"Dłonie jakby trzymały ten sznurek". Relacja nurka, który wyłowił ciało bł. ks. Jerzego Popiełuszki

- Około godziny 17-tej – pisze Laskowski - (…) przy czwartym przęśle tamy włocławskiej wydobyłem zwłoki księdza Jerzego Popiełuszko - pisze Henryk Laskowski, płetwonurek, który brał udział w poszukiwaniach i wydobyciu ciała zamordowanego przez komunistów bł. ks. Jerzego Popiełuszki.
Zwłoki bł. ks. Jerzego Popiełuszki podczas sekcji zwłok
Zwłoki bł. ks. Jerzego Popiełuszki podczas sekcji zwłok / IPN

Relacja przechowywana przez Archiwum Ośrodka Dokumentacji Życia i Kultu Bł. Ks. Jerzego Popiełuszki w Warszawie została opublikowana przez portal Polskiego Radia w zeszłym roku. Zawiera trzy strony pisanego odręcznie tekstu zatytułowanego "oświadczenie". Nie jest znana dokładna data powstania, ale przypuszcza się, że powstała około roku 1985 na potrzeby "procesu toruńskiego".

Czytaj również: Dziś 40. rocznica męczeńskiej śmierci bł. ks. Jerzego Popiełuszki

"Szedłem z ogromną tremą". Ksiądz Jerzy - przyjaciel i duchowy przewodnik pracowników

 

"Leżał na wznak"

- Około godziny 17-tej – pisze Laskowski - (…) przy czwartym przęśle tamy włocławskiej wydobyłem zwłoki księdza Jerzego Popiełuszko. [Wcześniej] około godziny 14.00 [30 października 1984 r.] przerwano poszukiwania. Wnioskuję z tego, iż o tej porze został ksiądz odnaleziony

- pisze Laskowski.

Relacja zawiera również opis wydobywania ciała. Problemem miało być wydobycie ciała ks. Jerzego obciążonego kamieniami. Na powierzchni miały czekać dwa pontony pomiędzy którymi miała być rozpięta siatka, na której miały być złożone zwłoki. Według relacji wydobyć ciało udało się Laskowskiemu dopiero za trzecim razem i dopiero wtedy kiedy odpiął 6-kilogramowy pas balastowy.

- Po przebraniu się – pisał Laskowski – podszedłem do księdza, który leżał na wznak na trawie. Przy mnie technik wyjął legitymację (…) i było tam napisane: Jerzy Popiełuszko. Ksiądz ręce miał związane linką, włożoną pomiędzy nogi i jednocześnie sznur przeprowadzono przez gardło tak, iż gdyby chciał się ruszać, to krtań by była przyciskana sznurkiem i musiałby się udusić. Do tej linki, czyli do rąk i nóg, przywiązany był worek z kamieniami. Ksiądz miał ślady bicia na twarzy i rękach. Usta miał zamknięte. Dłonie jakby trzymały ten sznurek (...)

- czytamy w relacji Laskowskiego.

 

Uprowadzony i zamordowany

Ksiądz Jerzy Popiełuszko został zamordowany 19 października 1984 r. (tak przynajmniej wynika z akt sądowych tzw. procesu toruńskiego) przez trzech oprawców z Grupy „D” Departamentu IV MSW. Bezpośredni sprawcy zbrodni (nie jej inspiratorzy) – inaczej niż w dziesiątkach przypadków, tym razem zostali wykryci i osądzeni. Ich proces był elementem brutalnej gry o wpływy miedzy służbami specjalnymi – WSW i SB.

Wieczorem 19 października 1984 r. funkcjonariusze Służby Bezpieczeństwa Grzegorz Piotrowski, Leszek Pękala, Waldemar Chmielewski (pracę magisterską w Akademii MSW napisał o prymasie Wyszyńskim), przebrani w mundury milicjantów z Wydziału Ruchu Drogowego MO zatrzymali golfa, którym powracał z Bydgoszczy, z parafii Świętych Polskich Braci Męczenników, do Warszawy ks. Jerzy Popiełuszko. Na miejscu uprowadzenia pozostał… orzełek z milicyjnej czapki.

