Ewangelia wg św. Mateusza na współczesnych obrazach - wystawa Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego
Dziesięć znaków to dziesięć cudów, opisanych w Ewangelii wg św. Mateusza. Słowo „znak” w ewangeliach synoptycznych jest synonimem cudu dokonanego przez Jezusa. Mateusz adresował swoje dzieło do wspólnoty judeochrześcijańskiej, stąd aluzje do Starego Testamentu oraz zastosowanie tytułów mesjańskich. Refleksje zawarte w tekście i obrazach są owocem 10 spotkań ze Zbawicielem i bohaterami ewangelicznych perykop. Podczas analizy biblijnych fragmentów, ujawnia się ich rozumienie w perspektywie indywidualnego doświadczenia.
Cuda Jezusa są ściśle związane z Jego nauczaniem. Są podporządkowane Jego słowu pełnemu mocy. Mateusz w swoich dwóch seminariach podkreśla: „I obchodził Jezus całą Galileę, nauczając w tamtejszych synagogach, głosząc Ewangelie o królestwie i lecząc wszelkie choroby i wszelkie słabości wśród ludu” (Mt 4,23). Wypadki te zostały spisane dla wspólnoty pierwotnego Kościoła już po wydarzeniach paschalnych. Były przekazywane zgodnie z ówczesnymi schematami. Wszelkie opisywane zdarzenia zawierają pewna prawidłowość: ktoś udręczony, sam lub za pośrednictwem swoich bliskich, z wiarą zbliża się do Jezusa i prosi o wybawienie; odbywa się rozmowa z Jezusem, który widząc wiarę osoby proszącej dokonuje uzdrowienia duszy i ciała mocą słowa i/lub dotyku. Dzięki tym opisom mamy wgląd w doświadczenie konkretnych potrzebujących, ale uwaga skupiona jest nie na samych chorobach – na ich określenie najczęściej używane są konkretne nazwy. Podkreślana jest zawsze rola wiary proszącego i zbawcza moc Jezusa, objawiona w Słowie i Znaku. […]
W cyklu obrazów Dziesięć znaków Artur Wąsowski próbuje ukazać prezentowane wydarzenia w wielu wymiarach czasowych, skupiając się zawsze na kulminacyjnym momencie uzdrowieńczego spotkania w danej historii, na jego paschalnym charakterze, na „tu i teraz”. Dlatego widzimy np. moment dotknięcia, wyrzucenia złych duchów czy odzyskiwania wzroku, a równocześnie możemy dostrzec doświadczenie początkowe danej historii oraz jego zakończenie. Obrazy ukazują moment przemiany. Ich paschalny charakter stanowi równocześnie zapowiedź i antycypację paschalnego wydarzenia samego Chrystusa oraz wskazanie, że wraz z Nimi w tym paschalnym znaku objawiło się już Królestwo Niebieskie, choć jeszcze nie w pełni. Dlatego w niektórych obrazach, np. w tym przedstawiającym uzdrowienie paralityka (Mt 9,1-8) Artysta identyfikuje człowieka sparaliżowanego z leżącym w grobie Jezusem, a przy tym udaje mu się ukazać spotkanie obydwu i moment przemiany.
Twórcy bardzo zależało na oddaniu wewnętrznej natury spotkania oraz jego transcendentnego wymiaru. Skupił się na ukazaniu równoczesności czasów: czasu bohaterów zdarzeń oraz naszego czasu, który zanurza w transcendentnym, wiecznym, Bożym czasie. W swoich obrazach Artur Wąsowski przejawia zdolność do integralnego ujęcia i teologicznej syntezy. Jego realistyczne malarstwo zawsze spowija bezpretensjonalny język symbolu, którego dużym atutem jest trafność i prostota ujęcia. Zdarza się, że w niektórych obrazach symbolizacja Artura Wąsowskiego jest na tyle osobista, że domaga się dopowiedzenia.
Motywem przewodnim cyklu stały się nici, które z jednej strony krępują, związują i zniewalają, a z drugiej strony stwarzają szansę spotkania, bo stają się łącznikiem między człowiekiem a Bogiem. Stanowią w omawianych obrazach zarówno przekleństwo, jak i wybawienie. Są to nici zniewolenia, choroby, nałogu, które stają się w pewnym momencie nićmi wiary i nadziei prowadzącymi do zawiązania nowej relacji, która – jak to lubi mówić artysta – zawiązuje nić miłości. Wprowadzają novum, choć nie usuwają wszystkich egzystencjalnych ciężarów. W cyklu ukazany został ten dualny charakter znaku i wolność odbiorcy w odnalezieniu się w nim we właściwym sobie momencie.
dr Dorota Lekka (fragmenty Wstępu do katalogu wystawy Dziesięć znaków)
WERNISAŻ WYSTAWY:
Dorota Lekka, Artur Wąsowski, Dziesięć znaków
22 października 2022 r. – 30 stycznia 2023 r.
Mt 5,14 | Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego
ul. Prymasa Augusta Hlonda 1