Pożegnaliśmy w 2016 roku...
KRYSTYNA MIELNIK
Krystyna Mielnik była wieloletnią kierownik oddziału naszego Związku w Gdyni, związkowca oddanego NSZZ „Solidarność”. Zmarła 22 sierpnia 2016 r.
– Wielka szkoda, że Krysi nie ma już między nami, że mówimy o Niej w czasie przeszłym. Cóż, przeszła na lepszą stronę. Przez lata była oddana „Solidarności” i działalności społecznej. Była wielka swoim duchem. Tam, gdzie pracowała, angażowała się całą sobą. Inaczej nie potrafiła. Jako radna Gdyni realizowała zadania Związku, była wśród działających na rzecz społeczności lokalnej. Nigdy nie funkcjonowała na „pół gwizdka”, nawet wbrew poważnej chorobie serca, na którą cierpiała – wspomina zmarłą Krzysztof Dośla, przewodniczący ZRG NSZZ „Solidarność”.
We mszy świętej za spokój Jej duszy w kościele pw. Przemienienia Pańskiego w Gdyni Cisowej i w ostatniej drodze na cmentarzu witomińskim towarzyszyliśmy Koleżance 25 sierpnia.
– Krysia była kobietą pełną ciepła, o niespożytej energii, mimo choroby serca. Zjednywała do siebie ludzi swoim wielobarwnym charakterem. Była przemiła ale też potrafiła skarcić, jeśli ktoś zasłużył. Można by rzec, że nam matkowała – wspomina Barbara Piekarska, osoba przez kilkanaście lat współpracująca z panią Krystyną.
Nim zajęła się organizacją gdyńskiego biura, pani Krystyna pracowała i działała w „Solidarności” w PEWiK Gdynia.
ANDRZEJ KRZYWDZIŃSKI
5 stycznia zmarł Andrzej Krzywdziński, były zastępca przewodniczącego Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” w Mostostalu Chojnice.
Gdy w sierpniu 1980 roku w całej Polsce zaczęły się strajki, również w Mostostalu powstał Komitet Strajkowy, w którym znalazł się Andrzej Krzywdziński. Kiedy powstała „Solidarność”, wszedł do jej kierowniczych struktur w Mostostalu. W czasie stanu wojennego działał w strukturach podziemnych, a kiedy w 1989 roku reaktywowano Związek w Mostostalu Chojnice, został zastępcą przewodniczącego Komisji Zakładowej. Tę funkcję pełnił do emerytury.
– Empatia, poczucie humoru i koleżeńskość Andrzeja sprawiły, że utworzył się zgrany zespół. Razem jeździliśmy na wycieczki i spływy kajakowe – wspomina Stanisław Kowalik, były przewodniczący Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” w Stoczni Gdańsk S.A. Oddziale Mostostal Chojnice, aktualny przewodniczący Komisji Terenowej Emerytów i Rencistów NSZZ „S” przy Oddziale ZRG w Chojnicach.
ROMAN WYŻLIC
8 lutego pożegnaliśmy Romana Wyżlica, działacza „Solidarności” Stoczni Północnej. Uroczystości żałobne i pogrzebowe odbyły się w Lubichowie w powiecie starogardzkim.
Roman Wyżlic urodził się w 1936 r. w Lubichowie k. Starogardu Gdańskiego. Był absolwentem Politechniki Gdańskiej, Wydziału Łączności (1956 r.). W październiku 1956 r. podczas studiów w Wojskowej Akademii Technicznej w Warszawie odmówił udziału w planowanej akcji tłumienia wystąpień robotniczych i studenckich. W 1957 r. przerwał studia w akademii. W latach 1965-1968 pracował w Instytucie Łączności w Gdańsku, od 1968 r. był pracownikiem Stoczni Północnej. W grudniu 1970 r. uczestniczył w strajku w stoczni oraz demonstracjach ulicznych. W sierpniu 1980 r. brał udział w strajku w stoczni, od września był członkiem KZ, autorem wielu tekstów do pisma „Wiadomości”. Od 1981 r. pełnił funkcję przewodniczącego Rady Pracowniczej stoczni, zdelegalizowanej 13 grudnia 1981 r. Był delegatem na I WZD Regionu Gdańskiego NSZZ „Solidarność”.
