Kryptonim E-71, czyli tajne banknoty PRL

Pod koniec 2015 r. do Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych przywieziono z NBP dwie duże zalakowane skrzynie. Złożono je w skarbcu PWPW i więcej się nimi nie interesowano. Gdy przez przypadek odkryto je jakiś czas później, podczas prac remontowych, i poinformowano o tym nowe władze spółki, okazało się, że w skrzyniach znajdują się gotowe arkusze do produkcji banknotów, instrukcja ich drukowania i potrzebne do tego akcesoria. I że są to banknoty, o istnieniu których nie wiedzieli ani eksperci, ani kolekcjonerzy.
 Kryptonim E-71,  czyli tajne banknoty PRL
/ Wikipedia Commons
I mieli nie widzieć, bowiem wszystko, co się z nimi wiązało, było tajne. Druk przeprowadzono w warunkach tajnych, z zachowaniem tajemnicy państwowej. Dokumenty, które temu towarzyszyły, zostały wytworzone także w ramach klauzul o najwyższym stopniu tajności. A same banknoty – ściśle mówiąc, serię banknotów „Miasta Polskie”, zakonspirowano pod kryptonimem E-71.

Drukować możemy wszędzie
Ta tajna seria na światło dzienne miała wyjść tylko w jednym przypadku – podczas wojny. Miała wtedy zastąpić obowiązujące w PRL środki płatnicze. A gdyby PWPW – gdzie banknoty miały być produkowane – zniszczono, przygotowane matryce, klisze i wzorcowe banknoty umożliwiłyby produkcję w wytwórni zastępczej, najprawdopodobniej w Częstochowie. Pierwsza produkcja datowana jest na 2 stycznia 1971 r. i obejmowała nominały: 1, 2, 5, 10, 20, 50, 100, 500 i 1000 złotych, natomiast druga datowana na 2 stycznia 1977 r. objęła banknoty 200 i 2000 zł. Na awersie i rewersie banknotów od 1 do 10 zł znajdują się tylko nominały i symbole PRL. Na pozostałych są widoki z siedmiu polskich miast: Poznania, Gdańska, Katowic, Lublina, Krakowa, Warszawy i Gniezna. Narodowy Bank Polski posiadał otwarte zlecenie w PWPW, na podstawie którego prezes NBP mógł w każdej chwili zlecić rozpoczęcie produkcji dowolnych banknotów. Zasady uruchomienia produkcji banknotów E-71 szczegółowo określono w instrukcji wydanej w roku 1977. Przygotowano ją w 5 egzemplarzach – 3 umieszczono w specjalnych pojemnikach, po jednym trafiło do Departamentu Wojskowego NBP i PWPW.  

Ewa Zarzycka

Cały artykuł w najnowszym numerze "TS" (37/2016) oraz w wersji cyfrowej tutaj

 

POLECANE
Wniosek o areszt dla Zbigniewa Ziobry. Jest decyzja sądu z ostatniej chwili
Wniosek o areszt dla Zbigniewa Ziobry. Jest decyzja sądu

Rzecznik Sądu Okręgowego w Warszawie poinformował w poniedziałek po południu, że sąd nie uwzględnił wniosku sejmowej "komisji śledczej" ds. Pegasusa o zastosowanie aresztu wobec Zbigniewa Ziobry. Przypomnijmy, że komisja ds. Pegasusa działa nielegalnie – wyłączył ją z obiegu prawnego Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z września 2024 r.

Obnaża kłamstwa i ubecką prowokację. Zbigniew Ziobro pokazał notatkę policyjną Wiadomości
"Obnaża kłamstwa i ubecką prowokację". Zbigniew Ziobro pokazał notatkę policyjną

W poniedziałek Sąd Okręgowy w Warszawie rozpatruje wniosek sejmowej "komisji śledczej ds. Pegasusa", która domaga się 30-dniowego aresztu dla byłego ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry. Polityk pokazał w mediach społecznościowych notatkę policyjną, która miała zostać przesłana sądowi przez komendanta stołecznej policji.

Fatalny sondaż dla Szymona Hołowni. Chodzi o wybory prezydenckie polityka
Fatalny sondaż dla Szymona Hołowni. Chodzi o wybory prezydenckie

Według najnowszego sondażu, niemal połowa ankietowanych Polaków uważa, że marszałek Sejmu Szymon Hołownia powinien wycofać się z udziału w wyborach prezydenckich.

Belgia: Paraliż w całym kraju na skutek strajków Wiadomości
Belgia: Paraliż w całym kraju na skutek strajków

Wszystkie odloty ze stołecznego lotniska Zaventem i podbrukselskiego lotniska Charleroi zostały w poniedziałek odwołane z powodu ogłoszonego w całej Belgii strajku generalnego. W Brukseli działa tylko jedna linia metra, cztery tramwajowe i sześć autobusowych. Protest ma związek z rządowym planem zmian w systemie emerytalnym.

Francja: Sąd orzekł zakaz udziału w wyborach dla liderki prawicy Marine Le Pen Wiadomości
Francja: Sąd orzekł zakaz udziału w wyborach dla liderki prawicy Marine Le Pen

W poniedziałek paryski sąd uznał Marine Le Pen za winną. Chodzi o sprawę fikcyjnego zatrudniania asystentów eurodeputowanych. Ponadto sąd zdecydował ws. udziału Le Pen w wyborach.

