113 lat temu powołano TOPR

Turystyka tatrzańska zaczęła się rozwijać już w XIX wieku. Pod jego koniec stała się dość popularnym sportem. Im więcej turystów przyciągały Tatry, tym więcej jednak było wypadków. W 1907 pojawił się po raz pierwszy pomysł utworzenia ochotniczego pogotowia do ratowania osób zaginionych w górach. Miało by ono działać podobnie, jak ochotnicza straż pożarna. Władze austriackie udało się przekonać do pomysłu w 1909 roku.
Dzień
Dzień "Niebieskiego Krzyża" w Zakopanem: z ćwiczeń Staży Ratunkowej Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego, 1909/Fot. POLONA

Za datę powstania Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego uważa się 29.10.1909 r., dzień zatwierdzenia statutu TOPR. Do 1952 r.  działało w organizacyjnym związku z PTT (w czasie okupacji pod nazwą Tatra-Bergwacht) i do 1952 r. pod własną nazwą. W 1952 r. powstało GOPR zrzeszające regionalne grupy z wszystkich rejonów górskich kraju. W tym czasie, do 1956 r. TOPR działało w pod własną nazwą, a po reorganizacji GOPR stało się Grupą Tatrzańską GOPR. „Wchłonięcie” TOPR do GOPR odbyło się w latach powszechnego centralizowania większości organizacji społecznych i państwowych przebiegające z co najmniej brakiem entuzjazmu lub biernym oporem reorganizowanych. Takie też były wspomnienia znacznej grupy naszych starszych kolegów. Przez kolejne lata narastały problemy wynikające z podstawowych różnic w zrozumieniu w GOPR odrębności ratownictwa w terenie alpejskim jakim są Tatry. Zasadniczo wyłączne dla działań w Tatrach, specjalistyczne potrzeby sprzętowe i szkoleniowe w ratownictwie tatrzańskim i brak zrozumienia dla tych potrzeb doprowadziły w drugiej połowie lat 80. XX w. rozpoczęcia działań powrotu do samodzielności organizacyjnej i tradycji TOPR z 1909 r. Lata transformacji ustrojowej przełomu lat 80/90 nie sprzyjały tym działaniom Rady GT GOPR wspieranej właściwie przez wszystkich członków grupy z ważnym, silnym wsparciem seniorów ratownictwa tatrzańskiego, działających jeszcze w czasach TOPR. Niezwykła siła głosu wynikająca z jedności jaką tworzyli w dążeniu do reaktywowania TOPR ratownicy tatrzańscy doprowadziła do zwycięstwa osiągniętego na sali rozpraw nowosądeckiego sądu 13 listopada 1991 r. Odzyskaliśmy nazwę, dokumenty i znak TOPR. 

Grupa ratowników. Widoczni m.in. prezes honorowy TOPR gen. Mariusz Zaruski (siedzi w środku), kierownik TOPR Józef Oppenheim (stoi 6. z lewej w pierwszym rzędzie), Andrzej Wawrytko-Krzeptowski (stoi 1. z lewej w drugim rzędzie)./Fot. NAC


 

POLECANE
Nowy pomysł Nowackiej. Przedszkola zamiast nauczycieli zatrudnią osoby o kompetencjach pracy z dziećmi pilne
Nowy pomysł Nowackiej. Przedszkola zamiast nauczycieli zatrudnią osoby o "kompetencjach pracy z dziećmi"

W mediach zrobiło się głośno o nowej inicjatywie Ministerstwa Edukacji Narodowej. Chodzi o projekt ustawy przyjęty w lipcu przez Radę Ministrów, który przewiduje, że w przedszkolach będą mogły pracować osoby niebędące nauczycielami, ale posiadające "kompetencje do pracy z dziećmi".

Wjechał samochodem w tłum ludzi. Ranni w stanie krytycznym Wiadomości
Wjechał samochodem w tłum ludzi. Ranni w stanie krytycznym

W nocy z 18 na 19 lipca 2025 r. kierowca samochodu z niejasnych przyczyn wjechał w grupę osób zgromadzonych na bulwarze Santa Monica w Los Angeles. Jak poinformowała straż pożarna, aż 31 osób zostało rannych, a stan co najmniej siedmiu z nich określany jest jako krytyczny.

Tȟašúŋke Witkó: Raport z oblężonej twierdzy, czyli Donald musi odejść tylko u nas
Tȟašúŋke Witkó: Raport z oblężonej twierdzy, czyli "Donald musi odejść"

Czy ktokolwiek z moich wspaniałych Czytelników próbował zwięźle nakreślić, jak przedstawiała się sytuacja Polski na przełomie pierwszej i drugiej dekady lipca roku Pańskiego 2025?

Reporter TV Republika fizycznie zaatakowany na proimigranckiej demonstracji. Jest nagranie z ostatniej chwili
Reporter TV Republika fizycznie zaatakowany na proimigranckiej demonstracji. Jest nagranie

Dziś w Warszawie odbyła się manifestacja przeciw nielegalnej imigracji. Podczas kontrmanifestacji środowisk lewicowych i skrajnie lewicowych, doszło do agresywnego ataku na dziennikarza Telewizji Republika.

Decyzja ws. zaprzysiężenia Karola Nawrockiego. Opublikowano postanowienie Marszałka Sejmu z ostatniej chwili
Decyzja ws. zaprzysiężenia Karola Nawrockiego. Opublikowano postanowienie Marszałka Sejmu

W Monitorze Polskim opublikowano w sobotę postanowienie marszałka Sejmu Szymona Hołowni w sprawie zwołania Zgromadzenia Narodowego.

