Obchody 45. rocznicy Radomskiego Czerwca'76

Tak jak w 2020 roku Zarząd Regionu NSZZ „Solidarność” Ziemia Radomska zrezygnował z organizacji tradycyjnej mszy św. rocznicowej odprawianej o godz. 18.00 pod Pomnikiem Radomskiego Czerwca’76. Kulminacyjnym punktem obchodów była oczywiście msza święta pod przewodnictwem nowego biskupa diecezji radomskiej Marka Solarczyka, ale tym razem, ze względu na sytuację epidemiologiczną, odprawiona została w radomskiej Katedrze. Mimo tych obostrzeń w każdej części obchodów uczestniczyło kilkaset osób – gości, członków i sympatyków NSZZ „Solidarność”, mieszkańców Radomia.
Pierwszą część uroczystości stanowiło złożenie kwiatów pod tablicą upamiętniającą wydarzenia Radomskiego Czerwca'76 umieszczoną na gmachu Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Radomiu przy ul. 25 Czerwca (w 1976 r. budynek KW PZPR) o godz. 16.00. Tam też odbyło się wręczenie odznaczeń państwowych Bohaterom Radomskiego Czerwca’76 – dokonali tego minister Jan Józef Kasprzyk, szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, zastępca prezesa IPN dr Mateusz Szpytma i Zofia Romaszewska, doradca prezydenta RP.
Potem zebrani przeszli pod Pomnik Radomskiego Czerwca’76. Tam obok kwiatów od prezydenta RP spoczęły dowody pamięci od licznych delegacji i osób urzędowych min. prezydenta Miasta Radomia Radosława Witkowskiego, Stowarzyszenia Radomski Czerwiec’76, sekretarza stanu w MON Wojciecha Skurkiewicza, wojewody mazowieckiego Konstantego Radziwiłła, przewodniczącej Rady Miejskiej Miasta Radomia Kingi Bogusz, radnych Rady Miejskiej Miasta Radomia, Samorządu Województwa Mazowieckiego, posłów na Sejm RP, Starosty Powiatu Radomskiego Waldemara Trelki, Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, Zarządu Regionu Środkowowschodniego NSZZ „Solidarność”, Zarządu Regionu Mazowsze NSZZ „Solidarność”, Zarządu Regionu Płockiego NSZZ „Solidarność”, KF NSZZ „Solidarność” ZM URSUS, Zarządu Regionu Świętokrzyskiego NSZZ „Solidarność”, Zarządu Regionu NSZZ „Solidarność” Ziemia Radomska, żołnierzy Garnizonu Radom, służb mundurowych Radomia, Państwowej Inspekcji Pracy w Radomiu – OI w Warszawie, Instytutu Pamięci Narodowej, Mazowieckiego Kuratorium Oświaty w Radomiu, Organizacji Zakładowej NSZZ „Solidarność” w Fabryce Broni w Radomiu, Radomskiego Centrum Onkologii im. Bohaterów Czerwca’76, Młodzieży Wszechpolskiej Radom, Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Radomiu.
Następnie udano się na uroczystą rocznicową mszę św. w radomskiej Katedrze. Koncelebrował ją ks. bp Marek Solarczyk. W homilii przypomniał on, że bohaterscy radomscy robotnicy wyszli na ulice w proteście przeciwko zapowiedzianej przez rząd drastycznej podwyżce cen żywności. Przypomniał także przebieg wydarzeń w czerwcu 1976 roku oraz represje, jakie przechodzili uczestnicy protestu. Wiele uwagi poświęcił ks. Romanowi Kotlarzowi, kapelanowi radomskiego Czerwca ’76, którego proces beatyfikacyjny prowadzi obecnie Diecezja Radomska. - Zgromadziliśmy się w naszej katedrze radomskiej, aby uczcić wszystkich bohaterów umiłowania ojczyzny, troski o godność i poszanowanie człowieka, wielkiego heroizmu, wierności temu, co bliskie i ważne Polakowi, i temu, co Bóg wpisał w ludzkie serce. 45 lat temu w tych godzinach dokonywały się te jakże ważne momenty w dziejach naszej ojczyzny. Rozpoczęły się, bo one trwają do dziś. Ze względu na warunki związane z epidemią nie jesteśmy przy pomniku, jesteśmy tutaj, ale stajemy z tą ufnością wobec Boga, zawierzając Mu to dziedzictwo 45 lat. Tak łatwo jest wypowiedzieć tę cyfrę, o wiele trudniej jest wypowiedzieć bogactwo życia, poświęcenia, ofiary tych wszystkich, którzy 45 lat temu tutaj, u nas w Radomiu, stanęli, aby walczyć o godność – mówił bp Solarczyk.
