Uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi. Co znaczy to, że Maryja jest Theotokos?

Pierwszego dnia roku kalendarzowego, a zarazem ostatniego dnia okrawy Bożego Narodzenia Kościół obchodzi uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi. Występuje ona zawsze po Niedzieli Świętej Rodziny i podkreśla nie tylko macierzyński aspekt Maryi, ale przede wszystkim ów starożytny dogmat jest odpowiedzią na krążące wówczas herezje związane z naturą Chrystusa.
Theotokos Glykofilousa (Matka Boża Słodkocałująca) Uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi. Co znaczy to, że Maryja jest Theotokos?
Theotokos Glykofilousa (Matka Boża Słodkocałująca) / wikimedia commons/public_domain/Unknown artist, according to the template of Angelos Akotantos - This photograph was taken with an Olympus E-M1

Dzisiejsza kościelna uroczystość jest najstarszym świętem maryjnym, które w zasadzie najbardziej dotyczy samego Chrystusa, a konkretnie Jego bosko-ludzkiej natury.

Dogmaty - odpowiedzi na herezje

W pierwszych wiekach chrześcijaństwa istniało wiele herezji powstałych na gruncie sporów dotyczących tego, kim naprawdę w swej istocie jest Chrystus. Doketyzm widział w nim np. osobę o ciele pozornym, nieposiadającą ludzkiej natury. Z kolei np. arianizm podważał część dotyczącą boskiej natury Chrystusa, a konkretnie Jego współistotności z Ojcem, uderzając tym samym w koncepcję Trójcy Świętej.

Theotokos

Ów pierwszy dogmat maryjny wskazujący Maryję jako Theotokos, czyli Bożą Rodzicielkę, został sformułowany na soborze w Efezie w 431 roku i związany był szczególnie ze pomiędzy monofizytami, widzącymi w Chrystusie jedną "pomieszaną" naturę bosko-ludzką, oraz nestorianami, którzy co prawda widzieli w Chrystusie naturę ludzką i boską, ale jako dwa odrębne od siebie zjawiska. 

Odpowiedź soboru efeskiego podważała obie ww. herezje i brzmiała: "Święta Dziewica jest Matką Boga (Theotokos), zrodziła bowiem według ciała Słowo Boże". Miało to skutek taki, że określało naturę Syna Bożego, jako w pełni Boga i w pełni człowieka - który zrodzony w ciele był jednocześnie Bogiem, Maryja zrodziła zatem nie człowieka, który przyjął potem naturę boską, nie była też matką jedynie ludzkiej natury, ale zrodziła osobę o współistniejących równolegle i od samego poczęcia dwóch pierwiastkach - Bożym i ludzkim. Maryja nie urodziła zatem tylko Chrystusa, w sensie pomazańca Bożego, ale zrodziła samego Boga.

Unia hipostatyczna

20 lat później, w roku 451, sobór w Chalcedonie pogłębił tę dogmatyczną naukę formułując orzeczenie dotyczące tzw. unii hipostatycznej, według którego Jezus Chrystus, jest jedną osobą posiadającą dwie natury - boską i ludzką, których zjednoczenie nie wpłynęło na zmianę którejkolwiek z natur, po Wcieleniu nie doprowadziło do ich pomieszania ani rozdzielenia, a także po Wniebowstąpieniu nie spowodowało ich rozłączenia. Zjednoczenie natur odbyło się w trakcie poczęcia Jezusa Chrystusa. Obecnie zaś, przebywając w Domu Ojca, Chrystus nadal jest zarówno Bogiem, jak i człowiekiem.

Historia święta

Dawniej dzisiejszą uroczystość obchodzona jako święto Obrzezania Pańskiego, pod obecną nazwą znane jest od 1931 roku. Początkowo święto Świętej Bożej Rodzicielki Maryi w kalendarzu liturgicznym miała miejsce 11 października, na 1 stycznia przeniesiona została przez papieża Pawła VI w roku 1969, wtedy też podniesiono święto do rangi uroczystości.


 

POLECANE
Koniec mitu Ławrowa? Łukasz Jasina zdradza kulisy spotkań z rosyjskim dyplomatą tylko u nas
Koniec mitu Ławrowa? Łukasz Jasina zdradza kulisy spotkań z rosyjskim dyplomatą

Przez ponad dwie dekady Siergiej Ławrow był twarzą rosyjskiej polityki zagranicznej i symbolem dyplomatycznego cynizmu Kremla. Dziś coraz częściej pojawiają się sygnały, że jego czas dobiega końca – nie prowadzi już delegacji Rosji na szczytach G20, mówi się o jego odsunięciu. Były rzecznik MSZ Łukasz Jasina wspomina spotkania z Ławrowem i pokazuje, jak naprawdę wyglądała rosyjska dyplomacja „od kuchni”.

