Krótki przewodnik po Europejskim filarze praw socjalnych, punkt 3: równość szans

17 listopada 2017 r. podczas Szczytu Społecznego na rzecz Sprawiedliwego Zatrudnienia i Wzrostu Gospodarczego w Göteborgu wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej uroczyście przystąpiły do Europejskiego filaru praw socjalnych. Jest to inicjatywa często określana jako mapa drogowa dwudziestu wspólnych działań mających na celu pozytywną konwergencję standardów socjalnych. Realizacja tych zamierzeń ma przyczynić się do pokazania obywatelom UE, że proces integracji nie polega tylko na korzyściach ekonomicznych, które niekoniecznie przekładają się na ich sytuację bytową lecz niesie za sobą wizję lepszego życia zawodowego i osobistego.
 Krótki przewodnik po Europejskim filarze praw socjalnych, punkt 3: równość szans
/ grafika.P.Machnica
Wdrożenie postanowień Filaru ma stanowić wspólną odpowiedzialność: państw członkowskich, Komisji, a także unijnych oraz krajowych partnerów społecznych. NSZZ Solidarność jest jednym z głównych protagonistów tych działań w naszym kraju.

Filar składa się z trzech komponentów podzielonych na szczegółowe punkty:
- Równe szanse i dostęp do zatrudnienia
- Uczciwe warunki pracy
- Ochrona socjalna i integracja społeczna
Poniżej prezentujemy uwagi, zawierające także komentarz naukowców, które mają przybliżyć członkom Związku wiedzę na temat poszczególnych punktów Filaru.
komponent: Równość szans i dostęp do zatrudnienia

3. Równość szans
Bez względu na płeć, rasę lub pochodzenie etniczne, religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną każdy ma prawo do równego traktowania i równych szans w dziedzinie zatrudnienia, ochrony socjalnej, edukacji, a także dostępu do dóbr i usług dostępnych dla społeczeństwa. Należy wspierać równe szanse grup niedostatecznie reprezentowanych.

Filar częściowo wykracza poza obecny dorobek prawny Unii Europejskiej, rozszerzając ochronę przed dyskryminacją ze względu na religię lub przekonania, niepełnosprawność, wiek i orientację seksualną o obszary ochrony socjalnej, w tym zabezpieczenia społecznego i opieki zdrowotnej, kształcenia oraz dostępności do publicznie dostępnych towarów i usług. W ramach Filaru rozszerzono również zakaz dyskryminacji ze względu na płeć o obszar kształcenia, który nie jest objęty bieżącym dorobkiem prawnym.

Dr Marcin Wujczyk (Uniwersytet Jagielloński) wskazuje, że polskie regulacje mające na celu zagwarantowanie równości szans w zakresie zatrudnienia, ochrony socjalnej, kształcenia i dostępności do publicznie dostępnych towarów i usług bez względu na kryteria niedozwolonego różnicowania należy oceniać jako wystarczające. Zastrzeżenia budzi natomiast praktyka ich stosowania. Celowe wydaje się wprowadzenie programów edukacyjnych, które promowałyby równouprawnienia w poszczególnych dziedzinach życia społecznego. Rozważać można również zwiększenie kompetencji pełnomocnika rządu do spraw równego traktowania, tak by miał on możliwość szerszego inicjowania działań w celu eliminowania najbardziej typowych przypadków naruszenia zasady równości szans. Organ ten mógłby podjąć działania w zakresie stworzenie kodeksów dobrych praktyk, wskazujących na zasady zapewnienia równości szans w poszczególnych obszarach życia społecznego objętego filarem. Celowe może być również nadanie temu organowi uprawnienia do prowadzenia śledztw, które kończyłyby się, w razie zaistnienia takiej konieczności, nakazaniem wdrożenia planów naprawczych lub możliwością złożenia wniosku o wydanie przez sąd postanowienia o zabezpieczeniu w przypadku, gdy w jego ocenie podmiot kontrolowany zmierza do podjęcia działań sprzecznych z prawem.

Jak podkreśla dr Paweł Czarnecki (UKSW), przyjmując jako cel wdrożenie w Polsce punktu trzeciego Europejskiego filaru praw socjalnych, warto rozważyć nowelizację ustawy z dnia 3 grudnia 2010 r. o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania. Ustawa ta opiera się na zróżnicowanym zakresie ochrony przed dyskryminacją w zależności od danej cechy chronionej – poszczególnych obszarów, w których dyskryminacja jest zakazana, dotyczą odrębne artykuły ustawy (art. 6, art. 7 i art. 8), każdy z nich zawiera przy tym inny katalog cech, ze względu na które nie można dyskryminować. W rezultacie zakres ochrony przed dyskryminacją ze względu na niektóre cechy jest szeroki (np. rasa i pochodzenie etniczne) ze względu na inne zaś wąski (np. wiek, religia, niepełnosprawność). W prosty sposób można ujednolicić zakres ochrony tak, aby był identyczny w odniesieniu do wszystkich podstaw dyskryminacji – taka idea wynika z punktu trzeciego Europejskiego filaru praw socjalnych.

