Niezrozumiałe alianse i zdrada ideałów - ujawniamy kulisy metamorfozy francuskiej lewicy

Érica Naulleau można uznać za recydywistę łamiącego po raz kolejny niepisane zasady nietykalności lewicowej dogmatyki. Poprzednio popełnił niezwykle zajadły pamflet wymierzony w Sandrine Rousseau, polityk „Nieuległej Francji”. Nie wysechł jeszcze atrament, którym posługiwał się w imię jednej, jedynej idée fixe – skrajna lewica dąży do wojny domowej – a eseista i dziennikarz powrócił z książką równie ostrą, co niepokojącą. „Republika nim była. Wielkość i upadek towarzysza” jest portretem lidera „Nieuległej Francji” – Jean-Luca Mélenchona, postaci, która we francuskiej polityce funkcjonuje od bez mała pięćdziesięciu lat. Za młodu działał w organizacjach komunistycznych i trockistowskich, później zaś w Partii Socjalistycznej. I to właśnie w szeregach socjalistów piastował właściwie wszystkie ważniejsze funkcje polityczne. Począwszy od szczebla lokalnego jako mer, przez zasiadanie w ławach Zgromadzenia Narodowego i Senatu, po tekę ministerialną w rządzie Lionela Jospina. Później Mélenchon zaostrzył kurs – stworzył własny szyld, był europosłem i trzykrotnie startował w wyborach o najwyższy urząd Republiki – w 2012, 2017 i ostatnio w 2022 roku. Wszystko wskazuje na to, że broni jeszcze nie złożył i wystartuje w wyborach na prezydenta Francji za trzy lata.
flaga Fra
flaga Fra / peakpx

W poprzedniej „Winie Rousseau” (odwołanie do rewolucyjnej gędźby „C’est la faute à Voltaire”) mieliśmy do czynienia z literacką wariacją o metamorfozach współczesnej, francuskiej lewicy. Sandrine Rousseau uosabia na politycznej pięciolinii nowe ukąszenie totalitaryzmem poprzez filozofię „woke”. Naulleau zwracał uwagę w swoim pamflecie na dwa główne pola działania akolitów Rousseau i jej samej. Po pierwsze, otwarte popieranie cenzury. Po drugie, ostracyzm niewygodnych oponentów. Współczesna lewica, w imię poprawności politycznej, dzieł kwalifikowanych jako wstecznych, nieprogresywnych, idących w poprzek dominujących trendów. Ale nie tylko. Kilka lat temu władze Sorbony wstrzymały nową adaptację „Błagalnic” Ajschylosa, ponieważ biali aktorzy mieli grać czarnoskórych w maskach. Widziano w zakładaniu masek powrót do niechlubnych, kolonialnych maskarad… Inny przykład – w protestach kolektywu „Nuit debout” zakazano udziału mężczyzn. Ich obecność odbierano jako objaw paternalistycznej kontroli nad kobietami. Podobnie rzecz ma się z obecnością białych na akademickich konferencjach o rasizmie – ich obecność – według piewców „wokizmu” – urąga cierpieniom, uchybieniom i wypaczeniom byłych kolonii. Wiele ważkich zagadnień ma zostać stopniowo usuniętych z akademickich badań bądź ideologicznie ukierunkowanych w duchu „cancel culture”. Ta sekcja lewicowej orkiestry komponuje także nową formę aktywności politycznej, którą sama z finezją i wdzięcznością nazwała „La bordélisation”, co koślawo można przetłumaczyć zwrotem „czynienie zamętu” albo dosłownie – „burdelu”. Chodzi o zbezczeszczenie i zatruwanie debaty inwektywami i obstrukcjami bądź przerywaniem i poniżaniem. I tak reprezentanci „La France Insoumise” (LFI), ku zgrozie polityków „starej daty”, przerywają obrady Zgromadzenia Narodowego, zagłuszają przeciwników gwizdami i buczeniem, zasypują rząd groteskowymi interpelacjami. Podobną kakofonię uprawiają w studiach telewizyjnych. Podczas debaty prezydenckiej Jean-Luc Mélenchon zwrócił się w drugim zdaniu do swojego adwersarza Érica Zemmoura słowami „do budy, ty psie!”… 

