O. Józef Augustyn SJ: Refleksje związane z tematem spowiadania dzieci

O tym, jak ważna jest praktyka spowiedzi dla właściwego rozwoju moralnego dziecka i nastolatka przekonuje o. Józef Augustyn SJ, rekolekcjonista, kierownik duchowy, członek rady naukowej Centrum Ochrony Dziecka. O. Augustyn odnosząc się do pojawiających się w przestrzeni publicznej postulatów zakazu spowiedzi dzieci zwraca uwagę, że nie mają one charakteru naukowego czy egzystencjalnego a wyłącznie ideologiczny. - Ćwiczenie się dziecka we wrażliwości moralnej jest tak samo konieczne, jak trening we wszystkich innych dziedzinach dziecięcej egzystencji – podkreśla jezuita.
konfesjonał  O. Józef Augustyn SJ: Refleksje związane z tematem spowiadania dzieci
konfesjonał / pixabay.com/aszak

Publikujemy tekst o. Józefa Augustyna, będący fragmentem książki nt. sakramentu pojednania:

Medialne dyskusje wokół spowiadania dzieci

W ostatnich latach w mediach toczyła się żywa dyskusja na temat spowiadania dzieci przed 10. rokiem  życia,  w  okresie  przed  pierwszą  Komunią świętą. Dyskusja ta wróciła także w 2024 roku. Niektórzy  komentatorzy  wprost  postulują  wprowadzenie ustawowego zakazu spowiedzi dzieci przed 10. rokiem życia. Przeciw proponowaniu dzieciom spowiedzi wysuwa się zarzuty, że nie są one zdolne do oceny moralnej swoich zachowań. Ponadto podkreśla się, że psychika dziecka jest bardzo wrażliwa i łatwo ją zranić. Niektórzy krytycy twierdzą nawet, że spowiedź dzieci może być wręcz niebezpieczna dla ich rozwoju emocjonalnego z powodu traumy, jakiej mogą doświadczać.

Zdolność

Kościół dopuszcza dzieci do sakramentu pokuty w przekonaniu, że są zdolne – choć w ograniczonym jeszcze zakresie – do wewnętrznej autonomii wyborów moralnych. Człowiek w miarę swego dorastania coraz częściej staje przed koniecznością wyboru pomiędzy dobrem a złem. I choć we wczesnych latach życia dziecko nie ma jeszcze pełnej świadomości moralnej, to jednak posiada dziecięcą intuicję moralną, na przykład dzieci są świadome, że sprawianie przykrości innym jest złe.

Wczesne lata życia są decydujące dla całego ludzkiego rozwoju. Dzieci „muszą” nauczyć się dosłownie wszystkiego: panowania nad fizjologią, poruszania się, rozróżniania przedmiotów, ludzkiej mowy, a natura w tym celu obdarza „małego człowieka” niezwykłą zdolnością do percepcji. Ćwiczenie się dziecka we wrażliwości moralnej jest tak samo konieczne, jak trening we wszystkich innych dziedzinach dziecięcej egzystencji.

Dobroczynny charakter

Spowiedź dzieci posiada nadzwyczaj dobroczynny charakter dla rozwoju moralnego dziecka, nastolatka. Wiedzy o tym, co jest dobre, a co złe, nie nabywają jedynie w obrębie „klanu rodzinnego”, ale w szerszym kontekście wspólnotowym i społecznym. To dzięki spowiedzi dzieci nabierają dystansu do jakże często niemoralnych zachowań bliskich w rodzinie: rodziców, rodzeństwa, innych członków. I tu widzimy, jak ważna jest „sztuka spowiadania dzieci”, by z jednej strony nie podważać autorytetu rodziców w oczach dziecka, a z drugiej strony podtrzymać – jakże gorącą nieraz – dziecięcą wrażliwość moralną, wiarę i miłość do Boga. W XX wieku Kościół docenił świętość dzieci, wynosząc je na ołtarze. Gdy ktoś twierdzi, że dzieci nie mają jeszcze zmysłu moralnego, to być może dlatego, że sam go nie posiada. Jan Paweł II mówił, że tylko święci wyczuwają świętych.

