[Tylko u nas] O kulturze politycznej. Prof. Jan Garlicki: Polacy nie lubią konfliktów w polityce

Jak wygląda nienawiść w sieci? Czy jest tak wielka, jak ją malują? O internetowych gladiatorach, hejterach i hiperzwolennikach, oraz roli emocji w polskiej kulturze politycznej – z politologiem prof. Janem Garlickim z Uniwersytetu Warszawskiego rozmawia Jakub Pacan.
 [Tylko u nas] O kulturze politycznej. Prof. Jan Garlicki: Polacy nie lubią konfliktów w polityce
/ prof. Jan Garlicki, fot. Marcin Żegliński - Tygodnik Solidarność

Polacy nie lubią konfliktów, przemocy, jeśli chodzi np. o styl uprawiania polityki, prezydentury czy prac parlamentu. Zwłaszcza od głowy państwa oczekujemy np. postawy koncyliacyjnej, niewchodzenia w konflikty. Z naszych obserwacji jednoznacznie wynika, że jeśli chodzi o preferencje Polaków, to między kulturą konfliktu a współpracy i spokoju wygrywa ta druga


- wskazuje w rozmowie z Jakubem Pacanem profesor Garlicki, powołując się na badania przeprowadzone w ostatnich dwóch latach. Zapytany o dużą ilość hejtu internecie, odpowiada:
 

Paradoksalnie, jeśli mówimy o kulturze politycznej całego środowiska internautów, to wcale się nie różni ona od kultury politycznej ogółu obywateli. W internecie wcale nie ma dużo więcej hejtu i nienawiści niż w tzw. realu. Natomiast zaobserwowaliśmy zjawisko tzw. gladiatorów. To nie jest liczna grupa – liczy ona od kilku do najwyżej 20 proc. użytkowników sieci – która w internecie okłada się agresją słowną. To przede wszystkim podział na hiperzwolenników i hiperprzeciwników jednej z dwóch dominujących orientacji politycznych


- komentuje politolog i dodaje, że oprócz gladiatorów, którzy są dość głośną, ale jednak mniejszością, reszta nie chce podejmować radykalnych działań. Są zadowoleni z demokracji i akceptują jej reguły gry. – Ale za poziom agresji w polskiej polityce wszyscy obwiniają internetowy hejt – zauważa Jakub Pacan.
 

Nie, to nieprawda. Hejt internetowy niewątpliwie jest przykładem dysfunkcjonalnej kultury politycznej wobec debaty publicznej, ale nie można przesadzać. Wielu polityków czy ludzi interesujących się polityką używa internetu po prostu do przekazywania swoich treści. Nakręcanie złych emocji nie jest, wbrew powszechnej opinii, zjawiskiem dominującym


- odpowiada ekspert. Podczas rozmowy poruszono temat emocji w polskiej kulturze politycznej.
 

To, że kultura polityczna w Polsce jest bardziej rozemocjonowana niż racjonalna, wynika z kilku czynników. Po pierwsze – z tradycji. Zawsze byliśmy narodem rozemocjonowanym. Od euforii do apatii i odwrotnie. Po drugie – współczesny marketing polityczny, który stawia na komunikowanie polityków z wyborcami za pomocą emocji – bo to skuteczniejsze niż przedstawianie programów, i po trzecie – temperatura sporu politycznego, który się rozszerza i zaczyna być permanentny


- podkreśla prof. Garlicki. Jego zdaniem nie ma obecnie możliwości konstruktywnego zarządzania konfliktami przez polityków, gdyż czołówka elit politycznych uważa, że konflikt buduje im poparcie, wobec czego z niego nie zrezygnują.
 

Byłem ostatnio na konferencji, gdzie pewien profesor Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu pokazywał, jak Niemcy prowadzą politykę energetyczną. Zmieniają się rządy, koalicje, a Niemcy konsekwentnie krok po kroku, według planu, wycofują się z atomu i węgla i każdy rząd po kolei posuwa do przodu udział energii odnawialnej w gospodarce. To program realizowany ponad podziałami. Zresztą nasi zachodni sąsiedzi potrafią stworzyć wielką koalicję. U nas to jest niestety nie do wyobrażenia. Francja i Wielka Brytania też z żelazną konsekwencją realizują swoje cele strategiczne obliczone na dekady niezależnie od tego, kto aktualnie rządzi


- zauważa ekspert. Zapytany, czy PiS i PO są dziś w stanie zbudować polską rację stanu wokół takich zagadnień, jak polityka zagraniczna czy energetyczna, odpowiada:
 

To byłoby ideałem, jednak nie widzę obecnie takiej możliwości


A w dalszej części wywiadu:

– Zwolennicy PiS są bardziej stali, to osoby w dużej mierze silnie zideologizowane (...) Elektorat zwolenników PO jest bardziej zróżnicowany - czyli jak wygląda kultura polityczna w poszczególnych obozach, wśród wyborców PiS i wyborców PO?

– Czy Polacy są bezradni wobec polityki i czują braku wpływu na to, co się dzieje w państwie?

