Rap Solidarności. Ten utwór podbił serca związkowców

- Pisząc piosenkę, miałem świadomość, że moi rówieśnicy dużo o Solidarności nie wiedzą z uwagi na system edukacji. To była moja misja, żeby zrobić to przystępnie. W rozmowie z Konradem Wernickim autor i wykonawca Jakub Balcerak opowiedział m.in. o procesie powstania utworu rapowego "Solidarność".
Drobny EWD - Solidarność prod. Michos a.k.a LoseMind Rap Solidarności. Ten utwór podbił serca związkowców
Drobny EWD - Solidarność prod. Michos a.k.a LoseMind / fot. kadr z teledysku

– Skąd pomysł na taką piosenkę?

– Wróciłem do rapu po dziesięciu latach. Nagrałem kawałek dla drużyny piłkarskiej, w której grają moi synowie, a klub ustanowił go swoim hymnem. Matka jednego z dzieci – Agata Orlicka, którą serdecznie pozdrawiam – puściła go w Regionie Podbeskidzie Solidarności, a Andrzej Kołodziejski mega się tym zajarał. Zadzwonił do mnie i mówi, czy bym nie nagrał czegoś dla Solidarności Podbeskidzia. Wiedział od Agaty, że kiedyś napisałem książkę dla dzieci, więc zaproponował, żebym napisał coś o Związku, co trafiłoby do młodych ludzi. Padła propozycja, by była to piosenka o Regionie Podbeskidzie, bo przed nami 45-lecie strajków w Podbeskidziu. Zaproponowałem bardziej ogólną tematykę, o całej Solidarności. No i tak się zaczęło.

 

Jak wyglądała praca przy utworze?

– Ciężko było napisać tekst, który zmieści całą historię Solidarności w niecałe trzy i pół minuty?

– Wydaje mi się, że mi było o tyle łatwiej, bo mój tata był związkowcem od początku istnienia Solidarności, jeszcze za czasów FSM-u, czyli Fabryki Samochodów Małolitrażowych w Bielsku-Białej, gdzie związki od razu powstały i zaczęły działać.

Ojciec mi opowiadał, jak ich wynosili przez bramę i o innych akcjach. Dla mnie jako dzieciaka to były legendarne historie. Z lat 90., gdy miałem jakieś 9–10 lat, pamiętam protesty, ale z mojej dorosłości już żadnych strajków nie kojarzę u nas w pracy. A tu historie o strajkach, okupacji zakładu, wyrzucanie ludzi z pracy, stąd zwrotka o pracownikach wynoszonych jak worki śmieci. Dużo mi dały opowieści taty. Historia Solidarności została przekazana z ojca na syna. Do tego przeczytałem książkę „Alfabet Solidarności”, żeby wszystko sobie poukładać i ubrać w rap

– Chyba dzięki temu napisałeś tekst, który trafia do tych, którzy historii mogą nie znać. Historycy opisują takie wydarzenia bardzo szczegółowo, dokładnie, a u Ciebie długa historia jest przedstawiona w przystępny sposób.

– Pamiętam z liceum, że niewiele osób wiedziało, czym była i jest Solidarność. A to był rok 2002, więc kilkanaście lat funkcjonowania wolnej Polski. Przez całą podstawówkę i liceum było tak, że na lekcjach historii docieraliśmy do końca II wojny światowej, a na resztę materiału brakowało czasu. Coś szybko o komunizmie w Polsce i tyle. Pisząc piosenkę, miałem świadomość, że moi rówieśnicy dużo o Solidarności nie wiedzą z uwagi na system edukacji. To była moja misja, żeby zrobić to przystępnie.

 

Przestrzeń dla dzieł popkulturowych, które mogą promować Solidarność

– A czujesz taką potrzebę i przestrzeń do tego, by tworzyć dzieła popkulturowe promujące Solidarność?

Tak, wydaje mi się, że jest nawet podobny nurt. Mamy rap patriotyczny, przykładem jest twórca Basti, jest też kilku innych raperów, którzy zahaczają o takie tematy, ale faktycznie nie ma rapu zaangażowanego typowo w sprawy pracownicze czy związkowe. Taka przestrzeń więc na pewno jest, przy czym tematyka i mój rap naprawdę musiałyby dać radę: producencko i technicznie. Trzeba mieć też szczęście, jak ja teraz z tym kawałkiem o Solidarności. Nagle totalny anonim został wyciągnięty z podziemia Bielska na takie duże wydarzenie

– A widać było bardzo duży entuzjazm wśród ludzi na Krajowym Zjeździe Delegatów, gdy puszczono Twój utwór.

