Gdy pięć lat temu Andrzej Duda rozpoczynał zwycięski marsz prawicy po władzę – niezależnie od tego, że w kampanii stosowano rozmaite marketingowe gierki – za obozem obecnej władzy stał poważny projekt zmiany społecznej. I nie mówię o dość doraźnie, a niekiedy cynicznie, wykorzystywanych kwestiach cywilizacyjno-moralnych (bo zwróćmy uwagę, że akurat w tej kwestii PiS nic nie zmienił), ale o projekcie społecznym i socjalnym. I ten element nie tylko został wprowadzony w życie, ale i przyniósł realną zmianę. Nikt nie uprzedzony nie może udawać, że 500+ i wiele innych programów społecznych nie zmienił na lepsze życia milionów Polaków. Sukces był na tyle poważny, że teraz niemal wszystkie partie postulaty socjalne uznają za swoje. Z innymi elementami zmiany nie poszło już tak dobrze, ale one także – przynajmniej wtedy – były jasno zarysowane. 

W tych wyborach było inaczej. Ogromna większość wyborców (z obu stron), a co bardziej istotne, ogromna część medialnego przekazu, była negatywna. Jedni głosowali przeciwko LGBT, genderowej rewolucji obyczajowej, ale nie przedstawiali żadnego projektu pozytywnego umocnienia rodziny, ograniczenia fali rozwodów, zmiany obyczajowej; drudzy przeciw PiS, „łamaniu konstytucji” czy reformie sądownictwa, ale i po tej stronie konia z rzędem temu, kto znalazłby pozytywny projekt zmiany Polski. Nic takiego się nie pojawiło, a jedyne pomysły były w istocie negatywne, bo tak trzeba oceniać zarówno pomysł Trzaskowskiego, by zlikwidować TVP Info, jak i pomysł repolonizacji mediów. A przecież właśnie pomysłów pozytywnych teraz potrzebujemy, bo inaczej nie wyjdziemy z głębokiego kryzysu ekonomicznego, jaki zafundował nam – wraz z całym światem – COVID-19. 

Kryzys ekonomiczny, jaki nas czeka, może być większy od tego, jaki wyniósł do władzy Adolfa Hitlera, ale też odebrał środki do życia milionom ludzi na przełomie lat 20. i 30. XX wieku. Związane z nim niebezpieczeństwa, czyli spadek poziomu życia, brak miejsc pracy, wzmocnienie populizmów – zarówno lewicowych, jak i alterprawicowych, zanik solidarności międzynarodowej, a także moment rewolucyjny – to realne wyzwania, z jakimi przyjdzie się zmagać obecne ekipie rządzącej. Odpowiedzi na kryzys mogą być różne, ale jakieś muszą być. A żeby były one skuteczne, konieczna jest odbudowa wspólnoty społecznej. Bez niej nie ma nie tylko skutecznej polityki międzynarodowej, ale także przeciwdziałania kryzysowi czy budowania solidarnej, społecznie wrażliwej Polski. Taki projekt wymaga współpracy. Prawica, jeśli chce zachować władzę, jeśli chce rzeczywiście reformować Polskę, musi sobie na te pytania o program szybko odpowiedzieć.