Ciemna strona gór. Tak wyglądały ostatnie chwile najbardziej utytułowanego polskiego himalaisty

„Rak Jurka zazgrzytał. Wspinacz starał się zaczepić ostrze czekana o skalny załom, kopał nogami, ale już stracił równowagę. Ryszard patrzył ze stanowiska, jak Jurek spadał. (...) Wokół Ryszarda wszystko stanęło. Było kompletnie cicho. Wyciągnął szyję, szukając w dole Jurka”.
/ Fotolia
Leszek Galarowicz

Tak wyglądały ostatnie chwile najbardziej utytułowanego polskiego himalaisty. Ryszard Pawłowski (towarzyszył Jerzemu Kukuczce podczas wspinaczki na Lhotse) z przyjaciółmi rozpoczęli poszukiwania, które okazały się bezskuteczne. Stało się jasne, że Kukuczka nie żyje. Kilka dni później, 2 listo- Świat wokół nas 27 do 100 znaków do 95 znaków pada 1989 r., w Dzień Zaduszny setki ludzi zebrało się w katowickiej katedrze, by uczcić pamięć ikony wspinaczki. Pół roku wcześniej doszło do największej tragedii w dziejach polskiego himalaizmu. W czasie powrotu ze szczytowej bazy zginęło przygiecionych przez lawinę pięciu polskich uczestników wyprawy na Mount Everest. Feralne dla polskiego himalaizmu były lata 1985-86, kiedy śmierć poniosło 13 wspinaczy. 

Tragedie na ośmiu tysiącach 
Trzy lata po śmierci Kukuczki dobiegająca pięćdziesiątki Wanda Rutkiewicz rzuciła po raz kolejny wyzwanie trzeciemu szczytowi świata – Kanczendzondze. Kiedy mijał ją schodzący ze szczytu wspinaczkowy partner, mocno zmarznięta, wyczerpana, siedziała schowana w niewielkiej jamie wykopanej nad przewieszoną skałą. Nie miała namiotu, śpiwora, maszynki ani wody. Tylko płachtę, trochę batoników. Próbował ją odwieść od samotnego ataku szczytu. Ale ona była tak zdeterminowana, że nie dała się namówić na zejście. Agencja Reuters podała wiadomość o jej zaginięciu. W 2009 roku podczas wyprawy na Manaslu w Nepalu zginął najwybitnijszy polski himalaista młodego pokolenia Piotr Morawski, który spadł w dwudziestopięciometrową szczelinę i się zaklinował. Udało się go uwolnić, ale nie uratować. W 2013 roku czterech polskich himalaistów po raz pierwszy zdobyło zimą jedną z najtrudniejszych gór świata Broad Peak. Niestety sukces zamienił się w dramat, gdy okazało się, że Maciej Berbeka i Tomasz Kowalski nie wrócili ze szczytu. Ostatni tragiczny rozdział Himalaje dopisały w tym roku. Po zdobyciu Nanga Parbat Francuzka Elisabeth Revol i Tomasz Mackiewicz zaczęli mieć poważ- ne problemy. Mackiewicz tracił wzrok, nie był w stanie kontynu ować schodzenia. Jego partnerka zeszła niżej i udało się ją uratować, Mackiewicz został dużo wyżej i nie miał tyle szczęścia. Najwyższe góry świata Himalaje i Karakorum pochłonęły prawie 60 ofiar – naszych rodaków. Wysokie góry to nie tylko ofiary śmiertelne, ale też niebezpieczne upadki z ogromnych wysokości, poważne urazy ciała. Żona amerykańskiego himalaisty Joego Taskera w książce „Mroczna strona gór” tak opisuje jeden z nich: „W bezchmurne popołudnie 1986 trzech wspinaczy zbliżało się do wierzchołka El Pico de Orizaba, najwyższej góry w Meksyku. Piętnaście metrów od celu jeden z mężczyzn pośliznął się, pociągając za sobą pozostałych (...). Gary Guller wraz z przyjaciółmi (...) zaczęli się ześlizgiwać w niekontrolowany sposób w dół zbocza o pięćdziesięciostopniowym nachyleniu. Podczas 450-metrowego upadku Gary złamał w dwóch miejscach odcinek szyjny kręgosłupa i doznał paraliżu lewej ręki. Jego przyjaciele odnieśli poważne obrażenia wewnętrzne”. Po powrocie do kraju okazało się, że ręka jest nie do uratowania i wspinacz zdecydował się na jej amputację. W innym miejscu autorka książki pisze o ranach, odmro- żeniach, oszpeceniach, kalectwie profesjonalnych alpinistów niczym bitewnych kosztach wspinania, a nawet „honorowej odznace” ich skrajnie niebezpiecznego zajęcia. 

