Tej zbrodni nie można zapomnieć - mija 81 lat od sowieckiego ludobójstwa na Polakach z 1937-1938 r.

Mija 81 lat od rozpoczęcia przez NKWD masowych prześladowań Polaków w Związku Sowieckim, w wyniku których zginęło co najmniej 111 tys. naszych rodaków (szacunkowe dane sięgają nawet 200 tys. zamordowanych), a prawie 29 tys. osób zostało zesłanych do łagrów. Mimo tak wysokiego bilansu ofiar, zbrodnie z lat 1937-1938 wciąż pozostają zapomniane. Dlatego badanie i popularyzowanie wiedzy o tym sowieckim ludobójstwie to jedno z głównych zadań Instytutu Pamięci Narodowej.
 Tej zbrodni nie można zapomnieć - mija 81 lat od sowieckiego ludobójstwa na Polakach z 1937-1938 r.
/ ipn.gov.pl
Na mocy rozkazu nr 00485 z 11 sierpnia 1937 r., wydanego przez ludowego komisarza spraw wewnętrznych ZSRS (szefa NKWD) Nikołaja Jeżowa, pod zarzutem przynależności do fikcyjnej Polskiej Organizacji Wojskowej (POW) prowadzącej rzekomo działalność szpiegowsko-wywrotową na rzecz Polski, poddano represjom nie mniej niż 139 835 osób, z czego zamordowano – najczęściej strzałem w tył głowy – nie mniej niż 111 091 aresztowanych.

Antypolska operacja przeprowadzona przez NKWD wyróżniała się skalą zbrodni i okrucieństwem. Polacy ginęli prawie czterdziestokrotnie częściej niż inni obywatele ZSRS. Dodatkowo, na podstawie rozkazu nr 00486 z 15 sierpnia 1937 r., wydanego również przez Jeżowa, represjom poddano żony i dzieci skazanych „zdrajców Ojczyzny”.

„NKWD przeprowadzało aresztowania według specjalnych list, przygotowanych przez lokalne organa. Cień podejrzenia – jakikolwiek związek z Polską, najdrobniejszy przejaw przywiązania do polskości czy religii – w zupełności wystarczały do tego, aby ktoś został uznany za winnego. Listy były zatwierdzane przez Jeżowa i głównego prokuratora Związku Sowieckiego Andrieja Wyszynskiego. Było to jednak tylko formalnością, wiemy bowiem z zachowanej dokumentacji, że takich zatwierdzeń wydawano i dwa tysiące dziennie. (…) Opisy aresztowań niczym się nie różnią od relacji z przebiegu niemieckich pacyfikacji wsi w okupowanej Polsce” – pisał prezes IPN dr Jarosław Szarek we wstępie do publikacji „Operacja antypolska NKWD 1937–1938”, wydanej przez Instytut w 2017 r.

Jak przypomniał, o przebiegu antypolskiej akcji Jeżow na bieżąco informował Józefa Stalina, który na przekazane wieści zareagował słowami: „Bardzo dobrze! Wykopujcie dalej i usuwajcie ten polski brud”.

Mimo tak olbrzymiej skali zbrodni, „operacja polska” NKWD z lat 1937–1938 do dziś nie zaistniała w masowej wyobraźni. W okresie PRL temat terroru lat 30 XX w. został sprowadzony jedynie do „okresu stalinowskich błędów i wypaczeń”, kiedy to ofiarami byli członkowie Komunistycznej Partii Polski. Z kolei w pamięci Zachodu Wielki Terror jest utożsamiany wyłącznie z nagłośnionymi procesami pokazowymi czołowych przywódców bolszewickich.

Działania podjęte przez IPN mają za zadanie zmienić ten stan rzeczy i przyczynić się do przywrócenia tej masowej zbrodni na polskim narodzie należytego miejsca w świadomości i pamięci społecznej. „Jesteśmy winni to naszym przodkom, którzy stali się ofiarami sowieckiego ludobójstwa w końcu lat trzydziestych XX w. Nie mają nawet grobów, a jedynym śladem po nich są coraz szerzej odkrywane dokumenty, w beznamiętny sposób odnotowujące wyroki, które zapadały w kilka minut: „rozstrzelać, osobisty majątek skonfiskować”. Instytut Pamięci Narodowej uczyni wszystko, aby te ofiary znalazły swoje miejsce na polskiej Golgocie XX w.” – zapowiedział prezes IPN.

11 sierpnia 2018 roku prezes IPN dr Jarosław Szarek złoży hołd ofiarom sowieckich represji pod pomnikiem Poległym i Pomordowanym na Wschodzie (przy ul. Muranowskiej w Warszawie). Uroczystość organizuje IPN wspólnie z Urzędem do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Podczas uroczystości, na pomniku upamiętniającym Ofiary NKWD, zostanie poświęcony nowy element dedykowany Ofiarom „operacji polskiej” 1937–1938.