– Poczułem się wtedy tak, jakbym to nie ja rapował, jakbym słuchał innego artysty. Jakby to było coś większego ode mnie, nie do końca moje. Coś tak ważnego, że nie mogłem uwierzyć, że to jest moje. To był też pierwszy raz, kiedy zobaczyłem teledysk, który zrobił na mnie naprawdę wrażenie.

Czułem się jak autor książki oglądający film na jej podstawie. I do tego ta cała otoczka, widział to prezydent RP, przewodniczący mojego związku zawodowego, który się ze mną przywitał, zapowiedział współpracę. Byłem w totalnym szoku, cały rozedrgany, w emocjach, ale pozytywnych. Cały czas mi się gęba śmiała.

– Gdy starsi członkowie Solidarności zobaczyli i usłyszeli Twoją piosenkę, zapewne pomyśleli: „Wow, to jest nasze, to dzieło Solidarności”.

– Usłyszałem dużo ciepłych słów. Gratulacje składali mi m.in. ksiądz Ludwik Kowalski, proboszcz parafii św. Brygidy w Gdańsku, bokser Damian Jonak, który przecież pojawił się w teledysku. On sam podszedł do mnie w lobby hotelowym, gdzie spędziliśmy godziny na rozmowach o Solidarności, sporcie, rapie i jego drodze do sukcesu. Serdecznie go w tym miejscu pozdrawiam. Związkowcy mówili mi, że się wzruszyli, ocierali łzy… Jak to do mnie teraz dociera, to uświadamiam sobie, że to było coś niesamowitego.

 

– I jak rozumiem sam należysz do NSZZ „Solidarność”?

Tak, jestem w Solidarności od 2008 roku, od kilku lat sekretarzem Związku w mojej firmie, a także działam w Radzie Pracowników jako wiceprzewodniczący. Od kiedy mocniej się zaangażowałem w działalność związkową, pomyślałem właśnie o rapie, który wywodzi się z ulicy, jako głos buntu. A mimo że jestem w Solidarności prawie od 20 lat, nigdy nie rapowałem o związku zawodowym. A to przecież sprawy społeczne, pracownicze, korporacyjne, więc dlaczego by nie zacząć? Niedawno wymyśliłem kawałek „Korposzczury”, nagrywam go i zobaczymy. A nuż znajdzie się na to publika i ktoś będzie tego słuchał. W końcu jest w Polsce trochę etatowców

– Rap zawsze był muzyką sprzeciwu wobec niesprawiedliwości społecznej, więc czy możemy liczyć na więcej takich kawałków od Ciebie?

– Oczywiście, chciałbym iść w tym kierunku, nawijać o tym, co się teraz dzieje w Polsce, jaka jest sytuacja ekonomiczna rodzin. Chciałbym robić rap zaangażowany, jak to się ładnie nazywa. Nie będę się ścigał z Bambi, Young Leosią czy Matą, bo to inne pokolenie. Dla nich jestem już dinozaurem.

Robią świetny rap, ale ja chcę iść swoją drogą. Tak, żeby ludzie, słuchając moich kawałków, wiedzieli, że mimo iż to już nie lata 80. i władza do nas nie strzela, to sytuacja w Polsce i Unii Europejskiej jest ciężka, a niektórzy nawet twierdzą, że zmierza do rządów autorytarnych. Dlatego myślę, że warto robić kawałki, które by jakoś władzą wstrząsnęły.

[Utwór „Solidarność” miał swoją premierę podczas XXXII Krajowego Zjazdu Delegatów NSZZ „Solidarność” w Kołobrzegu. Od razu zdobył serca członków Związku i jednomyślnie został uznany za świetne dzieło popkultury promujące historię Solidarności w nowoczesny sposób. Utwór można znaleźć w serwisie YouTube na kanale Drobny EWD pod tytułem „Solidarność”]


 

POLECANE
Chiny ostrzegają USA. Nie powinni igrać z ogniem w kwestii Tajwanu z ostatniej chwili
Chiny ostrzegają USA. "Nie powinni igrać z ogniem w kwestii Tajwanu"

Stany Zjednoczone nie powinny igrać z ogniem w kwestii Tajwanu – oświadczyło ministerstwo spraw zagranicznych Chin. W ten sposób odpowiedziało ono na słowa ministra obrony USA Pete'a Hegsetha, który w sobotę oskarżył Państwo Środka o przygotowanie się do inwazji na Tajwan.