 

Najgorsza wiadomość

Zaczęły się poszukiwania księdza. Oficjalnie z datą 30 października 1984 r. zmasakrowane ciało kapłana wyłowiono z Wisły w okolicach tamy we Włocławku.

Działania „szwadronu śmierci” inspirował Adam Pietruszka, pułkownik Służby Bezpieczeństwa, zastępca dyrektora Departamentu IV MSW, który zajmował się walką z „antypaństwową” działalnością kościołów i związków wyznaniowych oraz prowadził agenturę wśród duchownych oraz ewidencjonował i dokumentował działalność księży. To on, według historyków IPN, był oficerem prowadzącym najbardziej wartościową agenturę SB wśród kleru.

To z tym departamentem wiąże się działalność zakonspirowanej Grupy D. Istnienie Grupy „D” (dezinformacja i dezintegracja) zostało objęte tajemnicą dla innych funkcjonariuszy SB. Jej działania były nielegalne w świetle prawa obowiązującego w PRL. To z działalnością tej grupy wiążą się akty terroru wobec opozycji i Kościoła. Zbrodnicza działalność Grupy „D” nie została do dzisiaj wyjaśniona. Członkom z Grupy „D” przypisuje się zabójstwa księży Sylwestra Zycha, Romana Kotlarza, Stefana Niedzielaka, Antoniego Kija (zmarł w Gdyni w sierpniu 1984 r.), Stanisława Suchowolca, Honoriusza Stanisława Kowalczyka i Stanisława Palimąki (dokumenty w MSW zniszczono). Niedoszłymi ofiarami byli księża Stanisław Małkowski (numer jeden na liście płk. Pietruszki) i ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski.


 

POLECANE
Szwedzi dostają broszury na wypadek wojny. W Polsce „stawiamy na edukację” pilne
Szwedzi dostają broszury na wypadek wojny. W Polsce „stawiamy na edukację”

Władze Szwecji rozpoczęły w tym tygodniu wysyłkę do ponad 5 mln szwedzkich rodzin broszury z poradami, jak przygotować się na wypadek wojny lub kryzysu. Szef MSWiA Tomasz Siemoniak pytany, czy polski rząd też ma takie plany, odpowiedział, że na razie ważniejsza jest edukacja.

IMGW wydał ostrzeżenia dla większości kraju. Oto co nas czeka z ostatniej chwili
IMGW wydał ostrzeżenia dla większości kraju. Oto co nas czeka

We wtorek wydano ostrzeżenia I stopnia przed silnym wiatrem na przeważającej części kraju, w kolejnych dniach czekają nas opady deszczu, deszczu ze śniegiem oraz śniegu - poinformowała PAP synoptyk Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej Grażyna Dąbrowska.

Kontrowersyjne nagranie Zełenskiego. Przemawiał na tle flagi banderowców z ostatniej chwili
Kontrowersyjne nagranie Zełenskiego. Przemawiał na tle flagi banderowców

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski zamieścił na portalu X nagranie z przemówieniem do ukraińskich żołnierzy. Uwagę internautów przyciągnęła widoczna w tle banderowska flaga.

Kabel podmorski na Bałtyku przerwany. Finlandia mówi o art. 5 NATO z ostatniej chwili
Kabel podmorski na Bałtyku przerwany. Finlandia mówi o art. 5 NATO

Artykuł 5 NATO można uruchomić także wobec działań hybrydowych – oświadczyła szefowa fińskiego MSZ Elina Valtonen, komentując uszkodzenie kabli na dnie Bałtyku.

Już w lutym obowiązkowe kwalifikacje do służby wojskowej. Kto dostanie wezwanie? pilne
Już w lutym obowiązkowe kwalifikacje do służby wojskowej. Kto dostanie wezwanie?

Zgodnie z planami Ministerstwa Obrony Narodowej 20 stycznia 2025 roku wezwanie na kwalifikację wojskową otrzyma około 230 tysięcy Polaków. Potrwa ona od 3 lutego do 30 kwietnia. Obecność jest obowiązkowa. Za niestawienie się – zgodnie z ustawą o obronie Ojczyzny – grożą kary.