Źródło: ipg.gov.pl
kos

 

POLECANE
Wielka Brytania zapowiada kroki wobec Rosji. Koalicja chętnych pilne
Wielka Brytania zapowiada kroki wobec Rosji. "Koalicja chętnych"

Wielka Brytania ogłasza nową strategię wsparcia Ukrainy, obejmującą przyspieszenie pomocy wojskowej i ostrzejsze sankcje wobec Rosji.

Brytyjski premier ostrzega: „Putin nie jest poważny w sprawie pokoju” polityka
Brytyjski premier ostrzega: „Putin nie jest poważny w sprawie pokoju”

Brytyjski premier Keir Starmer wyraził swoje stanowisko wobec reakcji Władimira Putina na propozycję 30-dniowego zawieszenia broni, zaproponowaną przez prezydenta USA Donalda Trumpa. Według Starmera Rosja nie traktuje poważnie negocjacji pokojowych i jedynie przeciąga proces, by zyskać na czasie.

Wołodymyr Zełenski odpowiada Putinowi. Chodzi o walki w obwodzie kurskim Wiadomości
Wołodymyr Zełenski odpowiada Putinowi. Chodzi o walki w obwodzie kurskim

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski za pomocą platformy X poinformował, że według dowództwa, ukraińska armia nie została okrążona przez Rosjan w obwodzie kurskim. Wcześniej w czwartek prezydent Rosji Władimir Putin twierdził, że ukraińskie wojska "znajdują się tam w pełnej izolacji".

Prestiżowy amerykański magazyn o totalitarnych nadużyciach rządu Tuska i aresztowaniach opozycji w Polsce polityka
Prestiżowy amerykański magazyn o totalitarnych nadużyciach rządu Tuska i aresztowaniach opozycji w Polsce

Polska kontynuuje aresztowania przeciwników politycznych – pisze prestiżowy amerykański magazyn „The American Spectator” i oskarża rząd Tuska o totalitarne praktyki i prześladowania opozycji w Polsce.

Stajemy się najgrubszym portfelem Europy i jeleniami do kwadratu Wiadomości
"Stajemy się najgrubszym portfelem Europy i jeleniami do kwadratu"

Według doniesień niemieckich mediów, rząd Donalda Tuska ma być zainteresowany zakupem tankowców od Airbusa, a także dodatkowych 32 myśliwców bojowych. Ponadto w ramach projektu Orka, rząd Tuska chciałby zakupić kilka okrętów podwodnych. Warto przypomnieć, że w środę wiceminister obrony narodowej Paweł Bejda złożył wizytę w Berlinie, której celem było omówienie współpracy wojskowej.

Kontrowersje wokół Starego Miasta w Poznaniu. Kto decydował o pieniądzach? Wiadomości
Kontrowersje wokół Starego Miasta w Poznaniu. Kto decydował o pieniądzach?

Po latach letargu w mieście nad Wartą zainteresowanie mediów i mieszkańców miasta Poznania wywołała interpelacja radnego miasta Poznania, Zbigniewa Czerwińskiego, skierowana do prezydenta miasta Jacka Jaśkowiaka, z 9 marca 2025 roku. Sprawa dotyczy samego jądra miasta - tzn. Starego Miasta.

Niemcy będą się zabezpieczali przed powrotami wydalonych do Polski imigrantów we współpracy z rządem Tuska Wiadomości
Niemcy będą się zabezpieczali przed powrotami wydalonych do Polski imigrantów we współpracy z rządem Tuska

W czwartek w Niemczech otwarto ośrodek Eisenhüttenstadt, który przeznaczony jest dla imigrantów. Mają w nim zostać umieszczeni ci imigranci, którzy następnie we współpracy z rządami innych krajów europejskich w tym Polski, mają być oni wydalani z Niemiec.

Przed Wami Koalicja Obywatelska. Jest nowy spot PiS gorące
"Przed Wami Koalicja Obywatelska". Jest nowy spot PiS

PiS odpowiada na zarzuty PO dotyczące bezpieczeństwa granic Polski, przypominając wypowiedzi polityków Koalicji Obywatelskiej.

Zachowanie Igi Świątek wywołało burzę. Jest nagranie z ostatniej chwili
Zachowanie Igi Świątek wywołało burzę. Jest nagranie

Iga Świątek po raz kolejny przegrała z Rosjanką Mirrą Andriejewą. Zachowanie Igi Świątek na korcie w Indian Wells wywołało burzę.

Stała się historią. Incydent podczas briefingu Donalda Trumpa Wiadomości
"Stała się historią". Incydent podczas briefingu Donalda Trumpa

- Właśnie stała się dziś wieczorem wielką historią - powiedział prezydent USA Donald Trump, po tym jak został uderzony mikrofonem podczas spotkania z dziennikarzami w bazie wojskowej Joint Base Andrews.

REKLAMA

Tej zbrodni nie można zapomnieć - mija 81 lat od sowieckiego ludobójstwa na Polakach z 1937-1938 r.

