"Była na zupełnie innym poziomie niż Lech Wałęsa". Debata o Annie Walentynowicz w historycznej Sali BHP

Dziś w historycznej Sali BHP Stoczni Gdańskiej odbyło się spotkanie zorganizowane przez Instytut Pamięci Narodowej "Anna Walentynowicz we wspomnieniach i badaniach historycznych". W dyskusji, którą prowadził Arkadiusz Kazański z IPN-u wzięli udział m.in Janusz Walentynowicz, prof. Sławomir Cenckiewicz, Adam Chmielecki i Krzysztof Wyszkowski.
 "Była na zupełnie innym poziomie niż Lech Wałęsa". Debata o Annie Walentynowicz w historycznej Sali BHP
/ fot. Robert Wąsik, Tygodnik Solidarność

Obiektywnie jako historyk mogę powiedzieć, że to od Anny Walentynowicz wszystko się zaczęło. Strajk, który rozpoczął się 14 sierpnia 1980 roku był strajkiem w jej obronie, o nią. W zasadzie ten postulat dotyczący Anny Walentynowicz powtarzał się w kolejnych "mutacjach" aż do 31 sierpnia


- powiedział prof. Sławomir Cenckiewicz. 
 

Oczywiście ta perspektywa strajku sierpniowego 80-tego roku jest tutaj niezwykle istotna, bo to, że strajk się rozpoczął od obrony Anny Walentynowicz nie oznacza, że ona nie odgrywała w tym strajku jakiejś zasadniczej roli. Odgrywała bardzo ważną rolę, odegrała ją w czasie, kiedy z misją do Gdańska przyjechał wicepremier Tadeusz Pyka. Ona w jakimś sensie zintegrowała strajkujących w Trójmieście i ten jej niesamowity występ, przemówienie adresowane do stoczniowców Stoczni Remontowej, który spowodował symboliczne odspawanie bram między Stocznią Remontową, a Stocznią Lenina i połączenie się tych dwóch strajków to jest też jej wielka zasługa. Wreszcie obrona więźniów politycznych. Niebywała zupełnie rola w Sierpniu 80 roku. Więc słusznie i Donald Tusk mówił, że ona jest matką "Solidarności", a ja, czy Krzysztof Wyszkowski stwierdziliśmy kiedyś, że ona była Anną Solidarność


- dodał historyk.
 

Ania była Solidarnością, Anną Solidarność, nieskazitelnym symbolem Sierpnia 80, Solidarności i tego co w niej było najpiękniejsze, ona pozostanie na zawsze


- podsumował prof. Cenckiewicz.
 

Jaka była moja mama? Wspaniała. W dzieciństwie miałem zapewnione wszystko, na co było ją stać. Byłem bezpieczny i byłem kochany. Później, po latach, kiedy zacząłem samodzielnie myśleć dotarło do mnie jakiego wielkiego heroizmu mama dokonała decydując się na urodzenie mnie. W tamtych czasach panna z dziećmi była osobą drugiej kategorii, czego doświadczyłem w szkole, gdzie byłem „pół-sierotą”. Mama mi to rekompensowała na ile potrafiła. W dzieciństwie mama decydowała o wszystkim i była wymagająca i konsekwentna. Stawiała wysoko poprzeczkę, także sobie. Dzięki temu miała też prawo wymagać od innych. Jako młodzieniec byłem trudnym dzieckiem. Sprawiałem sporo kłopotów, robiłem rzeczy, z których nie jestem dumny. Ale chyba wszystko po to, by docenić jej bezwarunkową i bezwzględną miłość


- opowiadał Syn Anny "Solidarność", Janusz Walentynowicz. 
 

