Jak rozumieć zagadkowe słowa dwunastoletniego Jezusa? [video]

Opowiadanie o dwunastoletnim Jezusie w świątyni kieruje już myśl czytelnika w stronę ostatniego etapu publicznej działalności Jezusa. Gdy Chrystus oświadcza: „powinienem być w tym, co należy do mego Ojca” wyraża gotowość na podjęcie dzieła zbawienia ludzkości poprzez mękę, śmierć i zmartwychwstanie – pisze dr Magdalena Jóźwiak – adiunkt w Katedrze Patrologii Greckiej i Łacińskiej Instytutu Nauk Teologicznych KUL, w komentarzu dla Centrum Heschela KUL na niedzielę 29 grudnia.
Jezus pośród uczonych w piśmie Jak rozumieć zagadkowe słowa dwunastoletniego Jezusa? [video]
Jezus pośród uczonych w piśmie / wikimedia commons/public_domain/Jean-Auguste-Dominique Ingres - http://fineartamerica.com/featured/jesus-among-the-doctors-ingres.html

Pełny tekst komentarza:

Dzisiejsza Ewangelia kieruje nasze oczy ku świętej Rodzinie: Jezusa, Maryi i Józefa, którzy udali się do Jerozolimy na święto Paschy. Pascha była jednym z trzech wielkich świąt pielgrzymkowych (obok Święta Tygodni i Święta Namiotów), a obchodzono ją na pamiątkę wyzwolenia Izraelitów z niewoli egipskiej. Według nakazu rabinackiego do corocznej pielgrzymki byli zobowiązani mężczyźni od 13 roku życia, bo w ówczesnej mentalności żydowskiej po ukończeniu 12 roku życia chłopiec wchodził w wiek dojrzały i był zobowiązany do przestrzegania całego Prawa.

Młody Jezus w Świątyni

I tak, gdy Jezus miał 12 lat wybiera się z rodzicami do Jerozolimy. Wiemy z relacji Łukasza, iż Jezus po skończonych uroczystościach pozostał w Jerozolimie, o czym nie wiedzieli jego rodzice. Ci zorientowawszy się, gdy uszli dzień drogi powrotnej do Nazaretu, że nie ma go wśród innych pątników, wrócili do Jerozolimy, aby go odszukać, a odnaleźli go dopiero po trzech dniach. Maryja i Józef odnaleźli Jezusa w świątyni, o którym Ewangelista nie pisze, że siedział u stóp nauczycieli, co by oznaczało, iż przyjął postawę ucznia, lecz siedział „pośród nauczycieli”, czyli znajdował się w centrum ich uwagi. Inteligencja Jezusa jest tak wielka, że pośród świadków sceny wywołuje wielkie zdziwienie.

W domu Ojca

Reakcja Józefa i Maryi na odnalezienie Jezusa w świątyni zawiera najpierw zdziwienie, a potem upomnienie. Zdziwienie Łukasz wyraża słowem ekplessomai, które w Ewangeliach oznacza podziw i zachwyt, spowodowany nauką i cudami Jezusa. Ergo, nie chodzi tu zatem o zdziwienie na widok Jezusa, ale o reakcję na okoliczności, w których Józef i Maryja odnaleźli Jezusa. Po zdziwieniu następuje upomnienie, skierowane przez Matkę do dziecka: „Synu, czemuś nam to uczynił?” (Łk 2, 48).

Odpowiedź Jezusa stanowi kulminacyjny punkt perykopy. Jak typowy Semita, na pytanie Matki odpowiada pytaniem: „Czemu mnie szukaliście?”. I druga część Jezusowej odpowiedzi, której początek też zaczyna się pytaniem („czyż nie wiedzieliście?”) nastręcza tłumaczom wiele trudności. Bowiem fraza: en tois tou patros mou dei einai me (Łk 2, 49) znaczy dosłownie: „trzeba, abym ja był w… mojego Ojca”. Po rodzajniku w celowniku liczby mnogiej (tois) powinien stać rzeczownik, którego w tekście nie ma. Taki eliptyczny sposób mówienia, czyli opuszczający jakiś człon zdania jest charakterystyczny dla greki koine i otwiera tłumaczom szerokie pole interpretacyjne.

