Sensacyjne odkrycie Instytutu Pileckiego w niemieckim archiwum! "To film, o którym krążyły legendy"
Sensacyjne odkrycie Instytutu Pileckiego w niemieckim Archiwum Federalnym! Odnaleźliśmy zaginiony film „Europa” Franciszki i Stefana Themersonów!
To film, o którym krążyły legendy, świadectwo polskiej i światowej kultury! Powstał w latach 1931-1932 w oparciu o poemat Anatola Sterna „Europa” z roku 1929, jedno z najważniejszych dzieł międzywojennej awangardy literackiej. Film zaginął w zawierusze wojennej, a sam Stefan Themerson mówił o filmie, że „prawie na pewno nie istnieje”. Negatyw miał być w Warszawie na Królewskiej w domu, który się spalił, a druga kopia w laboratorium w Paryżu, z którego Niemcy wszystko wywieźli. Na początku lat 70 XX wieku Themersonowie odtworzyli listę montażową filmu na prośbę Józefa Robakowskiego. Kilkanaście lat później Piotr Zarębski, operator i reżyser związany wówczas z Wytwórnią Filmów Oświatowych dokonał ponownej ekranizacji utworu. Oryginalnego filmu zatem nie było, ale był wciąż obecny w świadomości ludzi kultury.
Teraz dzięki pracom archiwalnym Instytutu Pileckiego w Niemczech wreszcie można obejrzeć oryginał. Odkrycie to miało miejsce w ramach szeroko zakrojonych prac badawczych Berlińskiego oddziału Instytutu Pileckiego, który współpracując z Bundesarchiv od 2019 roku przeprowadził digitalizację już ponad 32.000 sygnatur i milionów dokumentów archiwalnych.
„To pokazuje, jak bardzo potrzebne było powstanie Instytutu Pileckiego i jego placówki w Berlinie. Właśnie w ten sposób chcemy budować długofalową politykę historyczną, która w tym wypadku nie tylko uzupełnia luki ciągłości historycznej Polski, ale także odkrywa i przywraca do międzynarodowego obiegu dobra kultury, bardzo cenne z perspektywy ogólnoeuropejskiej” – powiedziała wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Magdalena Gawin.
„W przyszłości chcemy tak jak dotychczas jak najwięcej mikrohistorii wydobyć na wierzch, wzbogacając powszechną świadomość historyczną w Niemczech i w Polsce” – podkreśla Hanna Radziejowska, kierowniczka oddziału berlińskiego.
6 października w Londynie odbędzie się pierwszy pokaz, w ramach 65. BFI London Film Festival, we współpracy z Jasią Reinhardt, spadkobierczynią Themersonów oraz Themerson Estate. Partnerem wydarzenia jest Instytut Pileckiego. Pierwszy polski pokaz zaplanowany jest na 15 października w Kinie Iluzjon.
- poinformował Instytut Pileckiego na Facebooku.