Analogia z słynną cytacją z Sartre’a nieprzypadkowa („każdy niekomunista to pies”), ponieważ – jak zwraca uwagę Naulleau – stosunek „Nieuległej Francji” i samego Mélenchona do przemocy bezpośrednio wypływa z „Krytyki rozumu dialektycznego”. Na stronach filozoficznej rozprawy francuski myśliciel przekonywał, że przemoc rewolucyjna jest przeciwieństwem nominalnej przemocy. Czyn rewolucyjny – w tej logice – posiada odrębny status i umożliwia likwidację fizyczną przeciwników „wiecznej szczęśliwości”. Rehabilitacja przemocy ma swoje inne korzenie wypływające z sił podświadomości. Według Naulleau nowa lewica darzy estymą i podziwem figury dyktatorskie. Na czele z architektami terroru – jakobinami, którzy w imię wolności wysyłali na gilotynę przeciwników wolności. Ale nie tylko. Mélenchon, o czym warto pamiętać, nie szczędzi pochwał zarówno dla Hugona Cháveza czy Władimira Putina. Naulleau zwodzi, lecz w moim odczuciu nie przekonuje, że lewicowa wieruszka [wierchuszka?] uosabia syndrom „wypartego homoseksualizmu”, pasywnej gloryfikacji brutalnej siły samców alfa: osiedlowych rzezimieszków, muskularnego bandyty, imama nawołującego do zamykania kobiet w domach albo oddanie [ich?] w kuratelę protektora. 

Dostrzegać należy komplikacje i sploty w samym jądrze partii Mélenchona – z jednej strony wywyższanie kwestii praw kobiet, z drugiej – przymykanie oka na mizoginię popieranego przez LFI islamu. 

Wariacja o Mélenchonie jest również o pogłębiającym się aliansie „Nieuległej Francji” z muzułmańską bazą elektoralną. W tej logice polityk nie szczędzi ekskuz dla zamachu z 7 października. Co więcej, egzorcyzmuje „rzeź” przeprowadzoną przez Hamas, a organizację terrorystyczną porównuje – przy nie lada, przyznać trzeba, intelektualnej gimnastyce – do „ruchu oporu” wobec izraelskiego okupanta. Paralela z francuską partyzantką okresu okupacji jest dość ryzykowna – porównanie metody „kompanów wyzwolenia” z, mówiąc bez eufemizmów, bestialskim pogromem, którego pół roku temu dokonano w przygranicznych kibucach.

Mobilizacja muzułmanów 

Według Naulleau Mélenchon gra na mobilizację młodych muzułmanów z przedmieść dużych miast, którzy do tej pory nie kwapili się do spełnienia obywatelskiego obowiązku przy urnach. Najdobitniej uwypuklił elektoralną strategię innych reprezentant LFI Éric Coquerel: „Do zwycięstwa wyborczego brakuje nam czterysta tysięcy głosów. Wiemy, gdzie możemy je pozyskać”. Coquerel powoływał się przy tym na raport think tanku „Terra Nova”, który bez ogródek zalecał „oddanie” straconego na rzecz partii Marine Le Pen proletariatu na rzecz „niezagospodarowanej” społeczności muzułmańskiej. Sam pogląd Mélenchona na islam przeobrażał się w tej materii z kafkowską gorliwością. Naulleau przypomina, jak w 2010 roku polityk nazywał kobiety noszące tradycyjne hidżaby „smutnymi duchami” oraz „ujmą dla Republiki”. Dziś otwarcie nawołuje do rewizji ustawy o laickości. Mélenchon idzie dalej, krytykując policję, rzekome przekroczenia uprawnień i brutalność stróżów prawa. Rządowe raporty mówią raczej o bezradności i uwiązanych rękach. Policja, obawiając się eskalacji, woli w wielu przepadkach nie interweniować. Udokumentowane są przypadki przedłużających się strzelanin między gangami, podczas których policja otrzymywała rozkaz powstrzymania użycia broni. Funkcjonariusze stoją z boku, czekając na zakończenie starcia. 