Dla przykładu, wielu Ojców Kościoła i pisarzy wczesnochrześcijańskich (Orygenes, Ambroży, Augustyn) interpretują ten tekst jako „być w domu mego Ojca”. Św. Hieronim ów werset przełożył w Wulgacie za pomocą zdania: in his, quae Patris mei sunt oportet me esse (=„trzeba, abym ja był w tych, które są mego Ojca”). Z kolei BT 5 zawiera tłumaczenie: „powinienem być w tym, co należy do mego Ojca”.

Podsumowując tę kwestię, owe wszystkie propozycje translacyjne można podzielić na dwie grupy: a) te, które w słowach Jezusa dostrzegają sens lokalny; b) te, które nadają im sens rzeczowy. Kontekst lokalny wskazuje na świątynię jerozolimską. Będąc w świątyni, Jezus podkreśla swoją bliskość z Bogiem oraz oznajmia, iż Jego domem nie jest de facto Nazaret, ale świątynia w Jerozolimie. Kontekst dalszy zaś słów Jezusa wskazuje na „sprawy Boże”, czyli szeroko rozumiany plan zbawczy.

Konkludując, opowiadanie o dwunastoletnim Jezusie w świątyni kieruje już myśl czytelnika w stronę ostatniego etapu publicznej działalności Jezusa. Gdy Chrystus oświadcza: „powinienem być w tym, co należy do mego Ojca” wyraża gotowość na podjęcie dzieła zbawienia ludzkości poprzez mękę, śmierć i zmartwychwstanie.

Komentarz w formie wideo

O Autorce

Dr Magdalena Jóźwiak – adiunkt w Katedrze Patrologii Greckiej i Łacińskiej Instytutu Nauk Teologicznych KUL; dr nauk humanistycznych (filologia klasyczna, Uniwersytet Wrocławski), dr teologii (teologia biblijna, PWT Wrocław). Jej badania naukowe skupiają się na pograniczu biblistyki i patrologii ze szczególnym uwzględnieniem komentarzy biblijnych św. Hieronima ze Strydonu. Tłumaczka tekstów patrystycznych, autorka kilku monografii oraz  kilkunastu artykułów naukowych. Współorganizatorka cyklicznych konferencji międzynarodowych poświęconych egzegezie i translatoryce biblijnej. Przynależy do Sekcji Patrystycznej przy Komisji ds. Nauki Katolickiej KEP oraz jest członkiem Stowarzyszenia Biblistów Polskich.

 

Centrum Heschela KUL


 

POLECANE
Nawrocki zmienia reguły gry tylko u nas
Nawrocki zmienia reguły gry

Nawrocki gra w polityce rolę nietypową. Nie tylko krytykuje, ale też proponuje alternatywy, systematyzuje i przypomina. To nie jest już prezydent, który podpisuje albo wetuje. To nie jest też strażnik konstytucyjnego ognia, którego realny wpływ kończy się na groźbie zawetowania ustawy. Karol Nawrocki postawił sobie za cel coś znacznie ambitniejszego – stworzenie politycznego laboratorium, w którym to on rozdaje pytania do testu, a rządzący muszą odpowiadać.

Seria spotkań prezydenta Nawrockiego. Wiadomo, które państwa odwiedzi po powrocie z USA z ostatniej chwili
Seria spotkań prezydenta Nawrockiego. Wiadomo, które państwa odwiedzi po powrocie z USA

Prezydent Karol Nawrocki spotka się 3 września w Waszyngtonie z prezydentem USA Donaldem Trumpem, a w drodze powrotnej 5 września w Rzymie z premier Włoch Georgią Meloni i z papieżem Leonem XIV. To jednak nie wszystko.

Adam Niedzielski pobity. Opanujcie się! z ostatniej chwili
Adam Niedzielski pobity. "Opanujcie się!"

W środę były minister zdrowia Adam Niedzielski został pobity w centrum Siedlec. Napastnicy mieli głośno krytykować decyzje byłego ministra podczas pandemii COVID-19. Do sprawy odniósł się były premier Mateusz Morawiecki.

PGE wydała pilny komunikat dla klientów z ostatniej chwili
PGE wydała pilny komunikat dla klientów

PGE Obrót ostrzega przed kampanią phisingową "Zwrot nadpłaty". To nie są wiadomości spółki – uważaj na fałszywe linki i prośby o dane. Wydano specjalny komunikat w tej sprawie.

