Rodzina daje nam siłę - żyjmy jak Ulmowie

Historia rodziny Ulmów jak w soczewce pokazuje nam, czym jest miłość, poświęcenie, odpowiedzialność i człowieczeństwo. Pokazuje również wartości, którymi niemal każdy z nas chce budować swoje życie. Jednak czy w chwili próby pozostalibyśmy im wierni? Skąd czerpać tak niezwykłą siłę ducha i niezłomność? Odpowiedź brzmi: z rodziny.
Rodzina Ulmów po chrzcinach jednego z dzieci (lato 1941) Rodzina daje nam siłę - żyjmy jak Ulmowie
Rodzina Ulmów po chrzcinach jednego z dzieci (lato 1941) / fot. arch. Mateusza Szpytmy

Józef i Wiktoria Ulmowie wraz ze swoimi dziećmi powoli przebijają się do świadomości naszego społeczeństwa jako postaci tragiczne, a zarazem heroiczne. Ulmowie wobec nieludzkiego terroru dokonali nadludzkiego poświęcenia. Widzimy w nich bohaterów, a przecież byli tacy sami jak my. To właśnie dlatego musimy ich bliżej poznać, by odkryć nas samych oraz to, co w nas drzemie.

 

Ulmowie - zwykła rodzina

Józef Ulma urodził się 2 marca 1900 roku w Markowej, małej wsi nieopodal Rzeszowa, kiedyś leżącej w województwie lwowskim, dziś w podkarpackim. Ukończył zwykłą szkołę rolniczą i miał kawałek swojej ziemi. Na tamte czasy czyniło go to człowiekiem ze wszech miar zwykłym, normalnym. Był za to naprawdę łebski i przedsiębiorczy. W dorosłym życiu zajmował się – co naturalne – uprawą roli, ale też jako jeden z pierwszych w najbliższej okolicy zaczął uprawiać sad z drzewami owocowymi. Lubił próbować nowych rzeczy i eksperymentować, dlatego parał się też hodowlą pszczół w swoich pasiekach, a także… jedwabników! Dużo czytał, by poszerzać swoje horyzonty, a także zdobywać praktyczną wiedzę przydatną w codziennym życiu. Kiedy w jego ręce wpadła książka o wykorzystaniu energii wytwarzanej przez wiatr, sam zbudował obok swojej chaty wiatrak, który stał się przydomową elektrownią wiatrową. Tym samym jego rodzina jako pierwsza w wiosce miała prąd. Zafascynowany fotografią, która na tamte czasy była światową nowinką, sam złożył aparat fotograficzny. Robienie zdjęć stało się jego pasją i dzięki temu życie rodziny Ulmów jest tak dobrze i bogato udokumentowane. Do dziś zachowało się ponad 1000 zdjęć, które pokazują nam codziennie życie Józefa, Wiktorii oraz sześciorga ich dzieci.

 

Wiktora Ulma - matka Polka

Wiktorię (z domu Niemczak) poślubił w 1935 roku. Wielu komentatorów badających dzieje rodziny Ulmów zwraca uwagę na jej oczy, w których widzą ciepło i dobro. Bo taka też była młoda dziewczyna zakochana w zaradnym Józefie. Młodsza o 12 lat od swojego męża Wiktoria urodziła szóstkę dzieci, a siódme nosiła pod sercem. To ona była panią domu, dbała i wychowywała dzieci, prowadziła gospodarstwo domowe i przydomowy ogródek. Współcześnie domową pracę matki wychowującą poniżej trójki dzieci wycenia się na przeszło 5800 zł. Ile warta była praca Wiktorii, która pod swoimi matczynymi skrzydłami miała sześcioro dzieci? Czyja praca była ważniejsza? Józefa czy Wiktorii? Żadnego z nich z osobna – stanowili jedność i uzupełniali się w swoich codziennych obowiązkach. Józef nie mógłby uprawiać roli i realizować swoich nowatorskich pomysłów, gdyby nie opiekuńcza rola Wiktorii. Z kolei ona nie mogłaby wychowywać dzieci, gdyby Józef nie zapewnił im dachu nad głową, jedzenia i pieniędzy. Wspólnie pracowali na to, co najważniejsze: na dzieci. Ileż szczęścia musiało być w ich chacie przy szóstce radosnych szkrabów bawiących się razem. Z kolei ile musiało być też nerwów i zniecierpliwienia, gdy dzieci dokazywały, a ile zmęczenia, gdy chorowały i wymagały szczególnej opieki oraz atencji. Ten, kto ma dziecko, wie, ile ciepła w sercu budzi śmiech małej pociechy, a co dopiero szóstki! Z drugiej strony każdy rodzic wie, ile zmęczenia niesie ze sobą całonocna opieka nad niemowlakiem… a tu była jeszcze pozostała piątka do okiełznania.

