"Skąd myśmy wzięli tyle papieru?". Związkowcy oddali hołd walczącym o wolność słowa w PRL

W dniu 26 maja, jak co roku, w ostatni weekend maja drukarze i kolporterzy prasy podziemnej spotkali się w Krakowie – Nowej Hucie przy pomniku Prasy Niezależnej na os. Szklane Domy.
/ fot. Region Małopolski NSZZ "Solidarność"

„Pomnik jest hołdem dla tych, którzy walczyli o „wolne słowo” w PRL, szczególnie po wprowadzeniu stanu wojennego. O wymowie pomnika zaprojektowanego przez prof. Czesława Dźwigaja opowiadał Leszek Jaranowski – były drukarz „Hutnika” – największej podziemnej gazety w Małopolsce.

– Rulony niezależnych gazet rozbijają beton charakteryzujący system komunistyczny. Widzimy  tytuły krakowskie, nowohuckie – mówił Leszek Jaranowski. – Bo, wbrew temu co się sądzi o drukach konspiracyjnych, było w rzeczywistości sporo, kilka lub kilkanaście tytułów i spore nakłady… Z czego my sami sobie nie zdawaliśmy sprawy.

L. Jaranowski opowiadał o swoim spotkaniu z uczniami szkoły średniej w Sandomierzu, którzy praktycznie zmusili go do konkretnego wyliczenia globalnego nakładu tych wydawnictw, zaczął więc przeliczać ilość tytułów, nakłady, częstotliwość, okres wydawania i przeliczeniowe ryzy papieru zaczął układać w stos porównywalny z warszawskim pałacem kultury i zdał sobie sprawę, że ten stos przerósł sowiecką budowlę. – I wtedy sam sobie zadałem pytanie: skąd myśmy wzięli tyle papieru, którego w czasach PRL zawsze brakowało, jak wszystkiego w tamtym systemie?

Zebrani złożyli kwiaty i znicze pod pomnikiem, pomodlili się za żyjących jeszcze uczestników druku i kolportażu oraz za tych, którzy zmarli. W imieniu Zarządu Regionu Małopolskiego NSZZ „Solidarność” kwiaty złożył przewodniczący Regionu, Adam Lach.

Wspomnienia o konspiracji, druku, wpadkach drukarni i wyrokach kontynuowano już pobliskim lokalu gastronomicznym.


 

POLECANE
Iga Świątek w finale Cincinnati! Historyczny sukces Polki Wiadomości
Iga Świątek w finale Cincinnati! Historyczny sukces Polki

Iga Świątek po raz pierwszy w karierze awansowała do finału turnieju WTA 1000 na twardych kortach w Cincinnati. Rozstawiona z numerem trzecim polska tenisistka w półfinale wygrała z Jeleną Rybakiną z Kazachstanu (nr 9.) 7:5, 6:3.

Grafzero: Co będziemy czytać za 100 lat? z ostatniej chwili
Grafzero: Co będziemy czytać za 100 lat?

Grafzero vlog literacki zastanawia się, które współczesne książki będą czytane za 100 lat? Kto przetrwa, a kto przejdzie do historii?

Kultowy polski serial wraca po latach Wiadomości
Kultowy polski serial wraca po latach

Serial „Ranczo” może doczekać się swojego ostatniego, jedenastego sezonu. W lipcu 2025 roku ruszyły przygotowania do realizacji pięciu odcinków o życiu mieszkańców fikcyjnej gminnej miejscowości Wilkowyje.

Wiadomości
Forum w Karpaczu: Jaka przyszłość czeka Unię? Debata od "Europy Ojczyzn" po wizję superpaństwa

W obliczu narastających wyzwań, takich jak presja migracyjna, zagrożenia hybrydowe i globalna rywalizacja mocarstw, pytanie o przyszły kształt Unii Europejskiej staje się coraz bardziej palące. Czy Wspólnota powinna zacieśniać integrację, zmierzając w stronę federalnego superpaństwa, czy też powrócić do koncepcji "Europy Ojczyzn"? Na te i inne pytania odpowiedzą międzynarodowi eksperci oraz polscy politycy podczas panelu dyskusyjnego na Forum Ekonomicznym w Karpaczu.

Macron: Europa nie może okazać słabości wobec Rosji Wiadomości
Macron: Europa nie może okazać słabości wobec Rosji

Rosja nie chce pokoju, a Europa nie może wobec niej okazać słabości, bo otworzy to pole dla przyszłych konfliktów – oświadczył w niedzielę prezydent Francji Emmanuel Macron po wideokonferencji liderów państw wchodzących w skład tzw. koalicji chętnych.

