Dariusz Łaszyca: Oligofagizm szarańczy czyli ósma plaga egipska

„Bóg pogroził ludowi, ale z wiarą praca rozbraja Jego gniewy i klęskę odwraca” – motto na jedynym w świecie pomniku szarańczy w Zwierzyńcu. Pomnik ma prosty kształt rzymskiego sarkofagu na którym wykuta jest data i nazwy okolicznych wsi, które dotknęła ta niszczycielska plaga.
/ pixabay.com

                                                                                                                        
Rój szarańczy może liczyć  nawet pięćdziesiąt miliardów osobników. Taka wielka ilość owadów porusza się zgodnie z kierunkiem wiatru. Trasa dwustu kilometrów na dzień to dla nich nie problem. Pojedyncze osobniki są duże i mogą mieć nawet 6 cm długości. Żyją maksymalnie trzy miesiące. Są zielone, brązowe lub żółte.
Szarańcza wędrowna jest oligofagiem czyli reprezentuje rodzaj owada o wąskiej specjalizacji pokarmowej. Stada szarańczy przemieszczają się głównie po polach i pożerają całe uprawy zbóż oraz kukurydzę, bawełnę, ryż i trawy. Jeden przedstawiciel tego rodzaju owada zjada nawet   2 gramy jedzenia w ciągu doby, co stanowi jego własną wagę. Wyobraźmy sobie milion takich owadów, które mogą zjeść w ciągu doby tonę żywności. Dodatkowo odchody szarańczy są toksyczne i pozostawione na roślinie zatruwają ją. Strach się bać!
Szarańcza jest owadem o podwójnym obliczu, ze spokojnie żerującego owada przemienia się w groźnego łupieżcę. Normalna spokojna forma tego owada żeruje nocą. Co więc powoduje, że staje się on agresywnym pożeraczem zbóż i traw. Otóż wraz z obfitymi opadami, następuje bujny rozwój roślinności i gwałtowny rozwój tych owadów. Ta wielość szarańczy powoduje, że pocierają się one o siebie i przekazują sobie wzajemnie feromony, które inicjują przemianę owada spokojnego w formę migrującą. Odpowiada za to około 500 genów. Chemiczny starter tego zjawiska do dzisiaj nie jest znany. Może i dobrze. Lepiej jak ludzie go nie znają. Ale by się wtedy działo?!
Szarańcza utożsamiana jest z karą Boską. Budziła w ludziach trwogę i strach. Biblijna plaga szarańczy była ósmą z kolei. Czytamy więc, że „Mojżesz zatem wyciągnął laskę nad ziemię egipską, a Jahwe sprowadził na kraj wiatr wschodni na cały ten dzień i całą noc. Kiedy nastał ranek, ów wschodni wiatr przygnał szarańczę. Szarańcza spadła na całą ziemię egipską i wcisnęła się w niezwykłej ilości do każdego zakątka kraju. Nie było przedtem takiej szarańczy, nie będzie też potem! I pokryła całą powierzchnię ziemi i wszystkie owoce na drzewach, które oszczędził grad. W całym Egipcie nie pozostało śladu zieleni na drzewach i roślinach w polu”.
Strach przed szarańczą brał się również z zapisów Apokalipsy św. Jana, wieszczącej koniec świata, gdzie czytamy: „Oto otworzyła się Czeluść wiejąca dymem i z dymu wyszła szarańcza na ziemię i dano jej moc, jaką mają ziemskie skorpiony”.
Chrześcijanie bali się szarańczy, wróżyła ona nadchodzące nieszczęścia. Prorok Izajasz w następujący sposób mówił o miłości człowieka do Boga: „ten, co mieszka nad kręgiem ziemi, której mieszkańcy są jak szarańcza”.
Z drugiej jednak strony szarańcza stanowiła doskonałe pożywienie eremitów i pustelników. Czytamy, że żywili się oni wyłącznie korzonkami i szarańczą. Żyli długo spożywając bogatą w proteiny szarańczę.
W Polsce mamy jedyny na świecie pomnik szarańczy w Zwierzyńcu, który upamiętnia zwycięstwo nad plagą w 1711 roku. Kiedyś znajdował się on w oddalonej o 18 kilometrów Hamerni, ale w 1902 roku Zamojscy przenieśli go do Zwierzyńca, perły lubelskiego Roztocza.

Dariusz  Łaszyca
 

 

POLECANE
Afera korupcyjna w ukraińskim parlamencie. Zarzuty wobec grupy deputowanych z ostatniej chwili
Afera korupcyjna w ukraińskim parlamencie. Zarzuty wobec grupy deputowanych

Organy antykorupcyjne Ukrainy poinformowały w poniedziałek o zarzutach wobec uczestników zorganizowanej grupy przestępczej, która działała w Radzie Najwyższej (parlamencie) tego kraju. Wśród podejrzanych jest pięciu deputowanych.

