Groźne skutki kontaktu z kleszczami

Nadeszła wreszcie długo wyczekiwana wiosna, ale oprócz śpiewu ptaków, fruwania motyli i bzyczenia pszczół przyniosła też możliwość kontaktu ze zwierzęciem, który może skończyć się dla nas ciężką chorobą – z kleszczem.
Kleszcz. Ilustracja poglądowa Groźne skutki kontaktu z kleszczami
Kleszcz. Ilustracja poglądowa / pixabay.com

Kleszcze towarzyszą nam od dawana i zwłaszcza starsi, którzy mieli z nimi kontakt nie raz, patrzą na nie jak na komary czy muchy. Ot, jeszcze jeden nieprzyjemny zwierzak w otoczeniu. Jednak młodsi, którzy zdają sobie sprawę z niebezpieczeństwa ugryzienia przez kleszcze, wpadają w panikę, nie bez powodu.

Detektor ciepła

Kleszcze występują na wielu obszarach świata, zagrożenie jest więc powszechne w różnych regionach, w zależności od gatunku kleszcza i lokalizacji geograficznej. Ich cykl życiowy, od jaja, poprzez larwę, nimfę, aż do postaci dorosłej, trwa dwa lata. Człowieka najczęściej atakują nimfy, które są najbardziej agresywne. Aktywność kleszczy zazwyczaj wzrasta w cieplejszych miesiącach; przyciąga je ciepło, ruch powietrza oraz zapach potu i dwutlenek węgla, wydychany przez ludzi i zwierzęta. W Polsce spotkamy je na obszarach trawiastych, w gęstych zaroślach i paprociach, w lasach liściastych i mieszanych oraz na terenach zieleni miejskiej i w przydomowych ogrodach.

Nielotny wampir

Biolodzy klasyfikują kleszcze jako pajęczaki, należące do tej samej grupy co roztocza. Podobnie jak pająk, dorosły kleszcz ma osiem odnóży. Jest to wysoko wyspecjalizowany organizm, doskonale adaptujący się do swojego otoczenia. Jako pasożyt kleszcz, aby przeżyć, żywi się krwią, podobnie jak komar. W odróżnieniu od komarów kleszcze potrzebują jednak o wiele więcej krwi. W skrajnych przypadkach pozostają przytwierdzone do swojego żywiciela – człowieka lub zwierzęcia – do 15 dni, żywiąc się ich krwią. Służy im do tego wysoko rozwinięty aparat gębowy. Kleszcz wcina się w skórę przy pomocy narządu gębowego przypominającego nożyczki, a dzięki ryjkowi tworzy otwór w ukrwionej tkance. Następnie zasysa wypływającą krew. Ryjek kleszcza ma długi rząd niewielkich kolców ułożonych symetrycznie. Dzięki nim kleszcz jest mocno przytwierdzony do swojego żywiciela. Niektóre gatunki kleszczy produkują również rodzaj kleju, dzięki któremu ściśle przylegają do żywiciela. Aby najlepiej zadomowić się na ciele ofiary, kleszcze zwykle szukają miękkiego i ciepłego miejsca, takiego jak pachy lub okolice intymne. Gdy osobnik jest już przytwierdzony, okazjonalne drapanie lub pocieranie miejsca, w którym się znajduje, nie robi mu żadnej krzywdy. Najczęściej odkryjemy go tam, gdzie skóra jest najdelikatniejsza: na rękach, nogach, głowie – na granicy włosów i za uszami, w zgięciach stawów, w pachwinach oraz fałdach skórnych.

Zagrożenia związane z kleszczami

Do zakażenia ofiary dochodzi podczas przytwierdzania oraz ssania krwi przez kleszcza poprzez wydalanie śliny lub wymiocin. Infekcja następuje zwykle po dwóch dniach od ukąszenia. Sam moment wgryzienia się zwykle bywa niezauważalny, bo ślina zwierzęcia zawiera substancje znieczulające. Dopiero po dwóch, trzech dniach odczuwamy charakterystyczne swędzenie, a wypełniony krwią kleszcz rośnie. Kleszcze są znane z przenoszenia różnych chorób, w tym boreliozy (chorobę z Lyme), kleszczowego zapalenia mózgu (KZM), anaplazmozy oraz babeszjozy i erlichjozy. Te choroby mogą powodować różne objawy, w tym gorączkę, bóle mięśni, bóle głowy, problemy neurologiczne i inne poważne komplikacje. Choroby takie jak babeszjoza czy erlichjoza nieraz prowadzą do poważnych zakażeń krwiopochodnych, które wymagają natychmiastowej interwencji medycznej.