Znany dziennikarz odchodzi z TVN po 20 latach pracy Wiadomości
Znany dziennikarz odchodzi z TVN po 20 latach pracy

Po dwóch dekadach pracy ze stacją TVN24 żegna się Krzysztof Górlicki, jeden z najbardziej rozpoznawalnych gospodarzy serwisów informacyjnych.

Zwrot ws. wyborów prezydenckich na Ukrainie polityka
Zwrot ws. wyborów prezydenckich na Ukrainie

Według doniesień medialnych, prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski ma rozważać przeprowadzenie wyborów prezydenckich. Wcześniej jednak ukraiński parlament musiałby znieść w kraju obowiązujący od czasu rosyjskiej agresji zbrojnej, stan wojenny.

Sytuacja bez precedensu w Lasach Państwowych. Leśnicy szykują akcje protestacyjne Wiadomości
Sytuacja bez precedensu w Lasach Państwowych. Leśnicy szykują akcje protestacyjne

Lasy Państwowe notują ogromny spadek zysków. Zaniepokojeni leśnicy wkrótce podejmą decyzję o akcji protestacyjnej - informuje w poniedziałkowym wydaniu "Nasz Dziennik".

Wspólna debata prezydencka na trzech stacjach. Padła data Wiadomości
Wspólna debata prezydencka na trzech stacjach. Padła data

Według doniesień medialnych trzy stacje telewizyjne zamierzają wspólnie transmitować debatę, która miałaby się odbyć przed pierwszą turą wyborów prezydenckich.

Właściciel TVN Warner Bros. Discovery szuka nowych ludzi. Dotychczasowe kierownictwo zawiodło gorące
Właściciel TVN Warner Bros. Discovery szuka nowych ludzi. Dotychczasowe kierownictwo zawiodło

Sprzedaż TVN, jednej z największych, a jednocześnie najbardziej zaangażowanych politycznie stacji telewizyjnych w Polsce, cały czas budzi ogromne zainteresowanie polskiej opinii publicznej. Dlatego każdy ruch Warner Bros. Discovery, właściciela spółki, budzi żywe reakcje. Do mediów dotarły informacje, że dyrektor generalny planuje zmiany na kluczowych stanowiskach

REKLAMA

Kryptonim E-71, czyli tajne banknoty PRL

Pod koniec 2015 r. do Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych przywieziono z NBP dwie duże zalakowane skrzynie. Złożono je w skarbcu PWPW i więcej się nimi nie interesowano. Gdy przez przypadek odkryto je jakiś czas później, podczas prac remontowych, i poinformowano o tym nowe władze spółki, okazało się, że w skrzyniach znajdują się gotowe arkusze do produkcji banknotów, instrukcja ich drukowania i potrzebne do tego akcesoria. I że są to banknoty, o istnieniu których nie wiedzieli ani eksperci, ani kolekcjonerzy.
 Kryptonim E-71,  czyli tajne banknoty PRL
/ Wikipedia Commons
I mieli nie widzieć, bowiem wszystko, co się z nimi wiązało, było tajne. Druk przeprowadzono w warunkach tajnych, z zachowaniem tajemnicy państwowej. Dokumenty, które temu towarzyszyły, zostały wytworzone także w ramach klauzul o najwyższym stopniu tajności. A same banknoty – ściśle mówiąc, serię banknotów „Miasta Polskie”, zakonspirowano pod kryptonimem E-71.

Drukować możemy wszędzie
Ta tajna seria na światło dzienne miała wyjść tylko w jednym przypadku – podczas wojny. Miała wtedy zastąpić obowiązujące w PRL środki płatnicze. A gdyby PWPW – gdzie banknoty miały być produkowane – zniszczono, przygotowane matryce, klisze i wzorcowe banknoty umożliwiłyby produkcję w wytwórni zastępczej, najprawdopodobniej w Częstochowie. Pierwsza produkcja datowana jest na 2 stycznia 1971 r. i obejmowała nominały: 1, 2, 5, 10, 20, 50, 100, 500 i 1000 złotych, natomiast druga datowana na 2 stycznia 1977 r. objęła banknoty 200 i 2000 zł. Na awersie i rewersie banknotów od 1 do 10 zł znajdują się tylko nominały i symbole PRL. Na pozostałych są widoki z siedmiu polskich miast: Poznania, Gdańska, Katowic, Lublina, Krakowa, Warszawy i Gniezna. Narodowy Bank Polski posiadał otwarte zlecenie w PWPW, na podstawie którego prezes NBP mógł w każdej chwili zlecić rozpoczęcie produkcji dowolnych banknotów. Zasady uruchomienia produkcji banknotów E-71 szczegółowo określono w instrukcji wydanej w roku 1977. Przygotowano ją w 5 egzemplarzach – 3 umieszczono w specjalnych pojemnikach, po jednym trafiło do Departamentu Wojskowego NBP i PWPW.  

Ewa Zarzycka

Cały artykuł w najnowszym numerze "TS" (37/2016) oraz w wersji cyfrowej tutaj


 

Polecane
Emerytury
Stażowe