Wody Polskie odrzucają roszczenia gminy Tolkmicko po lipcowej powodzi z ostatniej chwili
Wody Polskie odrzucają roszczenia gminy Tolkmicko po lipcowej powodzi

Z doniesień serwisu portel.pl wynika, że Wody Polskie nie uznały roszczeń finansowych gminy Tolkmicko związanych z lipcową powodzią i w związku z tym odmawiają miastu zwrotu poniesionych kosztów. Chodzi o ponad 757 tys. zł wydanych na akcję ratowniczą, usuwanie skutków zalania i zabezpieczenie terenu. Stanowisko w tej sprawie przekazał Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gdańsku.

Złoty prezes NBP tylko u nas
Złoty prezes NBP

Wartość złota w rezerwach Narodowego Banku Polskiego gwałtownie wzrosła w 2025 roku wraz z rekordowymi cenami kruszcu na światowych rynkach. Dzięki konsekwentnej strategii zakupów prowadzonej od kilku lat Polska należy dziś do grona największych posiadaczy złota w Europie, a jego udział w rezerwach walutowych zbliża się do poziomu 20 procent.

Trump: Przeprowadziliśmy atak na port w Wenezueli z ostatniej chwili
Trump: Przeprowadziliśmy atak na port w Wenezueli

Prezydent USA Donald Trump powiedział w poniedziałek, że siły amerykańskie doprowadziły do eksplozji w dokach w jednym z portów w Wenezueli, gdzie przemytnicy narkotyków mieli załadowywać swoje łodzie. Do ataku miało dojść w ubiegłym tygodniu.

Greccy rolnicy blokują drogi i ostrzegają przed Mercosur. Jest apel do Polski z ostatniej chwili
Greccy rolnicy blokują drogi i ostrzegają przed Mercosur. Jest apel do Polski

Greccy rolnicy protestują przeciwko umowie UE z Mercosur i ostrzegają przed jej skutkami dla rolnictwa. W reportażu polsko-greckiej fundacji Hagia Marina pada bezpośredni apel do polskich rolników. „Bez nas, rolników, nie będą mieli co jeść” – podkreślają uczestnicy protestów.

Co Karol Nawrocki powiedział Donaldowi Trumpowi? Marcin Przydacz zdradził kulisy rozmów z ostatniej chwili
Co Karol Nawrocki powiedział Donaldowi Trumpowi? Marcin Przydacz zdradził kulisy rozmów

Szef prezydenckiego Biura Polityki Międzynarodowej Marcin Przydacz zdradził kulisy rozmów Karola Nawrockiego z Donaldem Trumpem w związku z rozmowami pokojowymi ws. wojny na Ukrainie. Co polski prezydent przekazał amerykańskiemu przywódcy?

Prezydent Nawrocki spotka się z Kosiniakiem-Kamyszem, Siemoniakiem i szefami służb z ostatniej chwili
Prezydent Nawrocki spotka się z Kosiniakiem-Kamyszem, Siemoniakiem i szefami służb

W styczniu prezydent Karol Nawrocki spotka się wicepremierem, szefem MON Władysławem Kosiniakiem-Kamyszem, ministrem Tomaszem Siemoniakiem oraz szefami służb – przekazał PAP rzecznik prezydenta Rafał Leśkiewicz. Dodał, że cieszy zmiana stanowiska strony rządowej ws. spotkania.

Ważny komunikat dla mieszkańców Warszawy z ostatniej chwili
Ważny komunikat dla mieszkańców Warszawy

Stołeczny urząd miasta przypomina o kolejnych zmianach w warszawskiej Strefie Czystego Transportu. Od 1 stycznia 2026 roku zaostrzone zostaną zasady wjazdu dla części pojazdów. Nowe ograniczenia obejmą starsze auta benzynowe i z silnikiem Diesla, jednak dla mieszkańców rozliczających podatki w stolicy przewidziano wyjątki.

Przez Polskę pojedzie pociąg z Przemyśla prosto na lotnisko we Frankfurcie Wiadomości
Przez Polskę pojedzie pociąg z Przemyśla prosto na lotnisko we Frankfurcie

Jednym pociągiem, bez przesiadek, z Przemyśla aż na lotnisko we Frankfurcie nad Menem. Nowe połączenie kolejowe przejedzie przez całą Polskę i połączy wschodnią część kraju z jednym z największych portów lotniczych w Europie.

