[Tylko u nas] Dr Adam Cyra: 75. Rocznica założenia Muzeum Auschwitz. "Gdyby nie malował, nie przeżyłby"

Po drugiej wojnie światowej Muzeum na terenie byłego niemieckiego obozu Auschwitz-Birkenau tworzyli Polacy, którzy podczas okupacji niemieckiej byli więzieni w tym obozie. Od założenia Muzeum 14 czerwca 1947 roku minęło już siedemdziesiąt pięć lat. Oficjalnie jednak dopiero 2 lipca 1947 roku Sejm przyjął ustawę powołującą Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu do istnienia.
Brama Auschwitz [Tylko u nas] Dr Adam Cyra: 75. Rocznica założenia Muzeum Auschwitz.
Brama Auschwitz / Wikipedia CC BY-SA 3,0 bibi595

Władysław Siwek (nr 5826) był jednym z byłych więźniów KL Auschwitz, uczestniczących w urządzaniu wystawy stałej w poobozowych obiektach. Malował wówczas obrazy o tematyce obozowej. Powstało ich kilkadziesiąt.

W latach 1951 – 1953 był zatrudniony w Muzeum Auschwitz-Birkenau w charakterze kierownika Wydziału Oświaty, od maja 1952 do kwietnia 1953 roku pełnił obowiązki dyrektora Muzeum.

Po Władysławie Siwku w 1953 roku dyrektorem Muzeum został Stefan Wiernik, więcej czasu spędzający w Komitecie Powiatowym PZPR w Oświęcimiu niż w Muzeum.

W 1955 roku niekompetentnego Wiernika zastąpił na tym stanowisku długoletni więzień obozu Auschwitz, Kazimierz Smoleń (nr 1327), którego ojciec Józef zginął w Mauthausen i który przez trzydzieści pięć lat sprawował funkcję dyrektora Muzeum do 1990 roku.

Jego następcą był Jerzy Wróblewski do 2006 roku, a obecnie już ponad piętnaście lat  dyrektorem Muzeum Auschwitz-Birkenau jest dr Piotr M.A. Cywiński.

Nie sposób jednak pominąć nazwiska pierwszego dyrektora Muzeum oświęcimskiego, którym był Tadeusz Wąsowicz (nr 20035), więziony w Auschwitz, a następnie w Buchenwaldzie. Wąsowicz zmarł w listopadzie 1952 roku, pełniąc przez pięć lat funkcję dyrektora Muzeum.

Jego bratem był Stanisław Wąsowicz (nr 11516), który w wieku czterdziestu lat został rozstrzelany pod Ścianą Straceń na dziedzińcu bloku nr 11 w dniu 11 listopada 1941 roku.

Wspomniany na początku tego tekstu Władysław Siwek należał do malarzy obdarzonych wręcz fenomenalną pamięcią fotograficzną. Pozostawił po sobie niezwykły malarski reportaż z pobytu w KL Auschwitz.

Władysław Siwek urodził się 14 kwietnia 1907 roku w Niepołomicach. W okresie międzywojennym studiował przez pewien czas w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Najbardziej tragiczny okres jego życia przypadł na lata okupacji hitlerowskiej, kiedy w październiku 1940 roku został osadzony w KL Auschwitz.

Od nieuniknionej śmierci uratowały go umiejętności malarskie, co zapewniło mu pracę w malarni, gdzie jako liternik wykonywał różnego rodzaju szyldy, tabliczki oraz opaski dla więźniów funkcyjnych kapo i blokowych.

Przy okazji prac zleconych mu przez SS wykonywał z narażeniem życia portrety współwięźniów, których w obozie oświęcimskim wykonał około dwóch tysięcy. Wiele z nich zostało przesłanych przez więźniów do rodzinnych domów. 

W październiku 1944 roku został przewieziony do Oranienburga i osadzony w KL Sachsenhausen, gdzie doczekał wyzwolenia.

Do Polski powrócił w 1947 roku. Następnie do 1953 roku pracował, o czym już było wspomniane, w Muzeum Auschwitz-Birkenau, gdzie mieszkał w budynku dawnej komendantury  SS.

Później, kiedy nie mieszkał już w Oświęcimiu, zajmował się wykonywaniem ilustracji do atlasów, encyklopedii i różnych wydawnictw przyrodniczych. Zasłynął głównie w dziedzinie malarstwa ornitologicznego. Zmarł w Warszawie 27 marca 1983 roku.


Adam Cyra

Władysław Siwek. Zdjęcie obozowe. Muzeum Auschwitz

Stanisław Wąsowicz. Zdjęcie obozowe. Muzeum Auschwitz.

