[Tylko u nas] Prof. Marek Jan Chodakiewicz: Wojska w UE

Armii europejskiej na razie nie ma. Są za to wojska narodowe. Niektóre całkiem porządne. W wielu z nich siły specjalne i inne elitarne formacje są na wysokim poziomie.
/ Foto T. Gutry

Większość jednak wojska, szczególnie na zachodzie Europy, nie powala z nóg. Bank Światowy podaje, że najliczniejsze siły zbrojne posiadają Włochy, Francja, Hiszpania, Polska, Niemcy, Grecja i Rumunia („Armed Forces Personnel, Total – European Union | Data”, Research, World Bank, accessed December 18, 2022, https://data.worldbank.org). Co do sprawności i operatywności z grupy tej wyróżniają się Francja, Polska i Niemcy. Jak podają naukowcy z The International Institute for Strategic Studies, mają podobny potencjał (Bastian Gigerich and James Hackett, „Military Capabilities in Europe: A Framework for Assessing the Qualitative Dimension”, Defense Research, International Institute for Strategic Studies, February 4, 2022, https://www.iiss.org/blogs). Co do Francuzów to można się zgodzić. Obserwowałem ich elitę, zaprosili mnie na wykłady w Saint-Cyr. Nawet profesorowie tam nie są lewakami. Większość młodego wojska to solidni podchorążacy. Zresztą Francja ma odrębne, wygodne, raczej sprawne narzędzie wojskowe, które stosuje prawie bez ograniczeń: Légion étrangère – Legia Cudzoziemska. Niemcy jednak od lat zaniedbują swoją armię. Nie wywiązują się z obowiązków w ramach sojuszu NATO. Bundeswehra nawet ćwiczyła ze szczotkami, nie było pieniędzy na broń ręczną czy amunicję.

Inne zaległości są jeszcze gorsze. Na przykład kuleje bardzo marynarka wojenna – Kriegsmarine. Gdzie są porządne łodzie podwodne? To dobre pytanie. Szkoda gadać o innych jednostkach. Niemcy czołgi mają dobre, ale wiele z nich idzie na eksport. Na tym szczeblu dziejów nie można mylić wojska z przemysłem. Jak nie ma kontraktów od państwa, to przedsiębiorcy sprzedają za granicę. Potencjalnie niemieckie siły zbrojne mogą być silne, ale Berlin nie chce w nie inwestować. Po pierwsze, nie chce antagonizować Moskwy. Po drugie, chce antagonizować Waszyngton. Ma nadzieję, że jak Niemcy nadal się będą zachowywać bezczelnie, zrzucając wszystkie koszty (czy gros z nich) na USA, to Amerykanie się wkurzą i wyjdą z Europy. Według tego scenariusza, Niemcy zostaną hegemonem bez żadnego wystrzału, bez wojny. I na pewno natychmiast odrobią zaległości w uzbrojeniu i modernizacji swych sił zbrojnych. Oby do tego nie doszło.

Na razie w Unii Europejskiej mamy też drugorzędne armie w Austrii, Holandii czy Belgii. Jak się ma dużą fantazję, to można sobie wyobrazić, że kraje te wchodzą w trójstronny sojusz, aby zablokować hegemona, zgadujemy, że niemieckiego. Tak przynajmniej argumentuje mój student. Ja sceptycznie twierdzę, że taki sojusz będzie wolał albo zachować pozorną neutralność, albo – po opuszczeniu Starego Kontynentu przez USA – przyłączy się do Berlina. Zawsze to bezpieczniej. Ponadto można zakładać, że amerykańskie zniknięcie z kontynentu przełknie Francja, która pozostanie w tandemie z Niemcami. Nie ma powodu, dla którego Włochy miałyby zostać z boku, czy też Hiszpania bądź nawet Dania. Trzeba wybrać strony. No bo przecież zachodnioeuropejczycy, jako UE, raczej nie zagrają kartą rosyjską, nie podporządkują się Rosji. Naturalnie jednak pod egidą Berlina zakamuflowanego jako Bruksela mogą wejść w jakiś układ z Moskwą. Historia dyktuje, że najchętniej kosztem Polski. Dlaczego nie? Chodzi o to, aby było zbiorowe bezpieczeństwo, szczególnie dla swoich. Zona postsowiecka do swoich nie należy.
Wątpliwe jest, że stałaby się „swoja”, nawet jeśli przyjęłaby wszystkie rewolucyjne postulaty Brukseli – od sądownictwa do rewolucji seksualnej z prymatem LGBT, transgenderyzmu i temu podobnych propozycji. Albo lepiej, zagrożona śmiertelnie Polska i reszta Intermarium przyjmują to wszystko, likwidują wszystko, co jest kością niezgody z eurokratami, a więc np. Polacy swój katolicyzm, ale pod presją Rosji zostaną porzuceni przez zachodnią część UE oraz postamerykańskie niedobitki NATO.
Nie warto umierać za Gdańsk. Intermarium przechodzi pod kuratelę Moskwy. Nawet jak tak się nie stanie, to warto wszelkie warianty rozważyć.

