Pierwszy dzień pracy – co musi wiedzieć młody pracownik?

Pierwsza praca, a szczególnie jej pierwsze dni to zawsze wielka niewiadoma dla młodego pracownika, który dopiero rozpoczyna swoją karierę zawodową. Co musi wiedzieć, jakie są jego prawa i obowiązki? Na te pytania odpowiada Okręgowy Inspektorat Pracy w Katowicach w ramach projektu „Pierwsza praca – pierwszy krok”, którego „Tygodnik Solidarność” jest partnerem medialnym.
Pierwszy dzień pracy Pierwszy dzień pracy – co musi wiedzieć młody pracownik?
Pierwszy dzień pracy / fot. freepik.com

Co muszę zrobić pierwszego dnia pracy? Czy już wtedy podpisać umowę, zrobić badania lekarskie i przejść szkolenie?

Na to pytanie naszego młodego czytelnika wyczerpujących odpowiedzi udziela Piotr Kalbron, okręgowy inspektor pracy w Katowicach.

– Do nawiązania stosunku pracy dochodzi w wyniku zawarcia umowy o pracę, która powinna być sporządzona na piśmie. Jest to jeden z najważniejszych obowiązków pracodawcy i musi zostać spełniony przed rozpoczęciem pracy przez nowego pracownika. Nawet jeżeli pracodawca nie zawarł umowy o pracę w formie pisemnej, ma obowiązek pisemnego potwierdzenia pracownikowi ustaleń co do stron umowy, rodzaju umowy oraz jej warunków. Musi to zrobić najpóźniej przed dopuszczeniem pracownika do pracy. Nawet jeśli pracodawca nie przygotował umowy w formie pisemnej ani nie potwierdził na piśmie ww. ustaleń, nie oznacza to, że nie został nawiązany stosunek pracy. Do nawiązania stosunku pracy wystarczy bowiem sam fakt dopuszczenia pracownika do pracy – wówczas stosunek pracy powstaje w momencie, gdy pracownik rozpoczyna pracę.

Obowiązki pracodawcy

Z nawiązaniem stosunku pracy łączy się nieodzownie obowiązek pracodawcy skierowania pracownika przyjmowanego do pracy na badania wstępne. Pracodawca nie może bowiem dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie. Biorąc pod uwagę, iż na badania wstępne są kierowani kandydaci do pracy, z założenia powinny być one wykonywane przed zawarciem umowy o pracę. Nie ma jednak przeszkód prawnych, aby najpierw została podpisana umowa o pracę, a następnie wystawione zostało skierowanie na badania lekarskie. Ważne jest jednak, aby pracownik przed uzyskaniem orzeczenia o braku przeciwwskazań nie został dopuszczony do wykonywania pracy, czyli innymi słowy nie rozpoczął jej wykonywania. Co istotne, czas między wykonaniem wstępnych badań lekarskich a dopuszczeniem do pracy nie powinien być zbyt odległy, a ponadto koszt ich przeprowadzenia pokrywa wyłącznie pracodawca.

Wstępnych badań lekarskich nie trzeba jednak przeprowadzać w przypadku osoby przyjmowanej:
1) ponownie do pracy u tego samego pracodawcy na to samo stanowisko lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy z tym pracodawcą; a także

2) do pracy u innego pracodawcy na dane stanowisko w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy, jeżeli zostanie dostarczone pracodawcy aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie, a pracodawca ten stwierdzi, że warunki te odpowiadają warunkom występującym na danym stanowisku pracy, z wyłączeniem osób przyjmowanych do wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych.