List od Prezydenta RP Andrzeja Dudy odczytała w jego imieniu Zofia Romaszewska. „Radomski Czerwiec nie przeminął bez rezultatów. W wyniku protestów zostały cofnięte drastyczne podwyżki cen, które wzbudziły sprzeciw Polaków. To pokazało, że opór ma sens. Obnażone zostały też kłamstwa propagandy o niebywałych sukcesach gospodarczych i o „dialogu partii z narodem”. Najważniejszym jednak efektem było odrzucenie lęku oraz narodziny społecznej, międzyludzkiej solidarności. Czerwiec ’76 pokazał, jak ludzie różnych środowisk, doświadczeń, poglądów mogą się łączyć dzięki fundamentalnym wartościom. Jego pokłosiem było także późniejsze powstanie Komitetu Obrony Robotników i Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela. Zawiązała się więź ludzi niepokornych i walczących – ludzi pragnących być wolnymi. Dziedzictwo Radomskiego Czerwca jest ciągle aktualnym zobowiązaniem. Składamy hołd ofiarom tamtego czasu, oddajemy cześć bohaterom zmagań. Chcemy również, aby przesłanie Czerwca ’76 – przesłanie wolności, godności, prawdy, solidarności i sprawiedliwości – nieustannie nas inspirowało w umacnianiu fundamentów niepodległej Rzeczypospolitej i w kształtowaniu społecznego ładu. Serdecznie dziękuję Państwu za pielęgnowanie pamięci o Radomskim Czerwcu, za przekazywanie jej młodszym pokoleniom. Nigdy nie wygaśnie nasza wdzięczność dla tych, którzy prowadzili nas do wolnej Polski. Radom – pamiętamy!” – napisał Prezydent RP.
Na uroczystościach zabrakło niestety ich tradycyjnego gospodarza - Zdzisława Maszkiewicza, przewodniczącego Zarządu Regionu NSZZ „Solidarność” Ziemia Radomska, który zmaga się obecnie z ciężką chorobą. W intencji jego powrotu do zdrowia modlili się w katedrze uczestnicy obchodów rocznicowych.
Za wspaniałą homilię rocznicową podziękował bp. Markowi Solarczykowi wiceprzewodniczący Zarządu Regionu Krzysztof Kośla, wspomniał też przy tej okazji o walce NSZZ „Solidarność” Ziemia Radomska o przywrócenie godności Bohaterom Radomskiego Czerwca ’76. - To NSZZ „Solidarność” Ziemia Radomska od początku walczył o to, by uczestnicy tamtych wydarzeń zostali zrehabilitowani, by przywrócono im godność i należne miejsce w polskim społeczeństwie – mówił Krzysztof Kośla. - W piątą rocznicę Radomskiego Czerwca, w 1981 r., dzięki wysiłkom MKR NSZZ „Solidarność” Ziemia Radomska poświęcono kamień węgielny pod pomnik Radomskiego Czerwca’76. I choć w 1981 r. nie udało się wywalczyć pełnej rehabilitacji uczestników radomskiego protestu i nie można było ich publicznie nazwać bohaterami, to w Walkę o przywrócenie godności bohaterom Czerwca’76 oraz zadośćuczynienie im za lata prześladowań „Solidarność” Ziemia Radomska toczyła dalej. Gdy w 1997 r. w wyborach zwyciężyła AWS, podjęliśmy starania, by sejm RP przyjął stosowne regulacje prawne przy okazji nowelizacji ustawy o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu państwa polskiego. Na wniosek Zarządu Regionu NSZZ „Solidarność” Ziemia Radomska, przygotowano też pierwsze wnioski kasacyjne dotyczące osób niesłusznie skazanych za uczestnictwo w wydarzeniach Radomskiego Czerwca. Kolejny etap naszej walki o przywrócenie godności bohaterom Czerwca’76 rozpoczął się po pierwszym zwycięstwie wyborczym Prawa i Sprawiedliwości. Ówczesny premier Jarosław Kaczyński, rekomendował w sejmie RP nowelizację ustawy na wniosek NSZZ „Solidarność” Ziemia Radomska. 19 września 2007 r. prezydent Lech Kaczyński podpisał ją , przywracając tym samym cześć i godność Ludziom Czerwca 1976 r., a także dając im po tak wielu latach możliwość ubiegania się o zadośćuczynienie moralne i finansowe za lata krzywd i prześladowań. Zarząd Regionu NSZZ „Solidarność” podjął starania, udzielając wszelkiej niezbędnej pomocy, by Bohaterowie Czerwca zorganizowali się. Powstało Stowarzyszenie „Czerwiec 76”, którego jednym z zadań jest pielęgnowanie pamięci o wydarzeniach Radomskiego Czerwca’76, o bohaterskich robotnikach Radomia, którzy w tamtych trudnych dniach mieli odwagę upomnieć się o sprawiedliwość i ludzką godność.
Po mszy św. w siedzibie Zarządu Regionu Ziemia Radomska odbyło się spotkanie rocznicowe połączone z poczęstunkiem.
Obchody przebiegające jak zwykle pod hasłem „Zaczęło się w Radomiu” trwały jeszcze przez kilka dni. W programie znalazł się m.in. piknik „Przystanek PRL”, projekcje filmu „Jesteśmy historią”, spotkania z bohaterami wydarzeń sprzed 45 lat, piesze wycieczki śladami Radomskiego Czerwca oraz Półmaraton Czerwca 76.