Od kilku dni trwa zainicjowana przez NSZZ ”Solidarność” akcja budowania poparcia dla projektu rezolucji EKZZ ws. „Promowania rokowań zbiorowych i zapewnienia poszanowania prawa pracowników do uczciwej płacy”. 

- Nasza akcja idzie w parze z trwającym od szeregu lat zainteresowaniem NSZZ „Solidarność” tematem wzmacniania rokowań zbiorowych i dążeniem do realizacji idei europejskiej płacy minimalnej oraz walki o uczciwą płacę – powiedział szef „Solidarności” Piotr Duda.

Rezolucja EKZZ to efekt wystąpienia przewodniczącej-elekt p. Ursuli von der Leyen przed Parlamentem Europejskim w lipcu br., która zapowiedziała wprowadzenie europejskich ram prawnych dla płacy minimalnej. Jej wypowiedź promuje również rokowania zbiorowe. 

- „Uważamy, że najwyższy czas by szukać sposobów przyspieszenia działań w kierunku praktycznej realizacji idei ‘Europy Społecznej’ w odniesieniu do równania w górę w obszarze płac minimalnych i rokowań zbiorowych. Najwłaściwszym instrumentem temu służącym jest dyrektywa. Zwykła rekomendacja nie wywierająca skutków prawnych nie będzie miała siły oddziaływania w państwach Europy Środkowej i Wschodniej, gdzie głos związków zawodowych jest często lekceważony, a zalecenia z poziomu UE dotyczące stosunków pracy rzadko realizowane” - czytamy w liście do wszystkich członków Komitetu Wykonawczego EKZZ, pod którym podpisały się prawie wszystkie centrale związkowe z państw Europy Środkowej i Wschodniej. Dołączyły też do nich organizacje związków zawodowych z państw bałtyckich i regionu Bałkanów. 

Nowej dyrektywie sprzeciwiają się związki zawodowe z państw skandynawskich. Już w grudniu br temat podejmie Komitet Wykonawczy EKZZ. 

- Swoją akcją wzmacniamy mandat sekretariatu EKZZ by przeforsować tę sprawę – komentuje szef działu zagranicznego Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” Andrzej Matla, koordynator akcji.

ml

Poniżej pełna wersja listu:

Do członków Komitetu Wykonawczego EKZZ
Luca Visentini
EKZZ
Sekretarz Generalny
 
dotyczy: projektu rezolucji EKZZ ws. „Promowania rokowań zbiorowych i zapewnienia poszanowania prawa pracowników do uczciwej płacy”
 
Ten list jest wyrazem poparcia dla propozycji przedstawionej przez Sekretariat EKZZ na Komitecie Wykonawczym w dniu 22.10.2019r.
W naszej opinii wypracowana przez Sekretariat EKZZ koncepcja działań na rzecz przyjęcia dyrektywy ramowej UE dotyczącej popierania rokowań zbiorowych oraz ustanowienia unijnych ram dla płacy minimalnej jest koncepcją właściwą odpowiadającą wyzwaniom stojącym przed europejskim ruchem związkowym. Jest to także koncepcja zrównoważona, gdyż uwzględnia interesy organizacji z państw o różnym poziomie rozwoju stosunków przemysłowych. W szczególności wychodzi naprzeciw problemom jakie napotykają związki zawodowe Europy Środkowej i Wschodniej oraz Bałkanów w swoich staraniach o godziwą płacę i rozwój rokowań zbiorowych.

Dbałość o wzrost płac oraz efektywne rokowania zbiorowe jest kluczowa dla ruchu związkowego nie tylko w wymiarze krajowym, ale także ponadgranicznym -istotnym dla budowania związkowej solidarności. Dlatego z naszym pełnym poparciem spotkały się wcześniejsze rezolucje EKZZ: „W sprawie wspólnej strategii dotyczącej niskich i minimalnych wynagrodzeń”, przyjętej przez Komitet Wykonawczy na Malcie w dniach 15–16 marca 2017 r. oraz „W sprawie priorytetów w zakresie koordynacji rokowań zbiorowych i polityki płacowej” przyjętej przez Komitet Wykonawczy w Sofii w dniach 25–26 czerwca 2018. Te dokumenty wytyczają drogę EKZZ do rozwoju i koordynowania działań w obu obszarach. Ich zapisy umożliwiły szybką i profesjonalną reakcję sekretariatu EKZZ na propozycję Ursuli von der Leyen, prezydent-elekt nowej Komisji Europejskiej dotyczącą stworzenia europejskich ram dla płacy minimalnej.