Fala samobójstw wśród izraelskich żołnierzy. Co dwa dni weteran wojenny odbiera sobie życie pilne
Fala samobójstw wśród izraelskich żołnierzy. Co dwa dni weteran wojenny odbiera sobie życie

Izraelskie wojsko zauważa nagły wzrost liczby samobójstw wśród swoich żołnierzy; w ciągu ostatnich dwóch tygodni zanotowano aż 10 takich przypadków — przekazał w piątek w radiu Kan Bet były żołnierz i działacz na rzecz weteranów, Cachi Atedgi.

Siemoniak uderza w PiS ws. przestępstw imigrantów. Internauci ripostują: To manipulacja pilne
Siemoniak uderza w PiS ws. przestępstw imigrantów. Internauci ripostują: To manipulacja

Tomasz Siemoniak zwrócił uwagę na dane historyczne przestępstw popełnianych przez cudzoziemców i uderzył w poprzedników: „Ważne dane o rządach PiS. Najwięcej zabójstw (w okresie 2010-2025), o które byli podejrzani cudzoziemcy było w 2021". "To jest manipulacja danymi" - ripostują dziennikarze, politycy i internauci.

Wietnamczycy w Polsce: Jesteśmy Polakami wietnamskiego pochodzenia Wiadomości
Wietnamczycy w Polsce: Jesteśmy Polakami wietnamskiego pochodzenia

- Polska to nasz dom i ojczyzna. Tu żyjemy, pracujemy i wychowujemy dzieci, które dorastają jako Polacy – powiedział w wywiadzie dla PAP Karol Hoang, rzecznik prasowy Stowarzyszenia Wietnamczyków w Polsce, prezes Fundacji Wspierania Integracji Wietnamczyków w Polsce.

Awaria systemów zarządzenia ruchem lotniczym w całej Polsce. ABW rozważa dywersję z ostatniej chwili
Awaria systemów zarządzenia ruchem lotniczym w całej Polsce. ABW rozważa dywersję

W sobotni poranek wystąpiła awaria głównego systemu zarządzania ruchem lotniczym PAŻP, co czasowo wstrzymało starty samolotów (lądowania odbywały się). Po przełączeniu na rozwiązanie zapasowe i wykonaniu procedur przywrócono normalną pracę.

Komunikat dla mieszkańców woj. pomorskiego i zachodniopomorskiego z ostatniej chwili
Komunikat dla mieszkańców woj. pomorskiego i zachodniopomorskiego

Czerwone flagi zakazujące wejścia do wody zawisły w sobotę w siedmiu kąpieliskach w województwach pomorskim i zachodniopomorskim. Powodem jest zakwit sinic.

REKLAMA

113 lat temu powołano TOPR

Turystyka tatrzańska zaczęła się rozwijać już w XIX wieku. Pod jego koniec stała się dość popularnym sportem. Im więcej turystów przyciągały Tatry, tym więcej jednak było wypadków. W 1907 pojawił się po raz pierwszy pomysł utworzenia ochotniczego pogotowia do ratowania osób zaginionych w górach. Miało by ono działać podobnie, jak ochotnicza straż pożarna. Władze austriackie udało się przekonać do pomysłu w 1909 roku.
Dzień
Dzień "Niebieskiego Krzyża" w Zakopanem: z ćwiczeń Staży Ratunkowej Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego, 1909/Fot. POLONA

Za datę powstania Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego uważa się 29.10.1909 r., dzień zatwierdzenia statutu TOPR. Do 1952 r.  działało w organizacyjnym związku z PTT (w czasie okupacji pod nazwą Tatra-Bergwacht) i do 1952 r. pod własną nazwą. W 1952 r. powstało GOPR zrzeszające regionalne grupy z wszystkich rejonów górskich kraju. W tym czasie, do 1956 r. TOPR działało w pod własną nazwą, a po reorganizacji GOPR stało się Grupą Tatrzańską GOPR. „Wchłonięcie” TOPR do GOPR odbyło się w latach powszechnego centralizowania większości organizacji społecznych i państwowych przebiegające z co najmniej brakiem entuzjazmu lub biernym oporem reorganizowanych. Takie też były wspomnienia znacznej grupy naszych starszych kolegów. Przez kolejne lata narastały problemy wynikające z podstawowych różnic w zrozumieniu w GOPR odrębności ratownictwa w terenie alpejskim jakim są Tatry. Zasadniczo wyłączne dla działań w Tatrach, specjalistyczne potrzeby sprzętowe i szkoleniowe w ratownictwie tatrzańskim i brak zrozumienia dla tych potrzeb doprowadziły w drugiej połowie lat 80. XX w. rozpoczęcia działań powrotu do samodzielności organizacyjnej i tradycji TOPR z 1909 r. Lata transformacji ustrojowej przełomu lat 80/90 nie sprzyjały tym działaniom Rady GT GOPR wspieranej właściwie przez wszystkich członków grupy z ważnym, silnym wsparciem seniorów ratownictwa tatrzańskiego, działających jeszcze w czasach TOPR. Niezwykła siła głosu wynikająca z jedności jaką tworzyli w dążeniu do reaktywowania TOPR ratownicy tatrzańscy doprowadziła do zwycięstwa osiągniętego na sali rozpraw nowosądeckiego sądu 13 listopada 1991 r. Odzyskaliśmy nazwę, dokumenty i znak TOPR. 

Grupa ratowników. Widoczni m.in. prezes honorowy TOPR gen. Mariusz Zaruski (siedzi w środku), kierownik TOPR Józef Oppenheim (stoi 6. z lewej w pierwszym rzędzie), Andrzej Wawrytko-Krzeptowski (stoi 1. z lewej w drugim rzędzie)./Fot. NAC



 

Polecane
Emerytury
Stażowe