188 lat temu wybuchło powstanie listopadowe

29 listopada 1830 roku wybuchło powstanie listopadowe, które swym zasięgiem objęło Królestwo Polskie oraz Litwę, Żmudź i Wołyń. Było jedynym powstaniem przeciwko zaborcom, które miało jakiekolwiek szanse powodzenia.
By Marcin Zaleski; domena publiczna 188 lat temu wybuchło powstanie listopadowe
By Marcin Zaleski; domena publiczna / Wikimedia Commons

Główną przyczyną wybuchu powstania było nieprzestrzeganie przez cara Imperium Rosyjskiego, (na rzecz carycy Katarzyny Wielkiej abdykował Stanisław August Poniatowski) postanowień konstytucji Królestwa z 1815 roku. Aleksander I w 1819 roku zniósł wolność prasy i wprowadził cenzurę, natomiast w 1821 roku zawieszono wolność zgromadzeń.

W 1828 roku w warszawskiej Szkole Podchorążych Piechoty zawiązało się sprzysiężenie pod dowództwem podporucznika Piotra Wysockiego przeciwko wodzowi naczelnemu wojsk Królestwa Polskiego i dowódcy sił rosyjskich stacjonujących w zachodnich guberniach Rosji.

Powstańcy zdobyli Belweder,  rezydencję Wielkiego Księcia Konstantego (ten uciekł w przebraniu), a następnie Arsenał

3 grudnia 1830 roku powstał Rząd Tymczasowy, na czele którego stanął książę Adam Jerzy Czartoryski. Pod broń zwerbowano blisko 150 tysięcy żołnierzy z Kongresówki a nawet ochotników z zaboru pruskiego i  austriackiego. Kilka wielkich bitew, jak np. pod Grochowem i bitwa o Ostrołękę miały szanse powodzenia. Polacy znali teren, mieli dobrą logistykę, zdolnych oficerów, działali z zaskoczenia. Zabrakło zdecydowania.

Wodzem Naczelnym rząd mianował gen. Józefa Chłopickiego, który tyle koncentrował się na wygrywaniu bitew co i usiłował doprowadzić do rokowań z carem. Bez powodzenia.

Tydzień po wybuchu powstania, 5 grudnia 1830 roku, oddziały armii rosyjskiej wkroczyła na teren Królestwa Polskiego.  8 września 1831 roku mimo, że mieliśmy jeszcze 60 tys. żołnierzy skapitulowała stolica. Ostatecznie powstanie zakończyło się klęska 21 października 1831 roku.

W 1832 roku nastąpiło znaczne ograniczenie autonomii Królestwa Polskiego: zastąpienie konstytucji Statutem Ograniczonym, wcieleniem armii polskiej do rosyjskiej, zniesienie polskiego Sejmu i samorządów, a także likwidacja polskiego szkolnictwa wyższego oraz wprowadzenie języka rosyjskiego do szkół średnich.

Resztki autonomii, wraz z umnijszeniem polskiego potencjału w gospodarce i własności, zostały pod władzą carów zlikwidowane po powstaniu styczniowym. Na ziemiach polskich Polacy mogli jeszcze liczyć na względne swobody w CK Austro-Węgrach.

ASG

/ Źródło: www.solidarnosc.gda.pl

#REKLAMA_POZIOMA#

 

POLECANE
Startuje debata, kto zastąpi Trzaskowskiego na fotelu prezydenta stolicy z ostatniej chwili
Startuje debata, kto zastąpi Trzaskowskiego na fotelu prezydenta stolicy

Dziś mam zadania, które muszę realizować, ale Warszawa to piękne miasto - powiedział pełnomocnik rządu ds. odbudowy po powodzi Marcin Kierwiński, pytany o scenariusz, w którym zastępuje Rafała Trzaskowskiego na stanowisku prezydenta Warszawy.

Kontrolowana eksplozja podejrzanej paczki na stacji kolejowej w Londynie z ostatniej chwili
Kontrolowana eksplozja podejrzanej paczki na stacji kolejowej w Londynie

W sobotę dokonano kontrolowanej detonacji "podejrzanej paczki" znalezionej na stacji kolejowej Euston w Londynie.

Bielski SOR w kryzysie. W planach zawieszenie działalności pilne
Bielski SOR w kryzysie. W planach zawieszenie działalności

W piątek 22 listopada pojawiły się doniesienia, że Szpital Wojewódzki w Bielsku-Białej od 1 grudnia do 31 stycznia 2025 r. zawiesi działalność SOR. Z powodu braku lekarzy oraz ograniczonej liczby łóżek w szpitalu, placówka zmaga się z ogromnym wzrostem pacjentów, którzy czekają na hospitalizację.

Włoski minister: Myślę, że Putin nie chce rozszerzyć wojny na inne kraje z ostatniej chwili
Włoski minister: Myślę, że Putin nie chce rozszerzyć wojny na inne kraje

Włoski minister obrony Guido Crosetto wyraził w sobotę opinię, że Władimir Putin nie chce rozszerzyć wojny z Ukrainą na inne kraje. Wojna na Ukrainie będzie jednym z głównych tematów spotkania szefów dyplomacji państw G7, które rozpocznie się w poniedziałek we Włoszech.

Działacz PiS: Sikorski był dla nas bardziej niebezpieczny polityka
Działacz PiS: Sikorski był dla nas bardziej niebezpieczny

W sobotę na Radzie Krajowej PO, prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski został przedstawiony jako kandydat na prezydenta RP. Działacze Prawa i Sprawiedliwości mają być zadowoleni z takiego przeciwnika.