Uważamy, że najwyższy czas by szukać sposobów przyspieszenia działań w kierunku praktycznej realizacji idei „Europy Społecznej” w odniesieniu do równania w górę („upward convergence”) w obszarze płac minimalnych i rokowań zbiorowych. Najwłaściwszym instrumentem temu służącym jest dyrektywa. Zwykła rekomendacja nie wywierająca skutków prawnych nie będzie miała siły oddziaływania w państwach Europy Środkowej i Wschodniej, gdzie głos związków zawodowych jest często lekceważony, a zalecenia z poziomu UE dotyczące stosunków pracy rzadko realizowane. Przemiany polityczne lat 90. XX w., w naszych krajach poza przywróceniem demokracji miały także skutki negatywne w postaci dominacji neoliberalnych poglądów na rolę partnerów społecznych. W takich uwarunkowaniach budowa efektywnych systemów stosunków przemysłowych była skrajnie utrudniona.

Podziwiamy dobrze funkcjonujące stosunki przemysłowe w państwach Europy Północnej. Rozumiemy, że nasi koledzy mogą słusznie być dumni z tego co osiągnęli i z roli jaką partnerzy społeczni odgrywają w tych państwach. Dlatego wdrożenie takiej dyrektywy nie może stanowić przesłanki dla jakiegokolwiek usprawiedliwienia wprowadzenia przepisów mniej korzystnych w stosunku do przepisów lub praktyk istniejących obecnie w poszczególnych państwach członkowskich odnośnie ustalania płacy minimalnej lub rokowań zbiorowych.

Beż żadnej wątpliwości Komisja Europejska oddziałuje na płace w wielu państwach członkowskich poprzez mechanizm Semestru Europejskiego. To samo dotyczy oddziaływania na skalę, efektywność i zasięg negocjacji zbiorowych. Potwierdzają to w szczególności doświadczenia Południa Europy. Mając to na względzie uważamy, że bezprzedmiotowe jest obecnie przywoływanie art. 153 TFUE jako argumentu przeciwko możliwości przyjęcia takiej dyrektywy. Pytanie brzmi bowiem, czy chcemy być wewnątrz czy na zewnątrz trwającego już procesu dostosowawczego do poważnych zmian na rynkach pracy UE. Zmiany te mają konsekwencje dla aktywności związków zawodowych. Nasilają się transgraniczne restrukturyzacje zatrudnienia. Zwiększa się liczba pracowników mobilnych, także o charakterze transgranicznym. Coraz więcej osób zatrudnianych jest poprzez platformy, których ośrodki znajdują się za granicą. W obliczu tych przemian wzmocnienie „wspólnych reguł gry” związków zawodowych jest konieczne. Unia powiązana jest już zbyt rozbudowaną i kompleksową siecią zależności aby działania podejmowane wyłącznie na poziomie krajowym były adekwatne.

Przypominamy, że nasze organizacje, pomimo nacisków rządów i opinii publicznej w naszych krajach, utrzymały wspólne i tożsame z EKZZ stanowisko dotyczące zmian w dyrektywie o pracownikach delegowanych. Dlatego, że patrzyliśmy perspektywicznie. Rozumieliśmy, że nie możemy się kierować krótkotrwałym zyskiem w postaci ułatwień dla naszych przedsiębiorców budujących przewagę komparatywną w oparciu o konkurowanie niższymi kosztami płac. Teraz oczekujemy podobnego solidarnego i perspektywicznego podejścia ze strony innych organizacji członkowskich EKZZ w odniesieniu do idei Promowania rokowań zbiorowych i zapewnienia poszanowania prawa pracowników do uczciwej płacy.

I wersja angielska:

This letter is sent for information to all Executive Committee member organizations.
13 November 2019

Executive Committee
Mr Luca Visentini
ETUC
General Secretary

Concerning: draft ETUC resolution “On Promoting Collective Bargaining and Ensuring the Respect
of Workers’ Right to Fair Pay”

We would like to express our support for the draft resolution presented to the Executive Committee
by the ETUC Secretariat on 22 October 2019.

In our opinion, the ETUC Secretariat's concept of working towards the adoption of an EU framework
directive on the promotion of collective bargaining and the establishment of an EU minimum wage
framework is right and responds to the challenges facing the European trade union movement. It is
also a sustainable concept, as it takes into account the interests of organizations from countries with
different levels of development of industrial relations. In particular, it addresses problems that trade
unions from Central and Eastern Europe and the Balkans face in their efforts to achieve a decent
wage and develop collective bargaining.