Porzucenie kwestii społecznych 

Wprost zastanawiające jest porzucenie przez lewicę francuską kwestii społecznych, które dotykają pokaźne połacie politycznej wspólnoty. Najpierw LFI popierało ruch „żółtych kamizelek”, potem próbowało je wchłonąć, a obecnie zwalcza. Lewica porzuciła – by tak rzec – swoją naturalną domenę, do której miała i predylekcję, i odpowiednią wrażliwość. Prawa pracowników, zdobycze socjalne, ochrona najuboższych – kwestie te przestały ją turbować na rzecz praw mniejszości. Naulleau, którego nie można podejrzewać o niecne intencje, sam przeto identyfikuje się jako publicysta lewicowy, dziwi się dominacji w narracjach o „skrzywdzonych i poniżonych” figury [figurach] „drag queen”. To, co powinno być marginesem namysłu politycznego lewicy, stało się jego jądrem, ba, stało się obiektem największej troski. „Drag queen” w tej optyce zastąpiła robotnika w okowach piekielnych kadencji od świtu do nocy przy taśmie produkcyjnej, piekarza wstającego najwcześniej, by nakarmić najbliższą wspólnotę, czy rolnika odpowiedzialnego za bezpieczeństwo egzystencjalne – mówiąc górnolotni – narodu. 

W kontekście przyszłych wyborów prezydenckich Naulleau przestrzega przed niebezpieczeństwami taktyki Mélenchona – aktywizację młodych muzułmanów. Lider „Nieuległej Francji”, wszystko na to wskazuje, dąży do konfrontacji w drugiej turze z Marine Le Pen i – co gorsza – zapowiada, że nie uzna porażki. Czyżby nawoływał do wojny domowej? Tak uważa Naulleau. Nie zapominajmy, że za każdym razem, gdy Francja objawiała swoją gwałtowną, radykalną i jakobińską naturę, cała Europa drżała w posadach. 

Nowy numer

Tekst ukazał się w nowym numerze „Tygodnika Solidarność” dostępnym już od środy w kioskach. 

Chcesz otrzymywać „Tygodnik Solidarność” prosto do swojego domu lub zakładu pracy? Zamów prenumeratę <TUTAJ>

 

 


 

POLECANE
Wpadka radnej KO z Krakowa. Polityk „dokleiła się” do zdjęcia z Trzaskowskim? z ostatniej chwili
Wpadka radnej KO z Krakowa. Polityk „dokleiła się” do zdjęcia z Trzaskowskim?

Kompromitująca wpadka krakowskiej radnej KO Magdaleny Mazurkiewicz. Polityk opublikowała w mediach społecznościowych wspólne zdjęcie z Rafałem Trzaskowskim i Aleksandrem Miszalskim z wydarzenia w Krakowie, mimo że... nie brała w nim udziału. Okazało się, że fotografia została przerobiona – twarz radnej wklejono w miejsce jednego z uczestników wydarzenia.

Pożar w Biebrzańskim Parku Narodowym. Prokuratura umorzyła sprawę z ostatniej chwili
Pożar w Biebrzańskim Parku Narodowym. Prokuratura umorzyła sprawę

Prokuratura Rejonowa w Augustowie umorzyła sprawę pożaru w Biebrzańskim Parku Narodowym, do którego doszło w kwietniu tego roku. Spłonęło wówczas 185 hektarów parku.

Jaka pogoda czeka nas w święta? IMGW wydał ostrzeżenia z ostatniej chwili
Jaka pogoda czeka nas w święta? IMGW wydał ostrzeżenia

Początek tygodnia będzie pochmurny. W poniedziałek wieczorem pojawią się silne zamglenia i mgły ograniczające widzialność do 200 m – poinformowała PAP synoptyczka Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej Dorota Pacocha. IMGW wydał ostrzeżenia przed gęstą mgłą dla południa Polski.

Pierwsze w regionie inwestycje. Komunikat dla mieszkańców woj. małopolskiego z ostatniej chwili
"Pierwsze w regionie inwestycje". Komunikat dla mieszkańców woj. małopolskiego

Ogłosiliśmy przetargi na budowę obwodnic Limanowej i Wadowic, leżących na trasie drogi krajowej nr 28 – poinformowała w poniedziałek GDDKiA Oddział Kraków.

Karol Nawrocki pojedzie w wigilię na granicę z Białorusią z ostatniej chwili
Karol Nawrocki pojedzie w wigilię na granicę z Białorusią

W Wigilię Świąt Bożego Narodzenia prezydent Karol Nawrocki pojedzie na granicę z Białorusią, gdzie będzie towarzyszył służbom broniącym granicy – poinformował w poniedziałek rzecznik prezydenta Rafał Leśkiewicz.