Niektóre osoby reagują alergicznie na ślinę kleszcza, co może prowadzić do miejscowych reakcji alergicznych, a nawet anafilaksji u osób z silną nadwrażliwością. Gdy kleszcz zostanie niewłaściwie usunięty, jeśli jego głowa pozostanie w skórze, może to prowadzić do infekcji wtórnych w miejscu ukąszenia. Dzieci, które spędzają dużo czasu na zewnątrz, są bardziej narażone na ukąszenia kleszczy. Mogą mieć trudności z wykryciem kleszcza na swoim ciele, co zwiększa ryzyko zakażenia. Kleszcze mogą również stanowić zagrożenie dla zwierząt domowych, takich jak psy i koty, prowadząc do tych samych chorób, co u ludzi. Zaniedbane infekcje u zwierząt mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Na stronie Ministerstwa Zdrowia można przeczytać, że choroby odkleszczowe to jedno z największych naturalnych zagrożeń, które występuje w naszym klimacie. Po powrocie z miejsc, w których mogą występować kleszcze, należy więc dokładnie obejrzeć całe ciało, w tym owłosioną skórę.

Borelioza i kleszczowe zapalenie mózgu

Liczba zachorowań na boreliozę z roku na rok zdecydowanie rośnie. Pierwsze objawy chorobowe mogą pojawić się po około 10–14 dniach od ukłucia. Typowym objawem choroby są zmiany skórne w postaci pierścieniowatego rumienia wędrującego, który występuje u około 40 do 50 procent chorych. Typowy rumień ma średnicę przekraczającą 5 cm. Początkowo ma on kształt koła o średnicy 1–1,5 cm, które się powiększa, blednie od środka i zanika. Jednak rumień nie zawsze jest widoczny. Czasami jest mylony ze śladem po ugryzieniu, otarciem lub uczuleniem. Jeśli jednak wiemy, że w tym miejscu ukuł nas kleszcz, wszelkie zmiany skórne powinny nas skłonić do szybkiej wizyty u lekarza. Na boreliozę nie ma szczepionki. Jej objawy obejmują skórę, stawy, układ nerwowy i serce, mogą wystąpić między innymi zapalenie stawów, zapalenie mózgu czy zanikowe zapalenie skóry kończyn. Nieleczona borelioza może spowodować zaburzenia poznawcze, zaburzenia pamięci i koncentracji. Do zakażenia wirusem kleszczowego zapalenia mózgu dochodzi w ciągu kilku pierwszych minut wysysania krwi przez kleszcza. Objawy występują po 7–14 dniach od kontaktu z kleszczem. Mają charakter grypopodobny i trwają tydzień. Przebieg choroby może być ciężki, niekiedy może prowadzić do kalectwa, a nawet śmierci. Zdarza się jednak, że zakażenie przebiega bezobjawowo.

Jedynym skutecznym sposobem zapobiegania kleszczowemu zapaleniu mózgu i jego następstwom są szczepienia ochronne. Można je rozpocząć w dowolnej porze roku, jednak najlepiej zrobić to zimą lub wiosną, aby po przyjęciu dwóch dawek szczepionki uodpornić się jeszcze przed sezonem. W Polsce szczepienie przeciw KZM jest zalecane w kalendarzu szczepień ochronnych dzieciom po ukończeniu pierwszego roku życia, młodzieży i dorosłym, osobom przebywającym na terenach, na których występuje zagrożenie występowania kleszczy, zwłaszcza leśnym, służbom mundurowym, rolnikom, a także turystom i uczestnikom obozów i kolonii.

