Ludzie Solidarności, którzy odeszli w minionym roku
Jarosław Wilner
Był absolwentem Akademii Ekonomicznej w Poznaniu. Do Solidarności należał od 1980 roku. Działalność związkową rozpoczynał w Fabryce Wyrobów Ażurowych HAFT w Kaliszu – obecnie Fabryce Firanek i Koronek HAFT SA. Tam pełnił funkcję przewodniczącego KZ i był wybierany jako delegat na WZD Regionu. Po 13 grudnia 1981 r. współorganizował tajne struktury „S”. Od kwietnia 1982 r. był członkiem Tymczasowego Komitetu Koordynacyjnego „S” Wielkopolska Południowa. Był również redaktorem, drukarzem i kolporterem pism „Społeczeństwu do Przemyślenia”, „Biuletyn Informacyjny TKK” i „Magazyn Polski Walczącej”. Był zatrzymywany i skazywany przez kolegium ds. wykroczeń oraz wielokrotnie nękany rewizjami w domu. W 1989 r. współorganizował struktury „S” w swoim zakładzie pracy. W latach 1990-2005 był delegatem na WZD Regionu Wielkopolska Płd. i członkiem ZR, a od 1992 roku wchodził w skład Rady Krajowego Sekretariatu Przemysłu Lekkiego „S”. Od 1992 roku był delegatem na KZD. Od 2015 roku pełnił funkcję przewodniczącego ZR Wielkopolska Południowa NSZZ Solidarność. W czerwcu tego roku delegaci wybrali go na to stanowisko na kolejną kadencję.
Jarosław Wilner zginął tragicznie 28 września 2018 roku w wypadku samochodowym.
Julian Zydorek
We wrześniu 1980 r. stał na czele Komitetu Założycielskiego w poznańskim zakładzie Telkom-Teletra był członkiem Prezydium MKZ Wielkopolska szefem informacji i kolportażu. Założył pierwszą w kraju sieć bibliotek wydawnictw niezależnych przy KZ (ponad 300 placówek w Wielkopolsce).
13 grudnia 1981 r. został internowany w Ośrodku Odosobnienia w Gębarzewie k. Gniezna, następnie w Ostrowie Wlkp. (8-21 III 1982 uczestnik głodówki), w Kwidzynie (14 VIII 1982 pobity, do 30 VIII 1982 uczestnik głodówki protestacyjnej), 4 grudnia 1982 r. został zwolniony z internowania. Pozbawiony pracy.
W 1983 r. podpisał list do Sejmu PRL ws. uwolnienia więźniów politycznych;. Od 1983 r. drukarz, kolporter wydawnictw podziemnych.
Był wydawcą podziemnego miesięcznika „Rezonans” i współtwórcą wydawnictwa Awers. W kwietniu 1984 r. aresztowany, zwolniony w lipcu tego samego roku na mocy amnestii. W latach 1984-1989 był członkiem poznańskiej Międzyzakładowej Rady Solidarności.
Po roku 1989 r. był pracownikiem Ośrodka Karta Oddział Poznań, dyrektorem poznańskiego Radia Obywatelskiego, kierownikiem produkcji TVP3 Poznań, pracownikiem Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości w Poznaniu. W ostatnich latach - już na emeryturze – gromadził i udostępniał materiały dokumentujące historię „Solidarności” szczególnie w Regionie Wielkopolska.
Za swoją działalność niepodległościową został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Krzyżem Wolności i Solidarności.
Zmarł 24 marca 2018 roku.
Marek Jasiewicz
Przewodniczący podziemnych struktur Solidarności w Hucie Warszawa w latach 1982-1989. Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski i Krzyżem Wolności i Solidarności.
Urodził się 9 września 1935 w Warszawie, hutnik, technik konstruktor. Od 1958 do emerytury pracował w Hucie „Warszawa” , 1980-1981 w Komitecie Założycielskim „S” i w prezydium KZ NSZZ „S” w Hucie Warszawa. W latach 1980-1981 był członkiem Krajowej Sekcji Hutników NSZZ „S”, a w 1981 delegatem na I Walne Zgromadzenie Delegatów NSZZ „S” Regionu Mazowsze. W latach 1980-1981 był wydawcą, redaktorem i autorem pisma „Głos Wolnego Związkowca”. W 1982 został internowany. W latach 1982-1989 pełnił funkcję przewodniczącego Tymczasowej Komisji Wykonawczej NSZZ „S” Huty Warszawa (tajnej komisji zakładowej). Zmarł 25 sierpnia 2018 roku.
