Czy można legalnie oszukać system podatkowy?

Często się słyszy o osobach, które wykorzystują luki w prawie, np. rejestrując firmy w rajach podatkowych czy korzystając z trików podatkowych lub innych przy prowadzeniu firmy. Czy to jest legalne, czy jednak grozi za to odpowiedzialność karna?
Podatek, kalkulator, zdjęcie podglądowe Czy można legalnie oszukać system podatkowy?
Podatek, kalkulator, zdjęcie podglądowe / Pixabay

Wiele osób zastanawia się, gdzie kończy się sprytne wykorzystanie prawa, a zaczyna przestępstwo? Istnieją przypadki, w których luki w przepisach pozwalają na działania, które choć mogą wydawać się moralnie wątpliwe, pozostają zgodne z prawem. Jednak ta granica jest cienka, a przekroczenie jej może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych. 

Czym są luki prawne i czy można z nich korzystać?

Luka prawna to sytuacja, w której prawo nie reguluje danego zagadnienia w sposób precyzyjny, co pozwala na interpretację korzystną dla jednej ze stron. Często spotykane luki dotyczą kwestii podatkowych, leasingowych czy prawa pracy. Przykłady to np. rejestracja firmy w raju podatkowym w celu obniżenia zobowiązań podatkowych czy optymalizacja podatkowa poprzez dzielenie działalności gospodarczej na kilka podmiotów w celu uniknięcia wyższego opodatkowania, czy też wykorzystywanie programów leasingowych do uzyskania ulg podatkowych bez faktycznej potrzeby użytkowania pojazdu lub sprzętu. 

Czy to jest legalne?

Z formalnego punktu widzenia, jeśli dany sposób działania mieści się w granicach prawa, nie można mówić o popełnieniu przestępstwa. Przykładowo – zgodnie z art. 84 Konstytucji RP, obywatel ma obowiązek płacić podatki, ale wyłącznie te, które są nałożone na mocy ustawy. Jeśli dana osoba korzysta z dostępnych metod optymalizacji podatkowej, nie naruszając prawa, jej działania są legalne. Problem zaczyna się w momencie, gdy osoba lub firma zaczynają działać świadomie w celu obejścia prawa w sposób, który można uznać za fikcyjny lub pozorny. Przykłady działań, które mogą zostać uznane za przestępstwo, to np. tworzenie fikcyjnych firm w rajach podatkowych tylko po to, by ukryć dochody (art. 270a Kodeksu karnego – fałszowanie faktur), czy unikanie opodatkowania poprzez „słupy” – podstawione osoby, na które rejestruje się działalność gospodarczą (art. 271 Kodeksu karnego – poświadczenie nieprawdy), czy też stosowanie oszukańczych trików leasingowych, np. zawieranie umów leasingu na pojazdy, które nigdy nie miały być wykorzystywane do działalności gospodarczej, co może podlegać pod zarzut wyłudzenia (art. 286 Kodeksu karnego, czyli oszustwo). 

Warto zastanowić się nad swoimi działaniami

W praktyce wiele osób próbowało legalnie „oszukać system”, jednak w wielu przypadkach organy ścigania uznały ich działania za niezgodne z prawem. Dobrym przykładem jest sprawa znanego przedsiębiorcy, który rejestrował firmy w Panamie, unikając płacenia podatków w Polsce. Po ujawnieniu tzw. Panama Papers polskie organy skarbowe zaczęły dochodzenie, a przedsiębiorca został zobowiązany do zwrotu ogromnych sum zaległych podatków. 

Warto zawsze zastanowić się, czy dane działanie jest nie tylko legalne, lecz także etyczne, bowiem zgodność z prawem nie zawsze oznacza zgodność z wartościami moralnymi i odpowiedzialnością wobec innych. 


 

POLECANE
Co czwarte dziecko w Niemczech żyje z zasiłków. Duża część nie posiada niemieckiego obywatelstwa Wiadomości
Co czwarte dziecko w Niemczech żyje z zasiłków. Duża część nie posiada niemieckiego obywatelstwa

Według danych Federalnej Agencji Pracy, w Niemczech rośnie liczba dzieci wychowujących się w rodzinach utrzymujących się z pomocy państwa. Zjawisko to – jak podkreśla Deutsche Welle – może mieć długofalowe skutki społeczne i ekonomiczne.