Jak się zabezpieczyć przed ukąszeniami kleszczy

Kluczowe jest noszenie odpowiedniej odzieży: należy nosić długie spodnie, koszulki z długim rękawem, najlepiej zakończone gumką, oraz wysokie buty, aby ograniczyć dostęp kleszczy do skóry. Jasne ubranie ułatwia zauważenie kleszcza. Zalecane jest stosowanie środków odstraszających, które zawierają DEET, permetrynę lub inne substancje odstraszające owady, co może pomóc w minimalizowaniu ryzyka ukąszenia. Należy stosować te produkty zgodnie z instrukcjami producenta. Starajmy się unikać obszarów, w których znacząco wzrasta ryzyko ukąszenia przez kleszcze, takich jak wysokie trawy, lasy, zarośla i tereny bagniste. Po powrocie z obszarów, gdzie mogły przebywać kleszcze, należy dokładnie zbadać całe ciało. To samo należy zrobić z domowymi zwierzętami.
W ogrodzie czy na działce pamiętajmy o regularnym koszeniu trawy, usuwaniu liści i gałęzi, a także utrzymywaniu porządku w ogrodzie. Może to ograniczyć populację kleszczy w otoczeniu domu. W przypadku dużego ryzyka występowania kleszczy w okolicy można rozważyć zastosowanie środków owadobójczych na terenach rekreacyjnych, takich jak ogród czy podwórko, podobnie jak w przypadku dużego nasilenia występowania komarów. Takie środki trzeba stosować zgodnie z instrukcjami producenta. Warto również regularnie monitorować informacje o stanowiskach kleszczy i obserwować lokalne ostrzeżenia zdrowotne.

Jak usunąć kleszcza?

Gdy zobaczysz na sobie kleszcza, powinieneś przystąpić do jego usunięcia.

  • Najpierw przygotuj plastikową pęsetę i wodę utlenioną lub 40-procentowy alkohol do dezynfekcji. Metalowa pęseta może okazać się zbyt ostra i uciąć kleszcza, zamiast go złapać, dlatego plastikowa jest lepsza. Alternatywą dla pęsety są miniaturowe pompki ssące, plastikowe „kleszczołapki” dostępne w aptekach.
  • Chwyć kleszcza tuż przy skórze i zdecydowanym ruchem pociągnij ku górze.
  • Po wyciągnięciu dokładnie umyj ręce i zdezynfekuj miejsce ukłucia.
  • Obserwuj miejsce po ukłuciu. Jeśli wystąpi niepokojąca zmiana, skonsultuj się z lekarzem.

Uwaga! Nie można wykręcać kleszcza bezpośrednio palcami ani za pomocą substancji natłuszczających. To może spowodować zatkanie tchawek kleszcza, a następnie jego wymioty, które przyśpieszają przedostanie się bakterii i wirusów do naszego ciała. Jeśli nie jesteś pewny, czy będziesz umiał właściwie usunąć kleszcza, albo jego usytuowanie na ciele jest trudno dostępne, zgłoś się do najbliższego punktu medycznego lub lekarza.

 

 


 

POLECANE
Incydent dyplomatyczny podczas wizyty francuskiego ministra w Jerozolimie z ostatniej chwili
Incydent dyplomatyczny podczas wizyty francuskiego ministra w Jerozolimie

Podczas wizyty francuskiego ministra spraw zagranicznych Jean-Noela Barrota w Jerozolimie w czwartek doszło do incydentu. "Uzbrojeni policjanci wkroczyli bez zezwolenia na teren pod jurysdykcją Francji, to niedopuszczalne" - powiedział Barrot.

Agenci CBA weszli do siedziby Polsatu. Jest oświadczenie telewizji z ostatniej chwili
Agenci CBA weszli do siedziby Polsatu. Jest oświadczenie telewizji

Funkcjonariusze CBA weszli w czwartek do siedziby Polsatu. Serwis press.pl podał oświadczenie przekazane przez Tomasza Matwiejczuka, dyrektora ds. komunikacji korporacyjnej i rzecznika prasowego Grupy Polsat Plus.

Budapeszt: Zełenski wbił Orbanowi szpilę z ostatniej chwili
Budapeszt: Zełenski wbił Orbanowi szpilę

Ukraiński przywódca spotkał się przy tej okazji z premierem Węgier Viktorem Orbanem. Odbył on nim krótką rozmowę na temat wojny z Rosją oraz o eskalacji konfliktu w związku z wysłaniem przez Władimira Putina na front żołnierzy z Korei Północnej.

Odkryto zwłoki dwóch osób. To matka i syn z ostatniej chwili
Odkryto zwłoki dwóch osób. To matka i syn

W jednym z mieszkań w Świdwinie (woj. zachodniopomorskie) znaleziono ciała kobiety i mężczyzny. – Na razie nic nie wskazuje na udział osób trzecich – przekazała Prokuratura Okręgowa w Koszalinie.

Wspólne oświadczenie redaktorów naczelnych TS i Tysol.pl: Żądamy dymisji Agnieszki Rucińskiej z ostatniej chwili
Wspólne oświadczenie redaktorów naczelnych TS i Tysol.pl: Żądamy dymisji Agnieszki Rucińskiej

Publikujemy wspólne oświadczenie Redaktorów Naczelnych Tygodnika Solidarność i Tysol.pl ws. incydentu podczas konferencji prasowej Premiera Donalda Tuska z udziałem naszej dziennikarki Moniki Rutke.