Mija 81 lat od rozpoczęcia przez NKWD masowych prześladowań Polaków w Związku Sowieckim, w wyniku których zginęło co najmniej 111 tys. naszych rodaków (szacunkowe dane sięgają nawet 200 tys. zamordowanych), a prawie 29 tys. osób zostało zesłanych do łagrów. Mimo tak wysokiego bilansu ofiar, zbrodnie z lat 1937-1938 wciąż pozostają zapomniane. Dlatego badanie i popularyzowanie wiedzy o tym sowieckim ludobójstwie to jedno z głównych zadań Instytutu Pamięci Narodowej.
 Tej zbrodni nie można zapomnieć - mija 81 lat od sowieckiego ludobójstwa na Polakach z 1937-1938 r.
/ ipn.gov.pl
Na mocy rozkazu nr 00485 z 11 sierpnia 1937 r., wydanego przez ludowego komisarza spraw wewnętrznych ZSRS (szefa NKWD) Nikołaja Jeżowa, pod zarzutem przynależności do fikcyjnej Polskiej Organizacji Wojskowej (POW) prowadzącej rzekomo działalność szpiegowsko-wywrotową na rzecz Polski, poddano represjom nie mniej niż 139 835 osób, z czego zamordowano – najczęściej strzałem w tył głowy – nie mniej niż 111 091 aresztowanych.

Antypolska operacja przeprowadzona przez NKWD wyróżniała się skalą zbrodni i okrucieństwem. Polacy ginęli prawie czterdziestokrotnie częściej niż inni obywatele ZSRS. Dodatkowo, na podstawie rozkazu nr 00486 z 15 sierpnia 1937 r., wydanego również przez Jeżowa, represjom poddano żony i dzieci skazanych „zdrajców Ojczyzny”.

„NKWD przeprowadzało aresztowania według specjalnych list, przygotowanych przez lokalne organa. Cień podejrzenia – jakikolwiek związek z Polską, najdrobniejszy przejaw przywiązania do polskości czy religii – w zupełności wystarczały do tego, aby ktoś został uznany za winnego. Listy były zatwierdzane przez Jeżowa i głównego prokuratora Związku Sowieckiego Andrieja Wyszynskiego. Było to jednak tylko formalnością, wiemy bowiem z zachowanej dokumentacji, że takich zatwierdzeń wydawano i dwa tysiące dziennie. (…) Opisy aresztowań niczym się nie różnią od relacji z przebiegu niemieckich pacyfikacji wsi w okupowanej Polsce” – pisał prezes IPN dr Jarosław Szarek we wstępie do publikacji „Operacja antypolska NKWD 1937–1938”, wydanej przez Instytut w 2017 r.

Jak przypomniał, o przebiegu antypolskiej akcji Jeżow na bieżąco informował Józefa Stalina, który na przekazane wieści zareagował słowami: „Bardzo dobrze! Wykopujcie dalej i usuwajcie ten polski brud”.

Mimo tak olbrzymiej skali zbrodni, „operacja polska” NKWD z lat 1937–1938 do dziś nie zaistniała w masowej wyobraźni. W okresie PRL temat terroru lat 30 XX w. został sprowadzony jedynie do „okresu stalinowskich błędów i wypaczeń”, kiedy to ofiarami byli członkowie Komunistycznej Partii Polski. Z kolei w pamięci Zachodu Wielki Terror jest utożsamiany wyłącznie z nagłośnionymi procesami pokazowymi czołowych przywódców bolszewickich.

Działania podjęte przez IPN mają za zadanie zmienić ten stan rzeczy i przyczynić się do przywrócenia tej masowej zbrodni na polskim narodzie należytego miejsca w świadomości i pamięci społecznej. „Jesteśmy winni to naszym przodkom, którzy stali się ofiarami sowieckiego ludobójstwa w końcu lat trzydziestych XX w. Nie mają nawet grobów, a jedynym śladem po nich są coraz szerzej odkrywane dokumenty, w beznamiętny sposób odnotowujące wyroki, które zapadały w kilka minut: „rozstrzelać, osobisty majątek skonfiskować”. Instytut Pamięci Narodowej uczyni wszystko, aby te ofiary znalazły swoje miejsce na polskiej Golgocie XX w.” – zapowiedział prezes IPN.

11 sierpnia 2018 roku prezes IPN dr Jarosław Szarek złoży hołd ofiarom sowieckich represji pod pomnikiem Poległym i Pomordowanym na Wschodzie (przy ul. Muranowskiej w Warszawie). Uroczystość organizuje IPN wspólnie z Urzędem do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Podczas uroczystości, na pomniku upamiętniającym Ofiary NKWD, zostanie poświęcony nowy element dedykowany Ofiarom „operacji polskiej” 1937–1938.

Źródło: ipg.gov.pl
kos


 

Polecane
Emerytury
Stażowe