Laickie argumenty

Argumenty podnoszone przeciwko spowiadaniu dzieci przez środowiska laickie, wrogo nastawione wobec religii i moralności religijnej, nie mają charakteru naukowego czy też egzystencjalnego, ale wyłącznie ideologiczny. Równie dobrze można by wysuwać argumenty przeciwko upominaniu dzieci, karceniu czy nawet stawianiu im jakichkolwiek wymagań. Zachowania te również są niemałym źródłem stresu dla dzieci.

Psychika dziecka

Jeszcze  w  XIX  wieku  dziecko  było  traktowane jak „mały dorosły” i to niemal we wszystkich sferach życia, począwszy od ubioru. Dzieciom za ich „dziecięce zbrodnie” wymierzano takie same kary bicia lub ograniczania wolności jak dorosłym. Święty Augustyn w Wyznaniach z oburzeniem wspomina baty, jakie nauczyciele wymierzali jemu i rówieśnikom za te czyny, które oni sami popełniali. Dziś lepiej znamy psychikę dziecka. Możemy więc dostosować działania dorosłych do psychiki i wrażliwości dziecięcej. Dotyczy to także zachowania i postawy księży wobec dzieci w konfesjonale*.

 

*Józef Augustyn SJ, Sakrament pojednania. Wskazówki dla spowiadającego się  i spowiednika, Wydawnictwo WAM, Kraków 2025. Książka w druku.

maj


 

POLECANE
Zoo zabiło 12 zdrowych pawianów. Będzie zawiadomienie do prokuratury Wiadomości
Zoo zabiło 12 zdrowych pawianów. Będzie zawiadomienie do prokuratury

Władze ogrodu zoologicznego w Norymberdze potwierdziły, że z powodu przeludnienia stada i braku możliwości przekazania zwierząt do innych placówek, podjęto decyzję o uśmierceniu 12 zdrowych pawianów. Sprawa wywołała falę protestów i oburzenia ze strony organizacji opieki na zwierzętami, które zapowiedziały złożenie zawiadomień do prokuratury.

Ważna zmiana na granicy z Białorusią. Jest komunikat MON z ostatniej chwili
Ważna zmiana na granicy z Białorusią. Jest komunikat MON

Ważny komunikat Ministerstwa Obrony Narodowej. Od 30 lipca 2025 roku dowodzenie operacją „Bezpieczne Podlasie” przejęła 16. Dywizja Zmechanizowana. To kolejny etap wojskowego wsparcia Straży Granicznej w ochronie wschodniej granicy Polski.

Nie żyje Laura Dahlmeier. Miała tylko 31 lat z ostatniej chwili
Nie żyje Laura Dahlmeier. Miała tylko 31 lat

Była niemiecka biathlonistka, dwukrotna mistrzyni olimpijska Laura Dahlmeier, zginęła w wypadku górskim w Pakistanie – poinformował dziennik Bild, powołując się na agencję prasową DPA. Niemka została ranna podczas próby zdobycia szczytu Laila w Karakorum.

NFZ wydał pilny komunikat z ostatniej chwili
NFZ wydał pilny komunikat

Skoordynowana akcja organów ścigania i Narodowego Funduszu Zdrowia. Rozbito grupy przestępcze, które wyłudzały środki z NFZ – informuje w środę Narodowy Fundusz Zdrowia.

Nitras ukarany przez Tuska za knucie? Został sam z ostatniej chwili
Nitras ukarany przez Tuska za "knucie"? "Został sam"

Sławomir Nitras został ukarany przez Tuska, ponieważ miał "knuć" i "wielokrotnie powtarzać, że Tusk powinien zajmować się już raczej wnukami i pisaniem książek o Gdańsku niż bieżącą polityką" – twierdzi dziennikarka "Newsweeka" Dominika Długosz.

Sikorski zadrwił z decyzji prezydenta. Nadział się na ripostę prawnika Wiadomości
Sikorski zadrwił z decyzji prezydenta. Nadział się na ripostę prawnika

Prezydent Andrzej Duda uhonorował dziś odznaczeniami trójkę dziennikarzy z  wPolsce24. Wśród nich była Magdalena Ogórek, co wyraźnie nie spodobało się Radosławowi Sikorskiemu. Szef polskiej dyplomacji rzucił na X: "Najpierw ułaskawienie, potem medal. Następny Bąkiewicz?". Odpowiedział mu znany prawnik, mec. dr Bartosz Lewandowski, który przyrównał Sikorskiego do "Pablo Moralesa". To pseudonim znanego z agresywnych wpisów użytkownika X i nienawistnego stosunku do PiS i środowisk prawicowych.