Marsz Niepodległości 2024. Kaczyński podjął decyzję z ostatniej chwili
Marsz Niepodległości 2024. Kaczyński podjął decyzję

W poniedziałek odbędzie w Warszawie coroczny Marsz Niepodległości. W tej sprawie głos zabrał rzecznik PiS Rafał Bochenek.

Kate Middleton chora na raka. Książę William wydał nowy komunikat z ostatniej chwili
Kate Middleton chora na raka. Książę William wydał nowy komunikat

Książę William potwierdził znaczący postęp w walce Kate Middleton z rakiem

WTA Finals. Smutne wieści dla Igi Świątek z ostatniej chwili
WTA Finals. Smutne wieści dla Igi Świątek

Coco Gauff przegrała z Barborą Krejcikovą 5:7, 4:6 w ostatnim meczu fazy grupowej WTA Finals. Iga Świątek niestety nie obroni mistrzowskiego tytułu sprzed roku.

Wyrażamy zaniepokojenie. Tusk, Macron i Scholz wydali wspólne oświadczenie z ostatniej chwili
"Wyrażamy zaniepokojenie". Tusk, Macron i Scholz wydali wspólne oświadczenie

Emmanuel Macron, Olaf Scholz i Donald Tusk wyrazili zaniepokojenie sytuacją w Gruzji po niedawnych wyborach parlamentarnych.

Rozmawiałem z Donaldem Trumpem. Joe Biden zabrał głos po wyborach pilne
"Rozmawiałem z Donaldem Trumpem". Joe Biden zabrał głos po wyborach

– Naród zagłosował, aby wybrać swoich własnych liderów, robiąc to pokojowo. Jesteśmy w demokracji, gdzie wola narodu zawsze triumfuje – powiedział w czwartek prezydent USA Joe Biden.

REKLAMA

Groźne skutki kontaktu z kleszczami

Nadeszła wreszcie długo wyczekiwana wiosna, ale oprócz śpiewu ptaków, fruwania motyli i bzyczenia pszczół przyniosła też możliwość kontaktu ze zwierzęciem, który może skończyć się dla nas ciężką chorobą – z kleszczem.
Kleszcz. Ilustracja poglądowa Groźne skutki kontaktu z kleszczami
Kleszcz. Ilustracja poglądowa / pixabay.com

Kleszcze towarzyszą nam od dawana i zwłaszcza starsi, którzy mieli z nimi kontakt nie raz, patrzą na nie jak na komary czy muchy. Ot, jeszcze jeden nieprzyjemny zwierzak w otoczeniu. Jednak młodsi, którzy zdają sobie sprawę z niebezpieczeństwa ugryzienia przez kleszcze, wpadają w panikę, nie bez powodu.

Detektor ciepła

Kleszcze występują na wielu obszarach świata, zagrożenie jest więc powszechne w różnych regionach, w zależności od gatunku kleszcza i lokalizacji geograficznej. Ich cykl życiowy, od jaja, poprzez larwę, nimfę, aż do postaci dorosłej, trwa dwa lata. Człowieka najczęściej atakują nimfy, które są najbardziej agresywne. Aktywność kleszczy zazwyczaj wzrasta w cieplejszych miesiącach; przyciąga je ciepło, ruch powietrza oraz zapach potu i dwutlenek węgla, wydychany przez ludzi i zwierzęta. W Polsce spotkamy je na obszarach trawiastych, w gęstych zaroślach i paprociach, w lasach liściastych i mieszanych oraz na terenach zieleni miejskiej i w przydomowych ogrodach.

