Paweł Jędrzejewski: Bunt Prigożyna postawił Putina w pokracznej pozycji

Decyzja szefa "Grupy Wagnera" Prigożyna o "marszu na Moskwę", a wkrótce po tym jego odwołanie, skłaniają do wyobrażenia sobie, że Prigożyn po kilku butelkach wódki marki Russian Standard zakrzyknął "Na Moskwę!", ale gdy się przespał, to mu przeszło.
Maski Ramzana Kadyrowa, Jewgienija Prigożyna i Władimira Putina Paweł Jędrzejewski: Bunt Prigożyna postawił Putina w pokracznej pozycji
Maski Ramzana Kadyrowa, Jewgienija Prigożyna i Władimira Putina / EPA/ANATOLY MALTSEV Dostawca: PAP/EPA.

Tak to wygląda i choć absurdalne, wcale nie jest niemożliwe. A może celem "marszu sprawiedliwości" na Moskwę było po prostu zmuszenie władz Kremla do oddania miliardów rubli, które podobno służby bezpieczeństwa zabrały wagnerowcom? Afera z buntem Prigożyna jest niejasna, informacji o niej jest niewiele, jej przebieg umyka wszelkim schematom buntów i puczów. Jednak wiemy na tyle dużo w kwestiach najważniejszych, że od czasu ataku na Ukrainę Rosja ponosi - raz za razem - potężne straty zarówno wizerunkowe jak i wymierne. Ta ostatnia afera stawia władze rosyjskie, a już najbardziej Putina, w pokracznej i żenującej pozycji.

 

Nie skupiajmy się na drzewach, spójrzmy na las

Przede wszystkim, od dłuższego czasu, a już szczególnie po odwołanym "buncie Prigożyna" i reakcji na ten bunt, Rosja z groźnego państwa poważnego, przeobraża się w nadal groźne (broń nuklearna!) państwo operetkowe, największą na świecie bananową republikę.
 
Po pierwsze, nie umie prowadzić skutecznie wojny, nie potrafi jej wygrać. Agresja jest nieskuteczna, mit "niezwyciężonej armii rosyjskiej [sowieckiej]" rozsypał się w gruzy. Armia okazała się być źle wyszkolona, marnie uzbrojona, źle dowodzona. Podstawa takiej oceny jest oczywista. Jest nią niezaprzeczalny konkret, który liczy się najbardziej - fakt, że Ukraina nie została pokonana. 

Po drugie, jest coś jeszcze bardziej kompromitującego, niż posiadanie nieskutecznej armii. To korzystanie z "Grupy Wagnera". Poważne państwa nie używają do prowadzenia wojen prywatnych armii o co najmniej niejasnym statusie prawnym, a - co ważniejsze - których dowódcą jest były kryminalista. Poważne państwa nie opierają swojej siły militarnej na amnestionowanych przestępcach, wypuszczonych z więzień tylko dlatego, że zgodzili się pójść na front. 

Po trzecie, Rosja zaatakowała Ukrainę, podając za jedną z przyczyn, niebezpieczeństwo, jakie stanowiłoby zbliżenie Ukrainy z NATO. Agresywna wojna przeciwko Ukrainie trwa, a w tym czasie do NATO, zdecydowanie w reakcji na szaleńcze zachowanie Rosji, przystąpiła w kwietniu bieżącego roku Finlandia, tworząc najdłuższą, bo ponad 1100 kilometrową granicę państwa rosyjskiego z NATO. W przyszłym roku na listę członków tego sojuszu militarnego ma być wpisana Szwecja. Wniosek jest jednoznaczny: efekty agresji na Ukrainę są dla Rosji drastycznie przeciwne od zamierzonych.

 

Putin stracił zimną krew

Po czwarte, Putin - wkrótce po zadeklarowaniu buntu przez Prigożyna - wygłosił przemówienie, w którym buntowników nazwał zdrajcami i zagroził, że każdy, kto w nim uczestniczy, zostanie ukarany. Natomiast, według napływających od soboty informacji, Prigożyn miał udać się na "banicję" na Białoruś, a żołnierze "Grupy Wagnera" mają wrócić do swoich baz, jakby nic się nie stało. Żadnego rozliczenia, żadnych procesów, żadnych kar. Wniosek może być tylko jeden: groźby Putina niewiele ważą. Może to także znaczyć, że Putin się boi. Natomiast na pewno jest to dowodem, że stracił zimną krew. Przekonuje o tym ogromny, widoczny natychmiast i gołym okiem rozdźwięk pomiędzy tonem jego przemówienia wygłoszonego na wieść o buncie, a tym, jak ostatecznie potraktował buntowników (Prigożyna i jego ludzi), gdy odstąpili od rewolty. Wygląda na to, że każdy silny watażka może mu zagrozić, a gdy się opamięta, to sprawa rozejdzie się po kościach. W takim stanie jest Rosja? Najbardziej nawet marionetkowi dyktatorzy na nic takiego by nie pozwolili na swoich egzotycznych wyspach, a w dzisiejszej Rosji takie niewyobrażalne rzeczy właśnie się dzieją. 