W dniach 14-15 grudnia 1981 r. uczestniczył w strajku w Stoczni Północnej. Po wprowadzeniu stanu wojennego wyniósł z siedziby Związku i zabezpieczył sztandar NSZZ „S” Stoczni Północnej, w latach 1982-1986 był członkiem SKR, współinicjatorem akcji protestu i redaktorem podziemnych „Wiadomości”. W październiku 1982 r. współinicjował akcje protestacyjne przeciwko delegalizacji „Solidarności”. Współzałożyciel oraz przewodniczący jawnej, obejmującej swoim zasięgiem około 80 procent załogi, Kasy Wzajemnej Pomocy, udzielającej m.in. pomocy represjonowanym. W kwietniu 1983 r. został aresztowany i osadzony w areszcie śledczym w Gdańsku, zwolniony 28 lipca 1983 r.
Inicjator i współorganizator Bractwa Oblatów św. Brygidy, w tym działalności społeczno-pomocowej oraz sierpniowych pikiet pod sklepami monopolowymi. Organizator pielgrzymek ludzi pracy na Jasną Górę.
W 1986 r. został zwolniony z pracy w stoczni. W latach 1986-1989 był pracownikiem przedsiębiorstwa PROREM w Gdańsku. W latach 1989-1999 prowadził własną działalność gospodarczą.
Od kwietnia 1983 r. do października 1989 r. był rozpracowywany przez Wydział V WUSW w Gdańsku w ramach akcji pod kryptonimem „Kwesta”, nr rejestr. 47230.
Odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi, Medalem Zasługi dla Obronności Kraju, honorowym Krzyżem „Semper Fidelis” Związku Solidarności Polskich Kombatantów oraz Medalem Zasługi dla Marynarki Wojennej.
ELŻBIETA PACUŁA
Elżbieta Pacuła w 1980 r. współtworzyła struktury NSZZ „Solidarność” w Wojewódzkim Urzędzie Telekomunikacji we Wrocławiu, wchodząc w skład prezydium Komisji Zakładowej. W stanie wojennym kontynuowała aktywność związkową, organizując działalność wspierającą pracowników i członków Związku w WUT Wrocław. Kolportowała prasę podziemną, uczestniczyła w protestach organizowanych przez „Solidarność”. Za swoją działalność internowana w Darłówku w okresie od 29 października do 4 grudnia 1982 r.
W czerwcu 1989 r. współtworzyła struktury reaktywowanego NSZZ „Solidarność” w PPTiT – w Telekomunikacji i Poczcie Polskiej, wchodząc w skład Prezydium Sekcji Łączności. Po powstaniu Sekcji Krajowej Pracowników Telekomunikacji w 1991 r. była przewodniczącą do chwili obecnej. W latach 1998-2002 przewodniczyła Krajowemu Sekretariatowi Łączności, będąc jednocześnie członkiem Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”.
Aktywnie kierowała Związkiem w okresie przemian własnościowych w Telekomunikacji Polskiej, doprowadzając m.in. do znacznego wzrostu wynagrodzeń w latach 1993-2000, zawarcia w 1998 r Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy i podpisania Pakietu Socjalnego w 2000 r. oraz utworzenia Pracowniczego Programu Emerytalnego w Telekomunikacji Polskiej w 2001 r. i Orange Customer Service w 2011 r. W kolejnych trudnych latach związanych z reorganizacją i restrukturyzacją przedsiębiorstwa prowadziła na czele Sekcji Krajowej i utworzonej w 2004 r. Organizacji Międzyzakładowej Pracowników Telekomunikacji trudny dialog
z pracodawcą. Efektem dialogu prowadzonego z pracodawcą są m.in. zawarte umowy społeczne oraz układy zbiorowe pracy w spółkach Grupy Orange Polska.
JÓZEF TATAR
21 maja 2016 r. odszedł Józef Tatar, działacz związkowy z Regionu Słupskiego. Józef Tatar urodził się 6 grudnia 1938 r. w Załazach k. Puław. W latach 1979-1980 był współpracownikiem Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża, kolporterem wydawnictw niezależnych, m.in. „Robotnika Wybrzeża”, w ówczesnym województwie słupskim.
W sierpniu 1980 r. organizował zbiórkę datków pieniężnych w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Wodociągów i Kanalizacji w Słupsku dla strajkujących osób w Stoczni Gdańskiej im. Lenina. W NSZZ „Solidarność” działał od września 1980 r., najpierw jako przewodniczący Komitetu Założycielskiego w macierzystym zakładzie, a od grudnia 1980 r. przewodniczący Komisji Zakładowej. W lipcu 1981 był delegatem na I WZD Regionu Gdańskiego, członkiem Zarządu Regionu, a także delegatem na I Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność”.