To kapitulacja. Niemcy mają problem z ostatniej chwili
"To kapitulacja". Niemcy mają problem

Projekt rządu Niemiec, wprowadzający nowy model służby wojskowej, to kapitulacja przed rzeczywistością – twierdzą niemieckie media.

tylko u nas
W hołdzie św. Janowi Pawłowi II – niezwykła wystawa w historycznej Sali BHP

W historycznej Sali BHP Stoczni Gdańskiej, miejscu, gdzie rodziła się wolność, otwarto w sobotę 23 sierpnia wyjątkową wystawę filatelistyczną poświęconą św. Janowi Pawłowi II. Ekspozycja, będąca częścią obchodów 45. rocznicy powstania NSZZ „Solidarność”, przypomina o nierozerwalnych więzach łączących papieża Polaka z walką o niepodległość i godność człowieka.

Atak na kościół w USA. Wiele ofiar z ostatniej chwili
Atak na kościół w USA. Wiele ofiar

Policja w Minneapolis poinformowała, że w środę rano w ataku na kościół przy tamtejszej szkole katolickiej zginęło dwoje dzieci, a 17 osób, w tym 14 dzieci, zostało rannych. 20-letni napastnik strzelał do ludzi przez okna świątyni.

Komunikat dla mieszkańców Podkarpacia z ostatniej chwili
Komunikat dla mieszkańców Podkarpacia

Zakończono postępowanie przed Krajową Izbą Odwoławczą w sprawie wyboru oferty na budowę nowego węzła na autostradzie A4 w Ostrowie koło Ropczyc – informuje Samorząd Województwa Podkarpackiego.

Prezydent zawetował kolejne dwie ustawy z ostatniej chwili
Prezydent zawetował kolejne dwie ustawy

Prezydent Karol Nawrocki zawetował nowelizację ustawy o zapasach ropy i gazu oraz nowelizację ustawy o środkach ochrony roślin.

Adam Niedzielski trafił do szpitala. Został pobity z ostatniej chwili
Adam Niedzielski trafił do szpitala. Został pobity

Były minister zdrowia Adam Niedzielski trafił do Szpitala Wojewódzkiego w Siedlcach – podała stacja RMF FM. "Trafił do placówki z obrażeniami najprawdopodobniej po pobiciu" – dodano.

REKLAMA

Jak rozumieć zagadkowe słowa dwunastoletniego Jezusa? [video]

Opowiadanie o dwunastoletnim Jezusie w świątyni kieruje już myśl czytelnika w stronę ostatniego etapu publicznej działalności Jezusa. Gdy Chrystus oświadcza: „powinienem być w tym, co należy do mego Ojca” wyraża gotowość na podjęcie dzieła zbawienia ludzkości poprzez mękę, śmierć i zmartwychwstanie – pisze dr Magdalena Jóźwiak – adiunkt w Katedrze Patrologii Greckiej i Łacińskiej Instytutu Nauk Teologicznych KUL, w komentarzu dla Centrum Heschela KUL na niedzielę 29 grudnia.
Jezus pośród uczonych w piśmie Jak rozumieć zagadkowe słowa dwunastoletniego Jezusa? [video]
Jezus pośród uczonych w piśmie / wikimedia commons/public_domain/Jean-Auguste-Dominique Ingres - http://fineartamerica.com/featured/jesus-among-the-doctors-ingres.html

Pełny tekst komentarza:

Dzisiejsza Ewangelia kieruje nasze oczy ku świętej Rodzinie: Jezusa, Maryi i Józefa, którzy udali się do Jerozolimy na święto Paschy. Pascha była jednym z trzech wielkich świąt pielgrzymkowych (obok Święta Tygodni i Święta Namiotów), a obchodzono ją na pamiątkę wyzwolenia Izraelitów z niewoli egipskiej. Według nakazu rabinackiego do corocznej pielgrzymki byli zobowiązani mężczyźni od 13 roku życia, bo w ówczesnej mentalności żydowskiej po ukończeniu 12 roku życia chłopiec wchodził w wiek dojrzały i był zobowiązany do przestrzegania całego Prawa.

Młody Jezus w Świątyni

I tak, gdy Jezus miał 12 lat wybiera się z rodzicami do Jerozolimy. Wiemy z relacji Łukasza, iż Jezus po skończonych uroczystościach pozostał w Jerozolimie, o czym nie wiedzieli jego rodzice. Ci zorientowawszy się, gdy uszli dzień drogi powrotnej do Nazaretu, że nie ma go wśród innych pątników, wrócili do Jerozolimy, aby go odszukać, a odnaleźli go dopiero po trzech dniach. Maryja i Józef odnaleźli Jezusa w świątyni, o którym Ewangelista nie pisze, że siedział u stóp nauczycieli, co by oznaczało, iż przyjął postawę ucznia, lecz siedział „pośród nauczycieli”, czyli znajdował się w centrum ich uwagi. Inteligencja Jezusa jest tak wielka, że pośród świadków sceny wywołuje wielkie zdziwienie.