Wolne Związki Zawodowe Wybrzeża, które powstały w 78r., skupiały najciekawszych ludzi z Gdańska, którzy mieli odwagę podjąć walkę z komunizmem. Wśród nich była pani Anna. Zaangażowała się mocno i można było zaobserwować, jak zmieniała się z czasem. W Związku nabywała coraz więcej wiedzy, coraz bardziej wyłaniał się obraz kobiety walczącej nie tylko o prawa pracowników, ale o wolną Polskę. W WZZ każdy miał prawo do własnych przekonań i nie był dyskryminowany. Nie mieliśmy automatów ani granatów, próbowaliśmy walczyć słowem. Nikt nie przewidywał, że powstanie coś takiego jak Solidarność


- mówił Jan Karandziej, znajomy Anny Walentynowicz.
 

Konflikt Lecha Wałęsy z Anną Walentynowicz? To jest temat tak szeroki i głęboki, że bardzo trudno odpowiedzieć w kilku zdaniach. W mojej ocenie był konflikt Lecha Wałęsy z Anną Walentynowicz, a nie Anny Walentynowicz z Lechem Wałęsą. Pierwszy wymiar, który wtedy nie był jasny, ale z perspektywy czasu stał się jasny: nie mogą zgodnie współpracować w jednej organizacji osoby, z których jedna ma za sobą historię tajnej współpracy z SB i co ważne, współpracy, która miała miejsce dokładnie w tym zakładzie pracy, który stał się kolebką i strajku, i „Solidarności”. Ponadto ta współpraca dotyczyła konkretnych osób, które także strajkowały. I dotyczy to osoby, która ten fakt współpracy ukrywała.

Z drugiej strony mamy Annę, która zawsze znajdowała się na zupełnie innym poziomie niż Lech Wałęsa. Etyka, prawdomówność, przywiązanie do idei, ona wierzyła głęboko w to wszystko o co walczyła, w postulaty Solidarności. Nigdy nie współpracowała ze służbami, jej naczelną zasadą była prawdomówność, aż do przesady, to się stawało wręcz anty-polityką. Nie było rzeczy, której Anna Walentynowicz nie mogłaby położyć dla prawdy


- opowiadał prof. Sławomir Cenckiewicz.
 

Na konflikt personalny Wałęsa-Walentynowicz patrzę szerzej. Dla mnie to dychotomia. To postaci z jednej strony podobne. Oboje pochodzą z nizin społecznych, z prowincji. Wałęsa jednak nie potrafił się z tego wyrwać, co widzimy zarówno dzisiaj po jego wpisach w mediach społecznościowych, jak i całej jego działalności. On działał egoistycznie, pod siebie. A pani Ania dokonała awansu kulturowego w swoim życiu. Nie myślała o sobie, myślała o innych, nosiła idee Solidarności.

Wiedziałem, jak wielka to postać, a żyła jak zwykły, szary człowiek, a nawet gorzej. Była naprawdę w trudnej sytuacji materialnej, żyło się jej bardzo ciężko. Ale ona nigdy się nie użalała. Miała wielką wewnętrzną siłę, do końca zachowała godność. W latach 2006-2010 widziałem jak zaczęło zmieniać się postrzeganie jej w historii, w społeczeństwie. Ludzie dowiadywali się, jak było naprawdę. To wielka zasługa prezydenta Kaczyńskiego, który przyznał jej najwyższe oznaczenia, zorganizował wielką konferencję. Anna Walentynowicz stała się dla mnie inspiracją i dowodem na to, że prawda zawsze zwycięży. Ona nie zwycięży sama, trzeba ją wywalczyć, ale w ostatecznym rachunku zawsze zwycięża 



- mówił politolog i autor książek o "Solidarności" Adam Chmielecki.















fot. Robert Wąsik - Tygodnik Solidarność
 
raw

#REKLAMA_POZIOMA#

 

POLECANE
Atak nożownika w centrum Dublina. Ujawniono nagranie z ostatniej chwili
Atak nożownika w centrum Dublina. Ujawniono nagranie

We wtorek 23-letni Abdullah Khan zaatakował nożem na policjanta na Capel Street w Dublinie. Wszystko nagrał przypadkowo jeden z przechodniów.

