Zharmonizowane ramy prawne w zakresie ochrony danych w całej UE
Od tego dnia przepisy polskie powinny zapewnić skuteczne stosowanie przepisów RODO, nie powielając jego rozwiązań ani nie będąc z nimi sprzecznymi. RODO w sposób kompleksowy reguluje kwestie ochrony danych osobowych, wyznaczając zakres kompetencji państw członkowskich wdrażania jego przepisów w życie.
Nadrzędnym celem ogólnego rozporządzenia o ochronie danych (RODO), które zmodernizowało zasady zawarte w uchylonej dyrektywie 95/46/WE., jest zwiększenie ochrony danych osobowych. Jako pozytywne aspekty reformy wskazuje się następujące kwestie :
· Wzmocnienie praw osób fizycznych, których dane dotyczą;
· Ujednolicenie przepisów w zakresie ochrony danych osobowych na terenie UE;
· Uatrakcyjnienie rynku UE względem państw trzecich;
· Usprawnienie wymiany informacji i procedur wewnątrzwspólnotowych;
· Wyznaczenie standardów bezpieczeństwa adekwatnych do wyzwań XXI wieku.
Zmiany powinny przynieść osobom fizycznym zwiększoną kontrolę nad ich danymi osobistymi i ułatwiony do nich dostęp. Rozporządzenie jest zaprojektowane tak by zapewnić ochronę danych osobowych osób wewnątrz UE bez względu na miejsce przetwarzania danych.
Nowe regulacje mają zwiększyć ochronę danych osobowych osób, których dane dotyczą między innymi poprzez:
· Prawo do bycia zapomnianym – w sytuacji w której osoba, nie chce by jej dane były przetwarzane, a brak jest podstawy legitymującej takie przetwarzanie. Jak zauważa Komisja Europejska narzędzie to ma chronić prywatność osób, niekoniecznie umożliwiać usuwanie informacji z przeszłości albo ograniczanie wolności prasy.
· Łatwiejszy dostęp do danych – osoby, których dane dotyczą będą miały dostęp do szerszego zakresu informacji o przetwarzaniu ich danych, a informacje te dostępne powinny być w jasnej i zrozumiałej formie. Ponadto prawo do przenoszenia danych pozwolić ma osobom zainteresowanym na przenoszenie danych między usługodawcami internetowymi.
· Obowiązek informowania o naruszeniu danych – administratorzy mają obowiązek powiadomienia osoby, której dane dotyczą o naruszeniu ochrony danych osobowych oraz, w stosownych przypadkach, organu nadzorczego.
· Konieczność wdrożenia mechanizmów ochrony danych w fazie projektowania oraz domyślnej ochrony danych – oznacza to dla przykładu, iż ochrona danych osobowych ma zostać uwzględniona już na etapie tworzenia usługi internetowej, a domyślne ustawienia ochrony danych osobowych zapewniające minimalizację przetwarzanych danych powinny zostać normą np. na portalach społecznościowych.
· Silniejszą ochronę praw dzieci – zgodnie z rozporządzeniem dane osobowe dzieci zasługują na szczególną ochronę, z racji na fakt, iż dzieci mogą być w mniejszym stopniu świadome zagrożeń, konsekwencji, gwarancji swoich praw w odniesieniu do przetwarzania danych osobowych. W kontekście usług społeczeństwa informacyjnego oferowanych bezpośrednio dzieciom, rozporządzenie przewiduje, że zgoda na przetwarzanie danych dziecka, które nie ukończyło 16 lat, musi być wyrażona albo zaaprobowana przez osobę sprawującą władzę rodzicielską lub opiekę nad dzieckiem i tylko w zakresie wyrażonej zgody. Warto również wskazać, iż państwa członkowskie mogą obniżyć próg wskazany powyżej i ustanowić niższą granicę wiekową, która musi wynosić co najmniej 13 lat.
· Lepszą egzekucję przestrzegania przepisów – polski organ ochrony danych będzie wyposażony w możliwość nakładania administracyjnych kar pieniężnych w wysokości do 20 milionów euro lub do 4% całkowitego rocznego światowego obrotu.
W związku z powyższym konieczne stało się przygotowanie projektu nowej ustawy o ochronie danych osobowych oraz przepisów ją wprowadzających wskazuje Ewa Kędzior ekspertka Zespołu Prawnego Komisji Krajowej NSZZ „S”. Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” przyjęło opinię do w/w projektów przygotowaną przez ekspertów Biura Eksperckiego, Dialogu i Polityki Społecznej. „W opinii zwróciliśmy uwagę szczególną na kilka zagadnień takich jak propozycje zmiany art. 22(1- 4) kodeksu pracy, zaproponowaliśmy aby przetwarzanie danych biometrycznych pracowników było dopuszczalne tylko na podstawie układu zbiorowego pracy, doprecyzowanie obowiązku wyznaczenia inspektora ochrony danych osobowych. Wnieśliśmy o możliwość ograniczenia niektórych obowiązków i praw w zakresie wskazanym w RODO, w odniesieniu do administratora danych jakim jest związek zawodowy” : komentuje Katarzyna Zimmer- Drabczyk .
Kształtując zasady przeprowadzania postepowania kontrolnego, projektodawca zdecydował się na wyłączenie stosowania niektórych przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, co umożliwi m.in kontrole przestrzegania przepisów o ochronie danych osobowych bez uprzedniego zawiadomienia o kontroli oraz da możliwość przeprowadzania kontroli również wtedy, gdy w podmiocie kontrolowanym przeprowadzana jest kontrola przez inny organ. Zdaniem Związku na pełną aprobatę zasługują wskazane propozycje. Odmienne zasady przeprowadzania kontroli mogłyby uniemożliwić rzetelne i przeprowadzone we właściwym czasie postępowanie kontrolne, czyniąc ochronę prawa podstawowego, jakim jest prawo do ochrony danych osobowych, iluzją. Jednocześnie Związek wyraził nadzieję, iż wskazane zasady kontroli znajdą bezwzględne zastosowanie w przypadku projektowania kontroli przestrzegania przepisów przez inne organy państwa np. przez PIP.
Tutaj decyzja Prezydium KK NSZZ "Solidarność"
Katarzyna Zimmer- Drabczyk, Biuro Eksperckie Dialogu i Polityki Społecznej