Na badania uczelni składają się wszyscy, korzystają nieliczne spółki i ich właściciele

Przedsiębiorstwom, które w różny sposób wypączkowały z uczelni, oraz innym formom transferu nauki z uczelni do biznesu w Polsce i na świecie przypisuje się znaczącą rolę w życiu gospodarczym, znacznie większą niż wynikałoby to z ich faktycznej możliwości oddziaływania na rynek. W większości krajów firmy odpryskowe nie stanowią nawet jednego procenta liczby wszystkich rocznie zakładanych firm.
 Na badania uczelni składają się wszyscy, korzystają nieliczne spółki i ich właściciele
/ Pixabay.com/CC0
Od kilkunastu lat rządy niemal wszystkich krajów świata zastanawiają się, jak zwiększyć innowacyjność swoich gospodarek. Z tego powodu znacząco została zmieniona rola, jaką rządzący zaczęli przypisywać uczelniom. O ile w pierwszej połowie XX w. dominował na świecie humboldtowski model uczelni (od założonego w 1810 roku Uniwersytetu w Berlinie), który opierał się na przekonaniu, że wiedza generowana przez akademików powinna stanowić dobro publiczne, o tyle w kolejnych latach powstało przekonanie, że uczelnia powinna po części sama na siebie zarabiać, sprzedając dorobek naukowy.

Opierając się na tym założeniu, w Stanach Zjednoczonych Kongres przyjął w latach 80. ustawę Bayh'a-Dole'a, która umożliwiła uczelniom sprzedaż praw patentowych i znaków towarowych lub zakładania z kooperantami firm. Uczelnia przestawała być miejscem, w którym każdy bezpłatnie mógł skorzystać z wiedzy, stawała zaś się partnerem handlowym. Zmieniono zatem sposób rozporządzania tytułem do wypracowanej własności intelektualnej. Zgodnie z ustawą tytuł prawny własności mógł być dzielony pomiędzy podmioty akademickie oraz podmioty prowadzące działalność gospodarczą, przy czym wdrożenie innowacyjnego rozwiązania lub rozpoczęcie produkcji musiało nastąpić na terenie USA.

Podobną drogą podążyła Japonia, która szybko przyswoiła sobie modelowe rozwiązania amerykańskie i zaczęła budować innowacyjną gospodarkę w oparciu o hybrydy klastrów przemysłowych i klastrów wiedzy. Obecnie społeczeństwo japońskie borykające się z dużymi problemami demograficznymi, kryzysem finansowym, częstymi trzęsieniami ziemi i awarią elektrowni atomowej w Fukushimie w dalszym ciągu główny nacisk kładzie na rozwój i rozszerzanie działalności innowacyjnej w swoich parkach przemysłowych i naukowo-technologicznych.
Zwolennicy programu rozwoju przedsiębiorczości wskazują, że w okresie 30 lat przychód uzyskiwany przez uniwersytety z różnorodnych form komercjalizacji wzrósł z 7,3 mln USD w 1981 roku do 3,4 mld USD w 2008 roku. Dynamicznie wzrastała też liczba zakładanych spółek odpryskowych (spin off), których właścicielami są uczelnie i firmy prywatne (po kilku latach uczelnie sprzedają swoje udziały).

Andrzej Berezowski

Cały artykuł w najnowszym numerze "TS" (39/2016) oraz w wersji cyfrowej tutaj

 

POLECANE
Najstarszy więzień Auschwitz tylko u nas
Najstarszy więzień Auschwitz

Józef Pułecki był jednym z blisko 2600 polskich 100-latków, żyjących w Polsce w 2023 r. Ponad rok temu świętował swoje 101. urodziny, ciesząc się życiem i zdradzając, jakie są jego sekrety długowieczności. Był w doskonałej formie psychicznej i fizycznej. Lekarze szacowali wówczas, że jego "wiek biologiczny" jest niższy, niż wskazywał jego PESEL.