Ulmowie dawali radę, bo byli rodziną, tą podstawową jednostką społeczną, której członkowie wzajemnie się wspierają i nie zostawiają w potrzebie. Mieli swoich najbliższych z rodzinnych domów: rodziców, braci, siostry, którzy mogli pomóc w wychowaniu dzieci i na gospodarce.

Dzięki tym więziom i małej wspólnocie, która stoi u podstaw każdego zdrowego społeczeństwa, byli w stanie założyć tak liczną rodzinę, która dziś dla wielu ludzi młodego pokolenia jest czymś niewyobrażalnym.

 

Instytucja rodziny kiedyś i dziś

Dziś dla wielu młodych par decyzja o założeniu rodziny jest sprawą niemal życia i śmierci. Wygnani ze swoich małych miejscowości i wiosek przez bezrobocie i brak perspektyw zostają odcięci od codziennego kontaktu ze swoim domem rodzinnym, rodzicami i rodzeństwem. Ściśnięci w kilku dużych miastach w Polsce, żyjący w wynajmowanych mieszkaniach, w ciągłym pędzie uważają, że nie mają odpowiednich warunków, które chcieliby zapewnić swojemu potomstwu. Skupieni na pracy i rozwoju zawodowym, przy tym niejednokrotnie pozbawieni stabilnego zatrudnienia, wypchnięci poza Kodeks pracy przez śmieciówki i kontrakty B2B młodzi ludzie boją się o swoją przyszłość w kontekście rodzicielstwa, bo ciąża i macierzyństwo to niejednokrotnie wyrok na karierze zawodowej kobiety i odcięcie jej od dochodów.

Wolny rynek ukierunkowany na zysk przedsiębiorstw, ciągłe pomnażanie kapitału i konsumpcję dóbr zbywalnych nie jest sprzymierzeńcem trwałej instytucji, którą jest rodzina. Kapitalizm determinuje w ludziach postawę hedonistyczną, w której liczy się życie tu i teraz, przeżywanie emocji dzięki wydawaniu pieniędzy.

Jednocześnie ludzi pozbawia się czynników stabilizujących życie takich jak własny dom, samochód, stabilna praca. Dziś wszystko można wynająć i mieć na chwilę. Wypożyczyć auto, wynająć kawalerkę w centrum, pracować jako freelancer w kilku miejscach jednocześnie dzięki pracy zdalnej. Nawet miłość łatwo i szybko znajdziemy na chwilę w aplikacji mobilnej. A jak się znudzi, to można z tego łatwo zrezygnować.

Ulmowie wszystko mieli na stałe, a przede wszystkim mieli siebie. Silnie zakorzenieni swoimi więzami potrafili trwać w zgodzie z wartościami, które wyznawali, podczas gdy my, współcześni Polacy, często się chwiejemy przy najdrobniejszym niespokojnym wietrze jak samotne drzewa pozbawione oparcia, płytko zakorzenione w niepewnej glebie.

Rodzina daje nam siłę

Rzeczywistość, w której przyszło żyć rodzinie Ulmów, dla nas jest abstrakcją. Czytając czy słuchając opowieści o II wojnie światowej, pewnie wielu z nas myślało sobie: „Dobrze, że nie żyjemy w tamtych czasach”, ale przecież wojna na Ukrainie pokazuje, że czasy wojen i zbrodni wcale nie są minione. Czy jesteśmy w stanie sobie wyobrazić, co byśmy zrobili, gdybyśmy znaleźli się na miejscu Ulmów?

