Podporządkowanie jako cecha stosunku pracy

Przepisy dotyczące pracy, w potocznym znaczeniu tego słowa, czyli zespołu czynności realizowanych dla osiągnięcia określonego celu, mogą znajdować się w różnych gałęziach prawa. W praktyce największe znaczenie mają w tym zakresie dwie z nich, a mianowicie prawo pracy i prawo cywilne.
 Podporządkowanie jako cecha stosunku pracy
/ Fotolia
Powyższe oznacza, że w zbliżonych okolicznościach strony mogą zawrzeć umowę o pracę lub umowę cywilnoprawną (np. zlecenia lub o świadczenie usług, czy też o dzieło). Nie jest to jednak tożsame z dopuszczalnością całkowitej swobody wyboru rodzaju umowy, bo każda z nich ma określone cechy charakterystyczne, które pozwalają je między sobą rozróżnić.
W aktualnej sytuacji rynkowej największe znaczenie ma rozróżnienie umowy o pracę (i nawiązanego na jej podstawie stosunku pracy) od umów cywilnoprawnych (a w szczególności od umowy-zlecenia). Wskazanie cech charakterystycznych dla umowy o pracę, odróżniających ją od umów cywilnych, jest istotne z tego względu, że zgodnie z art. 22 § 2 Kodeksu pracy zatrudnienie spełniające cechy stosunku pracy jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy. Innymi słowy – nawet podpisanie umowy nazwanej umową-zleceniem, jeżeli faktyczny sposób wykonywania pracy będzie odpowiadał cechom zatrudnienia pracowniczego, z punktu widzenia prawa zatrudniony będzie pracownikiem ze wszystkimi tego skutkami (np. prawem do urlopu, wynagrodzenia za nadgodziny czy ograniczonej odpowiedzialności materialnej za wyrządzone w związku z pracą szkody).
Zdecydowanie spośród cech stosunku pracy, zwłaszcza w zestawieniu z zatrudnieniem cywilnym, na pierwszy plan wysuwa się podporządkowanie pracownika pracodawcy. Tradycyjnie przez podporządkowanie rozumie się prawo pracodawcy do wydawania pracownikom wiążących poleceń dotyczących sposobu wykonywania pracy.

Jakub szmit, starszy specjalista w Zespole Prawnym KK NSZZ Solidarność

Cały artykuł
w najnowszym numerze "TS" (18/2017) dostępnym w wersji cyfrowej tutaj


#REKLAMA_POZIOMA#

 

 

POLECANE
W imieniu Rzeczypospolitej – protestuję z ostatniej chwili
"W imieniu Rzeczypospolitej – protestuję"

18 lutego 1895 r. w Briańsku w Rosji urodził się generał Aleksander Krzyżanowski, „Wilk”, Komendant Okręgu Wileńskiego AK, dowódca oddziałów Armii Krajowej podczas Powstania Wileńskiego (operacja „Ostra Brama”). Aresztowany przez NKWD, więziony w Związku Sowieckim do 1947 r. Po powrocie do Polski aresztowany przez UB i osadzony w więzieniu przy ul. Rakowieckiej w Warszawie, gdzie zmarł w 1951 r.

Nawrocki ostro o Trzaskowskim: Zawsze drugi, zawsze spóźniony gorące
Nawrocki ostro o Trzaskowskim: Zawsze drugi, zawsze spóźniony

– Zawsze drugi, zawsze spóźniony, zawsze papuguje innych – tak popierany przez PiS kandydat na prezydenta Karol Nawrocki odpowiedział kandydatowi KO Rafałowi Trzaskowskiemu, który zaproponował "pakt dla bezpieczeństwa". Nawrocki wskazał, że w grudniu proponował Konstytucję Bezpieczeństwa RP.

Wiceprezydent USA spotkał się z szefową AfD. Wiadomo, o czym rozmawiano gorące
Wiceprezydent USA spotkał się z szefową AfD. Wiadomo, o czym rozmawiano

Wiceprezydent USA J. D. Vance spotkał się w piątek z liderką prawicowej partii Alternatywa dla Niemiec (AfD) Alice Weidel na marginesie Monachijskiej Konferencji Bezpieczeństwa – podał portal RedaktionsNetzwerk Deutschland (RND). O spotkaniu informuje także stacja ZDF.

W TVN nerwowo, a Warner Bros. Discovery wykonuje nowy ruch z ostatniej chwili
W TVN nerwowo, a Warner Bros. Discovery wykonuje nowy ruch

Warner Bros. Discovery Sports i Saalfelden Leogang – Salzburgerland zacieśniają współpracę, gwarantując światowe emocje MTB do 2030 roku – informują branżowe media.

Awaria gazociągu w Małopolsce. Mieszkańcy ewakuowani z ostatniej chwili
Awaria gazociągu w Małopolsce. Mieszkańcy ewakuowani

Awaria gazociągu wysokiego ciśnienia w Przeciszowie w woj. małopolskim. Mieszkańcy zostali ewakuowani – informuje tvn24.pl.

Tȟašúŋke Witkó: Polska lamusem Niemiec tylko u nas
Tȟašúŋke Witkó: Polska lamusem Niemiec

9 lutego 2025 roku, w niedzielę, w godzinach wieczornych odbyła się debata przedwyborcza, w której uczestniczyło dwóch pretendentów do kanclerskiego fotela w Berlinie: Olaf Scholz z Socjaldemokratycznej Partii Niemiec i Friedrich Merz, lider Unii Chrześcijańsko-Demokratycznej. Dziś, po opadnięciu emocji związanych z owym starciem, możemy stwierdzić, żaden z polityków nie porwał, ani, tym bardziej, nie zaskoczył publiczności.

