[Tylko u nas] Tadeusz Płużański: Komunistyczny płk Teofil Karczmarz. Sędzia krwawego trybunału. Mierny, ale wierny

Do 29 lipca 1955 roku był sędzią jednego z najkrwawszych komunistycznych trybunałów śmierci w okupowanej przez sowietów Polsce - Najwyższego Sądu Wojskowego. Teofil Karczmarz – oprawca nigdy nie osądzony za swoje morderstwa sądowe – spoczął na Powązkach Wojskowych w Warszawie.
Kraty. Więzienie [Tylko u nas] Tadeusz Płużański: Komunistyczny płk Teofil Karczmarz. Sędzia krwawego trybunału. Mierny, ale wierny
Kraty. Więzienie / Pixabay.com

Teofil Karczmarz urodził się w 1899 roku w Ciotczy, pow. Lubartów. Pochodził z rodziny chłopskiej, poprzestał na wykształceniu podstawowym. W latach 1917-44 pracował na różnych stanowiskach w sądownictwie powszechnym. Od sierpnia 1944 roku w PPR.

Od września 1944 roku w strukturach sądownictwa wojskowego 1 Armii WP. W latach 1946-47 asesor w Sądzie Marynarki Wojennej, 1947-49 sędzia Wojskowego Sądu Marynarki Wojennej, 1949-1952 p.o. szefa Wojskowego Sądu Garnizonowego w Elblągu. Od 23 lutego 1952 roku do 29 lipca 1955 roku sędzia Najwyższego Sądu Wojskowego.

Wedle wniosku z 1955 roku dotyczącego zatwierdzenia kandydata na stanowisko sędziego Sądu Najwyższego sędzia Teofil Karczmarz "(...) ma poważne trudności w dokładnym poznaniu zagadnień prawniczych z uwagi na małe wykształcenie, a co za tym idzie ma znaczne trudności w pracy zawodowej. Jednak powierzone mu sprawy załatwia bardzo dokładnie, z właściwym zrozumieniem walki klasowej i interesu Polski Ludowej. Bardzo aktywny członek PZPR (...)".

 

Komisja Mazura

„Odwilżowa” komisja prokuratora generalnego PRL Mariana Mazura wymieniała obciążające Karczmarza czyny: „był przewodniczącym lub członkiem sądu oraz w zgromadzeniu ogólnym we wszystkich niemal sprawach sfingowanego „spisku wojskowego” oraz w licznych innych procesach o charakterze specjalnym. Znał wszystkie sprawy, nie było przed nim żadnych tajemnic. Tępy, służalczy i cyniczny. Brał udział w sądzeniu następujących spraw „spisku wojskowego”:
- sprawa centralna spisku (Tatar + 8), bez wyroku śmierci (!!!),
- sprawa nowego kierownictwa spisku (płk Skibiński + 4), 5 wyroków śmierci, nie wykonano,
- sprawa spisku w lotnictwie (płk Adamecki + 7), 6 wyroków śmierci, wszystkie wykonano,
- sprawa spisku w Mar. Woj. (kmdr Menczak + 6), 5 wyroków śmierci, 3 wykonano, ponadto komandor Krzywiec, b. d-ca „Błyskawicy”, zmarł w więzieniu po wyroku,
- sprawa spisku lotników Okr. Warsz. (płk Sokołowski + 3), 4 wyroki śmierci, 2 wykonano,
- sprawa spisku w o. II Szt. Gen. (mjr Kostuch + 2), 3 wyroki śmierci, 1 wykonano,
- sprawa spisku w Warsz. Okr. Woj. (płk Roda + 1), 2 wyroki śmierci, nie wykonano,
- sprawa ppłk. Barbasiewicza, wyrok śmierci, wykonano,
- sprawa mjr. Machalli, wyrok śmierci, wykonano,
- sprawa ppłk. Bochenka, wyrok śmierci, nie wykonano,
- sprawa mjr. Lewandowskiego, wyrok śmierci, nie wykonano,
- sprawy mjr. Siemińskiego (10 lat), płk. Leszczyńskiego (12 lat), gen. Luśniaka (15 lat, zmarł w więzieniu), mjr. Tarasiewicza (13 lat), płk. Naruszewicza (dożywocie), mjr. Zieniewicza (15 lat), ppłk. Kowalskiego (15 lat), płk. Uziembło (uniew. w 1954 r.), ppłk. Marcinkiewicza (12 lat), mjr. Rękosiewicza (15 lat), płk. Wilocha (10 lat), płk. Wockiego (13 lat), mjr. Kołodziejskiego (15 lat), mjr. J. Romana (dożywocie), ppłk. Jurkowskiego (15 lat), mjr. Perdzyńskiego (10 lat), ppłk. Szaada (12 lat), ppłk. Adamkiewicza (dożywocie), mjr. Wójtowicza (dożywocie), płk. Maszlanki (13 lat), ppłk. Wójtowicza (12 lat), płk. Sidorowskiego (12 lat, zmarł 3 lata po zwolnieniu). W pozostałych sprawach „spisku wojskowego” oraz w licznych innych brał udział jako członek Zgr. Ogólnego NSW, orzekającego jako II instancja”.