Dlaczego sąd złagodził wyrok Babci Kasi? Była oskarżona o naruszenie nietykalności cielesnej z ostatniej chwili
Dlaczego sąd złagodził wyrok "Babci Kasi"? Była oskarżona o naruszenie nietykalności cielesnej

Sąd Okręgowy w Warszawie złagodził w czwartek wyrok wobec aktywistki znanej jako „Babcia Kasia”. Chodzi o znieważenie i ugryzienie wolontariusza Fundacji Pro-Prawo do Życia. Wyrok jest prawomocny.

Stanisław Gawłowski skazany. Sędzia zmiażdżył narrację polityka PO z ostatniej chwili
Stanisław Gawłowski skazany. Sędzia zmiażdżył narrację polityka PO

Sąd Okręgowy w Szczecinie skazał senatora KO Stanisława Gawłowskiego na 5 lat więzienia. – Sąd ma być zainteresowany przepisami i dowodami, a nie tym, czy na ławie oskarżonych jest polityk, czy stolarz – powiedział sędzia Grzegorz Kasicki.

Wody Polskie w Gdańsku wydały komunikat z ostatniej chwili
Wody Polskie w Gdańsku wydały komunikat

Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gdańsku poinformował o sytuacji hydrologiczno-meteorologicznej na godz. 15:00 w czwartek 31 lipca 2025 r.

Zbigniew Ziobro stawia ultimatum Waldemarowi Żurkowi. Czekamy do piątku wieczór z ostatniej chwili
Zbigniew Ziobro stawia ultimatum Waldemarowi Żurkowi. "Czekamy do piątku wieczór"

Dajemy ministrowi Waldemarowi Żurkowi czas do piątku, do końca dnia, by przywrócił na stanowisko Prokuratora Krajowego Dariusza Barskiego. Jeśli tego nie zrobi, wówczas  skierujemy do prokuratury zawiadomienie wobec pana Żurka - powiedział Zbigniew Ziobro podczas konferencji prasowej. Czekamy na refleks cywilisty, który dawno mnie miał do czynienia z prawem karnym - dodał poseł PiS. 

Nie żyje Halina Jędrzejewska ps. Sławka, sanitariuszka Powstania Warszawskiego z ostatniej chwili
Nie żyje Halina Jędrzejewska ps. "Sławka", sanitariuszka Powstania Warszawskiego

Nie żyje Halina Jędrzejewska „Sławka” – sanitariuszka w Powstaniu Warszawskim, lekarka i działaczka kombatancka.

Izraelczycy opublikowali raport nt. sytuacji w Strefie Gazy pt. Nasze ludobójstwo z ostatniej chwili
Izraelczycy opublikowali raport nt. sytuacji w Strefie Gazy pt. "Nasze ludobójstwo"

Izraelskie Centrum Informacji o Prawach Człowieka na Terytoriach Okupowanych opublikowało raport, pt. "Nasze ludobójstwo", nazywając wprost działania swojego państwa w Strefie Gazy. Czytamy w nim m.in. o masowych mordach, aresztowaniach i znęcaniu się nad Palestyńczykami, trafiającymi do izraelskich więzień, które stały się obozami tortur.

Dominik B., aresztowany w sprawie RARS, może stracić wzrok. Jest interwencja Ordo Iuris gorące
Dominik B., aresztowany w sprawie RARS, może stracić wzrok. Jest interwencja Ordo Iuris

Instytut Ordo Iuris odnosi się w swojej opinii do licznych aktów prawa międzynarodowego, odwołujących się do idei humanitaryzmu, zakazujących nieludzkiego i poniżającego traktowania i karania, a także do bogatego orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z siedzibą w Strasburgu, który uznał m.in., że przetrzymywanie w więzieniu osoby z wyjątkowo poważnym inwalidztwem, w warunkach niedostosowanych do jej stanu zdrowia, jest poniżającym traktowaniem.

Komunikat dla mieszkańców Lublina z ostatniej chwili
Komunikat dla mieszkańców Lublina

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW) wydał ostrzeżenie I stopnia przed burzami dla miasta Lublin. Alert obowiązuje w czwartek 31 lipca 2025 roku w godzinach od 12:00 do 21:00.