Owsiak stawia ultimatum partnerom Telewizji Republika: Nie będziemy z wami współpracowali Wiadomości
Owsiak stawia ultimatum partnerom Telewizji Republika: "Nie będziemy z wami współpracowali"

– Z tego miejsca oświadczam, że jeżeli firma jakakolwiek chce z nami współpracować to musi wybrać. Nie będziemy z wami współpracowali, jeżeli będziecie się reklamowali w Telewizji Republika – zapowiedział w poniedziałek szef WOŚP Jerzy Owsiak.

Jaki wynik miałby Łukaszenka w uczciwych wyborach? Ocenia opozycjonista Wiadomości
Jaki wynik miałby Łukaszenka w uczciwych wyborach? Ocenia opozycjonista

O niedzielnych wyborach rozmawiał z "Faktem" Paweł Łatuszka, były ambasador Białorusi w Polsce. Dyplomata nie ma wątpliwości, że wybory prezydenckie zostały sfałszowane, mówi też, w jaki sposób białoruskie władze fałszują wyborczy wynik.

Meksyk przyjął już 4 tys. deportowanych z USA polityka
Meksyk przyjął już 4 tys. deportowanych z USA

Meksyk przyjął w ciągu ostatniego tygodnia ponad 4 tys. osób deportowanych z USA, w tym obywateli innych państw – poinformowała w poniedziałek prezydent Meksyku Claudia Sheinbaum, wycofując się z wcześniejszych zapowiedzi, że nie będzie przyjmować takich osób.

Spodziewany jest ponowny szturm na polsko-białoruską granicę Wiadomości
Spodziewany jest ponowny szturm na polsko-białoruską granicę

Dowódca Operacyjny Rodzajów Sił Zbrojnych, gen. Maciej Klisz, w rozmowie z "Polsat News" poinformował o spodziewanym wzroście napięcia na granicy polsko-białoruskiej.

Trzaskowski czy Nawrocki? Nowy sondaż prezydencki Wiadomości
Trzaskowski czy Nawrocki? Nowy sondaż prezydencki

Rafał Trzaskowski zwyciężyłby zarówno w pierwszej, jak i drugiej turze wyborów prezydenckich – wynika z najnowszego sondażu pracowni Opinia24.

Zamknięcie awaryjne. Komunikat dla mieszkańców Warszawy pilne
"Zamknięcie awaryjne". Komunikat dla mieszkańców Warszawy

Mieszkańców Warszawy czekają utrudnienia ze względu na awarię wodno-kanalizacyjną. Warszawski Transport Publiczny wydał komunikat, w którym informuje, jak poradzić sobie, gdy część ulic pozostanie zamknięta.

Którzy polscy pisarze zarabiają najwięcej? Opublikowano dane za 2024 r. Wiadomości
Którzy polscy pisarze zarabiają najwięcej? Opublikowano dane za 2024 r.

Tygodnik "Wprost" opublikował szacunkowe dane na temat tego, ile mogli zarobić najpoczytniejsi polscy pisarze. W 2024 r. po raz kolejny na szczycie listy znalazł się Remigiusz Mróz.

Pieniądze dla PiS. Decyzja PKW odroczona pilne
Pieniądze dla PiS. Decyzja PKW odroczona

PKW nie podjęła w poniedziałek decyzji w sprawie sprawozdania finansowego PiS za 2023 r. po tym gdy Sąd Najwyższy uwzględnił skargę tej partii. Nie ustosunkowała się też do pisma szefa MF Andrzeja Domańskiego – wynika z informacji przekazanych PAP przez rzecznika KBW Marcina Chmielnickiego.