 

POLECANE
Ekspert: Zaangażowanie Polski w sprawie zablokowania umowy z Mercosur wynosi 0,00% z ostatniej chwili
Ekspert: Zaangażowanie Polski w sprawie zablokowania umowy z Mercosur wynosi 0,00%

Porozumienie Unii Europejskiej z krajami Mercosur wciąż nie zostało zatwierdzone – i wciąż można je zablokować. Zdaniem byłego europosła Jacka Saryusza-Wolskiego, Polska ma tu do odegrania kluczową rolę, ale... nie robi nic.

Niepokojące informacje z granicy. Komunikat Straży Granicznej pilne
Niepokojące informacje z granicy. Komunikat Straży Granicznej

Straż Graniczna publikuje raporty dotyczące wydarzeń na polskiej granicy, która znajduje się pod naciskiem ataku hybrydowego zarówno ze strony Białorusi, jak i Niemiec

Pogłębia się kryzys Polski 2050. Ważna postać w partii rezygnuje z ostatniej chwili
Pogłębia się kryzys Polski 2050. Ważna postać w partii rezygnuje

Pogłębia się kryzys ugrupowania Polska 2050 Szymona Hołowni. Po głośnym odejściu poseł Izabeli Bodnar, dziś poinformowano, że z pełnionej funkcji zrezygnowała sekretarz generalna partii Agnieszka Baranowska.

Nie podjęła opieki. Komunikat warszawskiego zoo gorące
"Nie podjęła opieki". Komunikat warszawskiego zoo

Warszawskie zoo chętnie dzieli się informacjami o swoich podopiecznych, licząc, że zainteresuje ich losem jak największą rzeszę ludzi, którym na sercu leży ich dobro.

Rekordowy atak Rosji tuż przy polskiej granicy. Ponad 700 dronów nad Ukrainą z ostatniej chwili
Rekordowy atak Rosji tuż przy polskiej granicy. Ponad 700 dronów nad Ukrainą

W nocy z wtorku na środę rosyjska armia przeprowadziła największy jak dotąd zmasowany atak na Ukrainę, wystrzeliwując aż 728 dronów i 13 rakiet. Głównym celem był Łuck w obwodzie wołyńskim, położony zaledwie kilkadziesiąt kilometrów od granicy z Polską.

Pilny komunikat IMGW. Oto co nas czeka z ostatniej chwili
Pilny komunikat IMGW. Oto co nas czeka

Nad Polskę będzie napływała bardzo wilgotna masa powietrza polarnego morskiego. Na przeważającym obszarze kraju środowisko atmosferyczne zmieni się na chłodniejsze. Intensywne deszcze w centrum i na południu kraju stwarzają ryzyko powodzi, na niektórych obszarach obowiązuje III stopień zagrożenia.

Intensywne opady w Polsce. W ministerstwie sztab kryzysowy z udziałem premiera z ostatniej chwili
Intensywne opady w Polsce. W ministerstwie sztab kryzysowy z udziałem premiera

Na środę rano w siedzibie MSWiA zwołano sztab kryzysowy w związku z zapowiadaną kumulacją opadów deszczu. W posiedzeniu sztabu wziął udział premier Donald Tusk, szef MON Władysław Kosiniak-Kamysz, szef MSWiA Tomasz Siemoniak, minister infrastruktury Dariusz Klimczak i minister Marcin Kierwiński.

Deklaracja Hołowni. Wymowny wpis Tuska z ostatniej chwili
"Deklaracja Hołowni". Wymowny wpis Tuska

We wtorek po godz. 21 premier Donald Tusk opublikował wpis, w którym odniósł się do marszałka Sejmu Szymona Hołowni. Pisze o "wyjaśnieniach i deklaracji".

Trump: Putin opowiada nam bzdury, nie jestem z niego zadowolony z ostatniej chwili
Trump: Putin opowiada nam bzdury, nie jestem z niego zadowolony

Prezydent USA Donald Trump oświadczył we wtorek, że Władimir Putin opowiada bzdury i nie szanuje ludzkiego życia. Powtórzył też, że nie jest z niego zadowolony, i potwierdził, że wyśle broń defensywną Ukrainie.

Seryjny samobójca grasuje w Rosji tylko u nas
Seryjny samobójca grasuje w Rosji

W każdy kraju – znamy to choćby z Polski – zdarzają się zagadkowe samobójstwa. Czy też tragiczne zgony w niewyjaśnionych okolicznościach. Dotyka to nieszczęście urzędników, oficerów, polityków, menedżerów. Ale w Rosji po wybuchu pełnoskalowej wojny z Ukrainą seryjny samobójca zbiera żniwo bogate jak nigdy.