 

Cios w wizerunek "silnego przywódcy" 

Przeanalizujmy to pokrótce. W przemówieniu Putin mówi o "najcięższej zbrodni zbrojnego buntu", po czym pozwala, żeby w jego imieniu dogadywał się z Prigożynem nie kto inny, ale Łukaszenka. W tym samym wystąpieniu telewizyjnym mówi o odpieraniu ataku "nazistów i ich panów", o "zagrożeniu niepodległości" Rosji i o "zdradzeniu narodu". Działania Prigożyna nazywa "ciosem w plecy naszego kraju i naszego narodu". Czy można użyć większych słów? Trudno je sobie nawet wyobrazić. Jednak skoro się ich użyło, trzeba być konsekwentnym. Albo się jest groźnym dyktatorem sprawującym rzeczywistą władzę, albo wylęknionym przywódcą, którego czas minął. Silny przywódca autorytarny, na jakiego przez lata kreował się Putin, może przebaczyć zbuntowanym dopiero - jako prezydent - po procesach i surowych wyrokach. Wtedy wystąpiłby w roli wyrozumiałego, wspaniałomyślnego ojca. Natomiast gdy bierze pod uwagę odpuszczenie im win natychmiast, w ciągu kilkunastu godzin - tak jak to zrobił Putin - musi postępować całkiem inaczej. Jego przemówienie, wygłoszone na wieść o buncie, powinno być zdecydowanie inne. Zamiast mówić o "zdradzie" i "ciosie w plecy narodu", czyli walić z najgrubszych dział i przekraczać linię oskarżeń, zza której już nie ma odwrotu, powinien zwrócić się do buntowników, jako do oszukanych i zwiedzionych kłamstwami na manowce. Powinien potraktować ich nie jako sprawców, lecz jako ofiary knowań wrogów ojczyzny. Zwiedzionym i oszukanym despota może wybaczać natychmiast, gdy tylko zejdą ze złej drogi, bo to oznacza, że - pod wpływem jego słów i strachu przed nim - zrozumieli swój błąd, ale nie wolno mu przebaczać tym, których przecież sam ogłosił zdrajcami. 

Tak czy inaczej, Putin popełnił kolosalny błąd, a jego wizerunek "silnego przywódcy" otrzymał ogromny cios. Okazał słabość i taktyczną nieporadność. W dodatku stało się to w sytuacji bardzo prostej do kontrolowania, a więc błąd wygląda tym bardziej kompromitująco. Zapomniał o słynnej maksymie prezydenta Teda Roosevelta "Mów łagodnie i miej gruby kij". Putin mówił bardzo ostro, natomiast okazało się, że nie miał żadnego kija, bo Prigożyn i jego ludzie odchodzą de facto bezkarni.

Jaki przekaz na temat siły Rosji i Putina idzie w świat, gdy tysiące zbuntowanych wagnerowców suną w stronę Moskwy, nie natrafiają na żaden poważny opór, a w tym samym czasie Putin podejmuje (poprzez Łukaszenkę) negocjacje z buntownikami i tymi, których kilka godzin wcześniej nazwał w obliczu milionów Rosjan zdrajcami?

Jaki przekaz idzie w świat na temat siły Rosji i Putina, gdy Prigożyn uzyskał od władz Rosji zgodę na wypłacenie odszkodowania 50 milionów rubli rodzinom dwóch pilotów samolotów zestrzelonych podczas sobotniego marszu na Moskwę? 

Jeżeli ten, kogo Putin nazywa "zdrajcą", może przy pomocy rubli uniknąć odpowiedzialności za zabicie, podczas rewolty, rosyjskich żołnierzy, oznacza to niewyobrażalną jeszcze do niedawna słabość rosyjskiego państwa i jego przywództwa.

Niestety, są jeszcze głowice nuklearne...