Ważny komunikat dla mieszkańców Warszawy z ostatniej chwili
Ważny komunikat dla mieszkańców Warszawy

Mieszkańcy Warszawy muszą przygotować się na kolejne utrudnienia drogowe i zmiany w komunikacji miejskiej. Od czwartku 31 lipca do poniedziałku 4 sierpnia zaplanowano szereg prac drogowych na Wilanowie, Ochocie i Woli. W wielu miejscach zostanie położona nowa nawierzchnia, co oznacza zamknięcia ulic, objazdy i zmiany tras autobusów.

Siostra zmarłego Oskara wciąż nie może wrócić do mamy. Jest zażalenie gorące
Siostra zmarłego Oskara wciąż nie może wrócić do mamy. Jest zażalenie

Prawnicy Instytutu Ordo Iuris interweniują w sprawie Magdaleny Woźnej, która 15 maja została osadzona w areszcie. Kobieta była wcześniej skazana na karę ograniczenia wolności poprzez wykonywanie prac społecznych. Nie mogła ich jednak wykonywać ze względu na zaawansowaną ciążę, a następnie okres połogu. Z tego powodu zamieniono jej karę na pozbawienie wolności. Po jej zatrzymaniu, dwoje dzieci Magdaleny Woźnej – trzyletnia Lena i czteromiesięczny Oskar – zostali rozdzieleni i umieszczeni w dwóch różnych rodzinach zastępczych. Pomimo że bliscy zadeklarowali gotowość przejęcia opieki nad dziećmi, nie tylko nie umożliwiono im tego, ale także nie poinformowano ich, gdzie dzieci się znajdują.

Matka z dzieckiem zginęli, pozostali Polacy w szpitalu. Nowe informacje o tragedii w Egipcie pilne
Matka z dzieckiem zginęli, pozostali Polacy w szpitalu. Nowe informacje o tragedii w Egipcie

Rzecznik Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Paweł Wroński, poinformował, że w wyniku wtorkowego wypadku busa w Egipcie życie straciło dwoje polskich obywateli – matka i jej dziecko. Trzy osoby zostały ranne. Jak przekazał Wroński, pozostałych dwóch Polaków przebywa obecnie w szpitalu.

Ile w Polsce żyją kobiety, a ile mężczyźni? Najnowszy raport GUS z ostatniej chwili
Ile w Polsce żyją kobiety, a ile mężczyźni? Najnowszy raport GUS

W 2024 r. mężczyźni żyli przeciętnie 74,93 roku, a kobiety – 82,26 roku – wynika z danych GUS. W Polsce głównymi przyczynami zgonów są choroby układu krążenia, nowotwory i choroby układu oddechowego.

REKLAMA

O. Józef Augustyn SJ: Refleksje związane z tematem spowiadania dzieci

O tym, jak ważna jest praktyka spowiedzi dla właściwego rozwoju moralnego dziecka i nastolatka przekonuje o. Józef Augustyn SJ, rekolekcjonista, kierownik duchowy, członek rady naukowej Centrum Ochrony Dziecka. O. Augustyn odnosząc się do pojawiających się w przestrzeni publicznej postulatów zakazu spowiedzi dzieci zwraca uwagę, że nie mają one charakteru naukowego czy egzystencjalnego a wyłącznie ideologiczny. - Ćwiczenie się dziecka we wrażliwości moralnej jest tak samo konieczne, jak trening we wszystkich innych dziedzinach dziecięcej egzystencji – podkreśla jezuita.
konfesjonał  O. Józef Augustyn SJ: Refleksje związane z tematem spowiadania dzieci
konfesjonał / pixabay.com/aszak

Publikujemy tekst o. Józefa Augustyna, będący fragmentem książki nt. sakramentu pojednania:

Medialne dyskusje wokół spowiadania dzieci

W ostatnich latach w mediach toczyła się żywa dyskusja na temat spowiadania dzieci przed 10. rokiem  życia,  w  okresie  przed  pierwszą  Komunią świętą. Dyskusja ta wróciła także w 2024 roku. Niektórzy  komentatorzy  wprost  postulują  wprowadzenie ustawowego zakazu spowiedzi dzieci przed 10. rokiem życia. Przeciw proponowaniu dzieciom spowiedzi wysuwa się zarzuty, że nie są one zdolne do oceny moralnej swoich zachowań. Ponadto podkreśla się, że psychika dziecka jest bardzo wrażliwa i łatwo ją zranić. Niektórzy krytycy twierdzą nawet, że spowiedź dzieci może być wręcz niebezpieczna dla ich rozwoju emocjonalnego z powodu traumy, jakiej mogą doświadczać.