Komisja Mazura nie była jednak po to, aby karać nawet za ewidentne, wymienione przez siebie zbrodnie. Miała pokazać, że ekipa Gomułki jest bardziej „demokratyczna” od ekipy Bieruta, ale i „sprawiedliwa” (potępia poprzedników za „błędy i wypaczenia”, ale ich nie karze). 

I tak oto Teofil Karczmarz zmarł w 1961 roku nieosądzony i do dziś spoczywa na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.
 


 

POLECANE
Zełenski wyraził ubolewanie z powodu tego, co stało się na spotkaniu z Trumpem z ostatniej chwili
Zełenski wyraził ubolewanie z powodu tego, co stało się na spotkaniu z Trumpem

W opublikowanym nagraniu wideo prezydent Ukrainy Wołodymir Zełenski skomentował kłótnię, do jakiej doszło w piątek w Gabinecie Owalnym Białego Domu pomiędzy nim, a prezydentem USA Donaldem Trumpem i wiceprezydentem J.D Vancem. Przekazał również, że polecił swojej administracji ustalenie, co dalej z amerykańską pomocą dla Ukrainy.

Reuters: Podczas wtorkowego orędzia Trump ogłosi zamiar podpisania umowy o minerałach z Ukrainą z ostatniej chwili
Reuters: Podczas wtorkowego orędzia Trump ogłosi zamiar podpisania umowy o minerałach z Ukrainą

Prezydent USA Donald Trump powiedział osobom ze swego otoczenia, że zamierza ogłosić zamiar podpisania umowy o minerałach z Ukrainą podczas wtorkowego orędzia przed Kongresem - donosi agencja Reutera.

Jest coś co niepokoi w polityce Trumpa. I nie jest to Ukraina tylko u nas
Jest coś co niepokoi w polityce Trumpa. I nie jest to Ukraina

Polityka USA wobec wojny rosyjsko-ukraińskiej, a właściwie wobec Ukrainy, a jeszcze dokładniej wobec Wołodymyra Zełenskiego, da się wytłumaczyć. Donald Trump za wszelką cenę chce spełnić jedną z kluczowych obietnic wyborczych.

Niemcy likwidują strefy czystego transportu Wiadomości
Niemcy likwidują strefy czystego transportu

Motoryzacyjny serwis francuskie.pl informuje, że bardzo wiele miast w Niemczech podjęło decyzje o rezygnacji ze stref niskiej emisji (ZFE). W Polsce takie strefy działają już w Warszawie, a za parę miesięcy zaczną obowiązywać także w Krakowie.

Decyzja USA ws. dostaw uzbrojenia na Ukrainę. Andrzej Duda zabiera głos z ostatniej chwili
Decyzja USA ws. dostaw uzbrojenia na Ukrainę. Andrzej Duda zabiera głos

– Mam nadzieję, że Stany Zjednoczone będą w niedalekiej przyszłości znów wspierały Ukrainę; prezydent Wołodymyr Zełenski powinien wrócić do stołu negocjacji – powiedział we wtorek w Nowym Jorku prezydent Andrzej Duda.