 

POLECANE
Witold Waszczykowski: Lewicowych dietetyków atak na rolnictwo tylko u nas
Witold Waszczykowski: Lewicowych "dietetyków" atak na rolnictwo

W wielu państwach trwają protesty rolników przeciwko umowie handlowej Unii Europejskiej z państwami Ameryki Południowej z ugrupowania Mercosur. Rolnicy obawiają się napływu taniej żywności z regionu gdzie nie obowiązują europejskie normy i standardy. W tym duchu redaktor Monika Rutke zadała niedawno zasadne pytanie ministrowi Radosławowi Sikorskiemu, czy Polska przyłączy się do francuskiego sprzeciwu wobec umowie z Mercosur.

Kim wszedł do wojny. To alarm także dla Azji tylko u nas
Kim wszedł do wojny. To alarm także dla Azji

Udział kilkunastu tysięcy żołnierzy Korei Północnej nie zmieni biegu wojny Rosji z Ukrainą. Wszyscy skupiamy się na tym, co zyskuje Putin. A moim zdaniem więcej może zyskać Kim Dzong Un. I to nie jest dobra wiadomość dla azjatyckiego Dalekiego Wschodu. Rosja postrzega agresywną Koreę Północną jako użyteczny sposób na zajęcie, odwrócenie uwagi i zagrożenie siłom USA w regionie Azji i Pacyfiku, podczas gdy Rosja realizuje ważniejsze priorytety w Europie.

Koniec transrewolucji? Koncerny wracają do wyklętej J.K. Rowling z ostatniej chwili
Koniec transrewolucji? Koncerny wracają do "wyklętej" J.K. Rowling

Autorka takich powieści jak "Harry Potter" i "Fantastyczne zwierzęta" J.K. Rowling publicznie sprzeciwia się ideologii gender. Jednakże kilka lat wystarczyło, aby branża filmowa porzuciła walkę z Rowling. Obecnie jest zaangażowana w nową produkcję HBO.

Ambasador USA Mark Brzeziński rezygnuje ze stanowiska pilne
Ambasador USA Mark Brzeziński rezygnuje ze stanowiska

Jak przekazał portal Interia ambasador USA w Polsce Mark Brzeziński poinformował o swojej rezygnacji ze stanowiska. 

Francja namawia Warszawę. Chodzi o ograniczenie dzieciom dostępu do mediów społecznościowych z ostatniej chwili
Francja namawia Warszawę. Chodzi o ograniczenie dzieciom dostępu do mediów społecznościowych

Francuski rząd ponawia próbę przeforsowania w UE przepisów ograniczających dostęp dzieciom poniżej 15. roku życia do mediów społecznościowych.

Krzysztof Stanowski atakowany za zapowiedź wywiadu z Januszem Walusiem. Jest oświadczenie dziennikarza pilne
Krzysztof Stanowski atakowany za zapowiedź wywiadu z Januszem Walusiem. Jest oświadczenie dziennikarza

Założyciel Kanału Zero Krzysztof Stanowski wystosował oświadczenie ws. zapowiedzi wywiadu z Januszem Walusiem.

Problemy Polski 2050. PKW zgłasza liczne zastrzeżenia polityka
Problemy Polski 2050. PKW zgłasza liczne zastrzeżenia

Jak informuje Rzeczpospolita, PKW ma zastrzeżenia co do Polski 2050 Szymona Hołowni. Pomimo, że jej sprawozdanie finansowe zostało przyjęte, to organ wskazał na liczne uchybienia.

Zabójca południowoafrykańskiego komunisty Janusz Waluś będzie gościem Kanału Zero z ostatniej chwili
Zabójca południowoafrykańskiego komunisty Janusz Waluś będzie gościem Kanału Zero

Kanał Zero poinformował, że po powrocie do Polski Janusz Waluś, zabójca Chrisa Chaniego, przywódcy południowoafrykańskich komunistycznych bojówek, będzie gościem Krzysztofa Stanowskiego.

Kobieta wygrała sprawę z farmaceutycznym gigantem. To pierwszy taki wyrok w Polsce z ostatniej chwili
Kobieta wygrała sprawę z farmaceutycznym gigantem. To pierwszy taki wyrok w Polsce

W 2007 r. Waleria rzuciła się pod pociąg metra i straciła obie nogi. Zażywała ona leki na Parkinsona firmy GSK. Po zapoznaniu się z amerykańską i brytyjską treścią ulotki pozwała do sądu koncern farmaceutyczny, a w tym roku wygrała z nimi w sądzie w sprawie o odszkodowanie.

Trzaskowski ma wrócić do pomysłu ulicy Lecha Kaczyńskiego w Warszawie gorące
Trzaskowski ma wrócić do pomysłu ulicy Lecha Kaczyńskiego w Warszawie

Zdaniem Gazety Wyborczej, prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski zamierza sięgnąć po prawicowy elektorat. W tym celu planuje pojawić się na ingresie nowego metropolity warszawskiego abp. Adriana Galbasa oraz wrócić do pomysłu nadania imieniem ś.p. Lecha Kaczyńskiego jednej z warszawskich ulic.

