TK rozstrzygnie w sprawie handlowych niedziel. Opinia Ordo Iuris przekazana sędziom

19.03.2021 16:00

Trybunał Konstytucyjny będzie orzekał w sprawie zgodności ograniczenia handlu niedzielnego z Konstytucją RP. Wniosek w tej sprawie złożyła jeszcze w 2018 r. Konfederacja Lewiatan. Opinię dotyczącą ograniczenia niedzielnego handlu przekazał Trybunałowi również Instytut Ordo Iuris. Prawnicy przypominają, że, zgodnie z ustawą zasadniczą, władze publiczne powinny równoważyć potrzeby pracowników i pracodawców. Konstytucja gwarantuje też prawo do wypoczynku w dni ustawowo wolne. Podobne przepisy obowiązują też w innych krajach Unii Europejskiej.

TK rozstrzygnie w sprawie handlowych niedziel. Opinia Ordo Iuris przekazana sędziom

/ fot. Pixabay

W opinii „przyjaciela sądu”, Instytut podkreśla, że ustawa jest w pełni zgodna z Konstytucją, a ewentualne mankamenty – związane głównie z obchodzeniem przepisów o ograniczeniu niedzielnego handlu – powinny być poprawione w drodze procesu legislacyjnego. Ordo Iuris odwołuje się również do prawodawstwa niemieckiego i francuskiego. W krajach tych od lat obowiązuje ograniczenie handlu niedzielnego. W Niemczech jest to zagwarantowane konstytucyjnie, a Trybunał w Karlsruhe orzekł, że służy ono nie tylko umożliwieniu spełniania praktyk religijnych przez chrześcijan, ale również regeneracji fizycznej i psychicznej, wzmacnianiu więzi rodzinnych czy realizacji prawa obywateli do zrzeszania się.

Instytut przypomniał również, że w polskiej Konstytucji przyjęty został model społecznej gospodarki rynkowej. Oznacza to, że władze publiczne powinny równoważyć potrzeby pracowników i pracodawców. Konstytucja gwarantuje również prawo do wypoczynku w dni określone ustawowo. Z kolei, z art. 9 Konkordatu wynika, że dniem takim powinna być niedziela.

W 2018 r. zrzeszająca przedsiębiorców Konfederacja Lewiatan złożyła do Trybunału Konstytucyjnego wniosek o zbadanie konstytucyjności niektórych przepisów ustawy o ograniczeniu handlu w niedzielę i święta oraz w niektóre inne dni. Konfederacja zarzuciła ustawie ograniczenie wolności wyboru i wykonywania zawodu oraz wyboru miejsca pracy, bezpodstawne zróżnicowanie sytuacji prawnej przedsiębiorców, naruszenie zasad prawidłowej legislacji, a także zbyt krótkie „vacatio legis”. We wniosku brak jednak zarzutów dotyczących naruszenia swobody działalności gospodarczej.

„Zarzuty Konfederacji Lewiatan nie zasługują na uwzględnienie. W szczególności dotyczy to tezy o tym, że ograniczenie handlu niedzielnego narusza wolność wyboru i wykonywania zawodu oraz wyboru miejsca pracy. We wniosku podnosi się argument, że wolność ta jest ograniczona, ponieważ niektórzy pracownicy chcieliby pracować w niedzielę. Podobnie jednak znaleźć się mogą pracownicy, którzy chcą pracować dłużej niż osiem godzin dziennie. Nie jest to jednak podstawa do tego, by orzekać niekonstytucyjność przepisów kodeksu pracy dotyczących norm czasu pracy. Niedziela powinna być dniem wypoczynku spędzonym z rodziną, a nie za ladą w sklepie. Dla chrześcijan jest to natomiast dzień podejmowania praktyk religijnych, co również podlega ochronie konstytucyjnej” – komentuje dr Bartosz Zalewski z Centrum Analiz Legislacyjnych Ordo Iuris.

Orzeczenie w tej sprawie ma zapaść 24 marca.