Co jeszcze może się stać? Może powstać Armia Unii Europejskiej (AUE). Naiwniacy w Białym Domu ucieszą się, że to odciąży żołnierzy USA: przynajmniej w obecnym rozdaniu politycznym w Ameryce. Ale przecież Berlin na pewno chciałby coś takiego kontrolować. Zastanówmy się nad tą armią. Jaki miałaby kształt? Według bardziej utopijnej wizji byłoby to wojsko pomieszane. To jest rozmaite narodowości służyłyby razem, rozrzucone po całym UE, używając swych języków ojczystych i języka imperialnego (angielskiego na razie, a potem niemieckiego) jako języka komendy. Najpierw wojsko byłoby profesjonalne, ale po pewnym czasie z poboru, aby w młodych ludziach (dziewczynach i chłopakach) kształcić ducha europejskiego, a stłamsić ducha narodowego. A co to te wartości europejskie? Za co mają oni umierać? Za euro? Zakładamy, że żołnierze zawodowi wstępują do wojska za euro. Chcą się bić i uważają, że trzeba im za to płacić. Tacy condottieri nie są permanentnie lojalni, zwykle idą do najlepiej płacącego. Są naturalnie wyjątki, np. szkoccy najemnicy w I RP zwykle pozostawali wierni w ramach autoramentu cudzoziemskiego armii polskiej czy litewskiej. Były jeszcze cudzoziemskie formacje w armiach prywatnych, np. królewiąt takich jak Radziwiłłowie. Zwykle jak kończyły się pieniądze, kończył się kontrakt i odchodzili.

Ale poborowi musieliby mieć jakiś wspólny punkt odniesienia. Jeśli nie ojczyzna, jeśli nie monarcha (choćby Habsburg), to kto? Wątpliwe, aby Europejczycy spoza Niemiec podniecali się Berlinem i jego potęgą. Większość można kupić, ale przecież jednorazowy zakup nie starczy, aby zagwarantować lojalność. Wyśmienity historyk wojskowości śp. John Keegan twierdził, że żołnierze walczą za siebie. To znaczy, że solidarność pułkowa jest ważniejsza nawet niż miłość ojczyzny, nacjonalizm czy lojalność imperialna. Każdy żołnierz jest gotowy poświęcić się za swego przyjaciela z oddziału. Ale jak stworzyć solidarność pułkową z poborowych z 27 krajów? Każdy o innej kulturze, każdy o innym języku, każdy o innej mentalności. Co mają wspólnego? Mogą mieć euro i dyktaturę przyjemności, ale „wartości” te przecież nie inspirują do poświęcania się. Przecież dyktatura przyjemności wręcz zniechęca do jakichkolwiek poświęceń. A może za „zieloną ideologię”? Walczyć, aby krowy nie puszczały bąków, i tym sposobem ocalić planetę Ziemia przed globalnym ociepleniem? Wolne żarty. Można też wyobrazić sobie, że Armia Unii Europejskiej zostanie stworzona na kształt Legii Cudzoziemskiej (francuskiej czy hiszpańskiej). Przyjmuje się ochotników z każdego kraju i poddaje się ich homogenizacji. Odbiera się przysięgę na UE i płaci się im w euro. A potem wysyła się ich w bój – gdziekolwiek.