Przez tę decyzję ludzie byli wściekli na Zełenskiego. Parlament zmienił wszystko z ostatniej chwili
Przez tę decyzję ludzie byli wściekli na Zełenskiego. Parlament zmienił wszystko

Rada Najwyższa (parlament) Ukrainy przyjęła w czwartek ustawę, przywracającą uprawnienia organów antykorupcyjnych - Narodowego Biura Antykorupcyjnego Ukrainy (NABU) i Specjalnej Prokuratury Antykorupcyjnej (SAP).

REKLAMA

"Była na zupełnie innym poziomie niż Lech Wałęsa". Debata o Annie Walentynowicz w historycznej Sali BHP

Dziś w historycznej Sali BHP Stoczni Gdańskiej odbyło się spotkanie zorganizowane przez Instytut Pamięci Narodowej "Anna Walentynowicz we wspomnieniach i badaniach historycznych". W dyskusji, którą prowadził Arkadiusz Kazański z IPN-u wzięli udział m.in Janusz Walentynowicz, prof. Sławomir Cenckiewicz, Adam Chmielecki i Krzysztof Wyszkowski.
 "Była na zupełnie innym poziomie niż Lech Wałęsa". Debata o Annie Walentynowicz w historycznej Sali BHP
/ fot. Robert Wąsik, Tygodnik Solidarność

Obiektywnie jako historyk mogę powiedzieć, że to od Anny Walentynowicz wszystko się zaczęło. Strajk, który rozpoczął się 14 sierpnia 1980 roku był strajkiem w jej obronie, o nią. W zasadzie ten postulat dotyczący Anny Walentynowicz powtarzał się w kolejnych "mutacjach" aż do 31 sierpnia


- powiedział prof. Sławomir Cenckiewicz. 
 

Oczywiście ta perspektywa strajku sierpniowego 80-tego roku jest tutaj niezwykle istotna, bo to, że strajk się rozpoczął od obrony Anny Walentynowicz nie oznacza, że ona nie odgrywała w tym strajku jakiejś zasadniczej roli. Odgrywała bardzo ważną rolę, odegrała ją w czasie, kiedy z misją do Gdańska przyjechał wicepremier Tadeusz Pyka. Ona w jakimś sensie zintegrowała strajkujących w Trójmieście i ten jej niesamowity występ, przemówienie adresowane do stoczniowców Stoczni Remontowej, który spowodował symboliczne odspawanie bram między Stocznią Remontową, a Stocznią Lenina i połączenie się tych dwóch strajków to jest też jej wielka zasługa. Wreszcie obrona więźniów politycznych. Niebywała zupełnie rola w Sierpniu 80 roku. Więc słusznie i Donald Tusk mówił, że ona jest matką "Solidarności", a ja, czy Krzysztof Wyszkowski stwierdziliśmy kiedyś, że ona była Anną Solidarność


- dodał historyk.
 

Ania była Solidarnością, Anną Solidarność, nieskazitelnym symbolem Sierpnia 80, Solidarności i tego co w niej było najpiękniejsze, ona pozostanie na zawsze


- podsumował prof. Cenckiewicz.
 

Jaka była moja mama? Wspaniała. W dzieciństwie miałem zapewnione wszystko, na co było ją stać. Byłem bezpieczny i byłem kochany. Później, po latach, kiedy zacząłem samodzielnie myśleć dotarło do mnie jakiego wielkiego heroizmu mama dokonała decydując się na urodzenie mnie. W tamtych czasach panna z dziećmi była osobą drugiej kategorii, czego doświadczyłem w szkole, gdzie byłem „pół-sierotą”. Mama mi to rekompensowała na ile potrafiła. W dzieciństwie mama decydowała o wszystkim i była wymagająca i konsekwentna. Stawiała wysoko poprzeczkę, także sobie. Dzięki temu miała też prawo wymagać od innych. Jako młodzieniec byłem trudnym dzieckiem. Sprawiałem sporo kłopotów, robiłem rzeczy, z których nie jestem dumny. Ale chyba wszystko po to, by docenić jej bezwarunkową i bezwzględną miłość


- opowiadał Syn Anny "Solidarność", Janusz Walentynowicz. 
 