– Jakie elementy są irracjonalne w naszej kulturze politycznej? 

 Co polska kultura polityczna wniosła do kultury politycznej Europy czy światowej myśli politycznej?



#REKLAMA_POZIOMA#

 

POLECANE
USA nie wyślą żołnierzy na Ukrainę po wojnie. Trump ujawnia ustalenia z ostatniej chwili
USA nie wyślą żołnierzy na Ukrainę po wojnie. Trump ujawnia ustalenia

W rozmowie z Fox News prezydent USA Donald Trump odniósł się do poniedziałkowych rozmów z przywódcami europejskimi ws. wojny na Ukrainie oraz swojej relacji z Władimirem Putinem. Podkreślił, że Ukraina nie wejdzie do NATO, a przyszłość konfliktu może rozstrzygnąć się w najbliższych tygodniach.

ZUS wydał pilny komunikat z ostatniej chwili
ZUS wydał pilny komunikat

Czternasta emerytura trafi do zdecydowanej większości emerytów i rencistów we wrześniu, jednak niektórzy seniorzy mogą się jej spodziewać już pod koniec sierpnia – poinformował PAP Zakład Ubezpieczeń Społecznych. W tym roku czternastka w pełnej wysokości wyniesie 1878,91 zł brutto.

Może skończyć się śmiercią. Smutny komunikat warszawskiego zoo Wiadomości
"Może skończyć się śmiercią". Smutny komunikat warszawskiego zoo

Warszawskie zoo chętnie dzieli się informacjami o swoich podopiecznych, licząc, że zainteresuje ich losem jak największą rzeszę ludzi, którym na sercu leży ich dobro.

Tragiczne zdarzenia w wejherowskim szpitalu. Służby prowadzą dochodzenie z ostatniej chwili
Tragiczne zdarzenia w wejherowskim szpitalu. Służby prowadzą dochodzenie

19 sierpnia 2025 roku w Szpitalu Specjalistycznym im. F. Ceynowy w Wejherowie doszło do dwóch tragicznych wypadków. W godzinach porannych z okna piątego piętra oddziału neurologii i udarowego wypadła kobieta, a kilka godzin później w tym samym miejscu zginął również mężczyzna.

Przegryw, któremu się nie udało. Burza w sieci po programie TVN gorące
"Przegryw, któremu się nie udało". Burza w sieci po programie TVN

Po jednym z ostatnich odcinków popularnej telewizji śniadaniowej stacji TVN – "Dzień dobry TVN" – w sieci zawrzało.

Alarm w niemieckich wodociągach. Firmy sygnalizują niedobory wody Wiadomości
Alarm w niemieckich wodociągach. Firmy sygnalizują niedobory wody

Silne upały i susza coraz bardziej zagrażają zaopatrzeniu w wodę w Niemczech. Według badania Stowarzyszenia Przedsiębiorstw Komunalnych (VKU) niemal połowa firm zauważa wzrost popytu na wodę w czasie fali upałów.

IMGW wydał komunikat. Oto co nas czeka pilne
IMGW wydał komunikat. Oto co nas czeka

Utrzymująca się kolejny dzień sucha, wyżowa pogoda z małym lub umiarkowanym zachmurzeniem i słabym wiatrem przez cały dzień będzie zachęcała do aktywnego spędzania czasu na terenie otwartym. Sprawdź na załączonej mapie, jak będzie kształtowała się pogoda w ciągu najbliższych godzin.

Dramat w Alpach. Nie żyje polski wspinacz z ostatniej chwili
Dramat w Alpach. Nie żyje polski wspinacz

Do tragicznego wydarzenia doszło w Alpach Pennińskich. Nie żyje polski alpinista.

Atak na gigantyczną skalę. Wyciekły loginy i hasła milionów użytkowników z ostatniej chwili
Atak na gigantyczną skalę. Wyciekły loginy i hasła milionów użytkowników

Na jednym z forów internetowych pojawiła się szokująca oferta – cyberprzestępcy wystawili na sprzedaż dane prawie 16 milionów użytkowników popularnej platformy płatniczej PayPal. Jak poinformował portal Telepolis, w ręce hakerów trafiły adresy e-mail oraz hasła aż do 15,8 mln kont.

Komunikat dla mieszkańców Katowic z ostatniej chwili
Komunikat dla mieszkańców Katowic

Urząd Miasta Katowice otrzymał ponad 5 mln zł dofinansowania na budowę węzła przesiadkowego na ul. Św. Jana. We wtorek magistrat poinformował o podpisaniu umowy z Centrum Unijnych Projektów Transportowych. Szacowany koszt inwestycji to prawie 7,5 mln zł.