Ławrow: 91 ukraińskich dronów zaatakowało rezydencję Putina. Jest odpowiedź Zełenskiego z ostatniej chwili
Ławrow: 91 ukraińskich dronów zaatakowało rezydencję Putina. Jest odpowiedź Zełenskiego

W poniedziałek Rosja oskarżyła Ukrainę o próbę ataku dronami na państwową rezydencję Władimira Putina. Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski kategorycznie zaprzeczył tym zarzutom, nazywając je próbą storpedowania negocjacji pokojowych.

REKLAMA

Dariusz Łaszyca: Oligofagizm szarańczy czyli ósma plaga egipska

„Bóg pogroził ludowi, ale z wiarą praca rozbraja Jego gniewy i klęskę odwraca” – motto na jedynym w świecie pomniku szarańczy w Zwierzyńcu. Pomnik ma prosty kształt rzymskiego sarkofagu na którym wykuta jest data i nazwy okolicznych wsi, które dotknęła ta niszczycielska plaga.
/ pixabay.com

                                                                                                                        
Rój szarańczy może liczyć  nawet pięćdziesiąt miliardów osobników. Taka wielka ilość owadów porusza się zgodnie z kierunkiem wiatru. Trasa dwustu kilometrów na dzień to dla nich nie problem. Pojedyncze osobniki są duże i mogą mieć nawet 6 cm długości. Żyją maksymalnie trzy miesiące. Są zielone, brązowe lub żółte.
Szarańcza wędrowna jest oligofagiem czyli reprezentuje rodzaj owada o wąskiej specjalizacji pokarmowej. Stada szarańczy przemieszczają się głównie po polach i pożerają całe uprawy zbóż oraz kukurydzę, bawełnę, ryż i trawy. Jeden przedstawiciel tego rodzaju owada zjada nawet   2 gramy jedzenia w ciągu doby, co stanowi jego własną wagę. Wyobraźmy sobie milion takich owadów, które mogą zjeść w ciągu doby tonę żywności. Dodatkowo odchody szarańczy są toksyczne i pozostawione na roślinie zatruwają ją. Strach się bać!
Szarańcza jest owadem o podwójnym obliczu, ze spokojnie żerującego owada przemienia się w groźnego łupieżcę. Normalna spokojna forma tego owada żeruje nocą. Co więc powoduje, że staje się on agresywnym pożeraczem zbóż i traw. Otóż wraz z obfitymi opadami, następuje bujny rozwój roślinności i gwałtowny rozwój tych owadów. Ta wielość szarańczy powoduje, że pocierają się one o siebie i przekazują sobie wzajemnie feromony, które inicjują przemianę owada spokojnego w formę migrującą. Odpowiada za to około 500 genów. Chemiczny starter tego zjawiska do dzisiaj nie jest znany. Może i dobrze. Lepiej jak ludzie go nie znają. Ale by się wtedy działo?!
Szarańcza utożsamiana jest z karą Boską. Budziła w ludziach trwogę i strach. Biblijna plaga szarańczy była ósmą z kolei. Czytamy więc, że „Mojżesz zatem wyciągnął laskę nad ziemię egipską, a Jahwe sprowadził na kraj wiatr wschodni na cały ten dzień i całą noc. Kiedy nastał ranek, ów wschodni wiatr przygnał szarańczę. Szarańcza spadła na całą ziemię egipską i wcisnęła się w niezwykłej ilości do każdego zakątka kraju. Nie było przedtem takiej szarańczy, nie będzie też potem! I pokryła całą powierzchnię ziemi i wszystkie owoce na drzewach, które oszczędził grad. W całym Egipcie nie pozostało śladu zieleni na drzewach i roślinach w polu”.
Strach przed szarańczą brał się również z zapisów Apokalipsy św. Jana, wieszczącej koniec świata, gdzie czytamy: „Oto otworzyła się Czeluść wiejąca dymem i z dymu wyszła szarańcza na ziemię i dano jej moc, jaką mają ziemskie skorpiony”.
Chrześcijanie bali się szarańczy, wróżyła ona nadchodzące nieszczęścia. Prorok Izajasz w następujący sposób mówił o miłości człowieka do Boga: „ten, co mieszka nad kręgiem ziemi, której mieszkańcy są jak szarańcza”.
Z drugiej jednak strony szarańcza stanowiła doskonałe pożywienie eremitów i pustelników. Czytamy, że żywili się oni wyłącznie korzonkami i szarańczą. Żyli długo spożywając bogatą w proteiny szarańczę.
W Polsce mamy jedyny na świecie pomnik szarańczy w Zwierzyńcu, który upamiętnia zwycięstwo nad plagą w 1711 roku. Kiedyś znajdował się on w oddalonej o 18 kilometrów Hamerni, ale w 1902 roku Zamojscy przenieśli go do Zwierzyńca, perły lubelskiego Roztocza.

Dariusz  Łaszyca
 


 

Polecane