Nie żyje legendarny muzyk Chris Rea z ostatniej chwili
Nie żyje legendarny muzyk Chris Rea

Nie żyje Chris Rea – jeden z najbardziej rozpoznawalnych brytyjskich muzyków i autor kultowego utworu „Driving Home for Christmas”. Informację o śmierci artysty podała BBC.

Pożar fabryki w Śląskiem. Trwa akcja służb z ostatniej chwili
Pożar fabryki w Śląskiem. Trwa akcja służb

W Myszkowie (woj. śląskie) doszło do pożaru na terenie jednego z zakładów produkcyjnych – informuje RMF FM. W wyniku zdarzenia jedna osoba została poszkodowana.

Żurek: Został złożony ponowny wniosek o Europejski Nakaz Aresztowania Marcina Romanowskiego z ostatniej chwili
Żurek: Został złożony ponowny wniosek o Europejski Nakaz Aresztowania Marcina Romanowskiego

Na poniedziałkowej konferencji prasowej szef MS Waldemar Żurek poinformował, że został złożony ponowny wniosek o zastosowanie Europejskiego Nakazu Aresztowania (ENA) wobec Marcina Romanowskiego.

Jest akt oskarżenia przeciwko Danielowi Obajtkowi. Były prezes Orlenu zabrał głos z ostatniej chwili
Jest akt oskarżenia przeciwko Danielowi Obajtkowi. Były prezes Orlenu zabrał głos

Prokuratura Regionalna w Warszawie skierowała w poniedziałek do sądu akt oskarżenia wobec byłego prezesa Orlenu Daniela Obajtka ws. zawarcia przez Orlen umów na usługi detektywistyczne ze wskazaną przez niego firmą. Były szef Orlenu odniósł się już do sprawy na platformie X.

Rosja blokuje przejęcie konsulatu w Gdańsku. To własność Federacji Rosyjskiej z ostatniej chwili
Rosja blokuje przejęcie konsulatu w Gdańsku. "To własność Federacji Rosyjskiej"

Rosja zapowiedziała, że mimo zamknięcia konsulatu w Gdańsku w budynku pozostanie jej pracownik administracyjno-techniczny. Władze miasta podkreślają, że nieruchomość należy do Skarbu Państwa i zapowiadają kroki prawne, jeśli Federacja Rosyjska nie opuści obiektu. Dyrektor Biura Prawnego Urzędu Miejskiego w Gdańsku Cezary Chabel ocenił, że „stanowisko strony rosyjskiej jest niezrozumiałe”.

REKLAMA

Niezrozumiałe alianse i zdrada ideałów - ujawniamy kulisy metamorfozy francuskiej lewicy

Érica Naulleau można uznać za recydywistę łamiącego po raz kolejny niepisane zasady nietykalności lewicowej dogmatyki. Poprzednio popełnił niezwykle zajadły pamflet wymierzony w Sandrine Rousseau, polityk „Nieuległej Francji”. Nie wysechł jeszcze atrament, którym posługiwał się w imię jednej, jedynej idée fixe – skrajna lewica dąży do wojny domowej – a eseista i dziennikarz powrócił z książką równie ostrą, co niepokojącą. „Republika nim była. Wielkość i upadek towarzysza” jest portretem lidera „Nieuległej Francji” – Jean-Luca Mélenchona, postaci, która we francuskiej polityce funkcjonuje od bez mała pięćdziesięciu lat. Za młodu działał w organizacjach komunistycznych i trockistowskich, później zaś w Partii Socjalistycznej. I to właśnie w szeregach socjalistów piastował właściwie wszystkie ważniejsze funkcje polityczne. Począwszy od szczebla lokalnego jako mer, przez zasiadanie w ławach Zgromadzenia Narodowego i Senatu, po tekę ministerialną w rządzie Lionela Jospina. Później Mélenchon zaostrzył kurs – stworzył własny szyld, był europosłem i trzykrotnie startował w wyborach o najwyższy urząd Republiki – w 2012, 2017 i ostatnio w 2022 roku. Wszystko wskazuje na to, że broni jeszcze nie złożył i wystartuje w wyborach na prezydenta Francji za trzy lata.
flaga Fra
flaga Fra / peakpx