Temat tabu 
Większość alipinistów przyznaje, że wspinaczka nie przynosi żadnych szczególnych korzyści innym, tylko im samym. Nierzadko ich dramaty są spowodowane przez chęć zdobycia szczytu za wszelką cenę, nawet wbrew sygnałom ostrzegawczym. W tle tragedii często rozgrywają się nie mniejsze dramaty ich bliskich: żon, dzieci, rodziców. W środowisku wspinaczkowym temat kosztów pasji pogromców górskich szczytów jest wciąż tematem tabu. Wspinaczkowa elita niechętnie porusza ten problem. Choć przecież sami wspinacze muszą mieć świadomość, że ów koszt jest wysoki. Wspinaczka czy rodzina? – to jeden z najważniejszych dylematów, z którymi muszą mierzyć się niemal przed każdą wyprawą…



#REKLAMA_POZIOMA#

 

POLECANE
Dr Jacek Saryusz-Wolski: Europejska broń nuklearna może wpaść w ręce islamistów już za 15 lat gorące
Dr Jacek Saryusz-Wolski: Europejska broń nuklearna może wpaść w ręce islamistów już za 15 lat

„EUROPEJSKA BROŃ NUKLEARNA MOŻE WPAŚĆ W RĘCE ISLAMISTÓW JUŻ ZA 15 LAT” - napisał na platformie X doradca prezydenta ds. europejskich dr Jacek Saryusz-Wolski powołując się na słowa wiceprezydenta USA JD Vance'a.

Zełenski: Spotkam się z Trumpem w niedalekiej przyszłości z ostatniej chwili
Zełenski: Spotkam się z Trumpem w niedalekiej przyszłości

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski poinformował w piątek rano w serwisie X, że „w niedalekiej przyszłości” spotka się z przywódcą Stanów Zjednoczonych Donaldem Trumpem. Wiele kwestii może się rozstrzygnąć jeszcze przed końcem roku – dodał.

Eksperci: Pokój na Ukrainie pozostaje odległą perspektywą z ostatniej chwili
Eksperci: Pokój na Ukrainie pozostaje odległą perspektywą

Prezydent USA Donald Trump nie wykorzystał jeszcze wszystkich narzędzi, za pomocą których mógłby wywrzeć nacisk na Rosję i skłonić ją do zakończenia wojny przeciw Ukrainie - podkreślają eksperci. Mimo podejmowanych wysiłków dyplomatycznych pokój nad Dnieprem pozostaje odległą perspektywą – oceniają.

Zdjęcia dzieci w sieci. Eksperci mówią o realnym zagrożeniu Wiadomości
Zdjęcia dzieci w sieci. Eksperci mówią o realnym zagrożeniu

W Polsce ok. 40 proc. rodziców regularnie udostępnia publicznie zdjęcia dzieci, nie zdając sobie sprawy, że wizerunek może być kopiowany lub wykorzystany bez ich kontroli. Eksperci przestrzegają, że każde zdjęcie opublikowane w sieci zostawia trwały cyfrowy ślad na lata.

Nie żyje słynny szkocki piłkarz z ostatniej chwili
Nie żyje słynny szkocki piłkarz

W wieku 72 lat zmarł były szkocki piłkarz John Robertson. Największe sukcesy odniósł w barwach Nottingham Forest, z którym w 1979 i 1980 roku wygrywał Puchar Europy, poprzednika obecnej Ligi Mistrzów. W 1980 zdobył bramkę w finale z Hamburgerem SV, zakończonym wynikiem 1:0.

