Podporządkowanie jako cecha stosunku pracy

Przepisy dotyczące pracy, w potocznym znaczeniu tego słowa, czyli zespołu czynności realizowanych dla osiągnięcia określonego celu, mogą znajdować się w różnych gałęziach prawa. W praktyce największe znaczenie mają w tym zakresie dwie z nich, a mianowicie prawo pracy i prawo cywilne.
 Podporządkowanie jako cecha stosunku pracy
/ Fotolia
Powyższe oznacza, że w zbliżonych okolicznościach strony mogą zawrzeć umowę o pracę lub umowę cywilnoprawną (np. zlecenia lub o świadczenie usług, czy też o dzieło). Nie jest to jednak tożsame z dopuszczalnością całkowitej swobody wyboru rodzaju umowy, bo każda z nich ma określone cechy charakterystyczne, które pozwalają je między sobą rozróżnić.
W aktualnej sytuacji rynkowej największe znaczenie ma rozróżnienie umowy o pracę (i nawiązanego na jej podstawie stosunku pracy) od umów cywilnoprawnych (a w szczególności od umowy-zlecenia). Wskazanie cech charakterystycznych dla umowy o pracę, odróżniających ją od umów cywilnych, jest istotne z tego względu, że zgodnie z art. 22 § 2 Kodeksu pracy zatrudnienie spełniające cechy stosunku pracy jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy. Innymi słowy – nawet podpisanie umowy nazwanej umową-zleceniem, jeżeli faktyczny sposób wykonywania pracy będzie odpowiadał cechom zatrudnienia pracowniczego, z punktu widzenia prawa zatrudniony będzie pracownikiem ze wszystkimi tego skutkami (np. prawem do urlopu, wynagrodzenia za nadgodziny czy ograniczonej odpowiedzialności materialnej za wyrządzone w związku z pracą szkody).
Zdecydowanie spośród cech stosunku pracy, zwłaszcza w zestawieniu z zatrudnieniem cywilnym, na pierwszy plan wysuwa się podporządkowanie pracownika pracodawcy. Tradycyjnie przez podporządkowanie rozumie się prawo pracodawcy do wydawania pracownikom wiążących poleceń dotyczących sposobu wykonywania pracy.

Jakub szmit, starszy specjalista w Zespole Prawnym KK NSZZ Solidarność

Cały artykuł
w najnowszym numerze "TS" (18/2017) dostępnym w wersji cyfrowej tutaj


#REKLAMA_POZIOMA#

 

 

POLECANE
Nie żyje człowiek o złotym ramieniu. Ocalił życie wielu dzieci Wiadomości
Nie żyje "człowiek o złotym ramieniu". Ocalił życie wielu dzieci

Australia pożegnała niezwykłego człowieka. James Harrison, znany jako "człowiek o złotym ramieniu", zmarł w wieku 88 lat. Przez całe życie regularnie oddawał krew, ratując miliony noworodków zagrożonych konfliktem serologicznym.

Prezydent Duda spotka się z szefem NATO. Podano datę pilne
Prezydent Duda spotka się z szefem NATO. Podano datę

W czwartek, 6 marca, prezydent Andrzej Duda spotka się w Brukseli z sekretarzem generalnym NATO Markiem Rutte.

Piotr Skwieciński felietonistą Tygodnika Solidarność tylko u nas
Piotr Skwieciński felietonistą Tygodnika Solidarność

Miło nam poinformować, że w nowym numerze TS pojawi się pierwszy tekst Piotra Skwiecińskiego, jednego z najbardziej doświadczonych dziennikarzy w Polsce, a jednocześnie komentatora o niebanalnym i niezależnym punkcie widzenia.

Ewakuacja dworca w Wiedniu. Trwa akcja służb pilne
Ewakuacja dworca w Wiedniu. Trwa akcja służb

Policja ewakuowała główny dworzec kolejowy w Wiedniu "z powodu bliżej nieokreślonego zagrożenia" – poinformowała agencja Reutera, powołując się na komunikat austriackich kolei państwowych OBB. Ruch pociągów został wstrzymany. Na dworcu trwa operacja policyjna.

Obraz skradziony z muzeum w Gdańsku odnaleziony po 51 latach Wiadomości
Obraz skradziony z muzeum w Gdańsku odnaleziony po 51 latach

Obraz "Kobieta niosąca żar" Pietera Brueghla odnaleziony w Holandii jest dziełem skradzionym w latach 70. XX w. z Muzeum Narodowego w Gdańsku - podał PAP rzecznik Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Zapewnił, że resort jest w tej sprawie w stałym w kontakcie ze stroną holenderską, w tym z holenderską policją.

