Tadeusz Płużański: "Szczerbiec". Rzeczpospolita Turgielska

Kapitana Gracjana Fróga „Szczerbca” zamordował 11 maja 1951 r. w katowni bezpieki w Warszawie przy ul. Rakowieckiej strzałem w tył głowy ubecki kat Aleksander Drej. Szczątki polskiego bohatera do dziś nie zostały odnalezione.
Gracjan Fróg
Gracjan Fróg "Szczerbiec" / IPN

W czasie II wojny światowej Fróg kilkukrotnie skutecznie uciekał z niewoli niemieckiej i sowieckiej. Szybko związał się z wileńską konspiracją niepodległościową. We wrześniu 1943 r. objął dowództwo nad oddziałem partyzanckim (3 Wileńska Brygada AK). W okolicach podwileńskich Turgiel utworzył Rzeczpospolitą Turgielską, niezależny skrawek polskiej ziemi, która posiadała nie tylko własnych żołnierzy, ale prowadziła np. rozległe życie kulturalne. Jego Brygada była zmotoryzowana - partyzanci „trójki” zdobywali na okupancie samochody podczas zasadzek na szosach.

 

Gracjan Fróg

Był jednym z najskuteczniejszych dowódców wileńskich oddziałów partyzanckich. W ramach 3. Wileńskiej Brygady AK Gracjan Fróg i jego podkomendni przeprowadzili szereg udanych akcji bojowych, co zapewne spowodowało, że jego przełożony – płk Aleksander Krzyżanowski „Wilk” nie wyciągał konsekwencji wobec „Szczerbca” za jego niesubordynację.

W dniach 6–8 lipca 1944 r. Gracjan Fróg wziął udział w największej batalii na tych terenach – Powstaniu Wileńskim (kryptonim Ostra Brama). 14 lipca został awansowany do stopnia kapitana. 17 lipca r. podczas odprawy oficerów AK w Boguszach aresztowany przez NKWD i osadzony w więzieniu na Łukiszkach w Wilnie.

 

Uciekł z obozu NKWD

Z obozu NKWD nr 178 w Diagilewie pod Riazaniem znów uciekł (jedna z nielicznych udanych ucieczek z sowieckich łagrów) i w 1946 r. przybył do Łodzi. W lipcu 1948 r. aresztowany, tym razem przez rodzimą komunistyczną bezpiekę. Po okrutnym śledztwie skazano go na karę śmierci pod fałszywymi zarzutami współpracy w czasie wojny z Niemcami.

Rodzony brat bohatera – ksiądz Zbigniew Fróg był tajnym współpracownikiem, a potem funkcjonariuszem komunistycznej bezpieki.
 


Oceń artykuł
Wczytuję ocenę...

 

POLECANE
Wydano ostrzeżenie najwyższego stopnia. W tych regionach będzie najgorzej z ostatniej chwili
Wydano ostrzeżenie najwyższego stopnia. W tych regionach będzie najgorzej

IMGW wydał w poniedziałek ostrzeżenia drugiego i najwyższego, trzeciego stopnia przed burzami w północno-zachodnich oraz wschodnich częściach kraju. Ostrzeżenia o burzach wydało również RCB.

Rośnie liczba nielegalnych imigrantów wydalanych z Niemiec do Polski Wiadomości
Rośnie liczba nielegalnych imigrantów wydalanych z Niemiec do Polski

Osoby, które nielegalnie przybyły do Niemiec przez Polskę, są przez Niemcy z powrotem wydalane do naszego kraju, co jest niezgodne z prawem europejskim. Odsyłanie obywateli państw trzecich na wewnętrznych granicach Unii Europejskiej jest niezgodne z prawem. Tak orzekł Trybunał Sprawiedliwości UE (TSUE) w dniu 21 września 2023 roku. Osoba taka nie może zatem zostać odesłana bezpośrednio do sąsiedniego kraju EU na granicy. Ta ustawa ma zastosowanie nawet wtedy, gdy dana osoba stanowi zagrożenie.

„Nie chcę umierać”. Znana aktorka poważnie chora z ostatniej chwili
„Nie chcę umierać”. Znana aktorka poważnie chora

Od dłuższego czasu w mediach nie brakuje smutnych informacji o znanej aktorce. Teraz głos w sprawie zabrał jej bliski przyjaciel.

Niepokojące doniesienia z granicy. Straż Graniczna wydała komunikat z ostatniej chwili
Niepokojące doniesienia z granicy. Straż Graniczna wydała komunikat

Straż Graniczna regularnie publikuje raporty dotyczące wydarzeń na granicy polsko-białoruskiej.

Sejm: Czterech rolników kontynuuje strajk głodowy z ostatniej chwili
Sejm: Czterech rolników kontynuuje strajk głodowy

Ósmy dzień rolnicy ze Związku Rolniczego „Orka” prowadzą w Sejmie strajk głodowy. W sobotę dwóch protestujących gorzej się poczuło i musiało przerwać głodówkę. Obecnie protest kontynuuje czterech rolników.