Rosyjska ofensywa na Ukrainie postępuje: Ewakuacja następnych 11 wiosek w obwodzie sumskim  z ostatniej chwili
Rosyjska ofensywa na Ukrainie postępuje: Ewakuacja następnych 11 wiosek w obwodzie sumskim 

Obowiązkową ewakuacją objęto 11 kolejnych miejscowości w obwodzie sumskim na północnym wschodzie Ukrainy w związku z rosyjską ofensywą, która zagraża życiu lokalnych mieszkańców - poinformowała administracja wojskowa tego regionu.

Wiatr zmian. Uniwersytet Warszawski całkowicie wycofał się z postępowania dyscyplinarnego wobec Oskara Szafarowicza z ostatniej chwili
"Wiatr zmian". Uniwersytet Warszawski całkowicie wycofał się z postępowania dyscyplinarnego wobec Oskara Szafarowicza

"Czyżby zaczął wiać wiatr zmian?" - pyta na platformie X Oskar Szafarowicz informując, że Uniwersytet Warszawski całkowicie wycofał się z postępowania dyscyplinarnego wobec niego.

Polka z tytułem II Wicemiss Świata! Maja Klajda odniosła ogromny sukces z ostatniej chwili
Polka z tytułem II Wicemiss Świata! Maja Klajda odniosła ogromny sukces

Maja Klajda, 22-letnia studentka psychologii z Łęcznej, zdobyła tytuł II Wicemiss Świata w prestiżowym konkursie Miss World 2025, który odbył się w Hyderabadzie w Indiach. To jedno z największych osiągnięć Polek w historii tego konkursu – po sukcesach Anety Kręglickiej i Karoliny Bielawskiej. Dodatkowo Klajda została Miss World Europe, pokonując rywalki z całego kontynentu.

Nie żyje gwiazda kultowych seriali Wiadomości
Nie żyje gwiazda kultowych seriali

Świat kina i telewizji żegna Valerie Mahaffey - znakomitą aktorkę znaną z ról w takich produkcjach jak Przystanek Alaska, Seinfeld czy Chirurdzy. Zmarła 30 maja 2025 roku po walce z chorobą nowotworową, w wieku 71 lat. Jej odejście potwierdziła rodzina.

Nie żyje polski dziennikarz. Zginął na Ukrainie z ostatniej chwili
Nie żyje polski dziennikarz. Zginął na Ukrainie

Tragiczne wieści dotarły z Ukrainy. Krzysztof Gorzelak, 45-letni dziennikarz z Kielc i twórca portalu Nasze Kielce, zginął walcząc jako żołnierz w obronie zaatakowanego przez Rosję kraju. Przez niemal dwa lata aktywnie wspierał Ukrainę.

Von der Leyen zapowiedziała nową erę i wielki projekt niepodległej Europy gorące
Von der Leyen zapowiedziała "nową erę" i wielki projekt "niepodległej" Europy

„Nadszedł czas, aby Europa znów się podniosła. Aby zjednoczyła się wokół kolejnego wielkiego europejskiego projektu. Dlatego wierzę, że nasza kolejna wielka era – kolejny wielki projekt jednoczący – dotyczy budowania niezależnej Europy” – mówiła przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen podczas ceremonii wręczenia Międzynarodowej Nagrody Karola Wielkiego w Akwizgranie. Nie bez przyczyny przywołała postać Richarda Coudenhove-Kalergiego, który w swoim projekcie paneuropy postulował, aby tylko jej elity były białe, pozostała zaś część społeczeństwa – negroidalna. Stąd zapowiedzi sprowadzania kolejnych rzesz migrantów.

Katastrofa lotnicza w Niemczech. Samolot rozbił się o dom z ostatniej chwili
Katastrofa lotnicza w Niemczech. Samolot rozbił się o dom

W sobotnie popołudnie doszło do tragicznego wypadku lotniczego w zachodnich Niemczech. W miejscowości Korschenbroich (Nadrenia Północna-Westfalia) mały samolot sportowy uderzył w budynek mieszkalny, powodując śmierć dwóch osób i poważne zniszczenia.

Na granicy UE padły strzały. Nie żyje imigrant gorące
Na granicy UE padły strzały. Nie żyje imigrant

W dniu 24 maja doszło do śmiertelnej wymiany ognia na granicy serbsko-chorwackiej. Według doniesień lokalnych mediów serbska straż graniczna została skonfrontowana grupą migrantów w pobliżu miasta Šid. Jeden z migrantów nie żyje.