W poprzedniej „Winie Rousseau” (odwołanie do rewolucyjnej gędźby „C’est la faute à Voltaire”) mieliśmy do czynienia z literacką wariacją o metamorfozach współczesnej, francuskiej lewicy. Sandrine Rousseau uosabia na politycznej pięciolinii nowe ukąszenie totalitaryzmem poprzez filozofię „woke”. Naulleau zwracał uwagę w swoim pamflecie na dwa główne pola działania akolitów Rousseau i jej samej. Po pierwsze, otwarte popieranie cenzury. Po drugie, ostracyzm niewygodnych oponentów. Współczesna lewica, w imię poprawności politycznej, dzieł kwalifikowanych jako wstecznych, nieprogresywnych, idących w poprzek dominujących trendów. Ale nie tylko. Kilka lat temu władze Sorbony wstrzymały nową adaptację „Błagalnic” Ajschylosa, ponieważ biali aktorzy mieli grać czarnoskórych w maskach. Widziano w zakładaniu masek powrót do niechlubnych, kolonialnych maskarad… Inny przykład – w protestach kolektywu „Nuit debout” zakazano udziału mężczyzn. Ich obecność odbierano jako objaw paternalistycznej kontroli nad kobietami. Podobnie rzecz ma się z obecnością białych na akademickich konferencjach o rasizmie – ich obecność – według piewców „wokizmu” – urąga cierpieniom, uchybieniom i wypaczeniom byłych kolonii. Wiele ważkich zagadnień ma zostać stopniowo usuniętych z akademickich badań bądź ideologicznie ukierunkowanych w duchu „cancel culture”. Ta sekcja lewicowej orkiestry komponuje także nową formę aktywności politycznej, którą sama z finezją i wdzięcznością nazwała „La bordélisation”, co koślawo można przetłumaczyć zwrotem „czynienie zamętu” albo dosłownie – „burdelu”. Chodzi o zbezczeszczenie i zatruwanie debaty inwektywami i obstrukcjami bądź przerywaniem i poniżaniem. I tak reprezentanci „La France Insoumise” (LFI), ku zgrozie polityków „starej daty”, przerywają obrady Zgromadzenia Narodowego, zagłuszają przeciwników gwizdami i buczeniem, zasypują rząd groteskowymi interpelacjami. Podobną kakofonię uprawiają w studiach telewizyjnych. Podczas debaty prezydenckiej Jean-Luc Mélenchon zwrócił się w drugim zdaniu do swojego adwersarza Érica Zemmoura słowami „do budy, ty psie!”… 

Analogia z słynną cytacją z Sartre’a nieprzypadkowa („każdy niekomunista to pies”), ponieważ – jak zwraca uwagę Naulleau – stosunek „Nieuległej Francji” i samego Mélenchona do przemocy bezpośrednio wypływa z „Krytyki rozumu dialektycznego”. Na stronach filozoficznej rozprawy francuski myśliciel przekonywał, że przemoc rewolucyjna jest przeciwieństwem nominalnej przemocy. Czyn rewolucyjny – w tej logice – posiada odrębny status i umożliwia likwidację fizyczną przeciwników „wiecznej szczęśliwości”. Rehabilitacja przemocy ma swoje inne korzenie wypływające z sił podświadomości. Według Naulleau nowa lewica darzy estymą i podziwem figury dyktatorskie. Na czele z architektami terroru – jakobinami, którzy w imię wolności wysyłali na gilotynę przeciwników wolności. Ale nie tylko. Mélenchon, o czym warto pamiętać, nie szczędzi pochwał zarówno dla Hugona Cháveza czy Władimira Putina. Naulleau zwodzi, lecz w moim odczuciu nie przekonuje, że lewicowa wieruszka [wierchuszka?] uosabia syndrom „wypartego homoseksualizmu”, pasywnej gloryfikacji brutalnej siły samców alfa: osiedlowych rzezimieszków, muskularnego bandyty, imama nawołującego do zamykania kobiet w domach albo oddanie [ich?] w kuratelę protektora. 

Dostrzegać należy komplikacje i sploty w samym jądrze partii Mélenchona – z jednej strony wywyższanie kwestii praw kobiet, z drugiej – przymykanie oka na mizoginię popieranego przez LFI islamu. 