Mirosław Biernot
Był przewodniczącym Międzyzakładowej Organizacji Związkowej NSZZ Solidarność czechowickiej spółki Lotos Terminale w trudnych czasach przekształceń spółek Grupy Lotos i związanych z tym zawirowań. Był także członkiem Regionalnej Komisji Rewizyjnej NSZZ Solidarność w latach 2006-2018 (w ostatniej kadencji pełnił funkcję wiceprzewodniczącego RKR). W czerwcu br. w trakcie zjazdu podbeskidzkiej Solidarności został wybrany do Zarządu Regionu Podbeskidzie NSZZ Solidarność. Także w tym roku został przewodniczącym Krajowej Sekcji Przemysłu Naftowego NSZZ Solidarność oraz wiceprzewodniczącym Sekretariatu Przemysłu Chemicznego NSZZ Solidarność.
Zmarł 12 lipca 2018 roku.
Maria Zapart
Pełniła funkcję zastępcy przewodniczącego i sekretarza Zarządu Regionu Dolny Śląsk NSZZ Solidarność. Przewodniczyła też Regionalnej Komisji Wyborczej. Wcześniej przez wiele lat pracowała w Dziale Interwencji, a później w Dziale Eksperckim Regionu Dolny Śląsk NSZZ "S".
Zmarła 16 lutego 2018 roku.
Jan Ryszard Sułkowski
W NSZZ „S” od 1980 r., w 1981 r. wybrany na członka Komisji Wydziałowej w Zakładzie Wodociągów.
Po wprowadzeniu stanu wojennego w miesiącach marzec-kwiecień 1982 r. współorganizował protest pracowników w MZGKiM w Limanowej .
W 1989 r. wszedł w skład komitetu założycielskiego „S” w Limanowej, utworzył też komitet założycielski „S” w MZGKiM w Limanowej i stanął na jego czele; wybrany na przewodniczącego najpierw TKZ, a od 21 września 1990 r. KZ.
Od 1992 roku był członkiem Zarządu Regionu Małopolska. A od 2010 roku członkiem KK NSZZ „S”.
Zmarł 26 kwietnia 2018 roku.
Romuald Bożko
W niezależną działalność zaangażował się we wrześniu 1980 roku. Był m.in. przewodniczącym Komisji Zakładowej NSZZ Solidarność w KWK „Moszczenica” w Jastrzębiu Zdroju, organizatorem strajku okupacyjnego w zakładzie po wprowadzeniu stanu wojennego. Dwukrotnie internowany i aresztowany. Od 1982 r. zaangażowany był w działalność podziemnych struktur „Solidarności”. Od 1983 r. był członkiem Regionalnej Komisji Wykonawczej NSZZ Solidarność, przewodniczącym Delegatury Jastrzębskiej. Od 1984 r. wchodził w skład Krajowej Komisji Koordynacyjnej Górnictwa NSZZ Solidarność. W sierpniu 1988 r. brał udział w strajku w KWK „Moszczenica”, następnie wszedł w skład sztabu wspomagającego strajki, znajdującego się w kościele NMP Matki Kościoła w Jastrzębiu-Zdroju. W lutym 1989 uczestniczył w II Zgromadzeniu Delegatów NSZZ Solidarność Regionu Śląsko-Dąbrowskiego w Ustroniu-Polanie, został członkiem Komisji Rewizyjnej RKW.
W latach 1990-1995 był przewodniczącym Komisji Zakładowej Solidarności w KWK „Moszczenica”, w latach 1995-1998 członkiem Komisji Zakładowej związku w KWK Jas-Mos (połączone KWK Jastrzębie i Moszczenica). W latach 1990-1995 zasiadał w Prezydium i jednocześnie pełnił funkcję rzecznika prasowego Międzyzakładowej Komisji Koordynacyjnej związku w Jastrzębskiej Spółce Węglowej SA. W 2007 r. prezydent RP Lech Kaczyński uhonorował go Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Zmarł 21 marca 2018 roku.