Tutaj można przeczytać o drugim punkcie Filaru


bs
 

 

POLECANE
Szczyt Trump–Putin–Zełenski. Jest możliwa data z ostatniej chwili
Szczyt Trump–Putin–Zełenski. Jest możliwa data

Donald Trump chce zorganizować trójstronny szczyt z Władimirem Putinem i Wołodymyrem Zełenskim już w najbliższy piątek 22 sierpnia – informuje serwis Axios.

Spotkanie Tuska z zaprzyjaźnionymi «dziennikarzami» z ostatniej chwili
"Spotkanie Tuska z "zaprzyjaźnionymi «dziennikarzami»"

Dziennikarz Telewizji Republika Marcin Dobski twierdzi, że odbyło się "spotkanie D. Tuska i kierownictwa rządu z zaprzyjaźnionymi dziennikarzami".

Placówka Schenpfa zapomniała o Święcie Wojska Polskiego? Relacja z polskiego cmentarza pod Monte Cassino z ostatniej chwili
Placówka Schenpfa zapomniała o Święcie Wojska Polskiego? Relacja z polskiego cmentarza pod Monte Cassino

15 sierpnia pod Monte Cassino nie pojawił się żaden przedstawiciel polskich instytucji – relacjonuje Tomasz Łysiak w serwisie niezalezna.pl.

Tragedia na Mazowszu. Znaleziono zwłoki 20-latka z ostatniej chwili
Tragedia na Mazowszu. Znaleziono zwłoki 20-latka

Znaleziono zwłoki 20-latka, który w piątek wieczorem zaginął w okolicy Jeziora Białego w pow. gostynińskim w woj. mazowieckim. Ciało zostało wyciągnięte z wody – poinformowała w sobotę rzeczniczka mazowieckiej policji podinsp. Katarzyna Kucharska.

Efekt Nawrockiego. Szefowa KRS: Część problemów samoczynnie ustępuje z ostatniej chwili
Efekt Nawrockiego. Szefowa KRS: Część problemów samoczynnie ustępuje

Szefowa KRS twierdzi, że po objęciu urzędu przez Karola Nawrockiego kończą się spory o wyłączenia sędziów powołanych po 2018 r.

Komunikat dla mieszkańców Wielkopolski z ostatniej chwili
Komunikat dla mieszkańców Wielkopolski

Sejmik Wielkopolski wybrał nowego skarbnika. Po 21 latach pracy Elżbieta Kuzdro-Lubińska odchodzi na emeryturę – informuje Samorząd Województwa Wielkopolskiego.

Ta książka anonimowego dyplomaty może wstrząsnąć stosunkami niemiecko-polskimi: Tak Niemcy chroniły zbrodniarzy tylko u nas
Ta książka anonimowego dyplomaty może wstrząsnąć stosunkami niemiecko-polskimi: Tak Niemcy chroniły zbrodniarzy

Przedstawiamy naszym Czytelnikom fragment powstającej książki pod roboczym tytułem "Protokół rozbieżności" anonimowego, polskiego dyplomaty od lat pracującego w Niemczech. Książka w zbeletryzowanej formie opisuje szokujący stan stosunków polsko-niemieckich, a także różnego rodzaju postawy Niemców i Polaków.

Ujawniono żądania Putina. Co zrobi Zełenski? z ostatniej chwili
Ujawniono żądania Putina. Co zrobi Zełenski?

Prezydent USA Donald Trump stwierdził podczas rozmowy z europejskimi liderami, że można szybko osiągnąć pokój, jeśli Ukraina wycofa się z reszty obwodu donieckiego – donosi „New York Times”. W zamian Putin miał zaoferować rozejm, a Trump nie wykluczył gwarancji bezpieczeństwa z udziałem żołnierzy USA.

Groźny wypadek w Toruniu. Kilkanaście osób rannych Wiadomości
Groźny wypadek w Toruniu. Kilkanaście osób rannych

W sobotę, 16 sierpnia 2025 roku, około godziny 10:40, na ulicy Józefa Ignacego Kraszewskiego w Toruniu doszło do groźnego wypadku. Dwa tramwaje zderzyły się w rejonie przystanku Osiedle Młodych, powodując obrażenia u 14 pasażerów i poważne utrudnienia w ruchu miejskim.

Złe wieści dla Tuska. Jest sondaż z ostatniej chwili
Złe wieści dla Tuska. Jest sondaż

Polacy widzą małe szanse, na utworzenie koalicji 13 grudnia po kolejnych wyborach parlamentarnych – wynika z sondażu SW Research dla "Rzeczpospolitej".