Nielotny wampir

Biolodzy klasyfikują kleszcze jako pajęczaki, należące do tej samej grupy co roztocza. Podobnie jak pająk, dorosły kleszcz ma osiem odnóży. Jest to wysoko wyspecjalizowany organizm, doskonale adaptujący się do swojego otoczenia. Jako pasożyt kleszcz, aby przeżyć, żywi się krwią, podobnie jak komar. W odróżnieniu od komarów kleszcze potrzebują jednak o wiele więcej krwi. W skrajnych przypadkach pozostają przytwierdzone do swojego żywiciela – człowieka lub zwierzęcia – do 15 dni, żywiąc się ich krwią. Służy im do tego wysoko rozwinięty aparat gębowy. Kleszcz wcina się w skórę przy pomocy narządu gębowego przypominającego nożyczki, a dzięki ryjkowi tworzy otwór w ukrwionej tkance. Następnie zasysa wypływającą krew. Ryjek kleszcza ma długi rząd niewielkich kolców ułożonych symetrycznie. Dzięki nim kleszcz jest mocno przytwierdzony do swojego żywiciela. Niektóre gatunki kleszczy produkują również rodzaj kleju, dzięki któremu ściśle przylegają do żywiciela. Aby najlepiej zadomowić się na ciele ofiary, kleszcze zwykle szukają miękkiego i ciepłego miejsca, takiego jak pachy lub okolice intymne. Gdy osobnik jest już przytwierdzony, okazjonalne drapanie lub pocieranie miejsca, w którym się znajduje, nie robi mu żadnej krzywdy. Najczęściej odkryjemy go tam, gdzie skóra jest najdelikatniejsza: na rękach, nogach, głowie – na granicy włosów i za uszami, w zgięciach stawów, w pachwinach oraz fałdach skórnych.

Zagrożenia związane z kleszczami

Do zakażenia ofiary dochodzi podczas przytwierdzania oraz ssania krwi przez kleszcza poprzez wydalanie śliny lub wymiocin. Infekcja następuje zwykle po dwóch dniach od ukąszenia. Sam moment wgryzienia się zwykle bywa niezauważalny, bo ślina zwierzęcia zawiera substancje znieczulające. Dopiero po dwóch, trzech dniach odczuwamy charakterystyczne swędzenie, a wypełniony krwią kleszcz rośnie. Kleszcze są znane z przenoszenia różnych chorób, w tym boreliozy (chorobę z Lyme), kleszczowego zapalenia mózgu (KZM), anaplazmozy oraz babeszjozy i erlichjozy. Te choroby mogą powodować różne objawy, w tym gorączkę, bóle mięśni, bóle głowy, problemy neurologiczne i inne poważne komplikacje. Choroby takie jak babeszjoza czy erlichjoza nieraz prowadzą do poważnych zakażeń krwiopochodnych, które wymagają natychmiastowej interwencji medycznej.

Niektóre osoby reagują alergicznie na ślinę kleszcza, co może prowadzić do miejscowych reakcji alergicznych, a nawet anafilaksji u osób z silną nadwrażliwością. Gdy kleszcz zostanie niewłaściwie usunięty, jeśli jego głowa pozostanie w skórze, może to prowadzić do infekcji wtórnych w miejscu ukąszenia. Dzieci, które spędzają dużo czasu na zewnątrz, są bardziej narażone na ukąszenia kleszczy. Mogą mieć trudności z wykryciem kleszcza na swoim ciele, co zwiększa ryzyko zakażenia. Kleszcze mogą również stanowić zagrożenie dla zwierząt domowych, takich jak psy i koty, prowadząc do tych samych chorób, co u ludzi. Zaniedbane infekcje u zwierząt mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Na stronie Ministerstwa Zdrowia można przeczytać, że choroby odkleszczowe to jedno z największych naturalnych zagrożeń, które występuje w naszym klimacie. Po powrocie z miejsc, w których mogą występować kleszcze, należy więc dokładnie obejrzeć całe ciało, w tym owłosioną skórę.

Borelioza i kleszczowe zapalenie mózgu

Liczba zachorowań na boreliozę z roku na rok zdecydowanie rośnie. Pierwsze objawy chorobowe mogą pojawić się po około 10–14 dniach od ukłucia. Typowym objawem choroby są zmiany skórne w postaci pierścieniowatego rumienia wędrującego, który występuje u około 40 do 50 procent chorych. Typowy rumień ma średnicę przekraczającą 5 cm. Początkowo ma on kształt koła o średnicy 1–1,5 cm, które się powiększa, blednie od środka i zanika. Jednak rumień nie zawsze jest widoczny. Czasami jest mylony ze śladem po ugryzieniu, otarciem lub uczuleniem. Jeśli jednak wiemy, że w tym miejscu ukuł nas kleszcz, wszelkie zmiany skórne powinny nas skłonić do szybkiej wizyty u lekarza. Na boreliozę nie ma szczepionki. Jej objawy obejmują skórę, stawy, układ nerwowy i serce, mogą wystąpić między innymi zapalenie stawów, zapalenie mózgu czy zanikowe zapalenie skóry kończyn. Nieleczona borelioza może spowodować zaburzenia poznawcze, zaburzenia pamięci i koncentracji. Do zakażenia wirusem kleszczowego zapalenia mózgu dochodzi w ciągu kilku pierwszych minut wysysania krwi przez kleszcza. Objawy występują po 7–14 dniach od kontaktu z kleszczem. Mają charakter grypopodobny i trwają tydzień. Przebieg choroby może być ciężki, niekiedy może prowadzić do kalectwa, a nawet śmierci. Zdarza się jednak, że zakażenie przebiega bezobjawowo.