Józef Tatar został internowany 13 grudnia 1981 r.
i osadzony w ośrodku odosobnienia w Strzebielinku, gdzie przebywał do 11 lutego 1982 r. Po wyjściu na wolność włączył się w działalność opozycyjną, m.in. w latach 1982-1984 był kolporterem pism podziemnych związanych z tajną Terenową Komisją Koordynacyjną „S” w Lęborku, m.in. „Robotnika Lęborka”. Był wielokrotnie zatrzymywany, przesłuchiwany i poddawany rewizjom. W latach 1979-1989 był rozpracowywany przez Wydział IIIA KW MO w Gdańsku w ramach SOR krypt. Hydraulik. Po 1989 roku został przewodniczącym Komisji Zakładowej „S” w WPWiK, funkcję tę pełnił do przejścia na emeryturę w 1997 roku. Był delegatem na kolejne WZD Regionu Słupsk. Został odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności (2014).
MIECZYSŁAW WALUSIAK
Major Mieczysław Walusiak urodził się 20 sierpnia 1925 roku w miejscowości Harmęże. W czasie okupacji niemieckiej mieszkał w Oświęcimiu, gdzie nawiązał kontakt z Armią Krajową. Działał na terenie Ziemi Żywieckiej. Dowódca porucznik Surma nadał mu pseudonim „Twardzik”.
W Związku Solidarności Polskich Kombatantów dał się poznać jako wspaniały organizator, był m.in. inicjatorem tablic. W 2011 roku umieścił w Gdańsku Wrzeszczu przy ul. Batorego 5 tablicę dotyczącą Wojskowego Sądu Rejonowego, który wydawał wyroki śmierci za działalność na rzecz walki o niepodległość. 1 marca 2013 roku umieścił tablicę poświęconą uczestnikom drugiej niepodległościowej konspiracji na budynku przy ul. Kurkowej w Gdańsku.
Jako sekretarz ZSKP był organizatorem wszystkich zjazdów i kongresów.
Mieczysław Walusiak otrzymał wiele odznaczeń państwowych, resortowych i związkowych, w tym Krzyż Orderu Odrodzenia Polski, nadany przez prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego. Otrzymał również tytuł Weterana Walk.
Mieczysław Walusiak bardzo zasłużył się dla Ojczyzny i dla naszego Związku.
ALEKSANDRA OLSZEWSKA
Pożegnaliśmy legendarną panią Alę, gospodynię placu Solidarności w Gdańsku, strażniczkę idei „Solidarności”. Aleksandra Olszewska przy stoczniowej bramie po raz pierwszy pojawiła się jeszcze w latach 70. Przychodziła do męża, stoczniowca i zapalonego związkowca. Od 1981 r. pani Ala stale opiekowała się pomnikiem Poległych Stoczniowców stojącym na placu Solidarności. Tuż obok historycznej bramy Stoczni Gdańskiej znajduje się kiosk, w którym sprzedawała solidarnościowe pamiątki. W stanie wojennym układała pod Trzema Krzyżami czwarty, z kwiatów. – Tak jak Ala pielęgnowała pomnik Poległych Stoczniowców, tak nikt nie potrafi. Każdy listek był pozbierany, wszystko było uprzątnięte – mówi Karol Guzikiewicz, szef stoczniowej „Solidarności” – Chociaż nie pracowała w stoczni, traktowaliśmy ją jak swoją. W 2012 roku zasłynęła tym, że przegoniła ekipę, która chciała zdjąć logo „Solidarności” z nazwy stoczni, zasłaniające napis „im. Lenina”. – Widziałam na tym placu wszystkich świętych. Widziałam Ronalda Reagana, pamiętam Thatcher i Busha. Widok naszego papieża został ze mną na zawsze. Co tu się na tym placu działo. Długo by opowiadać – wspominała Aleksandra Olszewska.
ANNA KURSKA
25 sierpnia 2016 r. w wieku 87 lat zmarła Anna Kurska, sanitariuszka Szarych Szeregów, uczestniczka Powstania Warszawskiego.