The concern about wage increase and effective collective bargaining is crucial for the trade union
movement not only in the national but also in the cross-border dimension and essential for building
trade union solidarity. That is why we fully supported previous ETUC resolutions: "For a common
strategy on low and minimum wages", adopted by the Executive Committee in Malta on 15-16
March 2017 and "On Priorities for the Coordination of Collective Bargaining and Wage Policies"
adopted by the Executive Committee in Sofia on 25-26 June 2018. These documents paved the way
for the ETUC to develop and coordinate actions in both areas. Their provisions made it possible for
the ETUC Secretariat to react quickly and professionally to the proposal of Ursula von der Leyen,
President-elect of the new European Commission to create a European framework for minimum
wages.

We believe that it is high time to look for ways to speed up progress towards the practical
implementation of the 'social Europe' concept with regard to upward convergence in the area of
minimum wage and collective bargaining. A directive is the most appropriate instrument. An
ordinary recommendation with no binding legal effect will not have an impact in Central and Eastern 
European countries, where the voice of trade unions is often disregarded and EU-level
recommendations on labour relations are rarely implemented. The political changes of the 1990s,
apart from the restoration of democracy in our countries, had negative consequences in the form
of the dominance of neoliberal views on the role of the social partners. The construction of effective
industrial relations systems was extremely difficult under such circumstances.

We admire the well-functioning industrial relations in the countries of Northern Europe. We
understand that our colleagues can rightly be proud of what they have achieved and the role that
the social partners play in these countries. The implementation of such a directive must not
therefore constitute any justification for introducing provisions which would be less favorable as
regards to the level as well as the system of fixing of minimum wage or collective bargaining than
those which currently exist in the Member States.

There is no doubt that the European Commission is affecting wages in many Member States through
the mechanism of the European Semester. The same applies to the impact on range, efficiency and
scope of collective bargaining. This is confirmed in particular by the experience of Southern Europe.
With this in mind, we consider that it is now pointless to invoke Article 153 TFEU as an argument
against the possibility of adopting such a directive. The question is whether we want to be inside or
outside of the ongoing process of adapting to major changes in the EU labour markets. These
changes have consequences for trade union activity. Cross-border employment restructuring is on
the increase. The number of mobile workers is increasing, including cross-border workers. More and
more people are employed through internet platforms whose centers are located abroad. In view
of these developments, it is necessary to strengthen the trade unions' 'common rules of play'. The
EU is connected to such an extent by comprehensive network of dependencies that actions taken
only at national level will not be sufficient.

We would like to remind that our organizations, despite pressure from governments and public
opinion in our countries, maintained a common and identical with the ETUC’s position on
amendments to the Posted Workers Directive. It was because we were looking forward. We
understood that we could not be guided by short-term gains in form of enabling our entrepreneurs
to build their comparative advantage by competing on the basis of lower wage costs. We now expect
a similar solidarity-based and forward-looking approach from other ETUC member organizations
with regard to the idea of Promoting Collective Bargaining and Ensuring the Respect of Workers'
Right to Fair Pay.

This letter has explicit support of the following organisations:

Piotr Duda, President NSZZ “Solidarnosc”
Andrzej Radzikowski, President OPZZ
Dorota Gardias, President FZZ
Peep Peterson, President EAKL
Ago Tuuling, President TALO
Egils Baldzens, President LBAS
Kristina Krupaviciene, President, LPSS
Inga Ruginiene, President LPSK
Josef Stredula, President CMKOS
Marian Magdosko, President KOZ SR
Melinda Doszpolyne Meszaros, President LIGA
Csaba Csoti, President SZEF
Laszlo Kordas, President MaSZSZ
Laszlo Kuti, President ESZT
Imre Palkovics, President MOSz
Dimitar Manolov, President PODKREPA
Mladen Novosel, President SSSH-UATUC
Kresimir Sever, President NHS
Dumitru Costin, President BNS
Bogdan Iuliu Hossu, President CARTEL ALFA
Leonard Barascu, President CNSLR-FRATIA
Cedanka Andric, Executive Secretary NEZAVISNOST
Ljubisav Orbovic CATUSLidija Jerkic, President ZSSS
Iacob Baciu, President CSDR