REKLAMA

Paweł Jędrzejewski: Bunt Prigożyna postawił Putina w pokracznej pozycji

Decyzja szefa "Grupy Wagnera" Prigożyna o "marszu na Moskwę", a wkrótce po tym jego odwołanie, skłaniają do wyobrażenia sobie, że Prigożyn po kilku butelkach wódki marki Russian Standard zakrzyknął "Na Moskwę!", ale gdy się przespał, to mu przeszło.
Maski Ramzana Kadyrowa, Jewgienija Prigożyna i Władimira Putina Paweł Jędrzejewski: Bunt Prigożyna postawił Putina w pokracznej pozycji
Maski Ramzana Kadyrowa, Jewgienija Prigożyna i Władimira Putina / EPA/ANATOLY MALTSEV Dostawca: PAP/EPA.

Tak to wygląda i choć absurdalne, wcale nie jest niemożliwe. A może celem "marszu sprawiedliwości" na Moskwę było po prostu zmuszenie władz Kremla do oddania miliardów rubli, które podobno służby bezpieczeństwa zabrały wagnerowcom? Afera z buntem Prigożyna jest niejasna, informacji o niej jest niewiele, jej przebieg umyka wszelkim schematom buntów i puczów. Jednak wiemy na tyle dużo w kwestiach najważniejszych, że od czasu ataku na Ukrainę Rosja ponosi - raz za razem - potężne straty zarówno wizerunkowe jak i wymierne. Ta ostatnia afera stawia władze rosyjskie, a już najbardziej Putina, w pokracznej i żenującej pozycji.

 

Nie skupiajmy się na drzewach, spójrzmy na las

Przede wszystkim, od dłuższego czasu, a już szczególnie po odwołanym "buncie Prigożyna" i reakcji na ten bunt, Rosja z groźnego państwa poważnego, przeobraża się w nadal groźne (broń nuklearna!) państwo operetkowe, największą na świecie bananową republikę.
 
Po pierwsze, nie umie prowadzić skutecznie wojny, nie potrafi jej wygrać. Agresja jest nieskuteczna, mit "niezwyciężonej armii rosyjskiej [sowieckiej]" rozsypał się w gruzy. Armia okazała się być źle wyszkolona, marnie uzbrojona, źle dowodzona. Podstawa takiej oceny jest oczywista. Jest nią niezaprzeczalny konkret, który liczy się najbardziej - fakt, że Ukraina nie została pokonana. 

Po drugie, jest coś jeszcze bardziej kompromitującego, niż posiadanie nieskutecznej armii. To korzystanie z "Grupy Wagnera". Poważne państwa nie używają do prowadzenia wojen prywatnych armii o co najmniej niejasnym statusie prawnym, a - co ważniejsze - których dowódcą jest były kryminalista. Poważne państwa nie opierają swojej siły militarnej na amnestionowanych przestępcach, wypuszczonych z więzień tylko dlatego, że zgodzili się pójść na front. 

Po trzecie, Rosja zaatakowała Ukrainę, podając za jedną z przyczyn, niebezpieczeństwo, jakie stanowiłoby zbliżenie Ukrainy z NATO. Agresywna wojna przeciwko Ukrainie trwa, a w tym czasie do NATO, zdecydowanie w reakcji na szaleńcze zachowanie Rosji, przystąpiła w kwietniu bieżącego roku Finlandia, tworząc najdłuższą, bo ponad 1100 kilometrową granicę państwa rosyjskiego z NATO. W przyszłym roku na listę członków tego sojuszu militarnego ma być wpisana Szwecja. Wniosek jest jednoznaczny: efekty agresji na Ukrainę są dla Rosji drastycznie przeciwne od zamierzonych.