Inny model to ten ze Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego. Cesarz miał własną (raczej małą) asystę wojskową; państwa i miasta „związkowe” – czyli podległe imperium bezpośrednio – miały obowiązek wysyłać swoje armie na rozkaz cesarski. Naturalnie to było podporządkowane bardzo ścisłym regułom i zasadom, które dyktowały, kiedy żołnierzy można wysyłać i gdzie. Ze Świętego Cesarstwa Rzymskiego wywodził się też system wojskowy habsburski. Był bardziej skomplikowany. Naturalnie ewoluował przez wieki. Oprócz kontyngentów z imperialnych miast i innych włości istniała też idea „granicy wojskowej”. Obsadzali ją Serbowie, często uciekinierzy z Imperium Osmańskiego. To w pewnym sensie było powielenie pomysłu „rycerzy spod kresowych stanic” ze starej RP. Do tego dochodziła „dzika jazda”, czyli pandurowie, rekrutowani na wzór orientalny. W późniejszych czasach naturalnie zmodyfikowano system wojskowy habsburski. Zwykle starano się trzymać poborowych razem w macierzystych jednostkach, które stacjonowały w rodzimych okolicach. Tak więc Hucułowie służyli na Huculszczyźnie, a Galicjanie – Polacy, Żydzi i Rusini (w tym wyłaniający się Ukraińcy) w Galicji. Spoiwem łączącym wojsko był cesarz, szczególnie Franciszek Józef, oraz świadomość, że służyło się w „swojej” jednostce. Oficerowie nierzadko posługiwali się wieloma językami, w których wydawali też komendy, jak i doglądali żołnierzy, co opisywał Istvan Deak w pracy Beyond Nationalism: A Social and Political History of the Habsburg Officer Corps, 1848–1918 [Poza nacjonalizmem: Społeczna i polityczna historia habsburskiego korpusu oficerskiego] (Oxford, 1990).

Kto będzie cesarzem Unii Europejskiej? Na razie wojska UE nie ma. Jest NATO, ale go nie będzie bez Ameryki, co jest naturalnie celem Berlina. I Rosji. A i w USA jest wielu, którzy Europy i jej sojuszy mają serdecznie dość. Tak podpowiadam, aby nie było zaskoczenia: Polska potrzebuje swojej broni nuklearnej i elity, która w razie niebezpieczeństwa byłaby gotowa jej użyć.

Marek Jan Chodakiewicz
Waszyngton, DC, 23 lutego 2023 r.
Intel z DC

 

 

 


 

POLECANE
Pilny komunikat dla Trójmiasta pilne
Pilny komunikat dla Trójmiasta

Rządowe Centrum Bezpieczeństwa (RCB) ostrzegło w sobotę przed silnym wiatrem w czterech powiatach woj. pomorskiego i w Trójmieście. Policja zaapelowała do mieszkańców Pomorza i turystów o zachowanie szczególnej ostrożności w związku z trudnymi warunkami pogodowymi.

Widzowie mogą być rozczarowani. Zmiany w emisji popularnego serialu TVN Na Wspólnej Wiadomości
Widzowie mogą być rozczarowani. Zmiany w emisji popularnego serialu TVN "Na Wspólnej"

Widzowie „Na Wspólnej” muszą przygotować się na nietypowy początek przełomu roku. Choć serial wraca na antenę TVN jeszcze w grudniu, jego emisja będzie nieregularna i łatwo coś przegapić.

Pożar popularnego targowiska w Warszawie. Policja zatrzymała podejrzanego pilne
Pożar popularnego targowiska w Warszawie. Policja zatrzymała podejrzanego

Stołeczna policja zatrzymała 36-letniego obywatela Polski, który może mieć związek z pożarem targowiska przy ulicy Bakalarskiej w Warszawie. Ogień nie został jeszcze całkowicie opanowany.

Pałac Buckingham. Pierwsza taka wizyta króla Karola III od blisko 20 lat Wiadomości
Pałac Buckingham. Pierwsza taka wizyta króla Karola III od blisko 20 lat

Brytyjski monarcha Karol III złoży prawdopodobnie w kwietniu 2026 r. oficjalną wizytę w USA – poinformował w piątek „Times”, powołując się na źródło bliskie sprawie. W nadchodzącym roku, Stany Zjednoczone ma także odwiedzić, ale w innym terminie, syn króla, książę Walii William.

Wojna na Ukrainie obnażyła bezsilność projektu europejskiego superpaństwa tylko u nas
Wojna na Ukrainie obnażyła bezsilność projektu europejskiego superpaństwa

Prezydent Wołodymyr Zełenski powiedział w sobotę podczas rozmowy z dziennikarzami, że Ukraina potrzebuje silnych gwarancji bezpieczeństwa. Problem w tym, że te ostatnie mogą dać jedynie Stany Zjednoczone, ale wcale nie jest pewne, czy będą mogły i czy zechcą to uczynić.

