Koniec programu "Czyste powietrze"? Ministerstwo zawiesza przyjmowanie wniosków

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) zawiesza w czwartek przyjmowanie nowych wniosków w programie "Czyste Powietrze" - poinformowała w czwartek prezes Funduszu Dorota Zawadzka-Stępniak. Przerwa ma potrwać do wiosny 2025 r.
Komin, zdjęcie podglądowe Koniec programu
Komin, zdjęcie podglądowe / Pixabay

Zawadzka-Stępniak podkreśliła na konferencji prasowej, że zawieszenie jest "chwilowe", ponieważ cały program wymaga reformy.

Nowa odsłona "Czystego Powietrza" ma się pojawić na wiosnę 2025 r., wtedy też zostanie wznowione przyjmowanie nowych wniosków

- dodała.

Wyjaśniła, że skala nadużyć i nieprawidłowości jest tak duża, że nie ma możliwości równoległego prowadzenia programu i głębokiej reformy, stąd taka decyzja.

Prezes NFOŚiGW zapewniła, że wszystkie złożone do czwartku (28 listopada) do godz. 14 wnioski zostaną rozpatrzone; od tej godziny nowe nie są już przyjmowane przez system.

Walka z nadużyciami

Wiceprezes Funduszu Robert Gajda wyjaśnił, że reforma Czystego Powietrza ma przede wszystkim za zadanie ukrócić nadużycia, jak np. zawyżanie kosztów jednostkowych. Wprowadzone zostaną maksymalne ceny dla poszczególnych elementów, na które można dostać dofinansowanie.

Niestety ludzie byli oszukiwani, wykorzystywana była ich łatwowierność i z tym musimy walczyć

- stwierdził Robert Gajda.

Trzeba skończyć ze 100 proc. dofinansowaniem na kilka domów, z wielokrotnym zawyżaniem rachunków przez nieuczciwych wykonawców za usługi i materiały, z wymuszaniem pełnomocnictwa, na podstawie którego firmy dostawały zaliczkę na swój rachunek, znikały z rynku, a cała odpowiedzialność spadała na nieświadomego beneficjenta

- dodał wiceprezes.

W ramach reformy najwyższe, maksymalne dotacje dla najmniej zamożnych będą udzielane tylko właścicielom budynków, i to takim, którzy są właścicielami 3 lata. Wprowadzeni zostaną operatorzy, którzy będą przygotowywać wniosek i pomóc beneficjentowi przejść przez całą inwestycję i doprowadzić do jej zakończenia zgodnego z wytycznymi Funduszu. Wykonawcy będą musieli mieć ubezpieczenie OC. Audytorzy będą musieli też faktycznie sprawdzać budynki. Gajda przyznał, że może to zwiększyć koszty dotacji na audyt, ale Fundusz jest na to przygotowany.

Wiceprezes poinformował także, że obecne zaległości wynikają z zastanych rok temu w Funduszu przez nowe kierownictwo ponad 200 tys. nierozpatrzonych wniosków na 2,6 mld zł, które "leżały w workach". Dodatkowo w zeszłym roku średnio do Funduszu trafiało 3 tys. wniosków tygodniowo w "czystym Powietrzu", w tym roku 6-7 tys., a momentami i ponad 10 tys. tygodniowo. Zaległości wynoszą dziś 160 tys. wniosków - poinformował Gajda.

Szefostwo NFOŚiGW zapewniło jednocześnie, że ma zabezpieczone pieniądze zarówno na zaległe wnioski, jak i te przyszłe, w ramach nowej odsłony programu "Czyste Powietrze". Z KPO uzyskaliśmy prawie 14 mld zł, ponad 7,6 mld zł z programu FEnIKS, a obecnie. przygotowywany jest wniosek na ponad 10 mld zł z Funduszu Modernizacyjnego - poinformowała Zawadzka-Stępniak. Zastrzegła, że pieniądze z FM będą dostępne najwcześniej od czerwca 2025 r.

Zgodnie z informacjami Funduszu, od początku działania programu Czyste Powietrze wpłynęło do niego ponad milion wniosków na ok. 37 mld zł, w tym podpisanych umów jest ponad 820 tys. na ok. 26 mld zł. Dotychczas wypłacono niemal 14 mld zł dla 650 tys. beneficjentów.