Nieoficjalnie: Decyzją Tuska Kierwiński ma stracić wszystkie partyjne wpływy polityka
Nieoficjalnie: Decyzją Tuska Kierwiński ma stracić wszystkie partyjne wpływy

Jak podaje red. Joanna Miziołek z tygodnika „Wprost”, nad byłym szefem MSWiA zbierają się coraz ciemniejsze chmury. Kierwiński niedawno utracił prominentne stanowisko ministra spraw wewnętrznych i administracji na rzecz startu w wyborach do Parlamentu Europejskiego. Teraz nieoficjalne doniesienia wskazują, że utraci kolejne kluczowe funkcje w partii. 

Wiadomości
Mateusz Morawiecki dostanie ochronę? „Przeanalizujemy stopień zagrożenia”

Tomasz Siemoniak powiedział w poniedziałek, że rozważy przyznanie ochrony Mateuszowi Morawieckiemu. Były premier prosi o nią, bo wciąż dostaje pogróżki.

Prezydent Iranu nie żyje. Prezydent Duda wydał oświadczenie z ostatniej chwili
Prezydent Iranu nie żyje. Prezydent Duda wydał oświadczenie

„Polacy, doświadczeni katastrofą polskiego samolotu w Smoleńsku, znają uczucie szoku i pustki, jakie w ludzkich sercach i w państwie pozostaje po nagłej utracie elity politycznej; ze szczególnym zrozumieniem łączymy się z bliskimi ofiar i narodem irańskim w modlitwie i żalu” – napisał prezydent Andrzej Duda.

Nie żyje gwiazda legendarnego serialu z ostatniej chwili
Nie żyje gwiazda legendarnego serialu

Media obiegły smutne informacje. Nie żyje aktor znany m.in. z popularnego serialu.

Mastalerek: Rządowi nie zależy na porozumieniu polityka
Mastalerek: Rządowi nie zależy na porozumieniu

Prezydent i premier „nie dogadali się” w sprawie ustawy o KRS – poinformował szef gabinetu prezydenta Marcin Mastalerek. Rządowi nie zależy na porozumieniu, a do głosowania nad senackimi poprawkami do noweli o KRS może w ogóle nie dojść, zwłaszcza w kampanii przed wyborami do PE – ocenił.

REKLAMA

Tadeusz Płużański: "Szczerbiec". Rzeczpospolita Turgielska

Kapitana Gracjana Fróga „Szczerbca” zamordował 11 maja 1951 r. w katowni bezpieki w Warszawie przy ul. Rakowieckiej strzałem w tył głowy ubecki kat Aleksander Drej. Szczątki polskiego bohatera do dziś nie zostały odnalezione.
Gracjan Fróg
Gracjan Fróg "Szczerbiec" / IPN

W czasie II wojny światowej Fróg kilkukrotnie skutecznie uciekał z niewoli niemieckiej i sowieckiej. Szybko związał się z wileńską konspiracją niepodległościową. We wrześniu 1943 r. objął dowództwo nad oddziałem partyzanckim (3 Wileńska Brygada AK). W okolicach podwileńskich Turgiel utworzył Rzeczpospolitą Turgielską, niezależny skrawek polskiej ziemi, która posiadała nie tylko własnych żołnierzy, ale prowadziła np. rozległe życie kulturalne. Jego Brygada była zmotoryzowana - partyzanci „trójki” zdobywali na okupancie samochody podczas zasadzek na szosach.

 

Gracjan Fróg

Był jednym z najskuteczniejszych dowódców wileńskich oddziałów partyzanckich. W ramach 3. Wileńskiej Brygady AK Gracjan Fróg i jego podkomendni przeprowadzili szereg udanych akcji bojowych, co zapewne spowodowało, że jego przełożony – płk Aleksander Krzyżanowski „Wilk” nie wyciągał konsekwencji wobec „Szczerbca” za jego niesubordynację.

W dniach 6–8 lipca 1944 r. Gracjan Fróg wziął udział w największej batalii na tych terenach – Powstaniu Wileńskim (kryptonim Ostra Brama). 14 lipca został awansowany do stopnia kapitana. 17 lipca r. podczas odprawy oficerów AK w Boguszach aresztowany przez NKWD i osadzony w więzieniu na Łukiszkach w Wilnie.

 

Uciekł z obozu NKWD

Z obozu NKWD nr 178 w Diagilewie pod Riazaniem znów uciekł (jedna z nielicznych udanych ucieczek z sowieckich łagrów) i w 1946 r. przybył do Łodzi. W lipcu 1948 r. aresztowany, tym razem przez rodzimą komunistyczną bezpiekę. Po okrutnym śledztwie skazano go na karę śmierci pod fałszywymi zarzutami współpracy w czasie wojny z Niemcami.

Rodzony brat bohatera – ksiądz Zbigniew Fróg był tajnym współpracownikiem, a potem funkcjonariuszem komunistycznej bezpieki.
 



Oceń artykuł
Wczytuję ocenę...

 

Polecane
Emerytury
Stażowe