Sprawozdanie PiS odrzucone. Kowalczyk ostro o PKW polityka
Sprawozdanie PiS odrzucone. Kowalczyk ostro o PKW

W poniedziałek PKW zdecydowała o odrzuceniu ubiegłorocznego sprawozdania finansowego PiS. W rozmowie z Interią głos w tej sprawie zabrał skarbnik partii Henryk Kowalczyk. Wyjaśnił, jak zamierzają sprostać powstałym problemom finansowym.

Pomoc dla powodzian. Nikt nie dostanie pełnej kwoty zasiłku? gorące
Pomoc dla powodzian. Nikt nie dostanie pełnej kwoty zasiłku?

Rząd Donalda Tuska znalazł się w ogniu krytyki za swoje działania na rzecz powodzian. Poseł PiS Paweł Szefernaker twierdzi, że mówienie o świadczeniach rzędu 100 czy 200 tys. zł jest manipulacją.

Uszkodzenie kabla podmorskiego. Pistorius ma swoje przypuszczenia z ostatniej chwili
Uszkodzenie kabla podmorskiego. Pistorius ma swoje przypuszczenia

W nocy z niedzieli na poniedziałek doszło do przerwania kabla C-Lion1, który łączy Helsinki z Rostockiem. Niemiecki minister obrony Boris Pistorius nie wykluczył sabotażu.

Jest decyzja rządu. Chodzi o ceny prądu pilne
Jest decyzja rządu. Chodzi o ceny prądu

We wtorek rząd zajmował się nowelizacją przepisów o zamrożeniu cen energii. Premier Donald Tusk poinformował o decyzji Rady Ministrów.

Co dalej z Probierzem? Jest reakcja prezesa PZPN Wiadomości
Co dalej z Probierzem? Jest reakcja prezesa PZPN

– Chciałbym podkreślić: żadna decyzja w tej chwili nie została podjęta – przekazał prezes PZPN Cezary Kulesza, zapytany o ewentualną dymisję selekcjonera reprezentacji Polski Michała Probierza.

REKLAMA

"Dłonie jakby trzymały ten sznurek". Relacja nurka, który wyłowił ciało bł. ks. Jerzego Popiełuszki

- Około godziny 17-tej – pisze Laskowski - (…) przy czwartym przęśle tamy włocławskiej wydobyłem zwłoki księdza Jerzego Popiełuszko - pisze Henryk Laskowski, płetwonurek, który brał udział w poszukiwaniach i wydobyciu ciała zamordowanego przez komunistów bł. ks. Jerzego Popiełuszki.
Zwłoki bł. ks. Jerzego Popiełuszki podczas sekcji zwłok
Zwłoki bł. ks. Jerzego Popiełuszki podczas sekcji zwłok / IPN

Relacja przechowywana przez Archiwum Ośrodka Dokumentacji Życia i Kultu Bł. Ks. Jerzego Popiełuszki w Warszawie została opublikowana przez portal Polskiego Radia w zeszłym roku. Zawiera trzy strony pisanego odręcznie tekstu zatytułowanego "oświadczenie". Nie jest znana dokładna data powstania, ale przypuszcza się, że powstała około roku 1985 na potrzeby "procesu toruńskiego".

Czytaj również: Dziś 40. rocznica męczeńskiej śmierci bł. ks. Jerzego Popiełuszki

"Szedłem z ogromną tremą". Ksiądz Jerzy - przyjaciel i duchowy przewodnik pracowników

 

"Leżał na wznak"

- Około godziny 17-tej – pisze Laskowski - (…) przy czwartym przęśle tamy włocławskiej wydobyłem zwłoki księdza Jerzego Popiełuszko. [Wcześniej] około godziny 14.00 [30 października 1984 r.] przerwano poszukiwania. Wnioskuję z tego, iż o tej porze został ksiądz odnaleziony

- pisze Laskowski.