Niebawem spotkanie Merz-Trump. Nowe informacje z ostatniej chwili
Niebawem spotkanie Merz-Trump. Nowe informacje

Kanclerz Friedrich Merz spotka się w czwartek z prezydentem USA Donaldem Trumpem w Waszyngtonie - podał w sobotę rzecznik niemieckiego rządu Stefan Kornelius. Będzie to pierwsze bezpośrednie spotkanie Merza z Trumpem, odkąd objął on urząd kanclerski 6 maja.

REKLAMA

Rap Solidarności. Ten utwór podbił serca związkowców

- Pisząc piosenkę, miałem świadomość, że moi rówieśnicy dużo o Solidarności nie wiedzą z uwagi na system edukacji. To była moja misja, żeby zrobić to przystępnie. W rozmowie z Konradem Wernickim autor i wykonawca Jakub Balcerak opowiedział m.in. o procesie powstania utworu rapowego "Solidarność".
Drobny EWD - Solidarność prod. Michos a.k.a LoseMind Rap Solidarności. Ten utwór podbił serca związkowców
Drobny EWD - Solidarność prod. Michos a.k.a LoseMind / fot. kadr z teledysku

– Skąd pomysł na taką piosenkę?

– Wróciłem do rapu po dziesięciu latach. Nagrałem kawałek dla drużyny piłkarskiej, w której grają moi synowie, a klub ustanowił go swoim hymnem. Matka jednego z dzieci – Agata Orlicka, którą serdecznie pozdrawiam – puściła go w Regionie Podbeskidzie Solidarności, a Andrzej Kołodziejski mega się tym zajarał. Zadzwonił do mnie i mówi, czy bym nie nagrał czegoś dla Solidarności Podbeskidzia. Wiedział od Agaty, że kiedyś napisałem książkę dla dzieci, więc zaproponował, żebym napisał coś o Związku, co trafiłoby do młodych ludzi. Padła propozycja, by była to piosenka o Regionie Podbeskidzie, bo przed nami 45-lecie strajków w Podbeskidziu. Zaproponowałem bardziej ogólną tematykę, o całej Solidarności. No i tak się zaczęło.

 

Jak wyglądała praca przy utworze?

– Ciężko było napisać tekst, który zmieści całą historię Solidarności w niecałe trzy i pół minuty?

– Wydaje mi się, że mi było o tyle łatwiej, bo mój tata był związkowcem od początku istnienia Solidarności, jeszcze za czasów FSM-u, czyli Fabryki Samochodów Małolitrażowych w Bielsku-Białej, gdzie związki od razu powstały i zaczęły działać.

Ojciec mi opowiadał, jak ich wynosili przez bramę i o innych akcjach. Dla mnie jako dzieciaka to były legendarne historie. Z lat 90., gdy miałem jakieś 9–10 lat, pamiętam protesty, ale z mojej dorosłości już żadnych strajków nie kojarzę u nas w pracy. A tu historie o strajkach, okupacji zakładu, wyrzucanie ludzi z pracy, stąd zwrotka o pracownikach wynoszonych jak worki śmieci. Dużo mi dały opowieści taty. Historia Solidarności została przekazana z ojca na syna. Do tego przeczytałem książkę „Alfabet Solidarności”, żeby wszystko sobie poukładać i ubrać w rap

– Chyba dzięki temu napisałeś tekst, który trafia do tych, którzy historii mogą nie znać. Historycy opisują takie wydarzenia bardzo szczegółowo, dokładnie, a u Ciebie długa historia jest przedstawiona w przystępny sposób.

– Pamiętam z liceum, że niewiele osób wiedziało, czym była i jest Solidarność. A to był rok 2002, więc kilkanaście lat funkcjonowania wolnej Polski. Przez całą podstawówkę i liceum było tak, że na lekcjach historii docieraliśmy do końca II wojny światowej, a na resztę materiału brakowało czasu. Coś szybko o komunizmie w Polsce i tyle. Pisząc piosenkę, miałem świadomość, że moi rówieśnicy dużo o Solidarności nie wiedzą z uwagi na system edukacji. To była moja misja, żeby zrobić to przystępnie.

 

Przestrzeń dla dzieł popkulturowych, które mogą promować Solidarność

– A czujesz taką potrzebę i przestrzeń do tego, by tworzyć dzieła popkulturowe promujące Solidarność?