Zachowanie człowieczeństwa wobec tak nieludzkiego okrucieństwa i terroru wymagało nadludzkiego poświęcenia Ulmów. Dokonali tego, nie dlatego że byli nadludźmi. Nie, to ich oprawcy uważali się za takich. Ulmowie byli zwykłą rodziną, ze swoimi problemami i radościami.

Byli tacy jak my, choć znając ich historię, nieprzyzwoicie się z nimi równać. Nie chodzi o to, że każdy z nas byłby w stanie pójść ich śladem. Sęk w tym, że każdy z nas jest stworzony do bycia dobrym, do czynienia dobra. W każdym z nas drzemie taka siła, która była też w Józefie i Wiktorii. Tę siłę może w nas obudzić, zbudować i utrzymać właśnie rodzina, którą sami założymy, o którą dbamy i którą kochamy. To dzięki rodzinie poznajemy znaczenie miłości bezwarunkowej i chęć jej obrony za wszelką cenę.

Dziś nie potrafimy postawić siebie w sytuacji, w jakiej został postawiony Józef i Wiktoria, gdy do jego drzwi zapukała rodzina Żydów uciekająca przed niemieckim Holocaustem. Obyśmy nigdy nie musieli zmierzyć się z takim wyborem, ale gdyby jednak, to czy znaleźlibyśmy w sobie tę siłę, którą mieli „samarytanie z Markowej”?

Do wybuchu wojny Ulmowie wiedli proste, uczciwe życie. Nie różnili się niczym od nas, nie mieli nadludzkich zdolności. Mieli za to siebie, byli klasyczną, kochającą się rodziną, dobrze ugruntowaną w swojej małej ojczyźnie. To rodzina daje ludziom siłę, dzięki której są zdolni do robienia rzeczy niezwykłych. Każdy z nas może widzieć w Józefie czy w Wiktorii autorytet, bo będąc zwykłymi ludźmi, stali się herosami, błogosławionymi, na których dziś możemy się wzorować. I nie chodzi o to, że mamy być gotowi oddać swoje życie w imię sprawy. Spróbujmy być tak jak oni zwyczajni i dobrzy, dbajmy o najbliższych i twórzmy szczęśliwe rodziny. Żyjmy jak Ulmowie.


 

POLECANE
PSL stawia sprawę jasno? Sawicki wprost o Trzaskowskim polityka
PSL stawia sprawę jasno? Sawicki wprost o Trzaskowskim

– Szymon Hołownia nie ma żadnego obowiązku dzisiaj uczestniczenia w kampanii Koalicji Obywatelskiej. On prowadzi kampanię swoją prezydencką – powiedział na antenie radiowej Jedynki poseł PSL Marek Sawicki.

Ważne doniesienia z granicy. Komunikat Straży Granicznej pilne
Ważne doniesienia z granicy. Komunikat Straży Granicznej

Straż Graniczna regularnie publikuje raporty dotyczące wydarzeń na granicy polsko-białoruskiej.

Rz: Świat nadal handluje z Rosją polityka
"Rz": Świat nadal handluje z Rosją

"Od czasu ataku Rosji na Ukrainę ponad tysiąc firm zerwało biznesowe kontakty z krajem agresora. Ale niemal tyle samo nadal prowadzi tam biznes" – pisze we wtorek "Rzeczpospolita".

Różnica znacząco topnieje. Zobacz najnowszy sondaż pilne
"Różnica znacząco topnieje". Zobacz najnowszy sondaż

Rafał Trzaskowski ma największe szanse na prezydenturę, ale dystans między nim a Karolem Nawrockim zmniejsza się – wynika z sondażu United Surveys dla Wirtualnej Polski. Kandydat popierany przez PiS jako jedyny ze wszystkich polityków startujących w wyborach zanotował wzrost poparcia – czytamy.

Losy TVN przesądzone? Radość u części polityków PiS gorące
Losy TVN przesądzone? "Radość u części polityków PiS"

Losy stacji TVN są już praktycznie przesądzone. Jest duża radość u części polityków Prawa i Sprawiedliwości – powiedział w najnowszym wydaniu "Stanu Wyjątkowego" Onetu Andrzej Stankiewicz.

IMGW wydał komunikat. Oto co nas czeka Wiadomości
IMGW wydał komunikat. Oto co nas czeka

W najbliższych dniach pogoda w Polsce pozostanie pod wpływem wyżu znad Wysp Brytyjskich, z opadami śniegu, marznącym deszczem i lokalnymi oblodzeniami.