Taniec z Gwiazdami: Znana twarz ponownie w programie Wiadomości
"Taniec z Gwiazdami": Znana twarz ponownie w programie

Nowa edycja "Tańca z Gwiazdami" właśnie wystartowała, a emocje sięgnęły zenitu. Wśród widzów nie mogło zabraknąć Katarzyny Cichopek, która z zapartym tchem obserwowała występ swojego partnera, Macieja Kurzajewskiego. Dziennikarz podjął wyzwanie na parkiecie, jednak jego taneczny debiut nie wypadł tak dobrze, jak wielu mogło się spodziewać - zdobył 28 punktów. Mimo tego mógł liczyć na gorące wsparcie ukochanej, dla której ten program ma szczególne znaczenie.

Śledztwo ws. programu Laptop dla ucznia. Prokuratura nie dopatrzyła się przestępstwa Wiadomości
Śledztwo ws. programu "Laptop dla ucznia". Prokuratura nie dopatrzyła się przestępstwa

Prokuratura Okręgowa w Warszawie prowadząc śledztwo dotyczące programu "Laptop dla ucznia" nie dopatrzyła się przestępstwa – informuje RMF FM.

Atak w Mannheim. Kim jest sprawca? tylko u nas
Atak w Mannheim. Kim jest sprawca?

W mieście Mannheim doszło w godzinach popołudniowych około 12:15 do ataku. Nie ma jeszcze pewności co do liczby osób zabitych i rannych.

Spotkanie Trump-Putin coraz bliżej? Nieoficjalne doniesienia gorące
Spotkanie Trump-Putin coraz bliżej? Nieoficjalne doniesienia

Amerykańska stacja CNN donosi o postępujących przygotowaniach do spotkania Donalda Trumpa z Władimirem Putinem.

Komunikat dla mieszkańców Krakowa Wiadomości
Komunikat dla mieszkańców Krakowa

Mieszkańcy Krakowa muszą przygotować się na chwilowe utrudnienia w ruchu. Do 7 marca w rejonie posesji przy ul. Łokietka 229 prowadzone będą prace związane z budową przyłącza wodociągowego i kanalizacji sanitarnej.

REKLAMA

Podporządkowanie jako cecha stosunku pracy

Przepisy dotyczące pracy, w potocznym znaczeniu tego słowa, czyli zespołu czynności realizowanych dla osiągnięcia określonego celu, mogą znajdować się w różnych gałęziach prawa. W praktyce największe znaczenie mają w tym zakresie dwie z nich, a mianowicie prawo pracy i prawo cywilne.
 Podporządkowanie jako cecha stosunku pracy
/ Fotolia
Powyższe oznacza, że w zbliżonych okolicznościach strony mogą zawrzeć umowę o pracę lub umowę cywilnoprawną (np. zlecenia lub o świadczenie usług, czy też o dzieło). Nie jest to jednak tożsame z dopuszczalnością całkowitej swobody wyboru rodzaju umowy, bo każda z nich ma określone cechy charakterystyczne, które pozwalają je między sobą rozróżnić.
W aktualnej sytuacji rynkowej największe znaczenie ma rozróżnienie umowy o pracę (i nawiązanego na jej podstawie stosunku pracy) od umów cywilnoprawnych (a w szczególności od umowy-zlecenia). Wskazanie cech charakterystycznych dla umowy o pracę, odróżniających ją od umów cywilnych, jest istotne z tego względu, że zgodnie z art. 22 § 2 Kodeksu pracy zatrudnienie spełniające cechy stosunku pracy jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy. Innymi słowy – nawet podpisanie umowy nazwanej umową-zleceniem, jeżeli faktyczny sposób wykonywania pracy będzie odpowiadał cechom zatrudnienia pracowniczego, z punktu widzenia prawa zatrudniony będzie pracownikiem ze wszystkimi tego skutkami (np. prawem do urlopu, wynagrodzenia za nadgodziny czy ograniczonej odpowiedzialności materialnej za wyrządzone w związku z pracą szkody).
Zdecydowanie spośród cech stosunku pracy, zwłaszcza w zestawieniu z zatrudnieniem cywilnym, na pierwszy plan wysuwa się podporządkowanie pracownika pracodawcy. Tradycyjnie przez podporządkowanie rozumie się prawo pracodawcy do wydawania pracownikom wiążących poleceń dotyczących sposobu wykonywania pracy.

Jakub szmit, starszy specjalista w Zespole Prawnym KK NSZZ Solidarność

Cały artykuł
w najnowszym numerze "TS" (18/2017) dostępnym w wersji cyfrowej tutaj


#REKLAMA_POZIOMA#

 


 

Polecane
Emerytury
Stażowe