Rosyjska gospodarka hamuje. Wzrost bliski zera, miliony na skraju ubóstwa z ostatniej chwili
Rosyjska gospodarka hamuje. Wzrost bliski zera, miliony na skraju ubóstwa

Po dwóch latach napędzania wzrostu wydatkami wojennymi rosyjska gospodarka wyraźnie wyhamowała. Dane pokazują stagnację, a jej skutki coraz mocniej uderzają w zwykłych obywateli.

Komunikat dla mieszkańców woj. małopolskiego Wiadomości
Komunikat dla mieszkańców woj. małopolskiego

Świąteczni goście zaczęli wyjeżdżać z Zakopanego, a na ich miejsce przyjeżdżają turyści, którzy planują spędzić pod Tatrami Sylwestra. Wymiana turnusów spowodowała w sobotę duże utrudnienia w ruchu na popularnej Zakopiance oraz w samym Zakopanem.

Przyszłość Lewandowskiego w Barcelonie. Sprawa trafiła na okładkę Wiadomości
Przyszłość Lewandowskiego w Barcelonie. Sprawa trafiła na okładkę

Przyszłość Roberta Lewandowskiego w FC Barcelonie wciąż pozostaje otwarta i wzbudza coraz większe emocje w Hiszpanii.

Korupcja w ukraińskim parlamencie. Działania służb NABU blokowane przez ochronę państwa gorące
Korupcja w ukraińskim parlamencie. Działania służb NABU blokowane przez ochronę państwa

Ukraińskie Narodowe Biuro Antykorupcyjne informuje o utrudnianiu czynności śledczych w parlamencie. W tle pojawia się wątek zorganizowanej grupy przestępczej, w której skład mieli wchodzić obecni deputowani.

30 grudnia ogólnopolski protest rolników przeciwko umowie UE z Mercosur gorące
30 grudnia ogólnopolski protest rolników przeciwko umowie UE z Mercosur

„30 grudnia rolnicy w całym kraju staną w obronie polskiej wsi i naszego bezpieczeństwa żywnościowego” - o planowanym proteście poinformował Oddolny Ogólnopolski Protest Rolników.

REKLAMA

[Tylko u nas] Prof. Marek Jan Chodakiewicz: Wojska w UE

Armii europejskiej na razie nie ma. Są za to wojska narodowe. Niektóre całkiem porządne. W wielu z nich siły specjalne i inne elitarne formacje są na wysokim poziomie.
/ Foto T. Gutry

Większość jednak wojska, szczególnie na zachodzie Europy, nie powala z nóg. Bank Światowy podaje, że najliczniejsze siły zbrojne posiadają Włochy, Francja, Hiszpania, Polska, Niemcy, Grecja i Rumunia („Armed Forces Personnel, Total – European Union | Data”, Research, World Bank, accessed December 18, 2022, https://data.worldbank.org). Co do sprawności i operatywności z grupy tej wyróżniają się Francja, Polska i Niemcy. Jak podają naukowcy z The International Institute for Strategic Studies, mają podobny potencjał (Bastian Gigerich and James Hackett, „Military Capabilities in Europe: A Framework for Assessing the Qualitative Dimension”, Defense Research, International Institute for Strategic Studies, February 4, 2022, https://www.iiss.org/blogs). Co do Francuzów to można się zgodzić. Obserwowałem ich elitę, zaprosili mnie na wykłady w Saint-Cyr. Nawet profesorowie tam nie są lewakami. Większość młodego wojska to solidni podchorążacy. Zresztą Francja ma odrębne, wygodne, raczej sprawne narzędzie wojskowe, które stosuje prawie bez ograniczeń: Légion étrangère – Legia Cudzoziemska. Niemcy jednak od lat zaniedbują swoją armię. Nie wywiązują się z obowiązków w ramach sojuszu NATO. Bundeswehra nawet ćwiczyła ze szczotkami, nie było pieniędzy na broń ręczną czy amunicję.