Upadek rządu Baszara al-Asada. Turcja zdecydowała ws. syryjskich uchodźców Wiadomości
Upadek rządu Baszara al-Asada. Turcja zdecydowała ws. syryjskich uchodźców

Prezydent Turcji Recep Erdogan poinformował w poniedziałek o otwarciu przejścia granicznego Yayladagi, które umożliwi powrót syryjskich imigrantów do ojczyzny. 

Zagadkowa śmierć profesora UKSW. Są nowe informacje Wiadomości
Zagadkowa śmierć profesora UKSW. Są nowe informacje

– Prokuratura wszczęła śledztwo ws. podejrzenia doprowadzenia prof. Mirosława Kurkowskiego do targnięcia się na własne życie, poprzez namowę lub udzielenie pomocy – poinformował PAP w poniedziałek rzecznik Prokuratury Rejonowej w Częstochowie prok. Tomasz Ozimek.

Benjamin Netanjahu korzysta z okazji. Izrael przeprowadza naloty na Syrię Wiadomości
Benjamin Netanjahu korzysta z okazji. Izrael przeprowadza naloty na Syrię

Według syryjskich źródeł w siłach bezpieczeństwa, w poniedziałek izraelskie lotnictwo zbombardowało systemy obrony powietrznej w pobliżu portu Latakli. 20 km od Latakii znajduje się baza wojskowa Rosji, która była głównym sojusznikiem syryjskiego prezydenta Baszara al-Asada.

Zbigniew Ziobro: Proces Marcina Romanowskiego jest sfingowany na polityczne zlecenie gorące
Zbigniew Ziobro: Proces Marcina Romanowskiego jest sfingowany na polityczne zlecenie

Proces Marcina Romanowskiego jest "sfingowany na polityczne zlecenie" – uważa były minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro, komentując w ten sposób poniedziałkową decyzję sądu w sprawie posła Marcina Romanowskiego.

REKLAMA

Rodzina daje nam siłę - żyjmy jak Ulmowie

Historia rodziny Ulmów jak w soczewce pokazuje nam, czym jest miłość, poświęcenie, odpowiedzialność i człowieczeństwo. Pokazuje również wartości, którymi niemal każdy z nas chce budować swoje życie. Jednak czy w chwili próby pozostalibyśmy im wierni? Skąd czerpać tak niezwykłą siłę ducha i niezłomność? Odpowiedź brzmi: z rodziny.
Rodzina Ulmów po chrzcinach jednego z dzieci (lato 1941) Rodzina daje nam siłę - żyjmy jak Ulmowie
Rodzina Ulmów po chrzcinach jednego z dzieci (lato 1941) / fot. arch. Mateusza Szpytmy

Józef i Wiktoria Ulmowie wraz ze swoimi dziećmi powoli przebijają się do świadomości naszego społeczeństwa jako postaci tragiczne, a zarazem heroiczne. Ulmowie wobec nieludzkiego terroru dokonali nadludzkiego poświęcenia. Widzimy w nich bohaterów, a przecież byli tacy sami jak my. To właśnie dlatego musimy ich bliżej poznać, by odkryć nas samych oraz to, co w nas drzemie.

 

Ulmowie - zwykła rodzina

Józef Ulma urodził się 2 marca 1900 roku w Markowej, małej wsi nieopodal Rzeszowa, kiedyś leżącej w województwie lwowskim, dziś w podkarpackim. Ukończył zwykłą szkołę rolniczą i miał kawałek swojej ziemi. Na tamte czasy czyniło go to człowiekiem ze wszech miar zwykłym, normalnym. Był za to naprawdę łebski i przedsiębiorczy. W dorosłym życiu zajmował się – co naturalne – uprawą roli, ale też jako jeden z pierwszych w najbliższej okolicy zaczął uprawiać sad z drzewami owocowymi. Lubił próbować nowych rzeczy i eksperymentować, dlatego parał się też hodowlą pszczół w swoich pasiekach, a także… jedwabników! Dużo czytał, by poszerzać swoje horyzonty, a także zdobywać praktyczną wiedzę przydatną w codziennym życiu. Kiedy w jego ręce wpadła książka o wykorzystaniu energii wytwarzanej przez wiatr, sam zbudował obok swojej chaty wiatrak, który stał się przydomową elektrownią wiatrową. Tym samym jego rodzina jako pierwsza w wiosce miała prąd. Zafascynowany fotografią, która na tamte czasy była światową nowinką, sam złożył aparat fotograficzny. Robienie zdjęć stało się jego pasją i dzięki temu życie rodziny Ulmów jest tak dobrze i bogato udokumentowane. Do dziś zachowało się ponad 1000 zdjęć, które pokazują nam codziennie życie Józefa, Wiktorii oraz sześciorga ich dzieci.