Zimowa przerwa w Tatrach. „Elektryki” znikają z trasy do Morskiego Oka Wiadomości
Zimowa przerwa w Tatrach. „Elektryki” znikają z trasy do Morskiego Oka

Elektryczne busy na trasie do Morskiego Oka w połowie listopada przestaną kursować na okres zimowy. Przerwę Tatrzański Park Narodowy (TPN) wykorzysta na przegląd techniczny pojazdów. W tym czasie na popularnym szlaku nadal będą kursować tradycyjne zaprzęgi konne, ale wozy zastąpią sanie.

Gazeta Wyborcza pochowała żyjącego Powstańca. W sieci zawrzało gorące
Gazeta Wyborcza "pochowała" żyjącego Powstańca. W sieci zawrzało

W piątek Wojska Obrony Terytorialnej poinformowały o śmierci ppłk. Zbigniewa Rylskiego „Brzozy”, ostatniego z obrońców Pałacyku Michla. O wydarzeniu napisały również Gazeta.pl i Gazeta Wyborcza, jednak w publikacjach zamieszczono zdjęcie innego, wciąż żyjącego Powstańca – ppłk. Jakuba Nowakowskiego „Tomka”. Błąd szybko zauważyli internauci, którzy wezwali redakcję do sprostowania.

Julia W. skazana w UK: twierdziła, że jest zaginioną Madeleine McCann Wiadomości
Julia W. skazana w UK: twierdziła, że jest zaginioną Madeleine McCann

24-letnia Julia W. z Dolnego Śląska została skazana na sześć miesięcy więzienia przez brytyjski sąd za nękanie rodziców zaginionej Madeleine McCann. Kobieta przekonywała, że jest zaginioną dziewczynką, co wzbudziło duże zainteresowanie mediów społecznościowych już na początku 2023 roku.

Kompromitacja rzecznika rządu Donalda Tuska Adama Szłapki na platformie X gorące
Kompromitacja rzecznika rządu Donalda Tuska Adama Szłapki na platformie "X"

W relacjach między premierem Donaldem Tuskiem a prezydentem Karolem Nawrockim doszło do kolejnego sporu – tym razem o zasady współpracy ze służbami specjalnymi. Prezydent poinformował, że premier zakazał szefom służb kontaktów z głową państwa, co Biuro Bezpieczeństwa Narodowego uznało za „groźne dla bezpieczeństwa Polski”. W związku z brakiem kontaktu z szefami służb Karol Nawrocki wstrzymał nominacje oficerskie.

Rosja w gotowości nuklearnej. Putin reaguje na decyzje Trumpa Wiadomości
Rosja w gotowości nuklearnej. Putin reaguje na decyzje Trumpa

Prezydent Rosji Władimir Putin polecił rozpoczęcie przygotowań do potencjalnych prób broni jądrowej. Decyzja Kremla jest odpowiedzią na wcześniejsze zapowiedzi Stanów Zjednoczonych dotyczące wznowienia testów nuklearnych. Szef rosyjskiej dyplomacji Siergiej Ławrow potwierdził, że polecenia zostały już przyjęte do realizacji.

Nie żyje legenda polskiej fotografii z ostatniej chwili
Nie żyje legenda polskiej fotografii

Nie żyje Andrzej Świetlik, polski fotografik, który przez dekady utrwalał w obiektywie najważniejsze postaci kultury, muzyki i polityki. Artysta odszedł 8 listopada.

Gigantyczne korki w Krakowie. Zmiany w organizacji ruchu i objazdy z ostatniej chwili
Gigantyczne korki w Krakowie. Zmiany w organizacji ruchu i objazdy

Sobota, 8 listopada, przyniosła gigantyczne korki w północno-wschodniej części Krakowa. Szczególnie trudna była sytuacja na ulicy Bora-Komorowskiego, gdzie ruch niemal całkowicie się zatrzymał. Kierowcy utknęli w wielokilometrowych zatorach, a dostęp do Galerii Serenada i pobliskich sklepów był mocno utrudniony.

Tragiczna pomyłka w USA. Nie żyje kobieta z ostatniej chwili
Tragiczna pomyłka w USA. Nie żyje kobieta

Władze amerykańskiego stanu Indiana rozważają, czy postawić zarzuty właścicielowi domu, który śmiertelnie postrzelił próbującą wejść do środka 32-letnią kobietę, biorąc ją za włamywaczkę. Okazało się, że kobieta, będąca imigrantką z Gwatemali, pomyliła adres domu, w którym miała sprzątać.