Niemieckie media o „kulturze pamięci”. Piszą o polskim wstydzie i winie Wiadomości
Niemieckie media o „kulturze pamięci”. Piszą o polskim "wstydzie i winie"

Niemiecki "Tagesspiegel" wrócił do wystawy „Nasi chłopcy”, prezentowanej w Ratuszu Głównego Miasta w Gdańsku. Przyjęta  bardzo krytycznie przez większość komentatorów na Wisłą, galeria dla autora, Bernharda Schulza, była pretekstem do krytykowania polskiego podejścia do „kultury pamięci”. Publicysta pisze o polskiej polityce historycznej, która "nie jest wolna od wstydu i winy", a nawet próbuje ją porównywać do polityki władz PRL i Związku Radzieckiego.    

Świńskie uszy. Wraca staropolski przysmak Wiadomości
Świńskie uszy. Wraca staropolski przysmak

Kiedyś uznawane za relikt PRL-u lub przysmak dla psów, dziś znów królują w kuchni. Świńskie uszy wracają do łask – w wersji tradycyjnej, wiejskiej i coraz częściej także domowej.

Wywieszasz flagę na 11 listopada? Uwaga, można dostać mandat Wiadomości
Wywieszasz flagę na 11 listopada? Uwaga, można dostać mandat

Wielu Polaków z dumą wywiesza biało-czerwone barwy z okazji Narodowego Święta Niepodległości. Warto jednak wiedzieć, że niewłaściwe obchodzenie się z flagą może skończyć się mandatem, a nawet odpowiedzialnością karną.

TVN może zmienić właściciela. Nowe informacje w sprawie przejęcia Warner Bros. Discovery gorące
TVN może zmienić właściciela. Nowe informacje w sprawie przejęcia Warner Bros. Discovery

TVN na zakręcie. Warner Bros. Discovery może zostać przejęte przez globalnych gigantów medialnych, a wraz z nim polska stacja. W grze są Netflix, Paramount i Comcast — decyzja może zapaść już w najbliższych miesiącach.

RCB wydało pilny komunikat dla mieszkańców woj. śląskiego z ostatniej chwili
RCB wydało pilny komunikat dla mieszkańców woj. śląskiego

Południowa część województwa śląskiego ponownie zmaga się z bardzo złą jakością powietrza. Najtrudniejsza sytuacja panuje w powiecie żywieckim, gdzie stężenie pyłów zawieszonych przekracza dziś dopuszczalne normy nawet trzykrotnie. Rządowe Centrum Bezpieczeństwa (RCB) rozesłało w tej sprawie alerty SMS, ostrzegając mieszkańców przed wychodzeniem z domów.

„Wsteczne 800 plus” dla rodziców? Sejm wydał opinię Wiadomości
„Wsteczne 800 plus” dla rodziców? Sejm wydał opinię

Pomysł wypłaty tzw. „wstecznego 800 plus” dla rodziców, którzy wychowywali dzieci przed wprowadzeniem programów socjalnych, ponownie trafił pod lupę ekspertów. Opinia prawna Kancelarii Sejmu wskazuje, że realizacja takiego świadczenia byłaby praktycznie niemożliwa.

Kto jest lepszym politykiem - Karol Nawrocki czy Donald Tusk. Nowy sondaż Wiadomości
Kto jest lepszym politykiem - Karol Nawrocki czy Donald Tusk. Nowy sondaż

Karol Nawrocki czy Donald Tusk jest lepszym politykiem? Podobne pytanie zadano w sondażu United Surveys by IBRiS zleconym przez Wirtualną Polskę. Wyniki badania są dość zaskakujące, biorąc pod uwagę choćby obecność premiera i prezydenta w oficjalnym życiu politycznym. Donald Tusk jest w nim od kilku dekad, w przeciwieństwie do Karola Nawrockiego, który do polityki wszedł niedawno. Jednak w ocenie respondentów nie widać różnic wynikających z doświadczenia, a w niektórych kategoriach poparcie przechyla się na stronę prezydenta. 

Ukrainiec oskarżony o wysadzenie Nord Stream w stanie krytycznym. Sąd zgodził się na wydanie go Niemcom z ostatniej chwili
Ukrainiec oskarżony o wysadzenie Nord Stream w stanie krytycznym. Sąd zgodził się na wydanie go Niemcom

Serhij K., aresztowany we Włoszech Ukrainiec podejrzewany o udział w wysadzeniu gazociągów Nord Stream, znajduje się w stanie krytycznym. Od końca października prowadzi strajk głodowy – poinformował rzecznik praw człowieka Ukrainy Dmytro Łubinec.