 

Putin stracił zimną krew

Po czwarte, Putin - wkrótce po zadeklarowaniu buntu przez Prigożyna - wygłosił przemówienie, w którym buntowników nazwał zdrajcami i zagroził, że każdy, kto w nim uczestniczy, zostanie ukarany. Natomiast, według napływających od soboty informacji, Prigożyn miał udać się na "banicję" na Białoruś, a żołnierze "Grupy Wagnera" mają wrócić do swoich baz, jakby nic się nie stało. Żadnego rozliczenia, żadnych procesów, żadnych kar. Wniosek może być tylko jeden: groźby Putina niewiele ważą. Może to także znaczyć, że Putin się boi. Natomiast na pewno jest to dowodem, że stracił zimną krew. Przekonuje o tym ogromny, widoczny natychmiast i gołym okiem rozdźwięk pomiędzy tonem jego przemówienia wygłoszonego na wieść o buncie, a tym, jak ostatecznie potraktował buntowników (Prigożyna i jego ludzi), gdy odstąpili od rewolty. Wygląda na to, że każdy silny watażka może mu zagrozić, a gdy się opamięta, to sprawa rozejdzie się po kościach. W takim stanie jest Rosja? Najbardziej nawet marionetkowi dyktatorzy na nic takiego by nie pozwolili na swoich egzotycznych wyspach, a w dzisiejszej Rosji takie niewyobrażalne rzeczy właśnie się dzieją. 

 

Cios w wizerunek "silnego przywódcy" 

Przeanalizujmy to pokrótce. W przemówieniu Putin mówi o "najcięższej zbrodni zbrojnego buntu", po czym pozwala, żeby w jego imieniu dogadywał się z Prigożynem nie kto inny, ale Łukaszenka. W tym samym wystąpieniu telewizyjnym mówi o odpieraniu ataku "nazistów i ich panów", o "zagrożeniu niepodległości" Rosji i o "zdradzeniu narodu". Działania Prigożyna nazywa "ciosem w plecy naszego kraju i naszego narodu". Czy można użyć większych słów? Trudno je sobie nawet wyobrazić. Jednak skoro się ich użyło, trzeba być konsekwentnym. Albo się jest groźnym dyktatorem sprawującym rzeczywistą władzę, albo wylęknionym przywódcą, którego czas minął. Silny przywódca autorytarny, na jakiego przez lata kreował się Putin, może przebaczyć zbuntowanym dopiero - jako prezydent - po procesach i surowych wyrokach. Wtedy wystąpiłby w roli wyrozumiałego, wspaniałomyślnego ojca. Natomiast gdy bierze pod uwagę odpuszczenie im win natychmiast, w ciągu kilkunastu godzin - tak jak to zrobił Putin - musi postępować całkiem inaczej. Jego przemówienie, wygłoszone na wieść o buncie, powinno być zdecydowanie inne. Zamiast mówić o "zdradzie" i "ciosie w plecy narodu", czyli walić z najgrubszych dział i przekraczać linię oskarżeń, zza której już nie ma odwrotu, powinien zwrócić się do buntowników, jako do oszukanych i zwiedzionych kłamstwami na manowce. Powinien potraktować ich nie jako sprawców, lecz jako ofiary knowań wrogów ojczyzny. Zwiedzionym i oszukanym despota może wybaczać natychmiast, gdy tylko zejdą ze złej drogi, bo to oznacza, że - pod wpływem jego słów i strachu przed nim - zrozumieli swój błąd, ale nie wolno mu przebaczać tym, których przecież sam ogłosił zdrajcami. 

Tak czy inaczej, Putin popełnił kolosalny błąd, a jego wizerunek "silnego przywódcy" otrzymał ogromny cios. Okazał słabość i taktyczną nieporadność. W dodatku stało się to w sytuacji bardzo prostej do kontrolowania, a więc błąd wygląda tym bardziej kompromitująco. Zapomniał o słynnej maksymie prezydenta Teda Roosevelta "Mów łagodnie i miej gruby kij". Putin mówił bardzo ostro, natomiast okazało się, że nie miał żadnego kija, bo Prigożyn i jego ludzie odchodzą de facto bezkarni.

Jaki przekaz na temat siły Rosji i Putina idzie w świat, gdy tysiące zbuntowanych wagnerowców suną w stronę Moskwy, nie natrafiają na żaden poważny opór, a w tym samym czasie Putin podejmuje (poprzez Łukaszenkę) negocjacje z buntownikami i tymi, których kilka godzin wcześniej nazwał w obliczu milionów Rosjan zdrajcami?

Jaki przekaz idzie w świat na temat siły Rosji i Putina, gdy Prigożyn uzyskał od władz Rosji zgodę na wypłacenie odszkodowania 50 milionów rubli rodzinom dwóch pilotów samolotów zestrzelonych podczas sobotniego marszu na Moskwę? 

Jeżeli ten, kogo Putin nazywa "zdrajcą", może przy pomocy rubli uniknąć odpowiedzialności za zabicie, podczas rewolty, rosyjskich żołnierzy, oznacza to niewyobrażalną jeszcze do niedawna słabość rosyjskiego państwa i jego przywództwa.

Niestety, są jeszcze głowice nuklearne...



 

Polecane
Emerytury
Stażowe