Reforma programu Czyste Powietrze

Reformę Czystego Powietrza zapowiadał w niedawnej rozmowie z PAP wiceminister klimatu i środowiska Krzysztof Bolesta. Wskazywał, że chodziło m.in. o kwestię prefinansowania inwestycji. Taki mechanizm wprowadzono od lipca 2022 r. Jeszcze przed rozpoczęciem remontu można otrzymać z wyprzedzeniem do 50 proc. maksymalnej kwoty dotacji. Pozostałe 50 proc. wypłacane jest po zakończeniu inwestycji. Te pieniądze trafiają do wykonawcy robót, który ma podpisaną umowę z beneficjentem programu na realizację zadania. Z prefinansowania mogą skorzystać osoby kwalifikujące się do podwyższonego i najwyższego poziomu dofinansowania w "Czystym Powietrzu". Zgodnie z założeniami, ta forma pomocy jest skierowana do osób, których nie stać na samodzielne przeprowadzenie inwestycji termomodernizacyjnej.

Bolesta zwracał uwagę, że ten mechanizm generował nadużycia w programie.

Wiceminister informował także, że w ramach reformy programu obok funkcjonującej listy ZUM dla producentów pomp ciepła, ministerstwo będzie chciało zaproponować listę wykonawców inwestycji termomodernizacyjnych.

To nie byłaby obowiązkowa lista, a bardziej wykaz sprawdzonych wykonawców. Pracujemy obecnie nad ścieżką weryfikacji takich podmiotów oraz nad tym jak będzie można trafić na taką listę i jak z niej będzie można wypaść. Zobaczymy, czy uda się to wprowadzić wraz z najbliższą reformą

- tłumaczył.

Problemy z finansowaniem "Czystego Powietrza" pojawiły się w połowie grudnia ubiegłego roku. MKiŚ informowało wtedy, że zatrzymano wypłaty dla beneficjentów z powodu wyczerpania pieniędzy w NFOŚiGW. Wypłaty przywrócono po przeznaczeniu na program dwóch transz z KPO.

Czyste Powietrze" to największy program antysmogowy w Polsce. Właściciele domów jednorodzinnych mogą np. otrzymać środki na wymianę nieekologicznych źródeł ciepła, a także na poprawę efektywności energetycznej budynku m.in. poprzez jego docieplenie.


 

POLECANE
z ostatniej chwili
Jarosław Kaczyński w historycznej Sali BHP. Symboliczne spotkanie w kolebce "Solidarności"

W poniedziałek, 25 sierpnia 2025 roku, prezes Prawa i Sprawiedliwości, Jarosław Kaczyński, spotkał się z sympatykami w historycznej Sali BHP Stoczni Gdańskiej. To miejsce, nierozerwalnie związane z narodzinami "Solidarności" i walką o wolną Polskę, stało się sceną ważnego wydarzenia politycznego, podkreślającego przywiązanie do ideałów Sierpnia '80.

PKP Intercity wydał pilny komunikat z ostatniej chwili
PKP Intercity wydał pilny komunikat

W systemie e-IC2.0 występują czasowe utrudnienia w płatności za bilet za pomocą Apple Pay – informuje w poniedziałek PKP Intercity.

Byli niemieccy naziści i ich kolaboranci tworzyli Unię Europejską gorące
Byli niemieccy naziści i ich kolaboranci tworzyli Unię Europejską

Od samego początku integracja europejska nie była spontanicznym zjednoczeniem wolnych narodów, lecz celową konstrukcją ponadnarodowej machiny stworzonej przez ludzi, których przeszłość polityczna była często zakorzeniona w systemach autorytarnych.

Pułapka na prezydenta tylko u nas
Pułapka na prezydenta

Już niedługo, bo 9 września przekonamy się, czy rządzącej koalicji zależy na tym, żeby Polacy płacili mniej za energię elektryczną, czy też politycy i media wrogie prezydentowi Nawrockiemu nadal będą wykorzystywać temat cen energii do propagandowej wojny.

NSA krytykuje zwłokę premiera. Wybucha kolejny bunt z ostatniej chwili
NSA krytykuje zwłokę premiera. "Wybucha kolejny bunt"

Kolegium NSA krytykuje zwłokę premiera Donalda Tuska z kontrasygnatą aktów powołania asesorów WSA. Według NSA brak podpisu premiera narusza prawo do szybkiego rozpoznania spraw – informuje w poniedziałek "Rzeczpospolita"

Trump: Bardzo poważne konsekwencje, jeśli nie dojdzie do spotkania Zełenski–Putin z ostatniej chwili
Trump: Bardzo poważne konsekwencje, jeśli nie dojdzie do spotkania Zełenski–Putin

Prezydent USA Donald Trump ostrzegł w poniedziałek, że jeśli nie dojdzie do spotkania przywódców Rosji i Ukrainy, Władimira Putina i Wołodymyra Zełenskiego, mogą pojawić się "bardzo poważne konsekwencje".