REKLAMA

[Tylko u nas] O kulturze politycznej. Prof. Jan Garlicki: Polacy nie lubią konfliktów w polityce

Jak wygląda nienawiść w sieci? Czy jest tak wielka, jak ją malują? O internetowych gladiatorach, hejterach i hiperzwolennikach, oraz roli emocji w polskiej kulturze politycznej – z politologiem prof. Janem Garlickim z Uniwersytetu Warszawskiego rozmawia Jakub Pacan.
 [Tylko u nas] O kulturze politycznej. Prof. Jan Garlicki: Polacy nie lubią konfliktów w polityce
/ prof. Jan Garlicki, fot. Marcin Żegliński - Tygodnik Solidarność

Polacy nie lubią konfliktów, przemocy, jeśli chodzi np. o styl uprawiania polityki, prezydentury czy prac parlamentu. Zwłaszcza od głowy państwa oczekujemy np. postawy koncyliacyjnej, niewchodzenia w konflikty. Z naszych obserwacji jednoznacznie wynika, że jeśli chodzi o preferencje Polaków, to między kulturą konfliktu a współpracy i spokoju wygrywa ta druga


- wskazuje w rozmowie z Jakubem Pacanem profesor Garlicki, powołując się na badania przeprowadzone w ostatnich dwóch latach. Zapytany o dużą ilość hejtu internecie, odpowiada:
 

Paradoksalnie, jeśli mówimy o kulturze politycznej całego środowiska internautów, to wcale się nie różni ona od kultury politycznej ogółu obywateli. W internecie wcale nie ma dużo więcej hejtu i nienawiści niż w tzw. realu. Natomiast zaobserwowaliśmy zjawisko tzw. gladiatorów. To nie jest liczna grupa – liczy ona od kilku do najwyżej 20 proc. użytkowników sieci – która w internecie okłada się agresją słowną. To przede wszystkim podział na hiperzwolenników i hiperprzeciwników jednej z dwóch dominujących orientacji politycznych


- komentuje politolog i dodaje, że oprócz gladiatorów, którzy są dość głośną, ale jednak mniejszością, reszta nie chce podejmować radykalnych działań. Są zadowoleni z demokracji i akceptują jej reguły gry. – Ale za poziom agresji w polskiej polityce wszyscy obwiniają internetowy hejt – zauważa Jakub Pacan.
 

Nie, to nieprawda. Hejt internetowy niewątpliwie jest przykładem dysfunkcjonalnej kultury politycznej wobec debaty publicznej, ale nie można przesadzać. Wielu polityków czy ludzi interesujących się polityką używa internetu po prostu do przekazywania swoich treści. Nakręcanie złych emocji nie jest, wbrew powszechnej opinii, zjawiskiem dominującym


- odpowiada ekspert. Podczas rozmowy poruszono temat emocji w polskiej kulturze politycznej.
 

To, że kultura polityczna w Polsce jest bardziej rozemocjonowana niż racjonalna, wynika z kilku czynników. Po pierwsze – z tradycji. Zawsze byliśmy narodem rozemocjonowanym. Od euforii do apatii i odwrotnie. Po drugie – współczesny marketing polityczny, który stawia na komunikowanie polityków z wyborcami za pomocą emocji – bo to skuteczniejsze niż przedstawianie programów, i po trzecie – temperatura sporu politycznego, który się rozszerza i zaczyna być permanentny


- podkreśla prof. Garlicki. Jego zdaniem nie ma obecnie możliwości konstruktywnego zarządzania konfliktami przez polityków, gdyż czołówka elit politycznych uważa, że konflikt buduje im poparcie, wobec czego z niego nie zrezygnują.
 

Byłem ostatnio na konferencji, gdzie pewien profesor Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu pokazywał, jak Niemcy prowadzą politykę energetyczną. Zmieniają się rządy, koalicje, a Niemcy konsekwentnie krok po kroku, według planu, wycofują się z atomu i węgla i każdy rząd po kolei posuwa do przodu udział energii odnawialnej w gospodarce. To program realizowany ponad podziałami. Zresztą nasi zachodni sąsiedzi potrafią stworzyć wielką koalicję. U nas to jest niestety nie do wyobrażenia. Francja i Wielka Brytania też z żelazną konsekwencją realizują swoje cele strategiczne obliczone na dekady niezależnie od tego, kto aktualnie rządzi


- zauważa ekspert. Zapytany, czy PiS i PO są dziś w stanie zbudować polską rację stanu wokół takich zagadnień, jak polityka zagraniczna czy energetyczna, odpowiada:
 

To byłoby ideałem, jednak nie widzę obecnie takiej możliwości


A w dalszej części wywiadu:

– Zwolennicy PiS są bardziej stali, to osoby w dużej mierze silnie zideologizowane (...) Elektorat zwolenników PO jest bardziej zróżnicowany - czyli jak wygląda kultura polityczna w poszczególnych obozach, wśród wyborców PiS i wyborców PO?

– Czy Polacy są bezradni wobec polityki i czują braku wpływu na to, co się dzieje w państwie?

– Jakie elementy są irracjonalne w naszej kulturze politycznej? 

 Co polska kultura polityczna wniosła do kultury politycznej Europy czy światowej myśli politycznej?



#REKLAMA_POZIOMA#


 

Polecane
Emerytury
Stażowe