Zdolność

Kościół dopuszcza dzieci do sakramentu pokuty w przekonaniu, że są zdolne – choć w ograniczonym jeszcze zakresie – do wewnętrznej autonomii wyborów moralnych. Człowiek w miarę swego dorastania coraz częściej staje przed koniecznością wyboru pomiędzy dobrem a złem. I choć we wczesnych latach życia dziecko nie ma jeszcze pełnej świadomości moralnej, to jednak posiada dziecięcą intuicję moralną, na przykład dzieci są świadome, że sprawianie przykrości innym jest złe.

Wczesne lata życia są decydujące dla całego ludzkiego rozwoju. Dzieci „muszą” nauczyć się dosłownie wszystkiego: panowania nad fizjologią, poruszania się, rozróżniania przedmiotów, ludzkiej mowy, a natura w tym celu obdarza „małego człowieka” niezwykłą zdolnością do percepcji. Ćwiczenie się dziecka we wrażliwości moralnej jest tak samo konieczne, jak trening we wszystkich innych dziedzinach dziecięcej egzystencji.

Dobroczynny charakter

Spowiedź dzieci posiada nadzwyczaj dobroczynny charakter dla rozwoju moralnego dziecka, nastolatka. Wiedzy o tym, co jest dobre, a co złe, nie nabywają jedynie w obrębie „klanu rodzinnego”, ale w szerszym kontekście wspólnotowym i społecznym. To dzięki spowiedzi dzieci nabierają dystansu do jakże często niemoralnych zachowań bliskich w rodzinie: rodziców, rodzeństwa, innych członków. I tu widzimy, jak ważna jest „sztuka spowiadania dzieci”, by z jednej strony nie podważać autorytetu rodziców w oczach dziecka, a z drugiej strony podtrzymać – jakże gorącą nieraz – dziecięcą wrażliwość moralną, wiarę i miłość do Boga. W XX wieku Kościół docenił świętość dzieci, wynosząc je na ołtarze. Gdy ktoś twierdzi, że dzieci nie mają jeszcze zmysłu moralnego, to być może dlatego, że sam go nie posiada. Jan Paweł II mówił, że tylko święci wyczuwają świętych.

Laickie argumenty

Argumenty podnoszone przeciwko spowiadaniu dzieci przez środowiska laickie, wrogo nastawione wobec religii i moralności religijnej, nie mają charakteru naukowego czy też egzystencjalnego, ale wyłącznie ideologiczny. Równie dobrze można by wysuwać argumenty przeciwko upominaniu dzieci, karceniu czy nawet stawianiu im jakichkolwiek wymagań. Zachowania te również są niemałym źródłem stresu dla dzieci.

Psychika dziecka

Jeszcze  w  XIX  wieku  dziecko  było  traktowane jak „mały dorosły” i to niemal we wszystkich sferach życia, począwszy od ubioru. Dzieciom za ich „dziecięce zbrodnie” wymierzano takie same kary bicia lub ograniczania wolności jak dorosłym. Święty Augustyn w Wyznaniach z oburzeniem wspomina baty, jakie nauczyciele wymierzali jemu i rówieśnikom za te czyny, które oni sami popełniali. Dziś lepiej znamy psychikę dziecka. Możemy więc dostosować działania dorosłych do psychiki i wrażliwości dziecięcej. Dotyczy to także zachowania i postawy księży wobec dzieci w konfesjonale*.

 

*Józef Augustyn SJ, Sakrament pojednania. Wskazówki dla spowiadającego się  i spowiednika, Wydawnictwo WAM, Kraków 2025. Książka w druku.

maj



 

Polecane
Emerytury
Stażowe