Beata Szydło alarmuje przed szczytem Rady Europejskiej polityka
Beata Szydło alarmuje przed szczytem Rady Europejskiej

– To trochę przypomina dążenie do centralizacji i przejmowania kolejnych kompetencji państw członkowskich – komentuje propozycje szefowej KE ws. obronności Europy Ursuli von der Leyen była premier Beata Szydło.

Zełenski zaproponował pierwszy etap zakończenia wojny. Jest odpowiedź J.D. Vance'a z ostatniej chwili
Zełenski zaproponował pierwszy etap zakończenia wojny. Jest odpowiedź J.D. Vance'a

– Publiczne deklaracje nie mają takiego znaczenia, jak to, co robią Ukraińcy, by konkretnie zaangażować się w pokojowe rozwiązanie – oświadczył we wtorek wiceprezydent USA J.D. Vance. Stwierdził jednocześnie, że podpisanie umowy o minerałach jest możliwe.

Nieoficjalnie: Wsparcie wywiadowcze i niematerialne USA dla Ukrainy nie zostało wstrzymane z ostatniej chwili
Nieoficjalnie: Wsparcie wywiadowcze i niematerialne USA dla Ukrainy nie zostało wstrzymane

Wstrzymanie pomocy wojskowej dla Ukrainy obejmuje dotąd tylko wysyłkę sprzętu wojskowego, ale nie wsparcie wywiadowcze, satelitarne czy łączność – przekazało PAP wtajemniczone źródło.

Foki błąkają się po stepie w Kazachstanie. Skąd się tam wzięły? Wiadomości
Foki błąkają się po stepie w Kazachstanie. Skąd się tam wzięły?

Dziesiątki młodych fok błądzą po stepie nad Morzem Kaspijskim na południowym zachodzie Kazachstanu. Foki są znajdowane nie tylko na stepie, lecz również na terenie tymczasowych osiedli mieszkaniowych pracowników zatrudnionych przy złożach ropy naftowej - poinformował w poniedziałek kazachski portal Zakon.

Sąd Najwyższy ułatwił tzw. zmianę płci z ostatniej chwili
Sąd Najwyższy ułatwił tzw. "zmianę płci"

We wtorek Sąd Najwyższy opublikował uchwałę ws. tzw. "zmiany płci". Wynika z niej, że odtąd do "korekty metrykalnej płci" wystarczy wniosek zainteresowanej osoby. W takiej sprawie może ewentualnie uczestniczyć tylko jej małżonek, ale – co kluczowe – nie trzeba pozywać rodziców, co zdecydowanie uprosić procedurę. 

REKLAMA

[Tylko u nas] Tadeusz Płużański: Komunistyczny płk Teofil Karczmarz. Sędzia krwawego trybunału. Mierny, ale wierny

Do 29 lipca 1955 roku był sędzią jednego z najkrwawszych komunistycznych trybunałów śmierci w okupowanej przez sowietów Polsce - Najwyższego Sądu Wojskowego. Teofil Karczmarz – oprawca nigdy nie osądzony za swoje morderstwa sądowe – spoczął na Powązkach Wojskowych w Warszawie.
Kraty. Więzienie [Tylko u nas] Tadeusz Płużański: Komunistyczny płk Teofil Karczmarz. Sędzia krwawego trybunału. Mierny, ale wierny
Kraty. Więzienie / Pixabay.com

Teofil Karczmarz urodził się w 1899 roku w Ciotczy, pow. Lubartów. Pochodził z rodziny chłopskiej, poprzestał na wykształceniu podstawowym. W latach 1917-44 pracował na różnych stanowiskach w sądownictwie powszechnym. Od sierpnia 1944 roku w PPR.

Od września 1944 roku w strukturach sądownictwa wojskowego 1 Armii WP. W latach 1946-47 asesor w Sądzie Marynarki Wojennej, 1947-49 sędzia Wojskowego Sądu Marynarki Wojennej, 1949-1952 p.o. szefa Wojskowego Sądu Garnizonowego w Elblągu. Od 23 lutego 1952 roku do 29 lipca 1955 roku sędzia Najwyższego Sądu Wojskowego.

