14 września 1953 r. Proces biskupa Kaczmarka. Walka z Kościołem weszła w kolejny etap

14 września 1953 r. przed Wojskowym Sądem Rejonowym w Warszawie rozpoczął się proces biskupa kieleckiego Czesława Kaczmarka oraz czterech innych kapłanów z tej diecezji. Walka z Kościołem weszła w kolejny etap.
domena publiczna 14 września 1953 r. Proces biskupa Kaczmarka. Walka z Kościołem weszła w kolejny etap
domena publiczna / Wikimedia Commons

Biskup Kaczmarek był zdecydowanym antykomunistą, a jego proces miał miejsce w okresie ostrego konfliktu Episkopatu z władzami PRL, starającymi się przejąć kontrolę nad instytucjonalnym Kościołem. Duchowny został aresztowany w styczniu 1951 r. UB posłużyło się przy tym tzw. dziennikiem jednego z księży (później ekskomunikowanego) Leonarda Świderskiego, który piastował funkcję sekretarza biskupa Kaczmarka oraz kanclerza kurii w Kielcach. (Jego kolejne publikacje służyły propagandzie do szkalowania duchownych. Już w latach 60. W. Gomułka był nimi zachwycony i nakazał, aby były dostępne powszechnie).

Oskarżonym księżom postawiono zarzuty „utworzenia ośrodka dywersyjno-szpiegowskiego, usiłowania obalenia przemocą ustroju PRL, wrogiej propagandy na rzecz „waszyngtońsko-watykańskich mocodawców” oraz kolaboracji z Niemcami, faszyzacji życia społecznego i handel walutą.

Akt oskarżenia przygotowali płk Józef Różański i prokurator Stanisław Zarako-Zarakowski, naczelny prokurator wojskowy (w latach 1950-1956), współodpowiedzialny za mordy sądowe.

Proces został sfingowany.

We Wrocławskim Tygodniku Katolików biskupa Kaczmarka skrytykował też wówczas młody dziennikarz Tadeusz Mazowiecki. Każdego wieczoru Polskie Radio nadawało sprawozdanie dźwiękowe z sali sądowej.

22 września 1953 r. biskupa skazano na 12 lat pozbawienia wolności, a pozostałych 4 księży na kary więzienia od 5 do 10 lat.

Sprawa miała skompromitować w oczach społeczeństwa Episkopat Polski i Watykan oraz stworzyć grunt pod aresztowanie prymasa Stefana Wyszyńskiego, w odpowiedzi na jego słynne „non possumus”, symbolizujące niezgodę Kościoła w Polsce na podporządkowanie się komunistom.

Funkcjonariusze MBP aresztowali kard. Wyszyńskiego 26 września 1953 r., 4 dni po wydaniu wyroku na biskupa Kaczmarka.


 

POLECANE
Giertych oskarża PiS o fałszerstwo. Czarnek ripostuje: „To ostatnie podrygi martwej ostrygi” pilne
Giertych oskarża PiS o fałszerstwo. Czarnek ripostuje: „To ostatnie podrygi martwej ostrygi”
Plaża za 1500 euro? Tylko dla najbogatszych turystów Wiadomości
Plaża za 1500 euro? Tylko dla najbogatszych turystów

Wakacje to czas, kiedy wielu z nas marzy o odpoczynku na pięknej plaży. Jednak nie wszędzie relaks nad morzem jest tani. W niektórych miejscach ceny potrafią zaskoczyć - i to bardzo.

Wielki powrót czarnej pszczoły. Wymarły gatunek znowu w Polsce Wiadomości
Wielki powrót czarnej pszczoły. Wymarły gatunek znowu w Polsce

Do niedawna entomolodzy uważali czarną pszczołę za wymarły gatunek w Polsce. Obecnie żyje przede wszystkim na południu Europy, np. w Hiszpanii, Portugalii, Francji i we Włoszech.

Tragiczny poranek w Małopolsce. Wypadek busa wiozącego młodzież z ostatniej chwili
Tragiczny poranek w Małopolsce. Wypadek busa wiozącego młodzież

Wczesnym rankiem, w niedzielę 8 czerwca, na drodze wojewódzkiej nr 980 w miejscowości Rzepiennik Suchy (powiat tarnowski, gmina Rzepiennik Strzyżewski) doszło do poważnego zdarzenia drogowego z udziałem busa przewożącego uczestników Ogólnopolskiego Spotkania Młodych Lednica 2000.

Komunikat dla mieszkańców Gdańska Wiadomości
Komunikat dla mieszkańców Gdańska

Już w najbliższy poniedziałek mieszkańcy dzielnicy Przymorze w Gdańsku muszą przygotować się na poważne zmiany w organizacji ruchu drogowego. Wszystko za sprawą zaplanowanego remontu jednej z najczęściej uczęszczanych ulic w tej części miasta - ul. Obrońców Wybrzeża.