Nie żyje legendarny aktor. Miał 87 lat Wiadomości
Nie żyje legendarny aktor. Miał 87 lat

W niedzielę rano odszedł Terence Stamp, jeden z najbardziej rozpoznawalnych aktorów swojego pokolenia. Miał 87 lat. Rodzina artysty w oświadczeniu dla mediów podkreśliła: „Pozostawił po sobie niezwykły dorobek, zarówno aktorski, jak i pisarski, który będzie poruszał i inspirował ludzi przez wiele lat”.

IMGW wydał nowy komunikat. Oto co nas czeka z ostatniej chwili
IMGW wydał nowy komunikat. Oto co nas czeka

Jak informuje IMGW, większość Europy będzie w obszarze podwyższonego ciśnienia, jedynie na północnym wschodzie i przejściowo nad Hiszpanią zaznaczą się niże z frontami atmosferycznymi. Polska będzie w zasięgu rozległego wyżu, którego centrum przesunie się w rejon Islandii i Grenlandii, jedynie na północnym wschodzie zaznaczy się strefa rozmywającego się frontu okluzji. Z północy w dalszym ciągu napływać będzie chłodne powietrze polarne.

Ojciec zginął ratując córki nad Bałtykiem z ostatniej chwili
Ojciec zginął ratując córki nad Bałtykiem

Dramat nad Bałtykiem. Jedna z tragedii miała miejsce w niedzielę około godziny 14 na plaży nr 64 w Stegnie, gdzie 48-letni mężczyzna próbował uratować swoje córki, porwane przez fale i prąd wsteczny.

Komunikat dla mieszkańców Lubelszczyzny z ostatniej chwili
Komunikat dla mieszkańców Lubelszczyzny

W Lubelskim Centrum Konferencyjnym w Lublinie odbyło się dziś spotkanie informacyjne z samorządowcami, którego tematem była kwestia udziału w projekcie "Lubelskie bez azbestu".

Polacy bez podium w Wiśle. Żyła o krok od najlepszej trójki z ostatniej chwili
Polacy bez podium w Wiśle. Żyła o krok od najlepszej trójki

Piotr Żyła zajął czwarte miejsce, a Kamil Stoch był piąty w niedzielnym konkursie Letniej Grand Prix w Wiśle. Zwyciężył Austriak Niklas Bachlinger.

REKLAMA

"Skąd myśmy wzięli tyle papieru?". Związkowcy oddali hołd walczącym o wolność słowa w PRL

W dniu 26 maja, jak co roku, w ostatni weekend maja drukarze i kolporterzy prasy podziemnej spotkali się w Krakowie – Nowej Hucie przy pomniku Prasy Niezależnej na os. Szklane Domy.
/ fot. Region Małopolski NSZZ "Solidarność"

„Pomnik jest hołdem dla tych, którzy walczyli o „wolne słowo” w PRL, szczególnie po wprowadzeniu stanu wojennego. O wymowie pomnika zaprojektowanego przez prof. Czesława Dźwigaja opowiadał Leszek Jaranowski – były drukarz „Hutnika” – największej podziemnej gazety w Małopolsce.

– Rulony niezależnych gazet rozbijają beton charakteryzujący system komunistyczny. Widzimy  tytuły krakowskie, nowohuckie – mówił Leszek Jaranowski. – Bo, wbrew temu co się sądzi o drukach konspiracyjnych, było w rzeczywistości sporo, kilka lub kilkanaście tytułów i spore nakłady… Z czego my sami sobie nie zdawaliśmy sprawy.

L. Jaranowski opowiadał o swoim spotkaniu z uczniami szkoły średniej w Sandomierzu, którzy praktycznie zmusili go do konkretnego wyliczenia globalnego nakładu tych wydawnictw, zaczął więc przeliczać ilość tytułów, nakłady, częstotliwość, okres wydawania i przeliczeniowe ryzy papieru zaczął układać w stos porównywalny z warszawskim pałacem kultury i zdał sobie sprawę, że ten stos przerósł sowiecką budowlę. – I wtedy sam sobie zadałem pytanie: skąd myśmy wzięli tyle papieru, którego w czasach PRL zawsze brakowało, jak wszystkiego w tamtym systemie?

Zebrani złożyli kwiaty i znicze pod pomnikiem, pomodlili się za żyjących jeszcze uczestników druku i kolportażu oraz za tych, którzy zmarli. W imieniu Zarządu Regionu Małopolskiego NSZZ „Solidarność” kwiaty złożył przewodniczący Regionu, Adam Lach.

Wspomnienia o konspiracji, druku, wpadkach drukarni i wyrokach kontynuowano już pobliskim lokalu gastronomicznym.



 

Polecane
Emerytury
Stażowe