych i niedostatecznie cenionych zawodach w sferze ochrony zdrowia. W bieżącym roku Komisja Europejska skoncentruje się na następujących działaniach powiązanych z wdrożeniem Filaru: europejska sprawiedliwa płaca minimalna, uzupełnione gwarancje dla młodych, udoskonalona agenda dotycząca umiejętności oraz zagadnienie transparentności płac kobiet i mężczyzn. Wśród obszarów przyszłorocznych m.in. trzeba podkreślić warunki pracy w kontekście zagrożeń psychospołecznych.
Następnie głos zabrał Luca Visentini, sekretarz generalny EKZZ, który podkreślił, że jeżeli chce się osiągnąć wdrażanie Filaru poprzez proces Semestru Europejskiego (SE), należy zasadniczo poprawić udział krajowych partnerów społecznych w SE. Zwrócił także uwagę, że plan działań związanych z implementacją Filaru musi być dokumentem „żyjącym”, corocznie aktualizowanym.
Przedstawiciele organizacji pracodawców zwracali natomiast uwagę na konieczność utrzymania miejsc pracy, koncentracji na osiągnięciu maksymalnych w obecnych okolicznościach wskaźników zatrudnienia czy kwestii kwalifikacji i kompetencji potrzebnych na rynku pracy. CEEP, unijna konfederacja pracodawców publicznych, podkreśliła konieczność zapewnienia dostępu do wysokiej jakości usług powszechnych.
W słowach końcowych, Komisarz Nicolas Schmit podkreślił – odnosząc się do wypowiedzi pracodawców, że istotny jest powrót nie do jakichkolwiek miejsc pracy, ale takich, które charakteryzują się ochroną socjalną, godziwym wynagrodzeniem oraz bezpiecznymi i higienicznymi warunkami pracy.
– Liczba wyzwań jest potężna, gdyż Covid-19 nałożył się na wcześniej zachodzące procesy. Patrząc z polskiej perspektywy widzimy, że art. 12 Filaru wskazujący, że praca winna łączyć się z prawem do ochrony socjalnej jest nagminnie naruszany. Przykładowo cały czas nie udało się w sposób zadowalający rozwiązać problemu zatrudniania poprzez platformy internetowe – komentuje Barbara Surdykowska z Biura Eksperckiego KK NSZZ „Solidarność”. Dodatkowo Covid-19 wzmocnił wcześniejsze negatywne procesy wykluczania partnerów społecznych z udziału w „zarządzaniu” procesem Semestru Europejskiego Przecież w Polsce tegoroczny Krajowy Program Reform w ogóle nie został przez rząd skonsultowany z partnerami społecznymi – dodaje ekspertka.
Długookresowy plan wdrażania Europejskiego Filaru Praw Socjalnych zostanie przestawiony przez Komisję Europejską w lutym 2021r., a następnie uroczyście przyjęty przez państwa członkowskie podczas Trójstronnego Szczytu Społecznego który odbędzie się podczas Prezydencji Portugalskiej.
bs