Sędzia Anna Kurska po sierpniu 1980 r. zaangażowała się w organizację NSZZ „Solidarność” w gdańskich sądach, a także w działalność związkową w Zarządzie Regionu Gdańskiego. Po wprowadzeniu stanu wojennego usunięto ją z zawodu sędziego. W stanie wojennym dorabiała jako radca prawny w kółkach rolniczych na terenie województwa gdańskiego. W 1990 r. przywrócono ją do pracy w sądownictwie gdańskim, gdzie duża część sędziów zaangażowana była w stanie wojennym w wydawanie wyroków w procesach politycznych. Wyrazem ostracyzmu było niewybranie jej przez Zgromadzenie Sędziów Gdańskich Sądów do Sądu Lustracyjnego, którego zadaniem była weryfikacja sędziów wydających wyroki w PRL z naruszeniem niezawisłości sędziowskiej.
Pani sędzia Anna Kurska cieszyła się w społeczeństwie Wybrzeża i NSZZ „Solidarność” dużym poparciem i sympatią. Wyrazem tego był jej wybór na senatora w 2001 r. Funkcję tę pełniła dwie kadencje. Związała się jeszcze podczas działalności związkowej ze środowiskiem Lecha Kaczyńskiego. Jako senator zaangażowała się w działalność na rzecz Polaków wywiezionych na Wschód podczas II wojny światowej i tych, którzy na skutek przesunięcia granicy pozostali na obczyźnie. Była jednym z nielicznych polskich parlamentarzystów, których tak bolały sprawy Polaków, opuszczonych przez Ojczyznę. Należała do Stowarzyszenia ,,Godność” przez 20 lat.
Sędzia Anna Kurska dużo sił i zdrowia poświęciła ludziom i Polsce.
MACIEJ KUCZYŃSKI
Odszedł Maciej Kuczyński, związany z NSZZ „Solidarność” organizator uroczystości upamiętniających osoby internowane w ośrodku w Strzebielinku koło Wejherowa.
Maciej Kuczyński urodził się w 1949 roku. Był m.in. współpracownikiem Ogólnopolskiego Komitetu Oporu i pracownikiem Biura Pełnomocnika Wojewody Gdańskiego ds. Zarządzania Majątkiem Komisji Krajowej i Regionu Gdańskiego NSZZ „S”. Pracował także w gdańskim ośrodku TVP. Od 29 maja do 16 października 1982 r. był internowany w ośrodku odosobnienia w Strzebielinku. W ostatnich latach współorganizował uroczystości upamiętniające więźniów politycznych z okresu PRL w Strzebielinku oraz lekarzy ze szpitala w Wejherowie, którzy pomagali internowanym związkowcom. Został odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności. Zmarł 20 września 2016 r.
MAGDALENA MODZELEWSKA-RYBICKA
Nie żyje Magdalena Modzelewska-Rybicka, działaczka opozycji antykomunistycznej w PRL. Zmarła 23 maja w wieku 61 lat po ciężkiej chorobie. W czasie strajku sierpniowego 1980 r. prowadziła modlitwy za ojczyznę, była również protokolantką rozmów Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego z dyrekcją Stoczni Gdańskiej. Po 1989 r. nie zaangażowała się w politykę. Została odznaczona Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Krzyżem Wolności
i Solidarności.
W 2016 roku pożegnaliśmy także:
MIECZYSŁAWA ROSENGARTA, członka NSZZ „Solidarność”
z Zakładowej Służby Ratowniczej SMW S.A.
BARBARĘ HERING, członkinię NSZZ „Solidarność” w Stoczni Marynarki Wojennej S.A.
INŻ. WŁADYSŁAWA KOŚCIKA, urodził się w 1925 r. w Puniszcze, pow. Dzisna, woj. wileńskie. Był żołnierzem 43 Pułku Artylerii Szturmowej, uczestnikiem walk na Wale Pomorskim, forsowania Odry, Nysy i operacji berlińskiej.
Po wojnie jako absolwent Wydziału Budowy Maszyn Politechniki Gdańskiej pracował w Biurze Konstrukcyjnym Gdańskiej Stoczni Remontowej im. Marszałka Piłsudskiego. Uczestniczył w strajku sierpniowym 1980 r. i zakładaniu NSZZ „S” w Stoczni Remontowej. Budował kościół
pw. św. Michała w Sopocie.
KRZYSZTOFA MIĄSZKIEWICZA, członka NSZZ „Solidarność” , pracownika Wydziału KK 1 w Stoczni Remontowa Shipbuilding SA
IRENĘ CIESIELSKĄ, długoletniej członkini Koła Emerytów NSZZ „Solidarność” Pracowników Oświaty i Wychowania w Gdyni.
PROF. RYSZARDA SEMKĘ, współautora pomnika Ofiar Grudnia 1970 w Gdyni
na placu Wolnej Polski.
www.solidarnosc.gda.pl