Ponadto na pracodawcy, przed dopuszczeniem pracownika do pracy, ciąży również obowiązek przeszkolenia nowozatrudnionej osoby z dziedziny BHP, które obejmuje instruktaż ogólny i instruktaż stanowiskowy. Instruktaż stanowiskowy przeprowadza się przed dopuszczeniem do wykonywania pracy m.in.: pracownika zatrudnianego na stanowisku robotniczym oraz innym, na którym występuje narażenie na działanie czynników szkodliwych dla zdrowia, uciążliwych lub niebezpiecznych; pracownika przenoszonego na stanowisko, o którym mowa wyżej, a także ucznia odbywającego praktyczną naukę zawodu. Pracodawcy nie wolno bowiem dopuścić pracownika do pracy, do której wykonywania nie posiada on wymaganych kwalifikacji lub potrzebnych umiejętności, a także dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad BHP. Co ważne, wszystkie szkolenia z zakresu BHP, w tym szkolenie wstępne, odbywają się w czasie pracy i na koszt pracodawcy.

 

Pierwsza praca – pierwszy krok

Projekt informacyjny „Pierwsza praca – pierwszy krok” powstał w 2021 roku z inicjatywy okręgowego inspektora pracy w Katowicach Piotra Kalbrona. Tegoroczna edycja jest już realizowana po raz czwarty. Głównym założeniem projektu jest dotarcie z informacją na temat prawnej ochrony pracy oraz bezpieczeństwa i higieny pracy do osób młodych, podejmujących pierwszą pracę. Z projektu mogą skorzystać zarówno absolwenci szkół wkraczający na swoją ścieżkę zawodową, jak i uczniowie, którzy w okresie wakacyjnym podejmują pracę sezonową.


 

POLECANE
Politico szydzi z niecodziennego zachowania Donalda Tuska na unijnym szczycie z ostatniej chwili
Politico szydzi z niecodziennego zachowania Donalda Tuska na unijnym szczycie

Przywódcy 27 państw członkowskich UE spotykają się w Brukseli, aby omówić wydatki na obronność, wsparcie dla Ukrainy, konkurencyjność, Bliski Wschód i migrację. Niecodziennie zachowanie Donalda Tuska przyciągneło uwagę mediów.

Dzieci nienarodzone nie są zlepkiem komórek. Jeszcze w łonach matek uczą się języka i akcentu rodziców tylko u nas
Dzieci nienarodzone nie są "zlepkiem komórek". Jeszcze w łonach matek uczą się języka i akcentu rodziców

Dzieci nienarodzone nie są tylko „zlepkiem komórek” - one aktywnie uczą się swojego pierwszego języka, zanim nawet otworzą oczy. Badania z neuronauk i lingwistyki potwierdzają wszak: płód w łonie matki jest człowiekiem, zdolnym do rzeczy, które potrafimy tylko my, ludzie.

Trzaskowski chce uciszyć kościelne dzwony? Wiadomości
Trzaskowski chce uciszyć kościelne dzwony?

Według doniesień, do których miał dotrzeć PortalWarszawski.com.pl, warszawski ratusz miałby "zająć się kwestią bicia kościelnych dzwonów".

Niemiecka dziennikarka sugeruje, że Tusk będzie stawiał wiatraki zamiast budować elektrownie jądrowe Wiadomości
Niemiecka dziennikarka sugeruje, że Tusk będzie stawiał wiatraki zamiast budować elektrownie jądrowe

Niemiecka dziennikarka Gabriele Lesser sugeruje, że rząd Donalda Tuska może opóźnić budowę elektrowni atomowej. Zamiast tego w Polsce miałyby powstać farmy wiatrowe.

Zaskakujący obrót sprawy w kwestii ew. produkcji czołgów przez Volkswagen tylko u nas
Zaskakujący obrót sprawy w kwestii ew. produkcji czołgów przez Volkswagen

Koncern Rheinmetall to główny producent w sektorze obronnym i jeden z największych producentów amunicji w Niemczech i na świecie. W ostatnich miesiącach firma poczyniła już znaczne inwestycje w swoją sieć produkująca amunicję. - Od 2025 roku Rheinmetall w swoich zakładach w Niemczech, Hiszpanii, RPA, Australii i na Węgrzech chce produkować aż 700 000 pocisków artyleryjskich i 10 000 ton prochu w skali roku - podała firma z siedzibą w Düsseldorfie.