Wolne Związki Zawodowe Wybrzeża, które powstały w 78r., skupiały najciekawszych ludzi z Gdańska, którzy mieli odwagę podjąć walkę z komunizmem. Wśród nich była pani Anna. Zaangażowała się mocno i można było zaobserwować, jak zmieniała się z czasem. W Związku nabywała coraz więcej wiedzy, coraz bardziej wyłaniał się obraz kobiety walczącej nie tylko o prawa pracowników, ale o wolną Polskę. W WZZ każdy miał prawo do własnych przekonań i nie był dyskryminowany. Nie mieliśmy automatów ani granatów, próbowaliśmy walczyć słowem. Nikt nie przewidywał, że powstanie coś takiego jak Solidarność


- mówił Jan Karandziej, znajomy Anny Walentynowicz.
 

Konflikt Lecha Wałęsy z Anną Walentynowicz? To jest temat tak szeroki i głęboki, że bardzo trudno odpowiedzieć w kilku zdaniach. W mojej ocenie był konflikt Lecha Wałęsy z Anną Walentynowicz, a nie Anny Walentynowicz z Lechem Wałęsą. Pierwszy wymiar, który wtedy nie był jasny, ale z perspektywy czasu stał się jasny: nie mogą zgodnie współpracować w jednej organizacji osoby, z których jedna ma za sobą historię tajnej współpracy z SB i co ważne, współpracy, która miała miejsce dokładnie w tym zakładzie pracy, który stał się kolebką i strajku, i „Solidarności”. Ponadto ta współpraca dotyczyła konkretnych osób, które także strajkowały. I dotyczy to osoby, która ten fakt współpracy ukrywała.

Z drugiej strony mamy Annę, która zawsze znajdowała się na zupełnie innym poziomie niż Lech Wałęsa. Etyka, prawdomówność, przywiązanie do idei, ona wierzyła głęboko w to wszystko o co walczyła, w postulaty Solidarności. Nigdy nie współpracowała ze służbami, jej naczelną zasadą była prawdomówność, aż do przesady, to się stawało wręcz anty-polityką. Nie było rzeczy, której Anna Walentynowicz nie mogłaby położyć dla prawdy


- opowiadał prof. Sławomir Cenckiewicz.
 

Na konflikt personalny Wałęsa-Walentynowicz patrzę szerzej. Dla mnie to dychotomia. To postaci z jednej strony podobne. Oboje pochodzą z nizin społecznych, z prowincji. Wałęsa jednak nie potrafił się z tego wyrwać, co widzimy zarówno dzisiaj po jego wpisach w mediach społecznościowych, jak i całej jego działalności. On działał egoistycznie, pod siebie. A pani Ania dokonała awansu kulturowego w swoim życiu. Nie myślała o sobie, myślała o innych, nosiła idee Solidarności.

Wiedziałem, jak wielka to postać, a żyła jak zwykły, szary człowiek, a nawet gorzej. Była naprawdę w trudnej sytuacji materialnej, żyło się jej bardzo ciężko. Ale ona nigdy się nie użalała. Miała wielką wewnętrzną siłę, do końca zachowała godność. W latach 2006-2010 widziałem jak zaczęło zmieniać się postrzeganie jej w historii, w społeczeństwie. Ludzie dowiadywali się, jak było naprawdę. To wielka zasługa prezydenta Kaczyńskiego, który przyznał jej najwyższe oznaczenia, zorganizował wielką konferencję. Anna Walentynowicz stała się dla mnie inspiracją i dowodem na to, że prawda zawsze zwycięży. Ona nie zwycięży sama, trzeba ją wywalczyć, ale w ostatecznym rachunku zawsze zwycięża 



- mówił politolog i autor książek o "Solidarności" Adam Chmielecki.















fot. Robert Wąsik - Tygodnik Solidarność
 
raw

#REKLAMA_POZIOMA#


 

Polecane
Emerytury
Stażowe