Żmije szukają zimowisk w Bieszczadach
Nory np. muszą być odpowiednio głębokie i położone z dala od miejsc okresowo zalewanych przez wodę, czyli koryt potoków i rzek. Podtopienia w okresie hibernacji są dla nich wyjątkowo groźne; mogą wtedy zginąć – zauważył przyrodnik.
Przypomniał, że "w norach i jamach położonych na głębokości od pół do dwóch metrów zapadną w zimową hibernację, gdy temperatura powietrza spadnie poniżej zera stopni C".
Zbyt płytka nora (20-30 cm głębokości) nie gwarantuje zimującym osobnikom przetrwania; długotrwały spadek temperatury powietrza w miejscu zimowania do minus 2,5 stopnia C jest dla żmij śmiertelny.
Na Podkarpaciu żmije zygzakowate poszukujące miejsc, w których pozostaną przynajmniej do połowy marca lub początku kwietnia, zaobserwowano głównie w Bieszczadach i Beskidzie Niskim, a także na pogórzach Dynowskim i Przemyskim.
Samce obudzą się pod koniec marca, natomiast samice na powierzchnię wypełzną w kwietniu. Miejsce zimowania opuszczają po kilkudniowym wyraźnym ociepleniu.Żmije w zimowych kryjówkach nierzadko śpią razem z innymi gatunkami gadów, np. jaszczurkami i zaskrońcami. Niektóre z nich całkiem niedawno, bo jeszcze późnym latem i jesienią były składnikiem ich diety; dotyczy to m.in. jaszczurki zwinka i żyworodna - mówił Holly.
Żmija zygzakowata, obok zaskrońca, należy do najbardziej pospolitych bieszczadzkich węży. Żyją na południowych stokach wzgórz, z rzadka porośniętych krzewami, na obrzeżach lasów i leśnych drogach, na nasłonecznionych brzegach rzek i strumieni oraz na kamiennych usypiskach, aż po strefę połonin.
Zazwyczaj przebywają tam, gdzie latem warunki termiczne pozwalają im aktywnie polować, a jednocześnie są to miejsca dające bezpieczne schronienie – wyjaśnił Holly.
Ważnymi cechami rozpoznawczymi żmij są: zygzak na grzbiecie i znak przypominający "x" na trójkątnej głowie, wyraźne przewężenie szyjne, krępy tułów i krótki ogon. Występują trzy odmiany barwne: brązowa, srebrzysta i czarna. Wszystkie mają jasnoczerwoną lub rubinowoczerwoną tęczówkę oka, przeciętą wąską, pionową źrenicą. Są to bardzo pożyteczne gady; w ciągu swojego życia tępią ogromną liczbę gryzoni.
W Polsce ze względu na coraz rzadsze występowanie podlegają całkowitej ochronie. Człowiek ukąszony przez żmiję wymaga natychmiastowej pomocy medycznej.
PAP NAuka w Polsce