Wariacja o Mélenchonie jest również o pogłębiającym się aliansie „Nieuległej Francji” z muzułmańską bazą elektoralną. W tej logice polityk nie szczędzi ekskuz dla zamachu z 7 października. Co więcej, egzorcyzmuje „rzeź” przeprowadzoną przez Hamas, a organizację terrorystyczną porównuje – przy nie lada, przyznać trzeba, intelektualnej gimnastyce – do „ruchu oporu” wobec izraelskiego okupanta. Paralela z francuską partyzantką okresu okupacji jest dość ryzykowna – porównanie metody „kompanów wyzwolenia” z, mówiąc bez eufemizmów, bestialskim pogromem, którego pół roku temu dokonano w przygranicznych kibucach.

Mobilizacja muzułmanów 

Według Naulleau Mélenchon gra na mobilizację młodych muzułmanów z przedmieść dużych miast, którzy do tej pory nie kwapili się do spełnienia obywatelskiego obowiązku przy urnach. Najdobitniej uwypuklił elektoralną strategię innych reprezentant LFI Éric Coquerel: „Do zwycięstwa wyborczego brakuje nam czterysta tysięcy głosów. Wiemy, gdzie możemy je pozyskać”. Coquerel powoływał się przy tym na raport think tanku „Terra Nova”, który bez ogródek zalecał „oddanie” straconego na rzecz partii Marine Le Pen proletariatu na rzecz „niezagospodarowanej” społeczności muzułmańskiej. Sam pogląd Mélenchona na islam przeobrażał się w tej materii z kafkowską gorliwością. Naulleau przypomina, jak w 2010 roku polityk nazywał kobiety noszące tradycyjne hidżaby „smutnymi duchami” oraz „ujmą dla Republiki”. Dziś otwarcie nawołuje do rewizji ustawy o laickości. Mélenchon idzie dalej, krytykując policję, rzekome przekroczenia uprawnień i brutalność stróżów prawa. Rządowe raporty mówią raczej o bezradności i uwiązanych rękach. Policja, obawiając się eskalacji, woli w wielu przepadkach nie interweniować. Udokumentowane są przypadki przedłużających się strzelanin między gangami, podczas których policja otrzymywała rozkaz powstrzymania użycia broni. Funkcjonariusze stoją z boku, czekając na zakończenie starcia. 

Porzucenie kwestii społecznych 

Wprost zastanawiające jest porzucenie przez lewicę francuską kwestii społecznych, które dotykają pokaźne połacie politycznej wspólnoty. Najpierw LFI popierało ruch „żółtych kamizelek”, potem próbowało je wchłonąć, a obecnie zwalcza. Lewica porzuciła – by tak rzec – swoją naturalną domenę, do której miała i predylekcję, i odpowiednią wrażliwość. Prawa pracowników, zdobycze socjalne, ochrona najuboższych – kwestie te przestały ją turbować na rzecz praw mniejszości. Naulleau, którego nie można podejrzewać o niecne intencje, sam przeto identyfikuje się jako publicysta lewicowy, dziwi się dominacji w narracjach o „skrzywdzonych i poniżonych” figury [figurach] „drag queen”. To, co powinno być marginesem namysłu politycznego lewicy, stało się jego jądrem, ba, stało się obiektem największej troski. „Drag queen” w tej optyce zastąpiła robotnika w okowach piekielnych kadencji od świtu do nocy przy taśmie produkcyjnej, piekarza wstającego najwcześniej, by nakarmić najbliższą wspólnotę, czy rolnika odpowiedzialnego za bezpieczeństwo egzystencjalne – mówiąc górnolotni – narodu. 

W kontekście przyszłych wyborów prezydenckich Naulleau przestrzega przed niebezpieczeństwami taktyki Mélenchona – aktywizację młodych muzułmanów. Lider „Nieuległej Francji”, wszystko na to wskazuje, dąży do konfrontacji w drugiej turze z Marine Le Pen i – co gorsza – zapowiada, że nie uzna porażki. Czyżby nawoływał do wojny domowej? Tak uważa Naulleau. Nie zapominajmy, że za każdym razem, gdy Francja objawiała swoją gwałtowną, radykalną i jakobińską naturę, cała Europa drżała w posadach. 

Nowy numer

Tekst ukazał się w nowym numerze „Tygodnika Solidarność” dostępnym już od środy w kioskach. 

Chcesz otrzymywać „Tygodnik Solidarność” prosto do swojego domu lub zakładu pracy? Zamów prenumeratę <TUTAJ>

 

 



 

Polecane