Relacja zawiera również opis wydobywania ciała. Problemem miało być wydobycie ciała ks. Jerzego obciążonego kamieniami. Na powierzchni miały czekać dwa pontony pomiędzy którymi miała być rozpięta siatka, na której miały być złożone zwłoki. Według relacji wydobyć ciało udało się Laskowskiemu dopiero za trzecim razem i dopiero wtedy kiedy odpiął 6-kilogramowy pas balastowy.

- Po przebraniu się – pisał Laskowski – podszedłem do księdza, który leżał na wznak na trawie. Przy mnie technik wyjął legitymację (…) i było tam napisane: Jerzy Popiełuszko. Ksiądz ręce miał związane linką, włożoną pomiędzy nogi i jednocześnie sznur przeprowadzono przez gardło tak, iż gdyby chciał się ruszać, to krtań by była przyciskana sznurkiem i musiałby się udusić. Do tej linki, czyli do rąk i nóg, przywiązany był worek z kamieniami. Ksiądz miał ślady bicia na twarzy i rękach. Usta miał zamknięte. Dłonie jakby trzymały ten sznurek (...)

- czytamy w relacji Laskowskiego.

 

Uprowadzony i zamordowany

Ksiądz Jerzy Popiełuszko został zamordowany 19 października 1984 r. (tak przynajmniej wynika z akt sądowych tzw. procesu toruńskiego) przez trzech oprawców z Grupy „D” Departamentu IV MSW. Bezpośredni sprawcy zbrodni (nie jej inspiratorzy) – inaczej niż w dziesiątkach przypadków, tym razem zostali wykryci i osądzeni. Ich proces był elementem brutalnej gry o wpływy miedzy służbami specjalnymi – WSW i SB.

Wieczorem 19 października 1984 r. funkcjonariusze Służby Bezpieczeństwa Grzegorz Piotrowski, Leszek Pękala, Waldemar Chmielewski (pracę magisterską w Akademii MSW napisał o prymasie Wyszyńskim), przebrani w mundury milicjantów z Wydziału Ruchu Drogowego MO zatrzymali golfa, którym powracał z Bydgoszczy, z parafii Świętych Polskich Braci Męczenników, do Warszawy ks. Jerzy Popiełuszko. Na miejscu uprowadzenia pozostał… orzełek z milicyjnej czapki.

 

Najgorsza wiadomość

Zaczęły się poszukiwania księdza. Oficjalnie z datą 30 października 1984 r. zmasakrowane ciało kapłana wyłowiono z Wisły w okolicach tamy we Włocławku.

Działania „szwadronu śmierci” inspirował Adam Pietruszka, pułkownik Służby Bezpieczeństwa, zastępca dyrektora Departamentu IV MSW, który zajmował się walką z „antypaństwową” działalnością kościołów i związków wyznaniowych oraz prowadził agenturę wśród duchownych oraz ewidencjonował i dokumentował działalność księży. To on, według historyków IPN, był oficerem prowadzącym najbardziej wartościową agenturę SB wśród kleru.

To z tym departamentem wiąże się działalność zakonspirowanej Grupy D. Istnienie Grupy „D” (dezinformacja i dezintegracja) zostało objęte tajemnicą dla innych funkcjonariuszy SB. Jej działania były nielegalne w świetle prawa obowiązującego w PRL. To z działalnością tej grupy wiążą się akty terroru wobec opozycji i Kościoła. Zbrodnicza działalność Grupy „D” nie została do dzisiaj wyjaśniona. Członkom z Grupy „D” przypisuje się zabójstwa księży Sylwestra Zycha, Romana Kotlarza, Stefana Niedzielaka, Antoniego Kija (zmarł w Gdyni w sierpniu 1984 r.), Stanisława Suchowolca, Honoriusza Stanisława Kowalczyka i Stanisława Palimąki (dokumenty w MSW zniszczono). Niedoszłymi ofiarami byli księża Stanisław Małkowski (numer jeden na liście płk. Pietruszki) i ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski.



 

Polecane
Emerytury
Stażowe