Spotkanie Vance-Zełenski. Wiceprezydent USA zabrał głos polityka
Spotkanie Vance-Zełenski. Wiceprezydent USA zabrał głos

– Chcemy trwałego pokoju, a nie takiego, który będzie skutkował konfliktem w Europie Wschodniej za kilka lat – powiedział w piątek wiceprezydent USA J.D. Vance po spotkaniu z prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełenskim. Zełenski podkreślił konieczność uzyskania przez Kijów prawdziwych gwarancji bezpieczeństwa.

Radna KO wytoczyła proces karny dziennikarzowi, który ujawnił prokuratorskie zarzuty postawione jej mężowi tylko u nas
Radna KO wytoczyła proces karny dziennikarzowi, który ujawnił prokuratorskie zarzuty postawione jej mężowi

Przed Sądem Rejonowym w Zabrzu ruszył proces karny red. Przemysława Jarasza z Głosu Zabrza i Rudy Śląskiej. Dziennikarz śledczy lokalnego tygodnika nagradzany w przeszłości m.in. nagrodą Srebrnego Pióra Prezydenta RP, został posadzony na ławie oskarżonych przez radną klubu Koalicji Obywatelskiej w Zabrzu Annę Sosnowską na podstawie art. 212 kodeksu karnego (zniesławienie). Grozi mu do roku więzienia.

Kompromitacja Polski. Kto był tłumaczem szefa MON w rozmowach z Hegsethem? pilne
"Kompromitacja Polski". Kto był tłumaczem szefa MON w rozmowach z Hegsethem?

Magdalena Fitas-Czuchnowska, żona pracownika "Gazety Wyborczej" Wojciecha Czuchnowskiego, który dwa dni temu nazwał sekretarza obrony USA Pete'a Hegsetha "przygłupem", dziś była... tłumaczką podczas rozmowy Hegsetha z wicepremierem Kosiniakiem-Kamyszem – informuje portal niezalezna.pl. Historyk prof. Sławomir Cenckiewicz mówi o kompromitacji.

Już jutro protesty pod 160 sklepami Lidla w całej Polsce z ostatniej chwili
Już jutro protesty pod 160 sklepami Lidla w całej Polsce

W najbliższą sobotę, 15 lutego, odbędzie się kolejna akcja protestacyjna pod sklepami niemieckiej sieci Lidl, która planuje wybudować w Gietrzwałdzie, niedaleko miejsca objawień Matki Bożej, centrum logistyczne, gdzie będą magazynowane m.in. odpady – informują organizatorzy akcji.

REKLAMA

Podporządkowanie jako cecha stosunku pracy

Przepisy dotyczące pracy, w potocznym znaczeniu tego słowa, czyli zespołu czynności realizowanych dla osiągnięcia określonego celu, mogą znajdować się w różnych gałęziach prawa. W praktyce największe znaczenie mają w tym zakresie dwie z nich, a mianowicie prawo pracy i prawo cywilne.
 Podporządkowanie jako cecha stosunku pracy
/ Fotolia
Powyższe oznacza, że w zbliżonych okolicznościach strony mogą zawrzeć umowę o pracę lub umowę cywilnoprawną (np. zlecenia lub o świadczenie usług, czy też o dzieło). Nie jest to jednak tożsame z dopuszczalnością całkowitej swobody wyboru rodzaju umowy, bo każda z nich ma określone cechy charakterystyczne, które pozwalają je między sobą rozróżnić.
W aktualnej sytuacji rynkowej największe znaczenie ma rozróżnienie umowy o pracę (i nawiązanego na jej podstawie stosunku pracy) od umów cywilnoprawnych (a w szczególności od umowy-zlecenia). Wskazanie cech charakterystycznych dla umowy o pracę, odróżniających ją od umów cywilnych, jest istotne z tego względu, że zgodnie z art. 22 § 2 Kodeksu pracy zatrudnienie spełniające cechy stosunku pracy jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy. Innymi słowy – nawet podpisanie umowy nazwanej umową-zleceniem, jeżeli faktyczny sposób wykonywania pracy będzie odpowiadał cechom zatrudnienia pracowniczego, z punktu widzenia prawa zatrudniony będzie pracownikiem ze wszystkimi tego skutkami (np. prawem do urlopu, wynagrodzenia za nadgodziny czy ograniczonej odpowiedzialności materialnej za wyrządzone w związku z pracą szkody).
Zdecydowanie spośród cech stosunku pracy, zwłaszcza w zestawieniu z zatrudnieniem cywilnym, na pierwszy plan wysuwa się podporządkowanie pracownika pracodawcy. Tradycyjnie przez podporządkowanie rozumie się prawo pracodawcy do wydawania pracownikom wiążących poleceń dotyczących sposobu wykonywania pracy.

Jakub szmit, starszy specjalista w Zespole Prawnym KK NSZZ Solidarność

Cały artykuł
w najnowszym numerze "TS" (18/2017) dostępnym w wersji cyfrowej tutaj


#REKLAMA_POZIOMA#

 


 

Polecane
Emerytury
Stażowe