 

Wiktora Ulma - matka Polka

Wiktorię (z domu Niemczak) poślubił w 1935 roku. Wielu komentatorów badających dzieje rodziny Ulmów zwraca uwagę na jej oczy, w których widzą ciepło i dobro. Bo taka też była młoda dziewczyna zakochana w zaradnym Józefie. Młodsza o 12 lat od swojego męża Wiktoria urodziła szóstkę dzieci, a siódme nosiła pod sercem. To ona była panią domu, dbała i wychowywała dzieci, prowadziła gospodarstwo domowe i przydomowy ogródek. Współcześnie domową pracę matki wychowującą poniżej trójki dzieci wycenia się na przeszło 5800 zł. Ile warta była praca Wiktorii, która pod swoimi matczynymi skrzydłami miała sześcioro dzieci? Czyja praca była ważniejsza? Józefa czy Wiktorii? Żadnego z nich z osobna – stanowili jedność i uzupełniali się w swoich codziennych obowiązkach. Józef nie mógłby uprawiać roli i realizować swoich nowatorskich pomysłów, gdyby nie opiekuńcza rola Wiktorii. Z kolei ona nie mogłaby wychowywać dzieci, gdyby Józef nie zapewnił im dachu nad głową, jedzenia i pieniędzy. Wspólnie pracowali na to, co najważniejsze: na dzieci. Ileż szczęścia musiało być w ich chacie przy szóstce radosnych szkrabów bawiących się razem. Z kolei ile musiało być też nerwów i zniecierpliwienia, gdy dzieci dokazywały, a ile zmęczenia, gdy chorowały i wymagały szczególnej opieki oraz atencji. Ten, kto ma dziecko, wie, ile ciepła w sercu budzi śmiech małej pociechy, a co dopiero szóstki! Z drugiej strony każdy rodzic wie, ile zmęczenia niesie ze sobą całonocna opieka nad niemowlakiem… a tu była jeszcze pozostała piątka do okiełznania.

Ulmowie dawali radę, bo byli rodziną, tą podstawową jednostką społeczną, której członkowie wzajemnie się wspierają i nie zostawiają w potrzebie. Mieli swoich najbliższych z rodzinnych domów: rodziców, braci, siostry, którzy mogli pomóc w wychowaniu dzieci i na gospodarce.

Dzięki tym więziom i małej wspólnocie, która stoi u podstaw każdego zdrowego społeczeństwa, byli w stanie założyć tak liczną rodzinę, która dziś dla wielu ludzi młodego pokolenia jest czymś niewyobrażalnym.

 

Instytucja rodziny kiedyś i dziś

Dziś dla wielu młodych par decyzja o założeniu rodziny jest sprawą niemal życia i śmierci. Wygnani ze swoich małych miejscowości i wiosek przez bezrobocie i brak perspektyw zostają odcięci od codziennego kontaktu ze swoim domem rodzinnym, rodzicami i rodzeństwem. Ściśnięci w kilku dużych miastach w Polsce, żyjący w wynajmowanych mieszkaniach, w ciągłym pędzie uważają, że nie mają odpowiednich warunków, które chcieliby zapewnić swojemu potomstwu. Skupieni na pracy i rozwoju zawodowym, przy tym niejednokrotnie pozbawieni stabilnego zatrudnienia, wypchnięci poza Kodeks pracy przez śmieciówki i kontrakty B2B młodzi ludzie boją się o swoją przyszłość w kontekście rodzicielstwa, bo ciąża i macierzyństwo to niejednokrotnie wyrok na karierze zawodowej kobiety i odcięcie jej od dochodów.