Tak, wydaje mi się, że jest nawet podobny nurt. Mamy rap patriotyczny, przykładem jest twórca Basti, jest też kilku innych raperów, którzy zahaczają o takie tematy, ale faktycznie nie ma rapu zaangażowanego typowo w sprawy pracownicze czy związkowe. Taka przestrzeń więc na pewno jest, przy czym tematyka i mój rap naprawdę musiałyby dać radę: producencko i technicznie. Trzeba mieć też szczęście, jak ja teraz z tym kawałkiem o Solidarności. Nagle totalny anonim został wyciągnięty z podziemia Bielska na takie duże wydarzenie

– A widać było bardzo duży entuzjazm wśród ludzi na Krajowym Zjeździe Delegatów, gdy puszczono Twój utwór.

– Poczułem się wtedy tak, jakbym to nie ja rapował, jakbym słuchał innego artysty. Jakby to było coś większego ode mnie, nie do końca moje. Coś tak ważnego, że nie mogłem uwierzyć, że to jest moje. To był też pierwszy raz, kiedy zobaczyłem teledysk, który zrobił na mnie naprawdę wrażenie.

Czułem się jak autor książki oglądający film na jej podstawie. I do tego ta cała otoczka, widział to prezydent RP, przewodniczący mojego związku zawodowego, który się ze mną przywitał, zapowiedział współpracę. Byłem w totalnym szoku, cały rozedrgany, w emocjach, ale pozytywnych. Cały czas mi się gęba śmiała.

– Gdy starsi członkowie Solidarności zobaczyli i usłyszeli Twoją piosenkę, zapewne pomyśleli: „Wow, to jest nasze, to dzieło Solidarności”.

– Usłyszałem dużo ciepłych słów. Gratulacje składali mi m.in. ksiądz Ludwik Kowalski, proboszcz parafii św. Brygidy w Gdańsku, bokser Damian Jonak, który przecież pojawił się w teledysku. On sam podszedł do mnie w lobby hotelowym, gdzie spędziliśmy godziny na rozmowach o Solidarności, sporcie, rapie i jego drodze do sukcesu. Serdecznie go w tym miejscu pozdrawiam. Związkowcy mówili mi, że się wzruszyli, ocierali łzy… Jak to do mnie teraz dociera, to uświadamiam sobie, że to było coś niesamowitego.

 

– I jak rozumiem sam należysz do NSZZ „Solidarność”?

Tak, jestem w Solidarności od 2008 roku, od kilku lat sekretarzem Związku w mojej firmie, a także działam w Radzie Pracowników jako wiceprzewodniczący. Od kiedy mocniej się zaangażowałem w działalność związkową, pomyślałem właśnie o rapie, który wywodzi się z ulicy, jako głos buntu. A mimo że jestem w Solidarności prawie od 20 lat, nigdy nie rapowałem o związku zawodowym. A to przecież sprawy społeczne, pracownicze, korporacyjne, więc dlaczego by nie zacząć? Niedawno wymyśliłem kawałek „Korposzczury”, nagrywam go i zobaczymy. A nuż znajdzie się na to publika i ktoś będzie tego słuchał. W końcu jest w Polsce trochę etatowców

– Rap zawsze był muzyką sprzeciwu wobec niesprawiedliwości społecznej, więc czy możemy liczyć na więcej takich kawałków od Ciebie?

– Oczywiście, chciałbym iść w tym kierunku, nawijać o tym, co się teraz dzieje w Polsce, jaka jest sytuacja ekonomiczna rodzin. Chciałbym robić rap zaangażowany, jak to się ładnie nazywa. Nie będę się ścigał z Bambi, Young Leosią czy Matą, bo to inne pokolenie. Dla nich jestem już dinozaurem.

Robią świetny rap, ale ja chcę iść swoją drogą. Tak, żeby ludzie, słuchając moich kawałków, wiedzieli, że mimo iż to już nie lata 80. i władza do nas nie strzela, to sytuacja w Polsce i Unii Europejskiej jest ciężka, a niektórzy nawet twierdzą, że zmierza do rządów autorytarnych. Dlatego myślę, że warto robić kawałki, które by jakoś władzą wstrząsnęły.

[Utwór „Solidarność” miał swoją premierę podczas XXXII Krajowego Zjazdu Delegatów NSZZ „Solidarność” w Kołobrzegu. Od razu zdobył serca członków Związku i jednomyślnie został uznany za świetne dzieło popkultury promujące historię Solidarności w nowoczesny sposób. Utwór można znaleźć w serwisie YouTube na kanale Drobny EWD pod tytułem „Solidarność”]



 

Polecane
Emerytury
Stażowe