Inne zaległości są jeszcze gorsze. Na przykład kuleje bardzo marynarka wojenna – Kriegsmarine. Gdzie są porządne łodzie podwodne? To dobre pytanie. Szkoda gadać o innych jednostkach. Niemcy czołgi mają dobre, ale wiele z nich idzie na eksport. Na tym szczeblu dziejów nie można mylić wojska z przemysłem. Jak nie ma kontraktów od państwa, to przedsiębiorcy sprzedają za granicę. Potencjalnie niemieckie siły zbrojne mogą być silne, ale Berlin nie chce w nie inwestować. Po pierwsze, nie chce antagonizować Moskwy. Po drugie, chce antagonizować Waszyngton. Ma nadzieję, że jak Niemcy nadal się będą zachowywać bezczelnie, zrzucając wszystkie koszty (czy gros z nich) na USA, to Amerykanie się wkurzą i wyjdą z Europy. Według tego scenariusza, Niemcy zostaną hegemonem bez żadnego wystrzału, bez wojny. I na pewno natychmiast odrobią zaległości w uzbrojeniu i modernizacji swych sił zbrojnych. Oby do tego nie doszło.

Na razie w Unii Europejskiej mamy też drugorzędne armie w Austrii, Holandii czy Belgii. Jak się ma dużą fantazję, to można sobie wyobrazić, że kraje te wchodzą w trójstronny sojusz, aby zablokować hegemona, zgadujemy, że niemieckiego. Tak przynajmniej argumentuje mój student. Ja sceptycznie twierdzę, że taki sojusz będzie wolał albo zachować pozorną neutralność, albo – po opuszczeniu Starego Kontynentu przez USA – przyłączy się do Berlina. Zawsze to bezpieczniej. Ponadto można zakładać, że amerykańskie zniknięcie z kontynentu przełknie Francja, która pozostanie w tandemie z Niemcami. Nie ma powodu, dla którego Włochy miałyby zostać z boku, czy też Hiszpania bądź nawet Dania. Trzeba wybrać strony. No bo przecież zachodnioeuropejczycy, jako UE, raczej nie zagrają kartą rosyjską, nie podporządkują się Rosji. Naturalnie jednak pod egidą Berlina zakamuflowanego jako Bruksela mogą wejść w jakiś układ z Moskwą. Historia dyktuje, że najchętniej kosztem Polski. Dlaczego nie? Chodzi o to, aby było zbiorowe bezpieczeństwo, szczególnie dla swoich. Zona postsowiecka do swoich nie należy.
Wątpliwe jest, że stałaby się „swoja”, nawet jeśli przyjęłaby wszystkie rewolucyjne postulaty Brukseli – od sądownictwa do rewolucji seksualnej z prymatem LGBT, transgenderyzmu i temu podobnych propozycji. Albo lepiej, zagrożona śmiertelnie Polska i reszta Intermarium przyjmują to wszystko, likwidują wszystko, co jest kością niezgody z eurokratami, a więc np. Polacy swój katolicyzm, ale pod presją Rosji zostaną porzuceni przez zachodnią część UE oraz postamerykańskie niedobitki NATO.
Nie warto umierać za Gdańsk. Intermarium przechodzi pod kuratelę Moskwy. Nawet jak tak się nie stanie, to warto wszelkie warianty rozważyć.

Co jeszcze może się stać? Może powstać Armia Unii Europejskiej (AUE). Naiwniacy w Białym Domu ucieszą się, że to odciąży żołnierzy USA: przynajmniej w obecnym rozdaniu politycznym w Ameryce. Ale przecież Berlin na pewno chciałby coś takiego kontrolować. Zastanówmy się nad tą armią. Jaki miałaby kształt? Według bardziej utopijnej wizji byłoby to wojsko pomieszane. To jest rozmaite narodowości służyłyby razem, rozrzucone po całym UE, używając swych języków ojczystych i języka imperialnego (angielskiego na razie, a potem niemieckiego) jako języka komendy. Najpierw wojsko byłoby profesjonalne, ale po pewnym czasie z poboru, aby w młodych ludziach (dziewczynach i chłopakach) kształcić ducha europejskiego, a stłamsić ducha narodowego. A co to te wartości europejskie? Za co mają oni umierać? Za euro? Zakładamy, że żołnierze zawodowi wstępują do wojska za euro. Chcą się bić i uważają, że trzeba im za to płacić. Tacy condottieri nie są permanentnie lojalni, zwykle idą do najlepiej płacącego. Są naturalnie wyjątki, np. szkoccy najemnicy w I RP zwykle pozostawali wierni w ramach autoramentu cudzoziemskiego armii polskiej czy litewskiej. Były jeszcze cudzoziemskie formacje w armiach prywatnych, np. królewiąt takich jak Radziwiłłowie. Zwykle jak kończyły się pieniądze, kończył się kontrakt i odchodzili.