Turyści do domu! - w Hiszpanii trwają masowe protesty Wiadomości
"Turyści do domu!" - w Hiszpanii trwają masowe protesty

"Tourists go home (turyści do domu) - takie napisy można przeczytać na jednym z murów w centrum Madrytu, który w czerwcu zapełnia się przybyszami z innych krajów, w tym z Polski.

NATO rozbudowuje siły lądowe w Laponii Wiadomości
NATO rozbudowuje siły lądowe w Laponii

Do Szwecji, której wojsko stanowić będzie trzon nowych wysuniętych sił NATO rozlokowanych w fińskiej części Laponii, dołączyła Wielka Brytania. Swój udział rozważa także Francja - podało radio Yle.

Rewolucja w rządzie. Nadciąga tsunami dymisji - wiemy, kiedy nastąpi z ostatniej chwili
Rewolucja w rządzie. Nadciąga tsunami dymisji - wiemy, kiedy nastąpi

Wicepremier i minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski (Lewica) zapowiedział w rozmowie w TVP w likwidacji czas, kiedy nastąpi rewolucyjna rekonstrukcja rządu Donalda Tuska.

Protesty w Los Angeles po zatrzymaniu imigrantów. Biały Dom wysyła Gwardię Narodową Wiadomości
Protesty w Los Angeles po zatrzymaniu imigrantów. Biały Dom wysyła Gwardię Narodową

W Los Angeles drugi dzień z rzędu doszło do gwałtownych zamieszek, które wybuchły po przeprowadzeniu operacji przez służby migracyjne ICE. Federalni zatrzymali kilkudziesięciu nielegalnych imigrantów, głównie w hurtowniach i magazynach w dzielnicy przemysłowej. Interwencja wywołała reakcję środowisk lewicowych i proimigracyjnych aktywistów.

Nożownik w berlińskim supermarkecie. To już seria brutalnych napaści pilne
Nożownik w berlińskim supermarkecie. To już seria brutalnych napaści

W sobotnią noc, 7 czerwca 2025 r., w jednym z supermarketów Berlina doszło do dramatycznego incydentu – mężczyzna w wieku około 40 lat zaatakował klienta ostrym narzędziem, raniąc go ciężko. Napastnik miał ze sobą nóż i nożyczki, które wcześniej zakupił w sklepie.

REKLAMA

14 września 1953 r. Proces biskupa Kaczmarka. Walka z Kościołem weszła w kolejny etap

14 września 1953 r. przed Wojskowym Sądem Rejonowym w Warszawie rozpoczął się proces biskupa kieleckiego Czesława Kaczmarka oraz czterech innych kapłanów z tej diecezji. Walka z Kościołem weszła w kolejny etap.
domena publiczna 14 września 1953 r. Proces biskupa Kaczmarka. Walka z Kościołem weszła w kolejny etap
domena publiczna / Wikimedia Commons

Biskup Kaczmarek był zdecydowanym antykomunistą, a jego proces miał miejsce w okresie ostrego konfliktu Episkopatu z władzami PRL, starającymi się przejąć kontrolę nad instytucjonalnym Kościołem. Duchowny został aresztowany w styczniu 1951 r. UB posłużyło się przy tym tzw. dziennikiem jednego z księży (później ekskomunikowanego) Leonarda Świderskiego, który piastował funkcję sekretarza biskupa Kaczmarka oraz kanclerza kurii w Kielcach. (Jego kolejne publikacje służyły propagandzie do szkalowania duchownych. Już w latach 60. W. Gomułka był nimi zachwycony i nakazał, aby były dostępne powszechnie).

Oskarżonym księżom postawiono zarzuty „utworzenia ośrodka dywersyjno-szpiegowskiego, usiłowania obalenia przemocą ustroju PRL, wrogiej propagandy na rzecz „waszyngtońsko-watykańskich mocodawców” oraz kolaboracji z Niemcami, faszyzacji życia społecznego i handel walutą.

Akt oskarżenia przygotowali płk Józef Różański i prokurator Stanisław Zarako-Zarakowski, naczelny prokurator wojskowy (w latach 1950-1956), współodpowiedzialny za mordy sądowe.

Proces został sfingowany.

We Wrocławskim Tygodniku Katolików biskupa Kaczmarka skrytykował też wówczas młody dziennikarz Tadeusz Mazowiecki. Każdego wieczoru Polskie Radio nadawało sprawozdanie dźwiękowe z sali sądowej.

22 września 1953 r. biskupa skazano na 12 lat pozbawienia wolności, a pozostałych 4 księży na kary więzienia od 5 do 10 lat.

Sprawa miała skompromitować w oczach społeczeństwa Episkopat Polski i Watykan oraz stworzyć grunt pod aresztowanie prymasa Stefana Wyszyńskiego, w odpowiedzi na jego słynne „non possumus”, symbolizujące niezgodę Kościoła w Polsce na podporządkowanie się komunistom.

Funkcjonariusze MBP aresztowali kard. Wyszyńskiego 26 września 1953 r., 4 dni po wydaniu wyroku na biskupa Kaczmarka.



 

Polecane
Emerytury
Stażowe