Wedle wniosku z 1955 roku dotyczącego zatwierdzenia kandydata na stanowisko sędziego Sądu Najwyższego sędzia Teofil Karczmarz "(...) ma poważne trudności w dokładnym poznaniu zagadnień prawniczych z uwagi na małe wykształcenie, a co za tym idzie ma znaczne trudności w pracy zawodowej. Jednak powierzone mu sprawy załatwia bardzo dokładnie, z właściwym zrozumieniem walki klasowej i interesu Polski Ludowej. Bardzo aktywny członek PZPR (...)".

 

Komisja Mazura

„Odwilżowa” komisja prokuratora generalnego PRL Mariana Mazura wymieniała obciążające Karczmarza czyny: „był przewodniczącym lub członkiem sądu oraz w zgromadzeniu ogólnym we wszystkich niemal sprawach sfingowanego „spisku wojskowego” oraz w licznych innych procesach o charakterze specjalnym. Znał wszystkie sprawy, nie było przed nim żadnych tajemnic. Tępy, służalczy i cyniczny. Brał udział w sądzeniu następujących spraw „spisku wojskowego”:
- sprawa centralna spisku (Tatar + 8), bez wyroku śmierci (!!!),
- sprawa nowego kierownictwa spisku (płk Skibiński + 4), 5 wyroków śmierci, nie wykonano,
- sprawa spisku w lotnictwie (płk Adamecki + 7), 6 wyroków śmierci, wszystkie wykonano,
- sprawa spisku w Mar. Woj. (kmdr Menczak + 6), 5 wyroków śmierci, 3 wykonano, ponadto komandor Krzywiec, b. d-ca „Błyskawicy”, zmarł w więzieniu po wyroku,
- sprawa spisku lotników Okr. Warsz. (płk Sokołowski + 3), 4 wyroki śmierci, 2 wykonano,
- sprawa spisku w o. II Szt. Gen. (mjr Kostuch + 2), 3 wyroki śmierci, 1 wykonano,
- sprawa spisku w Warsz. Okr. Woj. (płk Roda + 1), 2 wyroki śmierci, nie wykonano,
- sprawa ppłk. Barbasiewicza, wyrok śmierci, wykonano,
- sprawa mjr. Machalli, wyrok śmierci, wykonano,
- sprawa ppłk. Bochenka, wyrok śmierci, nie wykonano,
- sprawa mjr. Lewandowskiego, wyrok śmierci, nie wykonano,
- sprawy mjr. Siemińskiego (10 lat), płk. Leszczyńskiego (12 lat), gen. Luśniaka (15 lat, zmarł w więzieniu), mjr. Tarasiewicza (13 lat), płk. Naruszewicza (dożywocie), mjr. Zieniewicza (15 lat), ppłk. Kowalskiego (15 lat), płk. Uziembło (uniew. w 1954 r.), ppłk. Marcinkiewicza (12 lat), mjr. Rękosiewicza (15 lat), płk. Wilocha (10 lat), płk. Wockiego (13 lat), mjr. Kołodziejskiego (15 lat), mjr. J. Romana (dożywocie), ppłk. Jurkowskiego (15 lat), mjr. Perdzyńskiego (10 lat), ppłk. Szaada (12 lat), ppłk. Adamkiewicza (dożywocie), mjr. Wójtowicza (dożywocie), płk. Maszlanki (13 lat), ppłk. Wójtowicza (12 lat), płk. Sidorowskiego (12 lat, zmarł 3 lata po zwolnieniu). W pozostałych sprawach „spisku wojskowego” oraz w licznych innych brał udział jako członek Zgr. Ogólnego NSW, orzekającego jako II instancja”.

Komisja Mazura nie była jednak po to, aby karać nawet za ewidentne, wymienione przez siebie zbrodnie. Miała pokazać, że ekipa Gomułki jest bardziej „demokratyczna” od ekipy Bieruta, ale i „sprawiedliwa” (potępia poprzedników za „błędy i wypaczenia”, ale ich nie karze). 

I tak oto Teofil Karczmarz zmarł w 1961 roku nieosądzony i do dziś spoczywa na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.
 



 

Polecane
Emerytury
Stażowe