REKLAMA

Krótki przewodnik po Europejskim filarze praw socjalnych, punkt 3: równość szans

17 listopada 2017 r. podczas Szczytu Społecznego na rzecz Sprawiedliwego Zatrudnienia i Wzrostu Gospodarczego w Göteborgu wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej uroczyście przystąpiły do Europejskiego filaru praw socjalnych. Jest to inicjatywa często określana jako mapa drogowa dwudziestu wspólnych działań mających na celu pozytywną konwergencję standardów socjalnych. Realizacja tych zamierzeń ma przyczynić się do pokazania obywatelom UE, że proces integracji nie polega tylko na korzyściach ekonomicznych, które niekoniecznie przekładają się na ich sytuację bytową lecz niesie za sobą wizję lepszego życia zawodowego i osobistego.
 Krótki przewodnik po Europejskim filarze praw socjalnych, punkt 3: równość szans
/ grafika.P.Machnica
Wdrożenie postanowień Filaru ma stanowić wspólną odpowiedzialność: państw członkowskich, Komisji, a także unijnych oraz krajowych partnerów społecznych. NSZZ Solidarność jest jednym z głównych protagonistów tych działań w naszym kraju.

Filar składa się z trzech komponentów podzielonych na szczegółowe punkty:
- Równe szanse i dostęp do zatrudnienia
- Uczciwe warunki pracy
- Ochrona socjalna i integracja społeczna
Poniżej prezentujemy uwagi, zawierające także komentarz naukowców, które mają przybliżyć członkom Związku wiedzę na temat poszczególnych punktów Filaru.
komponent: Równość szans i dostęp do zatrudnienia

3. Równość szans
Bez względu na płeć, rasę lub pochodzenie etniczne, religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną każdy ma prawo do równego traktowania i równych szans w dziedzinie zatrudnienia, ochrony socjalnej, edukacji, a także dostępu do dóbr i usług dostępnych dla społeczeństwa. Należy wspierać równe szanse grup niedostatecznie reprezentowanych.

Filar częściowo wykracza poza obecny dorobek prawny Unii Europejskiej, rozszerzając ochronę przed dyskryminacją ze względu na religię lub przekonania, niepełnosprawność, wiek i orientację seksualną o obszary ochrony socjalnej, w tym zabezpieczenia społecznego i opieki zdrowotnej, kształcenia oraz dostępności do publicznie dostępnych towarów i usług. W ramach Filaru rozszerzono również zakaz dyskryminacji ze względu na płeć o obszar kształcenia, który nie jest objęty bieżącym dorobkiem prawnym.

Dr Marcin Wujczyk (Uniwersytet Jagielloński) wskazuje, że polskie regulacje mające na celu zagwarantowanie równości szans w zakresie zatrudnienia, ochrony socjalnej, kształcenia i dostępności do publicznie dostępnych towarów i usług bez względu na kryteria niedozwolonego różnicowania należy oceniać jako wystarczające. Zastrzeżenia budzi natomiast praktyka ich stosowania. Celowe wydaje się wprowadzenie programów edukacyjnych, które promowałyby równouprawnienia w poszczególnych dziedzinach życia społecznego. Rozważać można również zwiększenie kompetencji pełnomocnika rządu do spraw równego traktowania, tak by miał on możliwość szerszego inicjowania działań w celu eliminowania najbardziej typowych przypadków naruszenia zasady równości szans. Organ ten mógłby podjąć działania w zakresie stworzenie kodeksów dobrych praktyk, wskazujących na zasady zapewnienia równości szans w poszczególnych obszarach życia społecznego objętego filarem. Celowe może być również nadanie temu organowi uprawnienia do prowadzenia śledztw, które kończyłyby się, w razie zaistnienia takiej konieczności, nakazaniem wdrożenia planów naprawczych lub możliwością złożenia wniosku o wydanie przez sąd postanowienia o zabezpieczeniu w przypadku, gdy w jego ocenie podmiot kontrolowany zmierza do podjęcia działań sprzecznych z prawem.

Jak podkreśla dr Paweł Czarnecki (UKSW), przyjmując jako cel wdrożenie w Polsce punktu trzeciego Europejskiego filaru praw socjalnych, warto rozważyć nowelizację ustawy z dnia 3 grudnia 2010 r. o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania. Ustawa ta opiera się na zróżnicowanym zakresie ochrony przed dyskryminacją w zależności od danej cechy chronionej – poszczególnych obszarów, w których dyskryminacja jest zakazana, dotyczą odrębne artykuły ustawy (art. 6, art. 7 i art. 8), każdy z nich zawiera przy tym inny katalog cech, ze względu na które nie można dyskryminować. W rezultacie zakres ochrony przed dyskryminacją ze względu na niektóre cechy jest szeroki (np. rasa i pochodzenie etniczne) ze względu na inne zaś wąski (np. wiek, religia, niepełnosprawność). W prosty sposób można ujednolicić zakres ochrony tak, aby był identyczny w odniesieniu do wszystkich podstaw dyskryminacji – taka idea wynika z punktu trzeciego Europejskiego filaru praw socjalnych.

Tutaj można przeczytać o drugim punkcie Filaru


bs
 


 

Polecane
Emerytury
Stażowe