REKLAMA

[Tylko u nas] Dr Adam Cyra: 75. Rocznica założenia Muzeum Auschwitz. "Gdyby nie malował, nie przeżyłby"

Po drugiej wojnie światowej Muzeum na terenie byłego niemieckiego obozu Auschwitz-Birkenau tworzyli Polacy, którzy podczas okupacji niemieckiej byli więzieni w tym obozie. Od założenia Muzeum 14 czerwca 1947 roku minęło już siedemdziesiąt pięć lat. Oficjalnie jednak dopiero 2 lipca 1947 roku Sejm przyjął ustawę powołującą Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu do istnienia.
Brama Auschwitz [Tylko u nas] Dr Adam Cyra: 75. Rocznica założenia Muzeum Auschwitz.
Brama Auschwitz / Wikipedia CC BY-SA 3,0 bibi595

Władysław Siwek (nr 5826) był jednym z byłych więźniów KL Auschwitz, uczestniczących w urządzaniu wystawy stałej w poobozowych obiektach. Malował wówczas obrazy o tematyce obozowej. Powstało ich kilkadziesiąt.

W latach 1951 – 1953 był zatrudniony w Muzeum Auschwitz-Birkenau w charakterze kierownika Wydziału Oświaty, od maja 1952 do kwietnia 1953 roku pełnił obowiązki dyrektora Muzeum.

Po Władysławie Siwku w 1953 roku dyrektorem Muzeum został Stefan Wiernik, więcej czasu spędzający w Komitecie Powiatowym PZPR w Oświęcimiu niż w Muzeum.

W 1955 roku niekompetentnego Wiernika zastąpił na tym stanowisku długoletni więzień obozu Auschwitz, Kazimierz Smoleń (nr 1327), którego ojciec Józef zginął w Mauthausen i który przez trzydzieści pięć lat sprawował funkcję dyrektora Muzeum do 1990 roku.

Jego następcą był Jerzy Wróblewski do 2006 roku, a obecnie już ponad piętnaście lat  dyrektorem Muzeum Auschwitz-Birkenau jest dr Piotr M.A. Cywiński.

Nie sposób jednak pominąć nazwiska pierwszego dyrektora Muzeum oświęcimskiego, którym był Tadeusz Wąsowicz (nr 20035), więziony w Auschwitz, a następnie w Buchenwaldzie. Wąsowicz zmarł w listopadzie 1952 roku, pełniąc przez pięć lat funkcję dyrektora Muzeum.

Jego bratem był Stanisław Wąsowicz (nr 11516), który w wieku czterdziestu lat został rozstrzelany pod Ścianą Straceń na dziedzińcu bloku nr 11 w dniu 11 listopada 1941 roku.

Wspomniany na początku tego tekstu Władysław Siwek należał do malarzy obdarzonych wręcz fenomenalną pamięcią fotograficzną. Pozostawił po sobie niezwykły malarski reportaż z pobytu w KL Auschwitz.

Władysław Siwek urodził się 14 kwietnia 1907 roku w Niepołomicach. W okresie międzywojennym studiował przez pewien czas w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Najbardziej tragiczny okres jego życia przypadł na lata okupacji hitlerowskiej, kiedy w październiku 1940 roku został osadzony w KL Auschwitz.

Od nieuniknionej śmierci uratowały go umiejętności malarskie, co zapewniło mu pracę w malarni, gdzie jako liternik wykonywał różnego rodzaju szyldy, tabliczki oraz opaski dla więźniów funkcyjnych kapo i blokowych.

Przy okazji prac zleconych mu przez SS wykonywał z narażeniem życia portrety współwięźniów, których w obozie oświęcimskim wykonał około dwóch tysięcy. Wiele z nich zostało przesłanych przez więźniów do rodzinnych domów. 

W październiku 1944 roku został przewieziony do Oranienburga i osadzony w KL Sachsenhausen, gdzie doczekał wyzwolenia.

Do Polski powrócił w 1947 roku. Następnie do 1953 roku pracował, o czym już było wspomniane, w Muzeum Auschwitz-Birkenau, gdzie mieszkał w budynku dawnej komendantury  SS.

Później, kiedy nie mieszkał już w Oświęcimiu, zajmował się wykonywaniem ilustracji do atlasów, encyklopedii i różnych wydawnictw przyrodniczych. Zasłynął głównie w dziedzinie malarstwa ornitologicznego. Zmarł w Warszawie 27 marca 1983 roku.


Adam Cyra

Władysław Siwek. Zdjęcie obozowe. Muzeum Auschwitz

Stanisław Wąsowicz. Zdjęcie obozowe. Muzeum Auschwitz.


 

Polecane
Emerytury
Stażowe