Nieprawdziwe informacje dot. wykształcenia Katarzyny Kotuli. Jest oświadczenie Krzysztofa Gawkowskiego Wiadomości
Nieprawdziwe informacje dot. wykształcenia Katarzyny Kotuli. Jest oświadczenie Krzysztofa Gawkowskiego

Niedawno minister ds. równości Katarzyna Kotula wykreśliła z biogramu na stronie Sejmu informację o ukończeniu studiów magisterskich na UAM w Poznaniu. Zamiast tego wpisała, że jest absolwentką Collegium Balticum w Szczecinie. Również rzecznik prasowa poznańskiej uczelni potwierdziła, że minister Kotula nie złożyła pracy magisterskiej. Do całej sytuacji odniósł się minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski.

REKLAMA

Na badania uczelni składają się wszyscy, korzystają nieliczne spółki i ich właściciele

Przedsiębiorstwom, które w różny sposób wypączkowały z uczelni, oraz innym formom transferu nauki z uczelni do biznesu w Polsce i na świecie przypisuje się znaczącą rolę w życiu gospodarczym, znacznie większą niż wynikałoby to z ich faktycznej możliwości oddziaływania na rynek. W większości krajów firmy odpryskowe nie stanowią nawet jednego procenta liczby wszystkich rocznie zakładanych firm.
 Na badania uczelni składają się wszyscy, korzystają nieliczne spółki i ich właściciele
/ Pixabay.com/CC0
Od kilkunastu lat rządy niemal wszystkich krajów świata zastanawiają się, jak zwiększyć innowacyjność swoich gospodarek. Z tego powodu znacząco została zmieniona rola, jaką rządzący zaczęli przypisywać uczelniom. O ile w pierwszej połowie XX w. dominował na świecie humboldtowski model uczelni (od założonego w 1810 roku Uniwersytetu w Berlinie), który opierał się na przekonaniu, że wiedza generowana przez akademików powinna stanowić dobro publiczne, o tyle w kolejnych latach powstało przekonanie, że uczelnia powinna po części sama na siebie zarabiać, sprzedając dorobek naukowy.

Opierając się na tym założeniu, w Stanach Zjednoczonych Kongres przyjął w latach 80. ustawę Bayh'a-Dole'a, która umożliwiła uczelniom sprzedaż praw patentowych i znaków towarowych lub zakładania z kooperantami firm. Uczelnia przestawała być miejscem, w którym każdy bezpłatnie mógł skorzystać z wiedzy, stawała zaś się partnerem handlowym. Zmieniono zatem sposób rozporządzania tytułem do wypracowanej własności intelektualnej. Zgodnie z ustawą tytuł prawny własności mógł być dzielony pomiędzy podmioty akademickie oraz podmioty prowadzące działalność gospodarczą, przy czym wdrożenie innowacyjnego rozwiązania lub rozpoczęcie produkcji musiało nastąpić na terenie USA.

Podobną drogą podążyła Japonia, która szybko przyswoiła sobie modelowe rozwiązania amerykańskie i zaczęła budować innowacyjną gospodarkę w oparciu o hybrydy klastrów przemysłowych i klastrów wiedzy. Obecnie społeczeństwo japońskie borykające się z dużymi problemami demograficznymi, kryzysem finansowym, częstymi trzęsieniami ziemi i awarią elektrowni atomowej w Fukushimie w dalszym ciągu główny nacisk kładzie na rozwój i rozszerzanie działalności innowacyjnej w swoich parkach przemysłowych i naukowo-technologicznych.
Zwolennicy programu rozwoju przedsiębiorczości wskazują, że w okresie 30 lat przychód uzyskiwany przez uniwersytety z różnorodnych form komercjalizacji wzrósł z 7,3 mln USD w 1981 roku do 3,4 mld USD w 2008 roku. Dynamicznie wzrastała też liczba zakładanych spółek odpryskowych (spin off), których właścicielami są uczelnie i firmy prywatne (po kilku latach uczelnie sprzedają swoje udziały).

Andrzej Berezowski

Cały artykuł w najnowszym numerze "TS" (39/2016) oraz w wersji cyfrowej tutaj


 

Polecane
Emerytury
Stażowe