Alarm w Japonii. Kraj spodziewa się tsunami z ostatniej chwili
Alarm w Japonii. Kraj spodziewa się tsunami

W niedzielę rano czasu polskiego doszło do silnego trzęsienia ziemi o magnitudzie 6,8 u wybrzeży japońskiej wyspy Honsiu. Japońskie służby sejsmiczne wydały ostrzeżenie przed tsunami dla prefektury Iwate. Japończycy pamiętają dobrze dramatyczne wydarzenia sprzed 14 lat, gdy tsunami z 2011 roku spustoszyło północno-wschodnią Japonię i doprowadziło do groźnej awarii elektrowni atomowej w Fukushimie.

REKLAMA

Czy można legalnie oszukać system podatkowy?

Często się słyszy o osobach, które wykorzystują luki w prawie, np. rejestrując firmy w rajach podatkowych czy korzystając z trików podatkowych lub innych przy prowadzeniu firmy. Czy to jest legalne, czy jednak grozi za to odpowiedzialność karna?
Podatek, kalkulator, zdjęcie podglądowe Czy można legalnie oszukać system podatkowy?
Podatek, kalkulator, zdjęcie podglądowe / Pixabay

Wiele osób zastanawia się, gdzie kończy się sprytne wykorzystanie prawa, a zaczyna przestępstwo? Istnieją przypadki, w których luki w przepisach pozwalają na działania, które choć mogą wydawać się moralnie wątpliwe, pozostają zgodne z prawem. Jednak ta granica jest cienka, a przekroczenie jej może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych. 

Czym są luki prawne i czy można z nich korzystać?

Luka prawna to sytuacja, w której prawo nie reguluje danego zagadnienia w sposób precyzyjny, co pozwala na interpretację korzystną dla jednej ze stron. Często spotykane luki dotyczą kwestii podatkowych, leasingowych czy prawa pracy. Przykłady to np. rejestracja firmy w raju podatkowym w celu obniżenia zobowiązań podatkowych czy optymalizacja podatkowa poprzez dzielenie działalności gospodarczej na kilka podmiotów w celu uniknięcia wyższego opodatkowania, czy też wykorzystywanie programów leasingowych do uzyskania ulg podatkowych bez faktycznej potrzeby użytkowania pojazdu lub sprzętu. 

Czy to jest legalne?

Z formalnego punktu widzenia, jeśli dany sposób działania mieści się w granicach prawa, nie można mówić o popełnieniu przestępstwa. Przykładowo – zgodnie z art. 84 Konstytucji RP, obywatel ma obowiązek płacić podatki, ale wyłącznie te, które są nałożone na mocy ustawy. Jeśli dana osoba korzysta z dostępnych metod optymalizacji podatkowej, nie naruszając prawa, jej działania są legalne. Problem zaczyna się w momencie, gdy osoba lub firma zaczynają działać świadomie w celu obejścia prawa w sposób, który można uznać za fikcyjny lub pozorny. Przykłady działań, które mogą zostać uznane za przestępstwo, to np. tworzenie fikcyjnych firm w rajach podatkowych tylko po to, by ukryć dochody (art. 270a Kodeksu karnego – fałszowanie faktur), czy unikanie opodatkowania poprzez „słupy” – podstawione osoby, na które rejestruje się działalność gospodarczą (art. 271 Kodeksu karnego – poświadczenie nieprawdy), czy też stosowanie oszukańczych trików leasingowych, np. zawieranie umów leasingu na pojazdy, które nigdy nie miały być wykorzystywane do działalności gospodarczej, co może podlegać pod zarzut wyłudzenia (art. 286 Kodeksu karnego, czyli oszustwo). 

Warto zastanowić się nad swoimi działaniami

W praktyce wiele osób próbowało legalnie „oszukać system”, jednak w wielu przypadkach organy ścigania uznały ich działania za niezgodne z prawem. Dobrym przykładem jest sprawa znanego przedsiębiorcy, który rejestrował firmy w Panamie, unikając płacenia podatków w Polsce. Po ujawnieniu tzw. Panama Papers polskie organy skarbowe zaczęły dochodzenie, a przedsiębiorca został zobowiązany do zwrotu ogromnych sum zaległych podatków. 

Warto zawsze zastanowić się, czy dane działanie jest nie tylko legalne, lecz także etyczne, bowiem zgodność z prawem nie zawsze oznacza zgodność z wartościami moralnymi i odpowiedzialnością wobec innych. 



 

Polecane
Emerytury
Stażowe