Bez spiny. Doda opublikowała nietypowe zdjęcie Wiadomości
"Bez spiny". Doda opublikowała nietypowe zdjęcie

Doda, postanowiła spędzić Boże Narodzenie w rodzinnych stronach. Piosenkarka wróciła do domu w Ciechanowie, gdzie świętuje w gronie najbliższych.

Pałac Buckingham wydał komunikat Wiadomości
Pałac Buckingham wydał komunikat

Brytyjski monarcha Karol III w czwartkowym orędziu bożonarodzeniowym podkreślił potrzebę życzliwości, współczucia oraz nadziej w „czasach niepewności”. W wyemitowanym w czwartek w mediach przesłaniu stwierdził, że „historie o triumfie odwagi nad przeciwnościami” dają mu nadzieję.

Niemcy postawili na swoim, Bułgaria przyjmuje euro tylko u nas
Niemcy postawili na swoim, Bułgaria przyjmuje euro

Bułgaria od 1 stycznia 2026 roku wejdzie do strefy euro, mimo politycznego chaosu i sprzeciwu dużej części społeczeństwa. Decyzja forsowana przez obóz Bojko Borisowa pokazuje skuteczność wpływów Berlina w Europie Środkowo-Wschodniej i rodzi pytania o suwerenność państw regionu oraz cenę, jaką płacą za integrację walutową.

Łódź: zatrzymano seryjnego włamywacza. Usłyszał 33 zarzuty Wiadomości
Łódź: zatrzymano seryjnego włamywacza. Usłyszał 33 zarzuty

Policjanci z Łodzi zakończyli wielomiesięczne działania dotyczące serii włamań, do których dochodziło na terenie dzielnicy Polesie. W efekcie zatrzymano 27-letniego mężczyznę, który - jak ustalili śledczy - miał uczynić z przestępstw stałe źródło dochodu.

Zygfryd Czaban: Spektakularny kolaps niemieckiego Deep State gorące
Zygfryd Czaban: Spektakularny kolaps niemieckiego Deep State

Niemiecka gospodarka traci impet, a kolejne decyzje polityczne i energetyczne pogłębiają kryzys największej gospodarki Europy. Publicysta Zygfryd Czaban stawia tezę, że problemem nie są wyłącznie regulacje klimatyczne, lecz głębszy rozpad niemieckiego modelu państwa, który przez dekady gwarantował stabilność i rozwój.

REKLAMA

Ciemna strona gór. Tak wyglądały ostatnie chwile najbardziej utytułowanego polskiego himalaisty

„Rak Jurka zazgrzytał. Wspinacz starał się zaczepić ostrze czekana o skalny załom, kopał nogami, ale już stracił równowagę. Ryszard patrzył ze stanowiska, jak Jurek spadał. (...) Wokół Ryszarda wszystko stanęło. Było kompletnie cicho. Wyciągnął szyję, szukając w dole Jurka”.
/ Fotolia
Leszek Galarowicz

Tak wyglądały ostatnie chwile najbardziej utytułowanego polskiego himalaisty. Ryszard Pawłowski (towarzyszył Jerzemu Kukuczce podczas wspinaczki na Lhotse) z przyjaciółmi rozpoczęli poszukiwania, które okazały się bezskuteczne. Stało się jasne, że Kukuczka nie żyje. Kilka dni później, 2 listo- Świat wokół nas 27 do 100 znaków do 95 znaków pada 1989 r., w Dzień Zaduszny setki ludzi zebrało się w katowickiej katedrze, by uczcić pamięć ikony wspinaczki. Pół roku wcześniej doszło do największej tragedii w dziejach polskiego himalaizmu. W czasie powrotu ze szczytowej bazy zginęło przygiecionych przez lawinę pięciu polskich uczestników wyprawy na Mount Everest. Feralne dla polskiego himalaizmu były lata 1985-86, kiedy śmierć poniosło 13 wspinaczy. 