Ale poborowi musieliby mieć jakiś wspólny punkt odniesienia. Jeśli nie ojczyzna, jeśli nie monarcha (choćby Habsburg), to kto? Wątpliwe, aby Europejczycy spoza Niemiec podniecali się Berlinem i jego potęgą. Większość można kupić, ale przecież jednorazowy zakup nie starczy, aby zagwarantować lojalność. Wyśmienity historyk wojskowości śp. John Keegan twierdził, że żołnierze walczą za siebie. To znaczy, że solidarność pułkowa jest ważniejsza nawet niż miłość ojczyzny, nacjonalizm czy lojalność imperialna. Każdy żołnierz jest gotowy poświęcić się za swego przyjaciela z oddziału. Ale jak stworzyć solidarność pułkową z poborowych z 27 krajów? Każdy o innej kulturze, każdy o innym języku, każdy o innej mentalności. Co mają wspólnego? Mogą mieć euro i dyktaturę przyjemności, ale „wartości” te przecież nie inspirują do poświęcania się. Przecież dyktatura przyjemności wręcz zniechęca do jakichkolwiek poświęceń. A może za „zieloną ideologię”? Walczyć, aby krowy nie puszczały bąków, i tym sposobem ocalić planetę Ziemia przed globalnym ociepleniem? Wolne żarty. Można też wyobrazić sobie, że Armia Unii Europejskiej zostanie stworzona na kształt Legii Cudzoziemskiej (francuskiej czy hiszpańskiej). Przyjmuje się ochotników z każdego kraju i poddaje się ich homogenizacji. Odbiera się przysięgę na UE i płaci się im w euro. A potem wysyła się ich w bój – gdziekolwiek.

Inny model to ten ze Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego. Cesarz miał własną (raczej małą) asystę wojskową; państwa i miasta „związkowe” – czyli podległe imperium bezpośrednio – miały obowiązek wysyłać swoje armie na rozkaz cesarski. Naturalnie to było podporządkowane bardzo ścisłym regułom i zasadom, które dyktowały, kiedy żołnierzy można wysyłać i gdzie. Ze Świętego Cesarstwa Rzymskiego wywodził się też system wojskowy habsburski. Był bardziej skomplikowany. Naturalnie ewoluował przez wieki. Oprócz kontyngentów z imperialnych miast i innych włości istniała też idea „granicy wojskowej”. Obsadzali ją Serbowie, często uciekinierzy z Imperium Osmańskiego. To w pewnym sensie było powielenie pomysłu „rycerzy spod kresowych stanic” ze starej RP. Do tego dochodziła „dzika jazda”, czyli pandurowie, rekrutowani na wzór orientalny. W późniejszych czasach naturalnie zmodyfikowano system wojskowy habsburski. Zwykle starano się trzymać poborowych razem w macierzystych jednostkach, które stacjonowały w rodzimych okolicach. Tak więc Hucułowie służyli na Huculszczyźnie, a Galicjanie – Polacy, Żydzi i Rusini (w tym wyłaniający się Ukraińcy) w Galicji. Spoiwem łączącym wojsko był cesarz, szczególnie Franciszek Józef, oraz świadomość, że służyło się w „swojej” jednostce. Oficerowie nierzadko posługiwali się wieloma językami, w których wydawali też komendy, jak i doglądali żołnierzy, co opisywał Istvan Deak w pracy Beyond Nationalism: A Social and Political History of the Habsburg Officer Corps, 1848–1918 [Poza nacjonalizmem: Społeczna i polityczna historia habsburskiego korpusu oficerskiego] (Oxford, 1990).

Kto będzie cesarzem Unii Europejskiej? Na razie wojska UE nie ma. Jest NATO, ale go nie będzie bez Ameryki, co jest naturalnie celem Berlina. I Rosji. A i w USA jest wielu, którzy Europy i jej sojuszy mają serdecznie dość. Tak podpowiadam, aby nie było zaskoczenia: Polska potrzebuje swojej broni nuklearnej i elity, która w razie niebezpieczeństwa byłaby gotowa jej użyć.

Marek Jan Chodakiewicz
Waszyngton, DC, 23 lutego 2023 r.
Intel z DC

 

 

 



 

Polecane