Ukraina ostrzega Polskę: Będzie reakcja, jeśli Sejm zrówna banderowskie symbole z nazistowskimi z ostatniej chwili
Ukraina ostrzega Polskę: Będzie reakcja, jeśli Sejm zrówna banderowskie symbole z nazistowskimi

''Władze w Kijowie uprzedziły Polskę, że zareagują, jeśli Sejm zrówna czerwono-czarną symbolikę z nazistowską'' – napisał w poniedziałek dobrze poinformowany ukraiński portal Europejska Prawda, powołując się na źródło w ukraińskiej dyplomacji.

UODO wszczyna postępowanie ws. ujawnienia danych sygnalistki w Instytucie Pileckiego z ostatniej chwili
UODO wszczyna postępowanie ws. ujawnienia danych sygnalistki w Instytucie Pileckiego

Prezes UODO Mirosław Wróblewski zapowiedział podjęcie z urzędu sprawy możliwego naruszenia danych sygnalistki w Instytucie Pileckiego. To efekt publikacji Wirtualnej Polski.

Jest lista beneficjentów KPO dla kultury. Środki otrzymała m.in. Fundacja Krystyny Jandy z ostatniej chwili
Jest lista beneficjentów "KPO dla kultury". Środki otrzymała m.in. Fundacja Krystyny Jandy

Resort kultury opublikował wyniki II naboru KPO dla kultury. Po skandalu wokół KPO związanym z branżą HoReCa, internauci niemal natychmiastowo zajęli się listą przedsięwzięć z obszaru kultury objętych wsparciem z Krajowego Planu Odbudowy.

Komunikat dla mieszkańców Poznania z ostatniej chwili
Komunikat dla mieszkańców Poznania

Port Lotniczy Poznań-Ławica obsłużył w lipcu tego roku 504,7 tys. pasażerów, co oznacza wzrost o 9 proc. w porównaniu z lipcem ubiegłego roku – poinformowało w poniedziałek lotnisko.

REKLAMA

Koniec programu "Czyste powietrze"? Ministerstwo zawiesza przyjmowanie wniosków

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) zawiesza w czwartek przyjmowanie nowych wniosków w programie "Czyste Powietrze" - poinformowała w czwartek prezes Funduszu Dorota Zawadzka-Stępniak. Przerwa ma potrwać do wiosny 2025 r.
Komin, zdjęcie podglądowe Koniec programu
Komin, zdjęcie podglądowe / Pixabay

Zawadzka-Stępniak podkreśliła na konferencji prasowej, że zawieszenie jest "chwilowe", ponieważ cały program wymaga reformy.

Nowa odsłona "Czystego Powietrza" ma się pojawić na wiosnę 2025 r., wtedy też zostanie wznowione przyjmowanie nowych wniosków

- dodała.

Wyjaśniła, że skala nadużyć i nieprawidłowości jest tak duża, że nie ma możliwości równoległego prowadzenia programu i głębokiej reformy, stąd taka decyzja.

Prezes NFOŚiGW zapewniła, że wszystkie złożone do czwartku (28 listopada) do godz. 14 wnioski zostaną rozpatrzone; od tej godziny nowe nie są już przyjmowane przez system.

Walka z nadużyciami

Wiceprezes Funduszu Robert Gajda wyjaśnił, że reforma Czystego Powietrza ma przede wszystkim za zadanie ukrócić nadużycia, jak np. zawyżanie kosztów jednostkowych. Wprowadzone zostaną maksymalne ceny dla poszczególnych elementów, na które można dostać dofinansowanie.

Niestety ludzie byli oszukiwani, wykorzystywana była ich łatwowierność i z tym musimy walczyć

- stwierdził Robert Gajda.

Trzeba skończyć ze 100 proc. dofinansowaniem na kilka domów, z wielokrotnym zawyżaniem rachunków przez nieuczciwych wykonawców za usługi i materiały, z wymuszaniem pełnomocnictwa, na podstawie którego firmy dostawały zaliczkę na swój rachunek, znikały z rynku, a cała odpowiedzialność spadała na nieświadomego beneficjenta

- dodał wiceprezes.

