Na marginesie szczytu 3SI 7 września w Pałacu Parlamentu odbędzie się piąta edycja Forum Biznesu Inicjatywy Trójmorza. Dziś zapowiedziano, że na szczycie w Bukareszcie zapadną ważne decyzje dotyczące konsolidacji i dywersyfikacji instrumentów finansowych Inicjatywy oraz dotyczące przyszłych kierunków działań na rzecz rozwoju połączeń transgranicznych w obszarze infrastruktury transportowej, energetyki i digitalizacji. 

O godzinie 16.00 rozpoczęła się sesja otwierająca szczyt Inicjatywy Trójmorza, w której brał udział Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda. 

Sukces

Prezydent RP podsumowując pierwszy dzień obrad szczytu powiedział m.in.: Sukces tego szczytu to przystąpienie do Inicjatywy Trójmorza Grecji. Grecja została przyjęta jako państwo Unii Europejskiej na pełnych prawach członkowskich do Trójmorza. Prezydent kontynuował, że sukcesem jest również przystąpienie Mołdawii jako partnera stowarzyszonego. Zdalnie z uczestnikami szczytu połączył się również prezydent Wołodymir Zełenski.  Ukraina jest stowarzyszona z Trójmorzem. – To pokazuje, jak duża jest wartość współpracy, którą tu realizujemy – podkreślił Andrzej Duda. Ocenił, że  ten szczyt jest tak liczny i tak ważny, „ponieważ Inicjatywa Trójmorza pokazała swoje znaczenie szczególnie w ostatnim czasie”. – Zobaczyliśmy jak potrzebne są wszelkie projekty infrastrukturalne, które zrealizowaliśmy, także w kontekście przemieszczania sprzętu wojskowego, zapasów i pomocy na Ukrainę – mówił prezydent Duda.

Na szczycie jest obecnych 12 państw uczestniczących: Austria, Bułgaria, Chorwacja, Czechy, Estonia, Węgry, Łotwa, Litwa, Polska, Rumunia, Słowacja i Słowenia, z czego dziewięć jest reprezentowanych na szczeblu głowy państwa, jeden na szczeblu premiera, jeden na szczeblu wicepremiera i jeden na szczeblu szefa parlamentu. W Bukareszcie pojawili się goście specjalni, w tym Ekaterini Sakielaropulu prezydent Grecji, która staje się 13. państwem uczestniczącym w 3SI.  Republika Mołdawii i Ukraina, państwa stowarzyszone z 3SI są reprezentowane przez głowy tych państw.

Strategiczni partnerzy

W ósmym szczycie  – obok reprezentantów 12 państw uczestniczących w Inicjatywie – biorą udział także przedstawiciele strategicznych partnerów 3SI: USA, Japonii, Wielkiej Brytanii i premier Japonii. Stany Zjednoczone reprezentuje zastępca sekretarza stanu i przedstawiciel prezydenta USA ds. klimatu John Kerry. Inny obecny na szczycie 3SI zastępca sekretarza stanu ds. energii Geoffrey Pyatt to wybitny znawca tego regionu Europy, były ambasador USA na Ukrainie i w Grecji. W Bukareszcie są także obecni prezes EBOR, wiceprezes EBI oraz przedstawiciele OECD, dyrektor generalny MFW i dyrektor generalny ds. operacji Banku Światowego.  

Jeśli chodzi o problemy gospodarcze, to państwa Trójmorza w latach 2018–2021 na same projekty infrastrukturalne wydały ponad 80 mld euro. Jeśli dodać do tego wydatki na badania i rozwój, razem jest 117 mld euro. Sądząc z przebiegu pierwszego dnia szczytu należy spodziewać się, że najważniejsze postanowienia ekonomiczne 3SI będą dotyczyć rozwoju Forum Biznesu, wsparcia dla utworzenia Funduszu Inicjatyw Innowacyjnych, wsparcia dla projektów połączeń międzysystemowych, z naciskiem na energetykę i cyfryzację. A także pobudzenie inwestycji, rozwój partnerstw publiczno-prywatnych, aktualizację listy strategicznych. projektów priorytetowych, redefinicję relacji 3SI z sąsiednimi państwami. Wśród celów znajduje się też włączenie po raz pierwszy z inicjatywy Rumunii tematu cyberbezpieczeństwa do porządku obrad szczytu.