Polska królikiem doświadczalnym nowego systemu - „rewolucyjnej dyktatury” tworzącej „nową demokrację” tylko u nas
Polska królikiem doświadczalnym nowego systemu - „rewolucyjnej dyktatury” tworzącej „nową demokrację”

Sprawa zarzutów wobec byłego ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry to przejaw głębszego problemu, który trawi Polskę w zasadzie od przejęcia władzy przez „uśmiechniętą koalicję”, a mianowicie nienazwanej zmiany systemu politycznego. Odtąd już nie prawo reguluje życie polityczno-społeczne, ale wola tych, którzy znajdują się u władzy. Nic dziwnego, że zachodnie media konserwatywne mówią wprost o autorytaryzmie, który zapukał do polskich drzwi. Ja bym jednak nazwała to totalitaryzmem i wykażę, że taka ocena jest uzasadniona.

REKLAMA

Uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi. Co znaczy to, że Maryja jest Theotokos?

Pierwszego dnia roku kalendarzowego, a zarazem ostatniego dnia okrawy Bożego Narodzenia Kościół obchodzi uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi. Występuje ona zawsze po Niedzieli Świętej Rodziny i podkreśla nie tylko macierzyński aspekt Maryi, ale przede wszystkim ów starożytny dogmat jest odpowiedzią na krążące wówczas herezje związane z naturą Chrystusa.
Theotokos Glykofilousa (Matka Boża Słodkocałująca) Uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi. Co znaczy to, że Maryja jest Theotokos?
Theotokos Glykofilousa (Matka Boża Słodkocałująca) / wikimedia commons/public_domain/Unknown artist, according to the template of Angelos Akotantos - This photograph was taken with an Olympus E-M1

Dzisiejsza kościelna uroczystość jest najstarszym świętem maryjnym, które w zasadzie najbardziej dotyczy samego Chrystusa, a konkretnie Jego bosko-ludzkiej natury.

Dogmaty - odpowiedzi na herezje

W pierwszych wiekach chrześcijaństwa istniało wiele herezji powstałych na gruncie sporów dotyczących tego, kim naprawdę w swej istocie jest Chrystus. Doketyzm widział w nim np. osobę o ciele pozornym, nieposiadającą ludzkiej natury. Z kolei np. arianizm podważał część dotyczącą boskiej natury Chrystusa, a konkretnie Jego współistotności z Ojcem, uderzając tym samym w koncepcję Trójcy Świętej.

Theotokos

Ów pierwszy dogmat maryjny wskazujący Maryję jako Theotokos, czyli Bożą Rodzicielkę, został sformułowany na soborze w Efezie w 431 roku i związany był szczególnie ze pomiędzy monofizytami, widzącymi w Chrystusie jedną "pomieszaną" naturę bosko-ludzką, oraz nestorianami, którzy co prawda widzieli w Chrystusie naturę ludzką i boską, ale jako dwa odrębne od siebie zjawiska. 

Odpowiedź soboru efeskiego podważała obie ww. herezje i brzmiała: "Święta Dziewica jest Matką Boga (Theotokos), zrodziła bowiem według ciała Słowo Boże". Miało to skutek taki, że określało naturę Syna Bożego, jako w pełni Boga i w pełni człowieka - który zrodzony w ciele był jednocześnie Bogiem, Maryja zrodziła zatem nie człowieka, który przyjął potem naturę boską, nie była też matką jedynie ludzkiej natury, ale zrodziła osobę o współistniejących równolegle i od samego poczęcia dwóch pierwiastkach - Bożym i ludzkim. Maryja nie urodziła zatem tylko Chrystusa, w sensie pomazańca Bożego, ale zrodziła samego Boga.

Unia hipostatyczna

20 lat później, w roku 451, sobór w Chalcedonie pogłębił tę dogmatyczną naukę formułując orzeczenie dotyczące tzw. unii hipostatycznej, według którego Jezus Chrystus, jest jedną osobą posiadającą dwie natury - boską i ludzką, których zjednoczenie nie wpłynęło na zmianę którejkolwiek z natur, po Wcieleniu nie doprowadziło do ich pomieszania ani rozdzielenia, a także po Wniebowstąpieniu nie spowodowało ich rozłączenia. Zjednoczenie natur odbyło się w trakcie poczęcia Jezusa Chrystusa. Obecnie zaś, przebywając w Domu Ojca, Chrystus nadal jest zarówno Bogiem, jak i człowiekiem.

Historia święta

Dawniej dzisiejszą uroczystość obchodzona jako święto Obrzezania Pańskiego, pod obecną nazwą znane jest od 1931 roku. Początkowo święto Świętej Bożej Rodzicielki Maryi w kalendarzu liturgicznym miała miejsce 11 października, na 1 stycznia przeniesiona została przez papieża Pawła VI w roku 1969, wtedy też podniesiono święto do rangi uroczystości.



 

Polecane
Emerytury
Stażowe