W ramach reformy najwyższe, maksymalne dotacje dla najmniej zamożnych będą udzielane tylko właścicielom budynków, i to takim, którzy są właścicielami 3 lata. Wprowadzeni zostaną operatorzy, którzy będą przygotowywać wniosek i pomóc beneficjentowi przejść przez całą inwestycję i doprowadzić do jej zakończenia zgodnego z wytycznymi Funduszu. Wykonawcy będą musieli mieć ubezpieczenie OC. Audytorzy będą musieli też faktycznie sprawdzać budynki. Gajda przyznał, że może to zwiększyć koszty dotacji na audyt, ale Fundusz jest na to przygotowany.

Wiceprezes poinformował także, że obecne zaległości wynikają z zastanych rok temu w Funduszu przez nowe kierownictwo ponad 200 tys. nierozpatrzonych wniosków na 2,6 mld zł, które "leżały w workach". Dodatkowo w zeszłym roku średnio do Funduszu trafiało 3 tys. wniosków tygodniowo w "czystym Powietrzu", w tym roku 6-7 tys., a momentami i ponad 10 tys. tygodniowo. Zaległości wynoszą dziś 160 tys. wniosków - poinformował Gajda.

Szefostwo NFOŚiGW zapewniło jednocześnie, że ma zabezpieczone pieniądze zarówno na zaległe wnioski, jak i te przyszłe, w ramach nowej odsłony programu "Czyste Powietrze". Z KPO uzyskaliśmy prawie 14 mld zł, ponad 7,6 mld zł z programu FEnIKS, a obecnie. przygotowywany jest wniosek na ponad 10 mld zł z Funduszu Modernizacyjnego - poinformowała Zawadzka-Stępniak. Zastrzegła, że pieniądze z FM będą dostępne najwcześniej od czerwca 2025 r.

Zgodnie z informacjami Funduszu, od początku działania programu Czyste Powietrze wpłynęło do niego ponad milion wniosków na ok. 37 mld zł, w tym podpisanych umów jest ponad 820 tys. na ok. 26 mld zł. Dotychczas wypłacono niemal 14 mld zł dla 650 tys. beneficjentów.

Reforma programu Czyste Powietrze

Reformę Czystego Powietrza zapowiadał w niedawnej rozmowie z PAP wiceminister klimatu i środowiska Krzysztof Bolesta. Wskazywał, że chodziło m.in. o kwestię prefinansowania inwestycji. Taki mechanizm wprowadzono od lipca 2022 r. Jeszcze przed rozpoczęciem remontu można otrzymać z wyprzedzeniem do 50 proc. maksymalnej kwoty dotacji. Pozostałe 50 proc. wypłacane jest po zakończeniu inwestycji. Te pieniądze trafiają do wykonawcy robót, który ma podpisaną umowę z beneficjentem programu na realizację zadania. Z prefinansowania mogą skorzystać osoby kwalifikujące się do podwyższonego i najwyższego poziomu dofinansowania w "Czystym Powietrzu". Zgodnie z założeniami, ta forma pomocy jest skierowana do osób, których nie stać na samodzielne przeprowadzenie inwestycji termomodernizacyjnej.

Bolesta zwracał uwagę, że ten mechanizm generował nadużycia w programie.

Wiceminister informował także, że w ramach reformy programu obok funkcjonującej listy ZUM dla producentów pomp ciepła, ministerstwo będzie chciało zaproponować listę wykonawców inwestycji termomodernizacyjnych.

To nie byłaby obowiązkowa lista, a bardziej wykaz sprawdzonych wykonawców. Pracujemy obecnie nad ścieżką weryfikacji takich podmiotów oraz nad tym jak będzie można trafić na taką listę i jak z niej będzie można wypaść. Zobaczymy, czy uda się to wprowadzić wraz z najbliższą reformą

- tłumaczył.

Problemy z finansowaniem "Czystego Powietrza" pojawiły się w połowie grudnia ubiegłego roku. MKiŚ informowało wtedy, że zatrzymano wypłaty dla beneficjentów z powodu wyczerpania pieniędzy w NFOŚiGW. Wypłaty przywrócono po przeznaczeniu na program dwóch transz z KPO.

Czyste Powietrze" to największy program antysmogowy w Polsce. Właściciele domów jednorodzinnych mogą np. otrzymać środki na wymianę nieekologicznych źródeł ciepła, a także na poprawę efektywności energetycznej budynku m.in. poprzez jego docieplenie.



 

Polecane
Emerytury
Stażowe