Ryszard Orzeł
Był chirurgiem ortopedą. Pracował m.in. w bielskim Pogotowiu Ratunkowym i Szpitalu nr 3. Ze strukturami NSZZ Solidarność służby zdrowia związał się już w 1980 roku. Po relegalizacji Solidarności w 1989 roku był współzałożycielem Regionalnej Sekcji Ochrony Zdrowia i pełnił w niej funkcję wiceprzewodniczącego oraz sekretarza, był też przewodniczącym Komisji Zakładowej NSZZ „S” Niepublicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej; w najtrudniejszych dla związku czasach był zawsze lojalny i wierny idei Solidarności. Za swą postawę i pracę w 2007 roku został uhonorowany tytułem „Zasłużonego dla Solidarności Podbeskidzia”.
Wacław Niemirski
Od początku września 1980 r. organizował struktury Związku w Rejonie Budowy Dróg i Mostów w Bochni oraz struktury Solidarności w Bochni.
Był delegatem na Walne Zebrania Delegatów Regionu Małopolskiego od roku 1980 do 1995. Internowany w Stanie Wojennym – Zakłady Karne w: Tarnowie, Załężu i Kielcach-Piaskach.
Wielokrotnie zatrzymywany, aresztowany i osadzany w Areszcie Śledczym w Tarnowie. Organizator wielu akcji i demonstracji Solidarności w latach osiemdziesiątych.
Od grudnia 1988 roku był członkiem Zespołu Organizacyjnego NSZZ Solidarność w Tarnowie. Aktywnie działał w Krajowej Sekcji Drogownictwa jako Wiceprzewodniczący oraz Regionie Małopolskim jako Członek Zarządu Regionu i Przewodniczący Delegatury w Bochni-Brzesku.
Zmarł 17 września 2018 roku.
Krzysztof M. Grabowski
W sierpniu 1980 roku współorganizował strajk okupacyjny w bazie sprzętu i transportu Elbląskiego Kombinatu Budowlanego. Był delegatem na I Walny Zjazd Delegatów Solidarności w lipcu 1981 roku. W dniach 14-16 grudnia 1981 organizator strajku w EKB; przewodniczący Komitetu Strajkowego; 1981-1983 członek podziemnej KZ w EKB.
W latach 1981-1982 organizator pomocy internowanym i aresztowanym oraz ich rodzinom. Współzałożyciel, członek podziemnej struktury NSZZ „S” w Elblągu; w latach 1982-1988 współpracownik Tymczasowego Zarządu Regionu, uczestnik akcji ulotkowych, plakatowych i malowania haseł na murach; kolporter pism podziemnych; wielokrotnie zatrzymywany i przesłuchiwany przez SB.
W latach 1983-1989 współorganizator i członek elbląskiej filii Diecezjalnego Komitetu Pomocy Rodzinom Aresztowanych i Internowanych w Olsztynie, przy kościele św. Pawła Apostoła w Elblągu; 1984-1989 współorganizator i członek Duszpasterstwa Ludzi Pracy, comiesięcznych mszy za Ojczyznę i kursów samokształceniowych. W 1987 współorganizator Bractwa św. Brygidy; członek ochrony podczas pielgrzymki Ojca św. do kraju. Od 8 listopada 1988 członek jawnej Międzyzakładowej Komisji Koordynacyjnej NSZZ „S”.
Zmarł 19 lutego 2018 roku.
Seweryn Wiechowski
Był wybitnym kardiochirurgiem. Jego życie zawodowe było związane ze Szczecinem. W Solidarności działał od września 1980 roku. Był inicjatorem nadzwyczajnego posiedzenia Senatu ówcześnie Pomorskiej Akademii Medycznej, na którym jednogłośnie przyjęto projekt rezolucji wyrażającej protest wobec wprowadzenia stanu wojennego.
Odszedł 22 czerwca 2018 roku.