Tragedie na ośmiu tysiącach 
Trzy lata po śmierci Kukuczki dobiegająca pięćdziesiątki Wanda Rutkiewicz rzuciła po raz kolejny wyzwanie trzeciemu szczytowi świata – Kanczendzondze. Kiedy mijał ją schodzący ze szczytu wspinaczkowy partner, mocno zmarznięta, wyczerpana, siedziała schowana w niewielkiej jamie wykopanej nad przewieszoną skałą. Nie miała namiotu, śpiwora, maszynki ani wody. Tylko płachtę, trochę batoników. Próbował ją odwieść od samotnego ataku szczytu. Ale ona była tak zdeterminowana, że nie dała się namówić na zejście. Agencja Reuters podała wiadomość o jej zaginięciu. W 2009 roku podczas wyprawy na Manaslu w Nepalu zginął najwybitnijszy polski himalaista młodego pokolenia Piotr Morawski, który spadł w dwudziestopięciometrową szczelinę i się zaklinował. Udało się go uwolnić, ale nie uratować. W 2013 roku czterech polskich himalaistów po raz pierwszy zdobyło zimą jedną z najtrudniejszych gór świata Broad Peak. Niestety sukces zamienił się w dramat, gdy okazało się, że Maciej Berbeka i Tomasz Kowalski nie wrócili ze szczytu. Ostatni tragiczny rozdział Himalaje dopisały w tym roku. Po zdobyciu Nanga Parbat Francuzka Elisabeth Revol i Tomasz Mackiewicz zaczęli mieć poważ- ne problemy. Mackiewicz tracił wzrok, nie był w stanie kontynu ować schodzenia. Jego partnerka zeszła niżej i udało się ją uratować, Mackiewicz został dużo wyżej i nie miał tyle szczęścia. Najwyższe góry świata Himalaje i Karakorum pochłonęły prawie 60 ofiar – naszych rodaków. Wysokie góry to nie tylko ofiary śmiertelne, ale też niebezpieczne upadki z ogromnych wysokości, poważne urazy ciała. Żona amerykańskiego himalaisty Joego Taskera w książce „Mroczna strona gór” tak opisuje jeden z nich: „W bezchmurne popołudnie 1986 trzech wspinaczy zbliżało się do wierzchołka El Pico de Orizaba, najwyższej góry w Meksyku. Piętnaście metrów od celu jeden z mężczyzn pośliznął się, pociągając za sobą pozostałych (...). Gary Guller wraz z przyjaciółmi (...) zaczęli się ześlizgiwać w niekontrolowany sposób w dół zbocza o pięćdziesięciostopniowym nachyleniu. Podczas 450-metrowego upadku Gary złamał w dwóch miejscach odcinek szyjny kręgosłupa i doznał paraliżu lewej ręki. Jego przyjaciele odnieśli poważne obrażenia wewnętrzne”. Po powrocie do kraju okazało się, że ręka jest nie do uratowania i wspinacz zdecydował się na jej amputację. W innym miejscu autorka książki pisze o ranach, odmro- żeniach, oszpeceniach, kalectwie profesjonalnych alpinistów niczym bitewnych kosztach wspinania, a nawet „honorowej odznace” ich skrajnie niebezpiecznego zajęcia. 

Temat tabu 
Większość alipinistów przyznaje, że wspinaczka nie przynosi żadnych szczególnych korzyści innym, tylko im samym. Nierzadko ich dramaty są spowodowane przez chęć zdobycia szczytu za wszelką cenę, nawet wbrew sygnałom ostrzegawczym. W tle tragedii często rozgrywają się nie mniejsze dramaty ich bliskich: żon, dzieci, rodziców. W środowisku wspinaczkowym temat kosztów pasji pogromców górskich szczytów jest wciąż tematem tabu. Wspinaczkowa elita niechętnie porusza ten problem. Choć przecież sami wspinacze muszą mieć świadomość, że ów koszt jest wysoki. Wspinaczka czy rodzina? – to jeden z najważniejszych dylematów, z którymi muszą mierzyć się niemal przed każdą wyprawą…



#REKLAMA_POZIOMA#


 

Polecane