Protesty w Turcji po zatrzymaniu burmistrza Stambułu. Nowe informacje polityka
Protesty w Turcji po zatrzymaniu burmistrza Stambułu. Nowe informacje

Mimo zakazu zgromadzeń tłum demonstrujących zebrał się w czwartek przed siedzibą władz miejskich w Stambule, by zaprotestować przeciwko zatrzymaniu opozycyjnego burmistrza tej metropolii Ekrema Imamoglu. Według AFP policja użyła gumowych kul i gazu łzawiącego.

Europejska Unia Obronna to PUŁAPKA gorące
Europejska Unia Obronna to PUŁAPKA

Komisja Europejska opublikowała pełen tekst Białej Księgi ws. obronności Unii Europejskiej. Wygląda na to, że chce ona powtórzyć manewr, jaki zrobiła w przypadku Fudnuszu Odbudowy i obciążyć państwa członkowskie kredytami, przy czym otrzymanie tych pieniędzy byłoby warunkowane spełnieniem oczekiwań eurokratów.

Mógł to przeforsować. Zbigniew Ziobro uderza w Donalda Tuska polityka
"Mógł to przeforsować". Zbigniew Ziobro uderza w Donalda Tuska

- Premier Donald Tusk mógł przeforsować politycznie, żeby poprzez przesłuchanie Barbary Skrzypek przez prokurator Ewę Wrzosek dręczyć i upokarzać prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego - ocenił w czwartek były minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro.

Tylko pod kontrolą Ukrainy. Wołodymyr Zełenski odrzuca propozycję USA polityka
"Tylko pod kontrolą Ukrainy". Wołodymyr Zełenski odrzuca propozycję USA

Po spotkaniu w czwartek z norweskim premierem Jonasem Gahrem Stoere prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski określił postawę Donalda Trumpa ws. przyjęcia Kijowa do NATO jako prezent dla Władimira Putina. Odrzucił możliwość przejęcia ukraińskich elektrowni atomowych przez USA.

Komunikat dla mieszkańców Gdańska Wiadomości
Komunikat dla mieszkańców Gdańska

W związku z pracami drogowymi na al. PCK w Pruszczu Gdańskim, ZTM Gdańsk od 25 marca wprowadza zmiany na linii 200.

REKLAMA

Pierwszy dzień pracy – co musi wiedzieć młody pracownik?

Pierwsza praca, a szczególnie jej pierwsze dni to zawsze wielka niewiadoma dla młodego pracownika, który dopiero rozpoczyna swoją karierę zawodową. Co musi wiedzieć, jakie są jego prawa i obowiązki? Na te pytania odpowiada Okręgowy Inspektorat Pracy w Katowicach w ramach projektu „Pierwsza praca – pierwszy krok”, którego „Tygodnik Solidarność” jest partnerem medialnym.
Pierwszy dzień pracy Pierwszy dzień pracy – co musi wiedzieć młody pracownik?
Pierwszy dzień pracy / fot. freepik.com

Co muszę zrobić pierwszego dnia pracy? Czy już wtedy podpisać umowę, zrobić badania lekarskie i przejść szkolenie?

Na to pytanie naszego młodego czytelnika wyczerpujących odpowiedzi udziela Piotr Kalbron, okręgowy inspektor pracy w Katowicach.