Jedynym skutecznym sposobem zapobiegania kleszczowemu zapaleniu mózgu i jego następstwom są szczepienia ochronne. Można je rozpocząć w dowolnej porze roku, jednak najlepiej zrobić to zimą lub wiosną, aby po przyjęciu dwóch dawek szczepionki uodpornić się jeszcze przed sezonem. W Polsce szczepienie przeciw KZM jest zalecane w kalendarzu szczepień ochronnych dzieciom po ukończeniu pierwszego roku życia, młodzieży i dorosłym, osobom przebywającym na terenach, na których występuje zagrożenie występowania kleszczy, zwłaszcza leśnym, służbom mundurowym, rolnikom, a także turystom i uczestnikom obozów i kolonii.

Jak się zabezpieczyć przed ukąszeniami kleszczy

Kluczowe jest noszenie odpowiedniej odzieży: należy nosić długie spodnie, koszulki z długim rękawem, najlepiej zakończone gumką, oraz wysokie buty, aby ograniczyć dostęp kleszczy do skóry. Jasne ubranie ułatwia zauważenie kleszcza. Zalecane jest stosowanie środków odstraszających, które zawierają DEET, permetrynę lub inne substancje odstraszające owady, co może pomóc w minimalizowaniu ryzyka ukąszenia. Należy stosować te produkty zgodnie z instrukcjami producenta. Starajmy się unikać obszarów, w których znacząco wzrasta ryzyko ukąszenia przez kleszcze, takich jak wysokie trawy, lasy, zarośla i tereny bagniste. Po powrocie z obszarów, gdzie mogły przebywać kleszcze, należy dokładnie zbadać całe ciało. To samo należy zrobić z domowymi zwierzętami.
W ogrodzie czy na działce pamiętajmy o regularnym koszeniu trawy, usuwaniu liści i gałęzi, a także utrzymywaniu porządku w ogrodzie. Może to ograniczyć populację kleszczy w otoczeniu domu. W przypadku dużego ryzyka występowania kleszczy w okolicy można rozważyć zastosowanie środków owadobójczych na terenach rekreacyjnych, takich jak ogród czy podwórko, podobnie jak w przypadku dużego nasilenia występowania komarów. Takie środki trzeba stosować zgodnie z instrukcjami producenta. Warto również regularnie monitorować informacje o stanowiskach kleszczy i obserwować lokalne ostrzeżenia zdrowotne.

Jak usunąć kleszcza?

Gdy zobaczysz na sobie kleszcza, powinieneś przystąpić do jego usunięcia.

  • Najpierw przygotuj plastikową pęsetę i wodę utlenioną lub 40-procentowy alkohol do dezynfekcji. Metalowa pęseta może okazać się zbyt ostra i uciąć kleszcza, zamiast go złapać, dlatego plastikowa jest lepsza. Alternatywą dla pęsety są miniaturowe pompki ssące, plastikowe „kleszczołapki” dostępne w aptekach.
  • Chwyć kleszcza tuż przy skórze i zdecydowanym ruchem pociągnij ku górze.
  • Po wyciągnięciu dokładnie umyj ręce i zdezynfekuj miejsce ukłucia.
  • Obserwuj miejsce po ukłuciu. Jeśli wystąpi niepokojąca zmiana, skonsultuj się z lekarzem.

Uwaga! Nie można wykręcać kleszcza bezpośrednio palcami ani za pomocą substancji natłuszczających. To może spowodować zatkanie tchawek kleszcza, a następnie jego wymioty, które przyśpieszają przedostanie się bakterii i wirusów do naszego ciała. Jeśli nie jesteś pewny, czy będziesz umiał właściwie usunąć kleszcza, albo jego usytuowanie na ciele jest trudno dostępne, zgłoś się do najbliższego punktu medycznego lub lekarza.

 

 



 

Polecane
Emerytury
Stażowe