W domu Ojca

Reakcja Józefa i Maryi na odnalezienie Jezusa w świątyni zawiera najpierw zdziwienie, a potem upomnienie. Zdziwienie Łukasz wyraża słowem ekplessomai, które w Ewangeliach oznacza podziw i zachwyt, spowodowany nauką i cudami Jezusa. Ergo, nie chodzi tu zatem o zdziwienie na widok Jezusa, ale o reakcję na okoliczności, w których Józef i Maryja odnaleźli Jezusa. Po zdziwieniu następuje upomnienie, skierowane przez Matkę do dziecka: „Synu, czemuś nam to uczynił?” (Łk 2, 48).

Odpowiedź Jezusa stanowi kulminacyjny punkt perykopy. Jak typowy Semita, na pytanie Matki odpowiada pytaniem: „Czemu mnie szukaliście?”. I druga część Jezusowej odpowiedzi, której początek też zaczyna się pytaniem („czyż nie wiedzieliście?”) nastręcza tłumaczom wiele trudności. Bowiem fraza: en tois tou patros mou dei einai me (Łk 2, 49) znaczy dosłownie: „trzeba, abym ja był w… mojego Ojca”. Po rodzajniku w celowniku liczby mnogiej (tois) powinien stać rzeczownik, którego w tekście nie ma. Taki eliptyczny sposób mówienia, czyli opuszczający jakiś człon zdania jest charakterystyczny dla greki koine i otwiera tłumaczom szerokie pole interpretacyjne.

Dla przykładu, wielu Ojców Kościoła i pisarzy wczesnochrześcijańskich (Orygenes, Ambroży, Augustyn) interpretują ten tekst jako „być w domu mego Ojca”. Św. Hieronim ów werset przełożył w Wulgacie za pomocą zdania: in his, quae Patris mei sunt oportet me esse (=„trzeba, abym ja był w tych, które są mego Ojca”). Z kolei BT 5 zawiera tłumaczenie: „powinienem być w tym, co należy do mego Ojca”.

Podsumowując tę kwestię, owe wszystkie propozycje translacyjne można podzielić na dwie grupy: a) te, które w słowach Jezusa dostrzegają sens lokalny; b) te, które nadają im sens rzeczowy. Kontekst lokalny wskazuje na świątynię jerozolimską. Będąc w świątyni, Jezus podkreśla swoją bliskość z Bogiem oraz oznajmia, iż Jego domem nie jest de facto Nazaret, ale świątynia w Jerozolimie. Kontekst dalszy zaś słów Jezusa wskazuje na „sprawy Boże”, czyli szeroko rozumiany plan zbawczy.

Konkludując, opowiadanie o dwunastoletnim Jezusie w świątyni kieruje już myśl czytelnika w stronę ostatniego etapu publicznej działalności Jezusa. Gdy Chrystus oświadcza: „powinienem być w tym, co należy do mego Ojca” wyraża gotowość na podjęcie dzieła zbawienia ludzkości poprzez mękę, śmierć i zmartwychwstanie.

Komentarz w formie wideo

O Autorce

Dr Magdalena Jóźwiak – adiunkt w Katedrze Patrologii Greckiej i Łacińskiej Instytutu Nauk Teologicznych KUL; dr nauk humanistycznych (filologia klasyczna, Uniwersytet Wrocławski), dr teologii (teologia biblijna, PWT Wrocław). Jej badania naukowe skupiają się na pograniczu biblistyki i patrologii ze szczególnym uwzględnieniem komentarzy biblijnych św. Hieronima ze Strydonu. Tłumaczka tekstów patrystycznych, autorka kilku monografii oraz  kilkunastu artykułów naukowych. Współorganizatorka cyklicznych konferencji międzynarodowych poświęconych egzegezie i translatoryce biblijnej. Przynależy do Sekcji Patrystycznej przy Komisji ds. Nauki Katolickiej KEP oraz jest członkiem Stowarzyszenia Biblistów Polskich.

 

Centrum Heschela KUL



 

Polecane
Emerytury
Stażowe