– Do nawiązania stosunku pracy dochodzi w wyniku zawarcia umowy o pracę, która powinna być sporządzona na piśmie. Jest to jeden z najważniejszych obowiązków pracodawcy i musi zostać spełniony przed rozpoczęciem pracy przez nowego pracownika. Nawet jeżeli pracodawca nie zawarł umowy o pracę w formie pisemnej, ma obowiązek pisemnego potwierdzenia pracownikowi ustaleń co do stron umowy, rodzaju umowy oraz jej warunków. Musi to zrobić najpóźniej przed dopuszczeniem pracownika do pracy. Nawet jeśli pracodawca nie przygotował umowy w formie pisemnej ani nie potwierdził na piśmie ww. ustaleń, nie oznacza to, że nie został nawiązany stosunek pracy. Do nawiązania stosunku pracy wystarczy bowiem sam fakt dopuszczenia pracownika do pracy – wówczas stosunek pracy powstaje w momencie, gdy pracownik rozpoczyna pracę.

Obowiązki pracodawcy

Z nawiązaniem stosunku pracy łączy się nieodzownie obowiązek pracodawcy skierowania pracownika przyjmowanego do pracy na badania wstępne. Pracodawca nie może bowiem dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie. Biorąc pod uwagę, iż na badania wstępne są kierowani kandydaci do pracy, z założenia powinny być one wykonywane przed zawarciem umowy o pracę. Nie ma jednak przeszkód prawnych, aby najpierw została podpisana umowa o pracę, a następnie wystawione zostało skierowanie na badania lekarskie. Ważne jest jednak, aby pracownik przed uzyskaniem orzeczenia o braku przeciwwskazań nie został dopuszczony do wykonywania pracy, czyli innymi słowy nie rozpoczął jej wykonywania. Co istotne, czas między wykonaniem wstępnych badań lekarskich a dopuszczeniem do pracy nie powinien być zbyt odległy, a ponadto koszt ich przeprowadzenia pokrywa wyłącznie pracodawca.

Wstępnych badań lekarskich nie trzeba jednak przeprowadzać w przypadku osoby przyjmowanej:
1) ponownie do pracy u tego samego pracodawcy na to samo stanowisko lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy z tym pracodawcą; a także

2) do pracy u innego pracodawcy na dane stanowisko w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy, jeżeli zostanie dostarczone pracodawcy aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie, a pracodawca ten stwierdzi, że warunki te odpowiadają warunkom występującym na danym stanowisku pracy, z wyłączeniem osób przyjmowanych do wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych.

Ponadto na pracodawcy, przed dopuszczeniem pracownika do pracy, ciąży również obowiązek przeszkolenia nowozatrudnionej osoby z dziedziny BHP, które obejmuje instruktaż ogólny i instruktaż stanowiskowy. Instruktaż stanowiskowy przeprowadza się przed dopuszczeniem do wykonywania pracy m.in.: pracownika zatrudnianego na stanowisku robotniczym oraz innym, na którym występuje narażenie na działanie czynników szkodliwych dla zdrowia, uciążliwych lub niebezpiecznych; pracownika przenoszonego na stanowisko, o którym mowa wyżej, a także ucznia odbywającego praktyczną naukę zawodu. Pracodawcy nie wolno bowiem dopuścić pracownika do pracy, do której wykonywania nie posiada on wymaganych kwalifikacji lub potrzebnych umiejętności, a także dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad BHP. Co ważne, wszystkie szkolenia z zakresu BHP, w tym szkolenie wstępne, odbywają się w czasie pracy i na koszt pracodawcy.

 

Pierwsza praca – pierwszy krok

Projekt informacyjny „Pierwsza praca – pierwszy krok” powstał w 2021 roku z inicjatywy okręgowego inspektora pracy w Katowicach Piotra Kalbrona. Tegoroczna edycja jest już realizowana po raz czwarty. Głównym założeniem projektu jest dotarcie z informacją na temat prawnej ochrony pracy oraz bezpieczeństwa i higieny pracy do osób młodych, podejmujących pierwszą pracę. Z projektu mogą skorzystać zarówno absolwenci szkół wkraczający na swoją ścieżkę zawodową, jak i uczniowie, którzy w okresie wakacyjnym podejmują pracę sezonową.



 

Polecane
Emerytury
Stażowe