Niemieccy eksperci żądają prawa do azylu dla migrantów klimatycznych polityka
Niemieccy eksperci żądają prawa do azylu dla "migrantów klimatycznych"

Niemieccy i międzynarodowi prawnicy chcą przyznać "migrantom klimatycznym" prawo do ochrony. Przekonują, że ludzi do ucieczki ze swoich krajów nie zmuszają jedynie konflikty zbrojne, lecz także katastrofy klimatyczne.

Wybory prezydenckie w Rumunii. Premier Ciolacu największym faworytem polityka
Wybory prezydenckie w Rumunii. Premier Ciolacu największym faworytem

W niedzielę w Rumunii zostanie przeprowadzona pierwsza tura wyborów prezydenckich. Faworytem głosowania jest obecny premier Marcel Ciolacu, jednak przebieg drugiej tury wydaje się trudny do przewidzenia na podstawie sondaży. Do udziału w wyborach zarejestrowano 14 kandydatów.

Zaskakujące wyznanie Merkel: znałam dobrze intencje Putina i chroniłam Ukrainę przez inwazją polityka
Zaskakujące wyznanie Merkel: znałam dobrze intencje Putina i chroniłam Ukrainę przez inwazją

W wywiadzie opublikowanym w sobotę we włoskim dzienniku "Corriere della Sera" Angela Merkel udzieliła zaskakującej wypowiedzi, oświadczając, że znała intencje Władimira Putina i wiedziała, że jest wrogiem Europy, a jej polityka chroniła Ukrainę przed rosyjską inwazją, a poprzez popieranie Nord Stream 2 chciała pomóc Rosjanom uczestniczyć w światowym dobrobycie.

Kłopoty Agory – pustki w kinach to wina... powodzi i słabych premier Wiadomości
Kłopoty Agory – pustki w kinach to wina... powodzi i słabych premier

Jak informuje Business Insider, Grupa Agora kolejny, trzeci już kwartał z rzędu zalicza na minusie. Straty netto wyniosły 11,5 mln zł, a ich przyczyną ma być zapaść w sprzedaży biletów w kinach.

Olaf Scholz wygrywa walkę o przywództwo w SPD polityka
Olaf Scholz wygrywa walkę o przywództwo w SPD

W czwartek minister obrony Niemiec Boris Pistorius poinformował, że rezygnuje z kandydatury na kanclerza z ramienia SPD. Był on jedynym realnym konkurentem dla obecnego kanclerza Olafa Scholza.

REKLAMA

188 lat temu wybuchło powstanie listopadowe

29 listopada 1830 roku wybuchło powstanie listopadowe, które swym zasięgiem objęło Królestwo Polskie oraz Litwę, Żmudź i Wołyń. Było jedynym powstaniem przeciwko zaborcom, które miało jakiekolwiek szanse powodzenia.
By Marcin Zaleski; domena publiczna 188 lat temu wybuchło powstanie listopadowe
By Marcin Zaleski; domena publiczna / Wikimedia Commons

Główną przyczyną wybuchu powstania było nieprzestrzeganie przez cara Imperium Rosyjskiego, (na rzecz carycy Katarzyny Wielkiej abdykował Stanisław August Poniatowski) postanowień konstytucji Królestwa z 1815 roku. Aleksander I w 1819 roku zniósł wolność prasy i wprowadził cenzurę, natomiast w 1821 roku zawieszono wolność zgromadzeń.

W 1828 roku w warszawskiej Szkole Podchorążych Piechoty zawiązało się sprzysiężenie pod dowództwem podporucznika Piotra Wysockiego przeciwko wodzowi naczelnemu wojsk Królestwa Polskiego i dowódcy sił rosyjskich stacjonujących w zachodnich guberniach Rosji.

Powstańcy zdobyli Belweder,  rezydencję Wielkiego Księcia Konstantego (ten uciekł w przebraniu), a następnie Arsenał

3 grudnia 1830 roku powstał Rząd Tymczasowy, na czele którego stanął książę Adam Jerzy Czartoryski. Pod broń zwerbowano blisko 150 tysięcy żołnierzy z Kongresówki a nawet ochotników z zaboru pruskiego i  austriackiego. Kilka wielkich bitew, jak np. pod Grochowem i bitwa o Ostrołękę miały szanse powodzenia. Polacy znali teren, mieli dobrą logistykę, zdolnych oficerów, działali z zaskoczenia. Zabrakło zdecydowania.

Wodzem Naczelnym rząd mianował gen. Józefa Chłopickiego, który tyle koncentrował się na wygrywaniu bitew co i usiłował doprowadzić do rokowań z carem. Bez powodzenia.

Tydzień po wybuchu powstania, 5 grudnia 1830 roku, oddziały armii rosyjskiej wkroczyła na teren Królestwa Polskiego.  8 września 1831 roku mimo, że mieliśmy jeszcze 60 tys. żołnierzy skapitulowała stolica. Ostatecznie powstanie zakończyło się klęska 21 października 1831 roku.

W 1832 roku nastąpiło znaczne ograniczenie autonomii Królestwa Polskiego: zastąpienie konstytucji Statutem Ograniczonym, wcieleniem armii polskiej do rosyjskiej, zniesienie polskiego Sejmu i samorządów, a także likwidacja polskiego szkolnictwa wyższego oraz wprowadzenie języka rosyjskiego do szkół średnich.

Resztki autonomii, wraz z umnijszeniem polskiego potencjału w gospodarce i własności, zostały pod władzą carów zlikwidowane po powstaniu styczniowym. Na ziemiach polskich Polacy mogli jeszcze liczyć na względne swobody w CK Austro-Węgrach.

ASG

/ Źródło: www.solidarnosc.gda.pl

#REKLAMA_POZIOMA#


 

Polecane
Emerytury
Stażowe