Wolny rynek ukierunkowany na zysk przedsiębiorstw, ciągłe pomnażanie kapitału i konsumpcję dóbr zbywalnych nie jest sprzymierzeńcem trwałej instytucji, którą jest rodzina. Kapitalizm determinuje w ludziach postawę hedonistyczną, w której liczy się życie tu i teraz, przeżywanie emocji dzięki wydawaniu pieniędzy.

Jednocześnie ludzi pozbawia się czynników stabilizujących życie takich jak własny dom, samochód, stabilna praca. Dziś wszystko można wynająć i mieć na chwilę. Wypożyczyć auto, wynająć kawalerkę w centrum, pracować jako freelancer w kilku miejscach jednocześnie dzięki pracy zdalnej. Nawet miłość łatwo i szybko znajdziemy na chwilę w aplikacji mobilnej. A jak się znudzi, to można z tego łatwo zrezygnować.

Ulmowie wszystko mieli na stałe, a przede wszystkim mieli siebie. Silnie zakorzenieni swoimi więzami potrafili trwać w zgodzie z wartościami, które wyznawali, podczas gdy my, współcześni Polacy, często się chwiejemy przy najdrobniejszym niespokojnym wietrze jak samotne drzewa pozbawione oparcia, płytko zakorzenione w niepewnej glebie.

Rodzina daje nam siłę

Rzeczywistość, w której przyszło żyć rodzinie Ulmów, dla nas jest abstrakcją. Czytając czy słuchając opowieści o II wojnie światowej, pewnie wielu z nas myślało sobie: „Dobrze, że nie żyjemy w tamtych czasach”, ale przecież wojna na Ukrainie pokazuje, że czasy wojen i zbrodni wcale nie są minione. Czy jesteśmy w stanie sobie wyobrazić, co byśmy zrobili, gdybyśmy znaleźli się na miejscu Ulmów?

Zachowanie człowieczeństwa wobec tak nieludzkiego okrucieństwa i terroru wymagało nadludzkiego poświęcenia Ulmów. Dokonali tego, nie dlatego że byli nadludźmi. Nie, to ich oprawcy uważali się za takich. Ulmowie byli zwykłą rodziną, ze swoimi problemami i radościami.

Byli tacy jak my, choć znając ich historię, nieprzyzwoicie się z nimi równać. Nie chodzi o to, że każdy z nas byłby w stanie pójść ich śladem. Sęk w tym, że każdy z nas jest stworzony do bycia dobrym, do czynienia dobra. W każdym z nas drzemie taka siła, która była też w Józefie i Wiktorii. Tę siłę może w nas obudzić, zbudować i utrzymać właśnie rodzina, którą sami założymy, o którą dbamy i którą kochamy. To dzięki rodzinie poznajemy znaczenie miłości bezwarunkowej i chęć jej obrony za wszelką cenę.

Dziś nie potrafimy postawić siebie w sytuacji, w jakiej został postawiony Józef i Wiktoria, gdy do jego drzwi zapukała rodzina Żydów uciekająca przed niemieckim Holocaustem. Obyśmy nigdy nie musieli zmierzyć się z takim wyborem, ale gdyby jednak, to czy znaleźlibyśmy w sobie tę siłę, którą mieli „samarytanie z Markowej”?

Do wybuchu wojny Ulmowie wiedli proste, uczciwe życie. Nie różnili się niczym od nas, nie mieli nadludzkich zdolności. Mieli za to siebie, byli klasyczną, kochającą się rodziną, dobrze ugruntowaną w swojej małej ojczyźnie. To rodzina daje ludziom siłę, dzięki której są zdolni do robienia rzeczy niezwykłych. Każdy z nas może widzieć w Józefie czy w Wiktorii autorytet, bo będąc zwykłymi ludźmi, stali się herosami, błogosławionymi, na których dziś możemy się wzorować. I nie chodzi o to, że mamy być gotowi oddać swoje życie w imię sprawy. Spróbujmy być tak jak oni zwyczajni i dobrzy, dbajmy o najbliższych i twórzmy szczęśliwe rodziny. Żyjmy jak Ulmowie.



 

Polecane
Emerytury
Stażowe